فهرست مطالب
هورمون درمانی سرطان سینه یکی از روشهای درمان هدفمند است که برای کنترل رشد تومورهایی استفاده میشود که به هورمونهایی مانند استروژن یا پروژسترون حساس هستند. این روش میتواند با مسدود کردن اثر هورمونها یا کاهش تولید آنها، رشد سلولهای سرطانی را کند یا متوقف کند و معمولاً در کنار جراحی، شیمیدرمانی یا رادیوتراپی بهکار میرود. آشنایی با اصول و کاربردهای هورمون درمانی، نقش مهمی در برنامهریزی درمانی و بهبود نتایج بیماران دارد. در ادامه این مقاله از دکترتو تمام نکات مهم درباره این روش درمانی را توضیح خواهیم داد. با ما همراه باشید.
هورمون درمانی در سرطان سینه چیست؟
هورمون درمانی یکی از روشهای درمان سرطان سینه است. این روش بیشتر برای تومورهایی به کار میرود که به هورمونها حساس هستند. این درمان به دو شیوه عمل میکند؛ یا مانع اتصال هورمونها به گیرندههای موجود روی سلولهای سرطانی میشود، یا تولید هورمون در بدن را کاهش میدهد. هورمون درمانی تنها در بیمارانی مؤثر است که سلولهای سرطانی آنها گیرنده هورمونهای استروژن یا پروژسترون داشته باشند.
معمولاً این روش پس از جراحی به منظور کاهش احتمال عود بیماری استفاده میشود. در برخی موارد، هورمون درمانی پیش از جراحی تجویز میشود تا اندازه تومور کوچکتر شده و بتوان بخش کمتری از بافت سینه را برداشت. این کار همچنین به تیم درمانی کمک میکند تا میزان پاسخدهی سرطان به هورمون درمانی را بهتر ارزیابی کنند. در صورت گسترش سرطان به سایر اندامها، هورمون درمانی میتواند در کنترل بیماری نقش مهمی ایفا کند.
روش های درمان سرطان سینه با هورمون درمانی
انواع مختلفی از هورمون درمانی وجود دارد و انتخاب روش مناسب به عواملی مانند سن بیمار، وضعیت یائسگی و احتمال عود بیماری بستگی دارد. چهار دسته اصلی هورمون درمانی در سرطان سینه عبارتند از:
- تعدیلکنندههای انتخابی گیرنده استروژن (SERM)
- تخریبکنندههای انتخابی گیرنده استروژن (SERD)
- مهارکنندههای آروماتاز
- درمان سرکوب عملکرد تخمدان
۱. هورمون درمانی سرطان سینه مردان
تاموکسیفن بهترین داروی هورمونی مورد مطالعه برای سرطان سینه در مردان است و اغلب در ابتدا استفاده میشود. اگر تاموکسیفن مؤثر نباشد (یا اثر آن متوقف شود.) ممکن است داروهای هورمونی دیگری امتحان شوند؛ اما این موضوع تا حد زیادی به میزان عملکرد آنها بستگی دارد.
نوع روش هورمون درمانی | کاربرد |
---|---|
تعدیلکنندههای انتخابی گیرنده استروژن (SERM) | مسدود کردن اثر استروژن روی سلولهای سرطان سینه؛ شامل داروهایی مثل تاموکسیفن |
تخریبکنندههای انتخابی گیرنده استروژن (SERD) | نابود کردن گیرندههای استروژن در سلولهای سرطانی؛ مانند داروی فولواسترانت |
مهارکنندههای آروماتاز | کاهش تولید استروژن در زنان یائسه برای جلوگیری از رشد تومور |
سرکوب عملکرد تخمدان | متوقف کردن تولید استروژن در تخمدانها، معمولاً با دارو یا جراحی در زنان پیشیائسه |
هورمون درمانی در مردان | معمولاً با تاموکسیفن آغاز میشود؛ در صورت عدم اثربخشی، از داروهای جایگزین استفاده میشود. |
هورمون درمانی قبل و بعد از یائسگی | تاموکسیفن برای هر دو گروه مناسب بوده و مدت درمان معمولاً ۵ تا ۱۰ سال است. |
۲. هورمون درمانی سرطان سینه قبل و بعد از یائسگی
تصمیم درباره اندوکرینتراپی بر پایه HR مثبت بودن تومور، وضعیت یائسگی جهت انتخاب دارو و مدت ۵–۱۰ سال بستگی دارد. بدین ترتیب مزایای هورمون درمانی سرطان سینه زنان از خطرات آن بیشتر خواهد بود. برخی از سرطانهای سینه در پاسخ به هورمونهایی مانند استروژن رشد میکنند.
هورمون درمانی این هورمونها را مسدود میکند، که مانع از رشد سرطان میشود. تاموکسیفن یکی از رایجترین روشهای هورمون درمانی برای سرطان سینه است. زنانی که هنوز پریود میشوند (قبل از یائسگی) و زنانی که یائسگی خود را تجربه کردهاند (بعد از یائسگی) میتوانند تاموکسیفن مصرف کنند.
کاربرد هورمون درمانی سرطان سینه
هورمون درمانی با مسدود کردن تولید هورمونها یا تداخل با اثر آنها بر سلولهای سرطانی سینه، رشد تومورهای حساس به هورمون را کند یا متوقف میکند. توجه داشته باشید که تومورهایی که به هورمون حساس نیستند، گیرندههای هورمونی ندارند و به هورمون درمانی پاسخ نمیدهند. از جمله اصلیترین کاربردهای هورمون درمانی سرطان سینه موارد زیر هستند که به توضیح هر یک پرداختهایم.
- درمان اولیه: استفاده از هورمون درمانی بهصورت پیشگیرانه یا همراه با جراحی برای کاهش رشد تومورهای HR مثبت
- درمان کمکی: پس از جراحی یا شیمیدرمانی برای کاهش خطر عود سرطان و کنترل سلولهای سرطانی باقیمانده
- درمان سرطان متاستاتیک: کنترل و کند کردن رشد تومورهایی که به نقاط دیگر بدن گسترش یافتهاند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت nhs
HRT can slightly increase the risk of breast cancer. If you’ve had breast cancer you’ll usually be advised not to take HRT.
ترجمه فارسی:
هورمون درمانی جایگزین (HRT) میتواند خطر ابتلا به سرطان سینه را کمی افزایش دهد. اگر سابقه ابتلا به سرطان سینه داشتهاید، معمولاً به شما توصیه میشود که از هورمون درمانی جایگزین استفاده نکنید.
هورمون درمانی سرطان سینه برای چه افرادی مناسب است؟
برخی از سرطانها برای رشد به هورمونها متکی هستند. در این موارد، هورمون درمانی ممکن است با مسدود کردن توانایی بدن در تولید این هورمونهای خاص یا تغییر نحوه رفتار گیرندههای هورمونی در بدن، گسترش آنها را کند یا متوقف کند. در مجموع سرطانهای سینه و پروستات دو نوع سرطان هستند که معمولاً با هورمون درمانی درمان میشوند.
هورمون درمانی سرطان سینه برای چه کسانی مناسب نیست؟
به طور کلی افراد مبتلا به سرطان سینه یا با سابقه ابتلا به آن نباید اندوکرینتراپی HRT کنند. اگر سابقه نوع دیگری از سرطان دارید، خطر مصرف HRT مشابه افراد بدون سرطان است. بسیاری از متخصصان توصیه میکنند زنانی که سابقه سرطان سینه دارند، هیچ نوع هورمون درمانی جایگزین سیستمیک را دریافت نکنند؛ به ویژه اگر بافت سینه خود را حفظ کرده باشند (مثلاً پس از لامپکتومی و نه ماستکتومی دوطرفه).
نحوه انجام هورمون درمانی سرطان سینه
هورمون درمانی یک روش دارویی و غیرجراحی است که معمولاً پس از جراحی سرطان سینه (در قالب درمان کمکی یا Adjuvant Therapy) انجام میشود. هدف از این درمان، کاهش خطر بازگشت سرطان است. اگر بیمار شیمیدرمانی نیز دریافت میکند، هورمون درمانی معمولاً پس از پایان شیمیدرمانی آغاز میشود.
- شکل تجویز: اکثر داروهای هورمون درمانی به صورت قرص خوراکی روزانه مصرف میشوند، اما برخی داروها به صورت تزریقی در کلینیک تجویز میشوند.
- فواصل و زمانبندی: داروها معمولاً روزانه مصرف شده و طبق برنامه پزشک و آزمایشهای دورهای تنظیم میشوند.
- پیگیری و آزمایشها: آزمایشهای منظم خون و معاینات دورهای برای ارزیابی پاسخ بدن به درمان و شناسایی عوارض جانبی ضروری هستند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت mayoclinic
Hormone therapy is only used for breast cancers that are found to have receptors for the naturally occurring hormones estrogen or progesterone.
ترجمه فارسی:
هورمون درمانی فقط برای سرطانهای سینهای استفاده میشود که گیرندههایی برای هورمونهای طبیعی استروژن یا پروژسترون دارند.
نکات مهم قبل از شروع هورمون درمانی سرطان سینه
قبل از آغاز هورمون درمانی سرطان سینه، توجه به نکات مرتبط با آن نه تنها روند درمان را مؤثرتر میکند بلکه تجربه راحتتر و بهتری هم برای بیمار ایجاد خواهد کرد. قبل از شروع هورمون درمانی سرطان سینه این نکات را جدی بگیرید:
- برخی سرطانهای سینه به هورمونهایی مانند استروژن حساس هستند و رشد میکنند؛ هورمون درمانی با مسدود کردن این هورمونها مانع رشد سلولهای سرطانی میشود.
- پیشبینی عوارض جانبی را جدی بگیرید. توصیه میشود که قبل از شروع درمان، با تیم پزشکی خود درباره عوارض احتمالی صحبت کنید.
- در صورت ایجاد احساس حالت تهوع یا مشکلات گوارشی، مصرف غذاهای آسانهضم و نوشیدنیهای پروتئینی مفید خواهد بود.
- مصرف غذاها و منابع تغذیهای مناسب قبل از شروع درمان، به حفظ انرژی و سلامت بیمار کمک میکند.
مدت زمان هورمون درمانی سرطان سینه چقدر است؟
زنان معمولاً پس از انجام عمل جراحی برای برداشتن تومور سینه، هورمون درمانی را شروع میکنند. آنها معمولاً داروهای هورمون درمانی را حداقل به مدت ۵ سال و گاهی تا ۱۰ سال پس از جراحی، بسته به احتمال بازگشت سرطان، مصرف میکنند.
عوارض هورمون درمانی در سرطان سينه
عوارض جانبی میتواند با هر نوع درمانی برای سرطان رخ دهد، اما تجربه هر فرد متفاوت است. برخی افراد عوارض جانبی هورمون درمانی در سرطان سينه عبارتند از:
- احساس خستگی
- تهوع و استفراغ
- افزایش وزن
- کاهش یا از دست دادن علاقه به رابطه جنسی
- یائسگی ناشی از درمان
- گرگرفتگی
- تورم یا حساسیت سینه
نتیجه گیری
هورمون درمانی سرطان سینه یک روش درمانی مؤثر و هدفمند برای تومورهای حساس به هورمون است. این روش درمانی رشد سلولهای سرطانی را کنترل کرده و خطر بازگشت و عود مجدد بیماری را کاهش میدهد. انتخاب دقیق و برنامهریزی شده این روش درمانی توسط پزشک زنان، نقش مهمی در افزایش موفقیت درمان و بهبود کیفیت زندگی بیماران ایفا میکند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!