فهرست مطالب
- آیا هپاتیت درمان دارد؟
- داروهای کبدی برای درمان هپاتیت
- درمان های حمایتی و مکمل برای بهبود هپاتیت
- پیوند کبد چگونه هپاتیت را درمان می کند؟
- درمان خانگی هپاتیت امکان پذیر است؟
- درمان هپاتیت در طب سنتی
- درمان هپاتیت دارویی چیست؟
- مقایسه روش های درمان هپاتیت در انواع مختلف آن
- درمان هپاتیت در کودکان و بزرگسالان چه تفاوتی دارد؟
- نتیجه گیری
هپاتیت شاید در ابتدا ترسناک به نظر برسد، اما پشت این بیماری مجموعهای از بیماریهای متفاوت پنهان شده که هر کدام مسیر درمانی خاص خود را دارند. از نوع ویروسی گرفته تا خودایمنی یا دارویی، روش مقابله با این بیماری بستگی مستقیم به علت آن دارد. پرسش بسیاری از بیماران این است که آیا هپاتیت درمان دارد یا نه؟ پاسخ ساده نیست، زیرا برخی انواع آن قابل درمان کاملاند و برخی دیگر فقط قابل کنترل. با پیشرفت علم پزشکی و کشف داروهای نوین ضدویروسی، بسیاری از بیماران میتوانند زندگی عادی و طولانیتری داشته باشند. اما شناخت نوع هپاتیت، پیگیری منظم و پایبندی به درمان، سه عامل حیاتی در موفقیت درمان هستند. در این مطلب از دکترتو، با راه های درمان هپاتیت و روشهای موثر کنترل آن آشنا میشوید.
آیا هپاتیت درمان دارد؟
ویروسهای مختلف بیماری هپاتیت به دلایل متفاوتی بروز میکنند، بنابراین درمان هپاتیت برای هر نوع نیز متفاوت است. در بسیاری از موارد، درمان قطعی هپاتیت با کنترل شرایط بیماری ممکن است. برای مثال هپاتیت C معمولا با داروهای ضدویروس مستقیمالاثر در بیشتر بیماران در مدت ۸ تا ۱۲ هفته کاملا درمان میشود. هپاتیت B معمولاً به صورت قطعی درمان نمیشود اما با داروهایی مانند تنوفوویر یا انتکاویر میتوان فعالیت ویروس را مهار کرد، آسیب کبدی را کاهش داد و خطر سیروز و سرطان کبد را پایین آورد. هپاتیت A و E معمولا خودبهخود خوب میشوند و درمان آنها حمایتی است مگر اینکه کبد دچار نارسایی شود.
از سوی دیگر انواع هپاتیت غیرعفونی مانند هپاتیت خودایمنی با سرکوب سیستم ایمنی کنترل میشود و هپاتیت دارویی با قطع عامل ایجادکننده بهبود مییابد. در موارد پیشرفته که کبد دچار نارسایی یا سیروز میشود، پیوند کبد میتواند نجاتبخش باشد. نتیجه درمان هپاتیت به تشخیص درست نوع هپاتیت، مرحله بیماری، وجود بیماریهای همراه مانند دیابت یا چاقی، و پایبندی بیمار به مراقبتها و پیگیریهای منظم بستگی دارد.
داروهای کبدی برای درمان هپاتیت
گاهی اوقات ممکن است بنا به تشخیص پزشک، به داروهایی برای تنظیم عملکرد کبد، خصوصا آنزیمهای کبدی نیاز باشد. داروهایی که به کاهش التهاب کبد کمک میکنند میتوانند روند بهبودی در برخی از بیماران را سریعتر کنند. منظور از داروهای کبدی، داروهایی است که یا علت التهاب را هدف میگیرند یا عوارض هپاتیت را کاهش میدهند. ضدویروسها برای درمان هپاتیت ب و سی ستون اصلی درماناند.
در هپاتیت خودایمنی، پردنیزولون بهتنهایی یا همراه آزاتیوپرین تجویز میشود و در موارد مقاوم از مایکوفنولات یا بودزوناید استفاده میشود. ان استیل سیستئین درمان استاندارد هپاتیت ناشی از استامینوفن و در برخی موارد نارسایی حاد کبد است. اورسودئوکسیکولیک اسید در بیماریهای کلستاتیک کاربرد دارد اما درمان هپاتیت ویروسی نیست. هر دارو باید مطابق دستور پزشک و با پایش عوارض مصرف شود.
متن انگلیسی:
cdc
There are several medications approved to treat people who have chronic hepatitis B, and new drugs are in development. For some people with hepatitis B, these medications can prevent severe liver disease.
ترجمه متن:
چندین دارو برای درمان افراد مبتلا به هپاتیت B مزمن تایید شده است و داروهای جدیدی درحالتوسعه هستند. برای برخی از افراد مبتلا به هپاتیت B، این داروها میتوانند از بیماری شدید کبدی جلوگیری کنند.
کدام درمان گیاهی هپاتیت موثر است؟
هیچ گیاه دارویی به عنوان درمان هپاتیت توصیه نمیشود. سیلیمارین و بعضی آنتیاکسیدانها در برخی مطالعات تغییرات خفیفی در آزمایشها نشان دادهاند، اما جای درمان ضدویروس یا داروهای سرکوب ایمنی را نمیگیرند و نتایج مشخص و یکنواخت نیست. از طرفی گیاهانی مثل کاسکارا، کاوا، کامفری و فرآوردههای نامطمئن میتوانند خودشان باعث هپاتیت دارویی شوند. قبل از مصرف هر محصول گیاهی حتما با پزشک مشورت کنید.
متن انگلیسی:
healthdirect
Medicines called direct-acting antivirals can cure hepatitis C. You’ll need to take the tablets for 8 to 12 weeks.
ترجمه متن:
داروهایی به نام داروهای ضدویروسی با اثر مستقیم میتوانند هپاتیت C را درمان کنند. شما باید قرصها را به مدت ۸ تا ۱۲ هفته مصرف کنید.
درمان های حمایتی و مکمل برای بهبود هپاتیت
بخش مهمی از راه های درمان هپاتیت برای بیماران، دریافت درمانهای حمایتی و انواع مکملها است. مراقبت حمایتی به بدن کمک میکند تا التهاب ناشی از هپاتیت را کنترل کرده و عوارض بیماری را کمتر کند تا طول عمر افراد مبتلا به هپاتیت بیشتر شود. استراحت در فاز حاد بیماری، مصرف کافی مایعات، تغذیه متعادل با پروتئین کافی و وعدههای کوچک و مکرر برای درمان بیماری توصیه میشود. در صورت خارش، پزشک مصرف آنتیهیستامین و برای آسیت، محدودیت نمک و دیورتیکها را توصیه میکند.
مکملهایی مثل ویتامین D و کلسیم در مصرف طولانیمدت کورتون و مولتیویتامینهای پایه ممکن است مفید باشند؛ اما از گیاهان یا مکملهای ناشناخته که میتوانند کبد را آسیب بزنند باید پرهیز کرد. در برخی بیماران و بر اساس نظر فوقتخصص کبد، ممکن است از داروهایی مانند اینترفرون برای درمان بعضی انواع هپاتیت B یا C استفاده شود. این داروها تقویتکننده عمومی سیستم ایمنی نیستند و بهدلیل عوارض جدی فقط با تجویز و پایش دقیق پزشک متخصص باید مصرف شوند.

پیوند کبد چگونه هپاتیت را درمان می کند؟
در افرادی که در اثر عفونت مزمن دچار آسیبهای شدید کبدی و نارسایی کبد شدهاند، معمولا به پیوند کبد نیاز است. معمولا در عفونتهای مزمن هپاتیت، در اثر عدم درمان به موقع و شدت بیماری، کبد آسیب میبیند و عملکرد خود را از دست میدهد. در صورت ازکارافتادن کبد، تنها راه نجات بیماران پیوند کبد است.
در این روش کبد بیمار با کبد سالم دهنده جایگزین میشود و بیمار برای پیشگیری از رد کردن پیوند، داروهای سرکوب ایمنی طولانیمدت دریافت میکند. پیوند کبد کیفیت زندگی را بهطور چشمگیر بهتر میکند اما نیازمند ارزیابی دقیق، رعایت مصرف بهموقع داروها و پیگیری مادامالعمر است. برخی عفونتهای ویروسی مانند هپاتیت ب پس از پیوند نیازمند پروفیلاکسی ضدویروس هستند تا بیماری عود نکند.
| نوع هپاتیت | راههای درمان |
|---|---|
| هپاتیت A | نیاز به درمان خاصی ندارد؛ استراحت، تغذیه مناسب، مصرف مایعات، پرهیز از الکل؛ در موارد شدید، تزریق مایعات و بستری |
| هپاتیت B (حاد) | در برخی موارد نیاز به درمان ندارد؛ استراحت، تغذیه مناسب، مایعات؛ در صورت نیاز، تجویز ایمونوگلوبولین و داروهای ضدویروسی |
| هپاتیت B (مزمن) | داروهای ضدویروسی مانند تنوفوویر، انتکاویر، لامیوودین؛ تزریق اینترفرون؛ در موارد شدید، پیوند کبد |
| هپاتیت C (حاد) | در مراحل اولیه ممکن است بدون درمان برطرف شود؛ پیگیری آزمایشها و پایش وضعیت کبد |
| هپاتیت C (مزمن) | مصرف داروهای ضدویروسی با اثر مستقیم (DAAs) به مدت ۸ تا ۱۲ هفته؛ اجتناب از الکل؛ پیگیری تستهای کبدی؛ انتخاب دارو بر اساس سویه ویروس |
| هپاتیت D | درمان با اینترفرون آلفا پگیله؛ اثرگذاری محدود و عوارض زیاد؛ در موارد شدید، پیوند کبد؛ سایر درمانهای آزمایشی در حال بررسی |
| هپاتیت E | معمولاً بدون درمان خاص؛ در افراد با سیستم ایمنی ضعیف، مصرف داروهایی مانند ریباویرین و اینترفرون |
| هپاتیت G | در صورت همزمانی با سایر هپاتیتها، درمان بر اساس ویروسهای اصلی مثل B یا C انتخاب میشود |
| هپاتیت غیر فعال | نیاز به درمان خاص ندارد؛ پایش منظم، آزمایشهای دورهای، سبک زندگی سالم برای جلوگیری از فعال شدن ویروس |
درمان خانگی هپاتیت امکان پذیر است؟
هیچ درمان خانگی نمیتواند جایگزین درمانهای پزشکی هپاتیت باشد. اقدامات خانگی فقط نقش حمایتی دارند؛ مانند استراحت کافی، تغذیه متعادل، اجتناب از الکل و داروهای غیرضروری و نوشیدن مایعات کافی. استفاده خودسرانه از گیاهان، دمنوشها یا مکملها ممکن است وضعیت کبد را بدتر کند و حتی منجر به نارسایی کبد شود. اگر به هپاتیت مبتلا هستید، هر تغییر تغذیهای یا مصرف مکمل را با پزشک یا کارشناس تغذیه هماهنگ کنید.

برای هپاتیت چه بخوریم؟
باید سعی کنید در رژیم غذایی مناسب انواع هپاتیت، الگوی مدیترانهای شامل میوه و سبزی تازه، غلات کامل، حبوبات، ماهیهای کمچرب و مغزها را جای دهید. از مصرف غذاهای فراوریشده، قندهای غیرطبیعی و چربیهای اشباع پرهیز کنید. در صورت ابتلا به آسیت، مصرف نمک را محدود کنید. مصرف پروتئین کافی برای حفظ عضله مهم است مگر در انسفالوپاتی که تنظیم مقدار پروتئین با متخصص تغذیه انجام میشود. از صدف خام و غذاهای دریایی نیمپز اجتناب کنید و الکل را کاملا کنار بگذارید.
درمان هپاتیت در طب سنتی
اگر خودسرانه از روشهای طب سنتی استفاده کنید ممکن است به کبد آسیب برسد. درحالحاضر شواهد کافی برای اثربخشی بیشتر فرآوردههای گیاهی در درمان هپاتیت ویروسی وجود ندارد و حتی موارد زیادی از آسیب کبدی با بعضی گیاهان گزارش شده است. اگر به درمانهای مکمل علاقه دارید، حتما کنار درمان اصلی و با اطلاع پزشک از آن استفاده کنید تا خطر تداخل دارویی و مسمومیت کمتر شود. اولویت همیشه تشخیص درست و درمانهای تأییدشده است.
درمان هپاتیت دارویی چیست؟
هپاتیت دارویی زمانی رخ میدهد که کبد در اثر دارو، مکمل یا گیاه دارویی آسیب ببیند. درمان اصلی، شناسایی و درمان علت بیماری هپاتیت است. در مسمومیت با استامینوفن، درمان با ان استیل سیستئین باید هرچه سریعتر آغاز شود. در واکنشهای شدید حساسیتی مانند درماتیت دارویی با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک، ممکن است کورتیکواستروئید لازم باشد. مدیریت عوارض شامل کنترل خارش، اصلاح مایعات و الکترولیتها و پایش دقیق آزمایشهای کبدی است. تحت هیچ شرایطی خوددرمانی نکنید و فقط زیر نظر پزشک باشید.

مقایسه روش های درمان هپاتیت در انواع مختلف آن
در هپاتیتهای ویروسی هدف اصلی کم کردن بار ویروس و جلوگیری از آسیب بیشتر کبد است، اما در هپاتیتهای غیرعفونی مثل خودایمنی یا دارویی هدف رفع التهاب یا حذف عامل آسیبزننده است. با وجود این تفاوتها، چند اصل در همه مشترک است؛ پرهیز از مصرف الکل، تغذیه متعادل، واکسیناسیون در موارد لازم و پیگیری منظم آزمایشها.
به طور خلاصه، هپاتیت A و E معمولا خودبهخود خوب میشوند و درمان حمایتی مثل استراحت و مایعات کافی کافی است، ولی در بارداری یا نقص ایمنی باید دقیقتر زیر نظر بود. در هپاتیت B مزمن مهار طولانیمدت ویروس با داروهایی مثل تنوفوویر یا انتکاویر مانع سیروز و سرطان میشود و واکسن هم برای پیشگیری کاربرد دارد. هپاتیت C با درمان دارویی بهبود مییابند. بیماری هپاتیت D سختتر درمان میشود و گاهی از بولویرتید یا اینترفرون پگ استفاده میشود. هپاتیت خودایمنی معمولا با کورتون و آزاتیوپرین کنترل میشود.

آشنایی با تمام علائم هپاتیت
درمان هپاتیت در کودکان و بزرگسالان چه تفاوتی دارد؟
برخی از انواع هپاتیت در کودکان، مانند هپاتیت B در سالهای ابتدایی زندگی بیشتر به فاز تحمل ایمنی میروند و بر اساس سن، بار ویروس و التهاب با احتیاط بیشتری برای درمان تصمیمگیری میشود. داروها و دوزها باید متناسب با وزن و رشد کودک تنظیم شوند و ایمنی دارو در درازمدت اهمیت ویژه دارد. واکسیناسیون بهموقع نقش پیشگیری پررنگتری دارد و پیگیری رشد و تغذیه باید دقیقتر باشد. در بزرگسالان، بیماریهای همراه مثل دیابت، چاقی یا مصرف الکل بر انتخاب درمان اثر میگذارند و غربالگری عوارضی مانند سرطان کبد در گروههای پرخطر اولویت دارد. در هر دو گروه، آموزش خانواده و پایبندی به درمان عامل مهمی در اثربخشی درمان است.
نتیجه گیری
درمان هپاتیت امروز دیگر به معنای یک مسیر دشوار و بیپایان نیست. بسیاری از بیماران با استفاده از داروهای هدفمند، مراقبت تغذیهای و پیگیری مداوم، بهبود چشمگیری پیدا میکنند. راه های درمان هپاتیت بسته به علت و عامل بیماری زا متفاوت است. خوشبختانه امروز برای بسیاری از انواع هپاتیت درمانهای موثر و ایمن در دسترس است؛ از درمان قطعی هپاتیت C تا مهار پایدار هپاتیت B و کنترل هپاتیت خودایمنی. تشخیص زودهنگام و همکاری مداوم با پزشک، بهترین راه برای مهار بیماری و حفظ سلامت کبد به شمار میآید. متخصص کبد با بررسی تستهای تخصصی تعیین میکند که کدام روش درمانی برای شما مناسبتر است. مهمترین بخش مراقبت، تشخیص دقیق نوع هپاتیت، آغاز بهموقع درمان، اصلاح سبک زندگی و مراحعه منظم به متخصص برای پیشگیری از عوارض است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!