تاثیر دیابت بر روی سلامت دهان و دندان چگونه است؟

افرادی که به دیابت مبتلا هستند، می‌دانند که این بیماری می‌تواند به چشم‌ها، اعصاب، کلیه‌ها، قلب و سایر سیستم‌های حیاتی بدن آسیب برساند. اما آیا از تاثیر دیابت بر روی سلامت دهان و دندان خود اطلاعی دارید؟ دیابت یک بیماری است که می‌تواند کل بدن، از جمله دهان، را تحت تاثیر قرار دهد. افراد مبتلا به دیابت بیشتر از دیگران در معرض مشکلات دهان و دندان هستند. با افزایش سطح گلوکز خون، افراد مبتلا ممکن است گلوکز بیشتری در بزاق خود داشته و دهانشان دچار خشکی شود. این شرایط باعث ایجاد پلاک دندانی روی دندان‌ها شده که در نتیجه منجر به پوسیدگی و حفره دندان‌ها خواهد شد. اگر نسبت به ظاهر و شرایط دندان‌های خود احساس خوبی ندارید بهتر است در این باره با یک دندانپزشک مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه نوبت دهی دکترتو نسبت به دریافت نوبت حضوری و یا مشاوره آنلاین با متخصصین غدد اقدام کنید.

تاثیر دیابت بر روی سلامت دهان و دندان چیست؟

ارتباط بین دیابت و مشکلات دهان و دندان، قند خون بالا است. اگر قند خون به خوبی مدیریت نشود، مشکلات سلامت دهان و دندان بیشتر به وجود می‌آید. این موضوع به این دلیل است که دیابت کنترل نشده گلبول‌های سفید خون را که دفاع اصلی بدن در برابر عفونت‌های باکتریایی در دهان هستند، ضعیف می‌کند.

همانطور که مطالعات نشان داده‌اند، تنظیم سطح قند خون خطر عوارض برای چشم، قلب و اعصاب را کاهش می‌دهد. همچنین می‌تواند از بروز مشکلات سلامت دهان و دندان هم محافظت کند.

۱. دیابت و بوی بد دهان

بوی شیرین و میوه‌ای نفس ممکن است نشان‌دهنده کتواسیدوز دیابتی که یکی از عوارض حاد دیابت است باشد. همچنین بوی آمونیاک می‌تواند به بیماری کلیوی اشاره داشته باشد، که گاهی با دیابت مرتبط است. به طور کلی دیابت می‌تواند به رگ‌های خونی آسیب زده و جریان خون در سراسر بدن، از جمله لثه‌ها را کاهش دهد. وقتی لثه‌ها و دندان‌ها به اندازه کافی خون دریافت نکنند، ممکن است ضعیف شده و مستعد عفونت شوند. همچنین دیابت می‌تواند سطح گلوکز را در دهان افزایش دهد، که باعث رشد باکتری‌ها، عفونت و بوی بد دهان می‌شود. هنگامی که سطح قند خون بالا باشد، بدن در مبارزه با عفونت‌ها دچار مشکل شده و بهبود لثه‌ها را دشوارتر می‌کند.

۲. دیابت و خشکی دهان

خشکی دهان یکی از علائم شایع در افراد دیابتی است که قند خون بالایی دارند. دیابت می‌تواند به طور قابل توجهی بر سلامت دهان و دندان تأثیر بگذارد و اغلب منجر به خشکی دهان می‌شود. این ارتباط از سطح بالای قند خون، کم آبی بدن و برخی داروهای مرتبط با دیابت ناشی می‌شود. علاوه بر این دیابت کنترل نشده می‌تواند جریان بزاق (تف) را کاهش دهد و در نتیجه باعث خشکی دهان شود. خشکی دهان هم می‌تواند منجر به درد، زخم، عفونت و پوسیدگی دندان شود.

۳. دیابت و تلخی دهان

تاثیر دیابت روی سلامت دهان و دندان در بعضی بیماران با طعم تلخی دهان ظاهر می‌شود. علاوه بر این، دیابت می‌تواند بر حس چشایی تأثیر بگذارد و تشخیص دقیق طعم‌های مختلف را برای بیمار دشوار کند. 

برای تلخی دهان دنبال یه راه اساسی هستی؟

از پزشک راهنمایی بگیر.

فوق تخصص غدد تیروئید

۴. عفونت دندان و دیابت

دیابت خطر ابتلا به عفونت‌های دندانی، به ویژه بیماری لثه (بیماری پریودنتال) را به دلیل عواملی مانند سطح قند خون بالا، اختلال در عملکرد سیستم ایمنی و کاهش تولید بزاق افزایش می‌دهد و این موضوع می‌تواند زمینه‌ساز رشد باکتری‌ها شود.  مدیریت نادرست بیماری می‌تواند عفونت‌ها را شدیدتر کند و باعث شود که آن‌ها دیرتر بهبود پیدا کنند.

۵. سوزش زبان و دیابت

سندرم سوزش زبان یا سینستزیا یکی از مشکلات شایع در افراد دیابتی است. این وضعیت باعث احساس سوزش، درد یا ناراحتی در زبان می‌شود. علت اصلی این مشکل می‌تواند افزایش سطح قند خون و خشکی دهان باشد. زمانی که قند خون بالا باشد، تعادل طبیعی باکتری‌های دهان به هم می‌خورد و این اتفاق منجر به بروز مشکلات مختلفی از جمله سوزش زبان میشود. علاوه بر این، کاهش بزاق در دهان، که در دیابت شایع است نیز این احساس سوزش را تشدید می‌کند.

افرادی که دچار سوزش زبان می‌شوند معمولاً احساس می‌کنند که زبانشان خشک و حساس است و ممکن است طعم‌ها را به صورت غیرعادی احساس کنند. درمان این مشکل معمولاً شامل مدیریت قند خون، استفاده از محصولات مرطوب‌کننده دهان و مشاوره با دندانپزشک یا پزشک برای شناسایی علل خاص است. همچنین، رعایت بهداشت دهان و استفاده از دهان‌شویه‌های مخصوص می‌تواند کمک‌کننده باشد.

۶. پوسیدگی و لقی دندان

دیابت می‌تواند به طور غیرمستقیم به پوسیدگی دندان‌ها و لقی آن‌ها منجر شود. افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض ایجاد پلاک دندانی هستند، زیرا کنترل ضعیف قند خون می‌تواند موجب رشد باکتری‌ها در دهان و تولید اسیدهای مضر برای دندان‌ها شود. این اسیدها مینای دندان را فرسایش داده و باعث پوسیدگی دندان می‌شوند. در نتیجه، افراد دیابتی به پوسیدگی دندان‌ها و مشکلات جدی‌تری مانند لقی دندان دچار می‌شوند. لقی دندان‌ها در افراد دیابتی به دلیل پیشرفت بیماری لثه یا پریودنتیت است که در آن بافت‌های پشتیبان دندان‌ها آسیب می‌بینند. این وضعیت می‌تواند منجر به شل شدن و در نهایت از دست دادن دندان‌ها شود.

۷. خونریزی لثه

خونریزی لثه یکی از علائم رایج التهاب لثه و بیماری‌های لثه‌ای در افراد دیابتی است. زمانی که کنترل قند خون ضعیف باشد، به‌طبع توانایی مقابله بدن با عفونت‌ها و التهابات کاهش می‌یابد و این موضوع منجر به تورم و خونریزی لثه‌ها می‌شود. پلاک‌های دندانی که شامل باکتری‌ها هستند، می‌توانند به لثه‌ها آسیب بزنند و باعث تحریک و خونریزی آن‌ها شوند.

در صورتی که خونریزی لثه‌ها درمان نشود، می‌تواند به مشکلات جدی‌تری مانند پریودنتیت و از دست دادن دندان‌ها منجر شود. بنابراین، افراد مبتلا به دیابت باید مراقبت‌های دندانی را به دقت انجام دهند و به محض مشاهده خونریزی در لثه‌ها به دندانپزشک مراجعه کنند. با این کار تا حد زیادی از پیشرفت بیماری جلوگیری خواهد شد.

۸. آبسه لثه

آبسه لثه یکی از مشکلات جدی است که در افراد دیابتی رخ می‌دهد. این عفونت در بافت لثه‌ها ایجاد می‌شود و معمولاً به صورت یک توده متورم و دردناک در نزدیکی دندان‌ها ظاهر می‌شود. زمانی که باکتری‌ها در لثه‌ها رشد کرده و به اعماق بافت نفوذ می‌کنند، آبسه‌ها ایجاد می‌شوند. کنترل ضعیف قند خون باعث کاهش توانایی بدن در مقابله با عفونت‌ها می‌شود، که این امر باعث تشدید احتمال ایجاد آبسه می‌گردد.

آبسه لثه علاوه بر درد و ناراحتی، می‌تواند به از دست دادن دندان‌ها نیز منجر شود. زیرا بافت‌های حمایتی دندان به تدریج تخریب می‌شوند. درمان آبسه معمولاً شامل آنتی‌بیوتیک‌ها و گاهی جراحی برای تخلیه عفونت است. افراد دیابتی باید به محض مشاهده علائم آبسه لثه، به دندانپزشک مراجعه کنند تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود.

دیابت داری و آبسه لثه‌ات دیر خوب می‌شه؟ مشاوره بگیر.

دکتر دیابت

۹. مشکل در ترمیم زخم

دیابت می‌تواند باعث شود که بدن نتواند به سرعت زخم‌ها را ترمیم کند. این مشکل در دهان و دندان نیز مشاهده می‌شود. برای افرادی که دیابت دارند، ترمیم و بهبود زخم‌ها بعد از جراحی‌های دندانی یا آسیب‌های دهانی معمولاً کندتر از سایر افراد است. دلیل این مشکل، افزایش قند خون و تأثیر آن بر فرآیندهای التهابی و ایمنی بدن است.

کاهش سرعت بهبود زخم‌ها می‌تواند منجر به عفونت‌های طولانی‌مدت یا مشکلات دیگر در درمان‌های دندانی شود. بنابراین، افراد دیابتی باید از مراقبت‌های ویژه‌ای برای جلوگیری از بروز عفونت‌ها استفاده کنند و به دقت از دستورالعمل‌های بهداشتی دندانپزشک پیروی کنند. این افراد باید همچنین به کنترل دقیق قند خون خود توجه کنند تا فرآیند بهبود سریع‌تر انجام شود.

۱۰. بیماری های خود ایمنی

بیماری‌های خودایمنی زمانی رخ می‌دهند که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به بافت‌های سالم بدن حمله می‌کند و آن‌ها را تخریب می‌کند. این نوع بیماری‌ها در افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ شایع‌تر هستند، زیرا دیابت نوع ۱ خود یک بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن به سلول‌های تولیدکننده انسولین در لوزالمعده حمله می‌کند.

این بیماری‌ها می‌توانند تأثیرات منفی بر سلامت دهان و دندان بگذارند. به عنوان مثال، افرادی که به بیماری سلیاک مبتلا هستند ممکن است مشکلات گوارشی و دهانی، از جمله خشکی دهان، زخم‌های دهانی و مشکلات لثه را تجربه کنند.

۱۱. عفونت‌ های قارچی

افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض ابتلا به عفونت‌های قارچی دهانی هستند. یکی از شایع‌ترین این عفونت‌ها کاندیدیاز دهانی است که به نام “برفک دهان” نیز شناخته می‌شود. افزایش قند خون و خشکی دهان که در دیابت شایع است، محیطی مناسب برای رشد این قارچ‌ها فراهم می‌آورد. کاندیدیاز دهانی معمولاً به صورت لکه‌های سفید و دردناک روی زبان، داخل گونه‌ها و سقف دهان ظاهر می‌شود. این لکه‌ها ممکن است خونریزی کرده و باعث درد و ناراحتی شوند.

۱۲. بیماری پریودنتال

بیماری‌های پریودنتال که به بیماری‌های لثه نیز شناخته می‌شوند، شامل التهاب لثه و پریودنتیت هستند. در این شرایط التهابی، باکتری‌ها به بافت‌ها و استخوان‌هایی که از دندان‌ها حمایت می‌کنند، حمله می‌کنند. التهاب می‌تواند بر متابولیسم تأثیر گذاشته و قند خون شما را افزایش دهد، که این امر ممکن است علائم دیابت را تشدید کند.

دیابت می‌تواند منجر به بیماری‌های پریودنتال شود، اما این شرایط می‌تواند مشکلات بیشتری برای افراد مبتلا به دیابت ایجاد کند. بیماری قلبی و سکته مغزی، که از عوارض دیابت به شمار می‌آیند نیز با بیماری پریودنتال ارتباط دارند. اگر فردی مبتلا به دیابت به بیماری پریودنتال مبتلا شود، ممکن است این بیماری شدت بیشتری پیدا کرده و بهبودی آن طولانی‌تر از فرد بدون دیابت باشد. بوی بد دهان یکی از علائم شایع بیماری پریودنتال است.

درمان زخم دهان دیابتی

زخم‌های دهان در بیماران دیابتی می‌توانند با ترکیبی از اقدامات خودمراقبتی، مانند اجتناب از عوامل تحریک‌کننده و استفاده از مسواک نرم، به علاوه درمان‌های پزشکی مانند دهان‌شویه‌ها و در برخی موارد داروهای تجویزی درمان شوند. کنترل دقیق قند خون نیز برای تسریع فرآیند التیام و بهبود سلامت دهان بسیار حائز اهمیت است.

پیشگیری از تاثیر دیابت بر سلامت دهان و دندان

پیشگیری از تاثیر دیابت بر سلامت دهان و دندان بسیار مهم است، زیرا افراد مبتلا به دیابت بیشتر در معرض مشکلات دهان و دندان مانند التهاب لثه، عفونت‌ها، و کاهش توانایی بدن در مقابله با عفونت‌ها هستند. در اینجا چند راهکار برای پیشگیری از تاثیرات منفی دیابت بر سلامت دهان و دندان آمده است:

• کنترل قند خون
• مسواک زدن منظم
• استفاده از نخ دندان
• مشاوره منظم با دندان‌پزشک
• نوشیدن آب
• پرهیز از سیگار و دخانیات
• رژیم غذایی مناسب

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

افراد مبتلا به دیابت شانس بیشتری برای ابتلا به بیماری پریودنتال (لثه) دارند، که شامل عفونت لثه و استخوان‌هایی می‌شود که دندان‌ها را در جای خود نگه می‌دارند. این بیماری می‌تواند منجر به درد، بوی بد دهان مداوم، مشکلات در جویدن و حتی از دست دادن دندان‌ها شود. تاثیر دیابت بر روی سلامت دهان و دندان همچنین می‌تواند روند بهبودی را کاهش دهد، بنابراین درمان بیماری پریودنتال را دشوارتر می‌کند. مشکلات دیگری که دیابت می‌تواند ایجاد کند شامل خشکی دهان و عفونت قارچی به نام برفک است که باعث ایجاد لکه‌های سفید و دردناک در دهان می‌شود.

اگر به دیابت مبتلا هستید، حتماً زمانی را برای بررسی منظم دهان خود اختصاص دهید و به هرگونه مشکل و تغییری در وضعیت دهان و دندان خود توجه کنید. افراد در چنین شرایطی باید به یک دندانپزشک مراجعه کنند تا از درمان‌های مناسب بهره‌مند شوند و به زندگی عادی خود ادامه دهند. شما می‌توانید حتی بدون حضور در مطب نیز از خدمات مشاوره آنلاین دکترتو به منظور بهبود وضعیت خود کمک بگیرید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!