فهرست مطالب
آبسه دندان در کودکان به دلیل عفونتهای باکتریایی ایجاد میشود و میتواند در ناحیه لثه، داخل دندان یا استخوان فک رخ دهد. این عارضه یکی از مشکلات رایج دندانی در کودکان است که ممکن است با علائمی مانند قرمزی و تورم لثهها و درد شدید همراه باشد. در برخی موارد، ورم فک، وجود طعم ناخوشایند در دهان و تب نیز مشاهده میشود. پوسیدگی دندانها یکی از عوامل اصلی بروز آبسه دندان در کودکان به شمار میرود. در ادامه این مطلب همراه باشید تا با آبسه دندان کودک، علائم آبسه دندان کودکان، علت، راههای تشخیص و درمان آبسه دندان کودک بیشتر آشنا شوید. شما میتوانید از طریق سامانه نوبت دهی دکترتو با بهترین دندانپزشکان کودک به صورت آنلاین مشورت کنید و یا زمان ویزیت حضوری خود را با آنها تنظیم کنید.
آبسه دندان کودک چیست؟
آبسه دندان کودک (abscessed tooth) به تجمع چرک داخل دندانها، لثه یا استخوان فک کودک در اثر عفونت باکتریایی میگویند. این عارضه معمولا به دلیل پوسیدگی دندان، آسیب به دندان یا التهاب لثه ایجاد میشود و با درد شدید در ناحیه لثهها یا دندان، تورم و قرمزی و مشکلات بلع همراه است. آبسه دندان ممکن است باعث بروز عوارض جدی شود، بنابراین تشخیص و درمان سریع توسط دندانپزشک ضروری است.
آیا آبسه دندان کودک خطرناک است؟
اگر علائم ابسه دندان در کودک به موقع درمان نشود، ممکن است منجر به عوارض جدیتری شود و میتواند خطرناک باشد. عفونت میتواند به بافتهای اطراف گسترش یابد و حتی به استخوان فک یا سایر قسمتهای بدن منتقل شود و عفونتهای سیستمیک و مشکلات جدیتری مانند تب بالا، ورم صورت و حتی مشکلات در بلع یا تنفس را بهدنبال داشته باشد. به همین دلیل، تشخیص و درمان سریع آبسه دندان بسیار مهم است تا از عوارض احتمالی جلوگیری شود.
علائم آبسه دندان کودک (آبسه دندان شیری کودک)
آبسه دندان در کودکان عفونتی است که در داخل یا اطراف دندان ایجاد میشود و میتواند بسیار دردناک و ناراحتکننده باشد. اگر به موقع درمان نشود، عوارض جدی را به دنبال خواهد داشت. علائم آبسه دندان شیری در کودک عبارتند از:
- احساس درد مداوم یا تیز در ناحیه دندان یا لثه
- تورم و قرمزی لثهها در ناحیهای که آبسه ایجاد شده
- تب خفیف تا متوسط
- طعم ناخوشایند در دهان کودک
- بیمیلی کودک به غذا خوردن
- بوی ناخوشایند ناشی از عفونت و تجمع چرک
- مشکلات در جویدن یا خوردن غذا به دلیل درد و ناراحتی
- حساسیت به لمس ناحیه آسیب دیده
آبسه دندان کودک یک ساله
در این سن، دندانهای شیری در حال رشد هستند و به همین دلیل ممکن است در معرض خطر عفونت قرار بگیرند. علائم آبسه دندان کودک یک ساله شامل درد و ناراحتی، بیقراری و عدم خواب کافی کودک میشود. این درد حین غذا خوردن یا هنگام لمس ناحیه دندان افزایش مییابد. در کنار این، لثهها ممکن است در ناحیه آسیبدیده متورم و قرمز شوند. در برخی موارد، کودک ممکن است تب خفیف تا متوسطی داشته باشد که نشانه وجود عفونت است.
آبسه دندان کودک ۲ ساله
آبسه دندان کودک دو ساله به تجمع چرک ناشی از عفونت باکتریایی در ناحیه دندان یا لثه اشاره دارد که به دلیل پوسیدگی دندان یا التهاب لثهها ایجاد میشود. علائم شامل درد شدید، تورم لثه، تب، طعم بد در دهان و مشکلات در غذا خوردن هستند و نیازمند درمان فوری توسط دندانپزشک و تخلیه چرک یا درمان ریشه است. رعایت بهداشت دهان و دندان از سنین پایین میتواند به جلوگیری از این مشکل کمک کند.
علت آبسه دندان کودک
آبسه دندان در کودکان به دلایل مختلفی ایجاد میشود. یکی از اصلیترین علتها پوسیدگی دندان است که میتواند به عفونت منجر شود. باکتریها در دندانهای پوسیده جمع میشوند و در نتیجه عفونت دندان یا لثه شکل میگیرد. عوامل دیگر شامل التهاب لثهها، آسیب به دندانها (مانند شکستگی یا ضربه) و مشکلات بهداشتی دهان مانند عدم رعایت بهداشت دندانها هستند. همچنین، در برخی موارد، وجود بیماریهای سیستمیک یا ضعف سیستم ایمنی میتواند خطر ابتلا به آبسه دندان را افزایش دهد. تشخیص سریع و درمان مناسب این مشکلات میتواند از بروز آبسه و عوارض آن جلوگیری کند.
راه های تشخیص آبسه دندان کودک
تشخیص آبسه دندان در کودکان نیاز به بررسی دقیق دارد. دندانپزشک معمولا از روشهای زیر برای تشخیص استفاده میکند:
- معاینه فیزیکی توسط دندانپزشک و بررسی علائمی مانند تورم، قرمزی و درد
- عکس رادیولوژی دندان برای مشخص شدن وضعیت عفونت و شدت آن، و میزان گسترش عفونت به نواحی اطراف
- آزمایشهای اضافی مانند آزمایش خون جهت بررسی وضعیت عمومی سلامت کودک و وجود عفونتهای سیستمیک
راه های درمان آبسه دندان کودک
مهم است که درمان آبسه دندان کودک به موقع انجام شود تا از بروز عوارض جدی جلوگیری شود. راه های درمان آبسه دندان کودک عبارتند از:
- مراجعه به دندانپزشک
- تخلیه آبسه برای خارج کردن چرک و عفونت
- انجام درمان ریشه در صورت عفونت عمیق
- کشیدن دندان برای جلوگیری از گسترش عفونت
- تجویز داروهای آنتیبیوتیک
- استفاده از درمانهای خانگی مانند شستن دهان با آب نمک گرم
۱. داروی آبسه دندان کودک
آنتی بیوتیک اولین خط درمانی برای عفونت و آبسه دندانی به شمار میروند اما گاهی ممکن است در کنار آنها داروهای دیگری برای مدیریت شرایط تجویز شود. داروها معمولا با هدف کنترل عفونت و تسکین درد آبسه دندان تجویز میشوند که عبارتند از:
- آنتیبیوتیکها مانند آموکسیسیلین یا کلیندامایسین
- داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن یا استامینوفن
- شستن دهان با آب نمک گرم
شربت مترونیدازول برای آبسه دندان کودک
شربت مترونیدازول، داروی آنتیبیوتیک است که برای درمان عفونتهای باکتریایی از جمله عفونتهای دندانی تجویز میشود. مترونیدازول به عنوان آنتیبیوتیک گسترده عمل کرده و به تخریب باکتریهای بیهوازی کمک میکند. در درمان آبسه دندان، این دارو معمولا به همراه دیگر درمانها مثل تخلیه آبسه یا آنتیبیوتیکهای دیگر تجویز میشود.
آنتی بیوتیک برای آبسه دندان کودکان
آنتیبیوتیکها یکی از ابزارهای درمانی برای مقابله با عفونتهای باکتریایی مانند آبسه دندان هستند. اما استفاده از آنها همیشه ضروری نیست و باید با تجویز پزشک انجام شود. آنتیبیوتیکهایی که برای کنترل عفونتهای باکتریایی آبسه دندان کودکان تجویز میشوند:
- آموکسیسیلین به صورت شربت تجویز میشود و طعم مناسبی دارد که مصرف آن را برای کودکان آسانتر میکند.
- کلیندامایسین در مواردی که عفونت به باکتریهای خاصی مربوط میشود یا در کودکانی که به پنیسیلین حساسیت دارند.
- مترونیدازول در ترکیب با دیگر آنتیبیوتیکها برای درمان عفونتهای پیچیدهتر
۲. درمان خانگی آبسه دندان کودک (درمان ابسه دندان کودکان در خانه)
درمان خانگی آبسه دندان میتواند به تسکین علائم کمک کند، اما مهم است که این روشها جایگزین درمان پزشکی نشوند. برخی روشهای متداول درمان آبسه دندان کودکان در خانه عبارتند از:
- شستشوی دهان با آب نمک: مخلوط کردن یک قاشق چایخوری نمک در یک لیوان آب گرم و شستشو با آن جهت کاهش التهاب و تسکین درد
- کمپرس گرم: کمپرس گرم روی ناحیه متورم جهت کاهش درد و التهاب و افزایش جریان خون
- مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن میتوانند برای کاهش درد و تب
- غذاهای نرم و سرد مانند ماست یا پودینگ
- رعایت بهداشت دهان و تشویق کودک به مسواک زدن ملایم و استفاده از نخ دندان در نواحی بدون درد
- اجتناب از مواد غذایی شیرین
با این حال، اگر علائم ابسه دندان ادامه یابد یا بدتر شود، حتما باید به دندانپزشک مراجعه کنید. درمان حرفهای برای جلوگیری از عوارض جدی ضروری است.
۳. درمان آبسه دندان کودک در طب سنتی (درمان گیاهی ابسه دندان کودکان)
درمان آبسه دندان در کودکان با استفاده از طب سنتی و گیاهی میتواند به تسکین علائم کمک کند، اما باید توجه داشت که این روشها نمیتوانند جایگزین درمانهای پزشکی شوند:
- استفاده از چای بابونه: چای بابونه دارای خاصیت ضدالتهابی و تسکیندهنده است. میتوانید چای بابونه را دم کرده و پس از خنک شدن، از آن برای شستشوی دهان کودک استفاده کنید.
- مخلوط زردچوبه و عسل: زردچوبه دارای خاصیت ضد باکتری و ضد التهابی است. میتوانید مقداری زردچوبه را با عسل مخلوط کرده و به آرامی روی ناحیه آسیبدیده بمالید. این مخلوط میتواند به تسکین درد کمک کند.
- استفاده از عصاره میخک: روغن میخک معروف به خاصیت بیحسی و ضد درد است. میتوانید چند قطره از روغن میخک را با پنبه روی ناحیه آسیبدیده بمالید. توجه داشته باشید که این روش باید با احتیاط انجام شود.
- چای نعناع: نعناع دارای خاصیت خنککنندگی و تسکیندهندگی است. میتوانید چای نعناع را دم کنید و از آن برای شستشوی دهان استفاده کنید.
- آب لیمو: آب لیمو به دلیل خاصیت اسیدی و ضد باکتریایی میتواند به کاهش عفونت کمک کند. میتوانید یک قاشق چایخوری آب لیمو را با یک لیوان آب رقیق کنید و برای شستشوی دهان استفاده کنید.
آبسه دندان کودک چند روز طول میکشد؟
اگر آبسه به موقع درمان شود، بهبود علائم ظرف چند روز تا یک هفته اتفاق میافتد. اما اگر آبسه درمان نشود، ممکن است عفونت به تدریج بدتر شود و علائم آن چند هفته ادامه یابد. در برخی موارد، عفونت میتواند به بافتهای اطراف گسترش یابد و عوارض جدیتری ایجاد کند.
انواع آبسه دندان کودک
آبسه دندان در کودکان به دلایل مختلفی از جمله پوسیدگی دندان کودک، شکستگی دندان و یا عفونت لثه میتواند ایجاد شود. محل تشکیل آبسه نوع آن را مشخص میکند. به طور کلی آبسه دندان کودک دو نوع اصلی دارد که عبارتند از:
نوع آبسه | توضیحات |
---|---|
آبسه پری آپیکال | این نوع آبسه در انتهای ریشه دندان ایجاد میشود و ناشی از عفونت عمیق دندان است، که به دنبال پوسیدگی یا آسیب به دندان به وجود میآید. عفونت میتواند به بافتهای اطراف ریشه دندان گسترش یابد و باعث تجمع چرک در آن ناحیه شود. |
آبسه لثهای | این نوع آبسه در بافت لثهها ایجاد میشود و به دلیل التهاب لثهها یا عفونتهای میکروبی در ناحیه لثهها به وجود میآید. آبسه لثهای میتواند ناشی از بهداشت ناکافی دهان و دندان یا بیماریهای لثه باشد. |
عوارض آبسه دندان کودک (خطرات آبسه دندان کودکان)
آبسه دندان در کودکان میتواند بسیار دردناک و ناراحتکننده باشد و اگر به موقع درمان نشود، عوارضی جدی را به دنبال خواهد داشت. عدم درمان بهموقع آبسه دندان کودک میتواند عوارض و خطرات جدی به دنبال داشته باشد:
- مشکلات تنفسی: در موارد نادر، عفونت میتواند به ناحیه گلو و راههای تنفسی گسترش یابد و مشکلات تنفسی ایجاد کند.
- عفونتهای استخوانی: عفونت ناشی از آبسه میتواند به استخوان فک آسیب برساند و منجر به عفونتهای استخوانی (اوسئومیلیت) شود.
- تغییر شکل صورت: در برخی موارد، تورم ناشی از آبسه میتواند باعث تغییر شکل موقتی صورت شود.
- درد مزمن: اگر آبسه به درستی درمان نشود، ممکن است کودک دچار درد مزمن و ناراحتی در ناحیه دندان شود.
- آسیب دائمی دندانها و در نهایت از دست رفتن آنها
- مشکلات غذایی
راه های پیشگیری از آبسه دندان کودک
پیشگیری از آبسه دندان کودک به رعایت برخی نکات بهداشتی و مراقبتی بستگی دارد. در زیر به چند راهکار برای جلوگیری از بروز این مشکل اشاره میشود:
- رعایت بهداشت دهان و دندان و تشویق کودک به مسواک زدن حداقل دو بار در روز و استفاده از نخ دندان بهطور روزانه
- مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه و تمیز کردن دندانها
- مصرف غذاهای مغذی و کاهش مصرف قند و شیرینیها و تشویق کودک به مصرف میوهها و سبزیجات تازه
- استفاده از خمیر دندان حاوی فلوراید و در برخی موارد استفاده از مکملهای فلوراید جهت تقویت مینای دندان
- اجتناب از آسیب به دندانها برای احتیاط در فعالیتهای روزمره و بازیها به منظور جلوگیری از آسیب به دندانها، به ویژه در ورزشهای پرخطر
- توجه به بهداشت لثهها و درمان هرگونه التهاب یا عفونت به موقع
- آموزش کودک درباره اهمیت بهداشت دهان و دندان و تأثیر آن بر سلامت کلی
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
آبسه دندان کودک عارضه جدی ناشی از عفونت باکتریایی در ناحیه دندان یا لثه است که منجر به درد شدید، تورم و عوارض جدیتری مانند گسترش عفونت میشود. پیشگیری از آبسه دندان با رعایت بهداشت دهان و دندان، معاینات منظم دندانپزشکی و تغذیه سالم امکانپذیر است. در صورت بروز علائم، مراجعه سریع به دکتر دندانپزشک کودکان برای تشخیص و درمان مناسب بسیار حیاتی است. خبر خوب اینکه امکان دریافت مشاوره متنی یا تلفنی با دکتر دندانپزشک آنلاین کودکان از طریق سامانه غیرحضوری دکترتو فراهم شده و شما میتوانید از این طریق فرآیند درمانی فرزند خودتان را سرعت دهید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!