فهرست مطالب
عفونت‌های انگلی می‌توانند توسط انواع مختلفی از انگل‌ها ایجاد شوند که به عنوان پارازیت، به بدن انسان حمله کرده و موجب اسهال و تب می‌شوند. از رایج‌ترین انگل‌های انسانی که بیشترین میزان عفونت را در انسان‌ها ایجاد می‌کند، کرم‌های گرد یا حلقوی هستند. از انواع کرم‌های گرد در انسان می‌توان به کرم سوزنی و کرم آسکاریس اشاره کرد. اغلب، عفونت کرم گرد در سفر به کشورهایی با بهداشت ضعیف ایجاد می‌شوند. با این حال در کودکان نیز درگیری با این انگل‌ها بسیار شایع است و اغلب کودکان زیر ده سال به این نوع عفونت انگلی دچار می‌شوند. مهم‌تر این که عفونت‌های انگلی در کودکان می‌تواند روی رشد آنها تاثیر زیادی بگذارد و به همین دلیل هم آشنایی با این بیماری‌ها ضروری است. در این مقاله از دکترتو با عفونت ناشی از کرم آسکاریس و علائم و عوارض آن آشنا می‌شویم. اما چنانچه علائم گوارشی غیرطبیعی دارید بهتر است با یک متخصص داخلی در این باره مشورت کنید. شما می‌توانید علاوه بر تعیین وقت حضوری از دکترتو با بهترین پزشکان بصورت آنلاین در ارتباط باشید.
کرم آسکاریس چیست؟
کرم آسکاریس یا به انگلیسی Ascaris lumbricoides، یک گونه کرم گرد است که می‌توانند عامل عفونت‌های انگلی انسانی به نام آسکاریازیس باشند. آنها عامل عفونت انگلی روده هستند. این کرم‌ها انگل‌هایی هستند که از بدن انسان به عنوان میزبان، برای بالغ‌شدن از لارو یا تخم به کرم‌های بالغ استفاده می‌کنند. کرم‌های بالغ که تولیدمثل می‌کنند، می‌توانند بیش از یک فوت (۳۰ سانتی‌متر) طول داشته باشند. عفونت با کرم آسکاریس یکی از شایع‌ترین عفونت‌های کرمی در مردم سراسر جهان است. اکثر افراد مبتلا موارد خفیف و بدون علامت هستند. اما آلودگی شدید می‌تواند منجر به علائم و عوارض جدی شود. آسکاریازیس اغلب در کودکان در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری جهان رخ می‌دهد به‌ویژه در مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند. با این حال، هر کسی با هر شرایط سنی و موقعیتی می‌تواند به این نوع عفونت انگلی دچار شود.
متن انگلیسی:
my.clevelandclinic
Ascariasis is one of the most common human parasitic infections. It infects more than 1 billion people worldwide
ترجمه متن:
آسکاریازیس یکی از شایع‌ترین عفونت‌های انگلی انسان است. بیش از ۱ میلیارد نفر در سراسر جهان را مبتلا می‌کند.
عکس کرم اسکاریس
اگر به تصویر کرم آسکاریس نگاه کنید، می‌بینید که کرم‌های آسکاریس معمولاً صورتی یا سفید با انتهای مخروطی هستند. کرم‌های ماده می‌توانند بیش از ۱۵ اینچ (۴۰ سانتی‌متر) طول و کمی کمتر از یک چهارم اینچ (۶ میلی متر) قطر داشته باشند. کرم‌های نر معمولاً کوچک‌تر هستند.
علائم کرم آسکاریس
در موارد خفیف معمولاً افراد مبتلا به آسکاریس هیچ نشانه یا علامت خاصی را نشان نمی‌دهند. در آلودگی‌های متوسط تا شدید، بسته به این که کدام قسمت از بدن تحت تاثیر انگل قرار گرفته و درگیر عفونت است، علائم مختلفی ممکن است ایجاد شود. معمولاً علائم عمده عفونت با کرم آسکاریس، شامل عفونت در ریه‌ها و عفونت دستگاه گوارشی میشود. به همان میزان که شدت عفونت بیشتر شود و کرم‌های بیشتری در بدن تکثیر شوند، شدت علائم هم گسترش می‌یابد.
متن انگلیسی:
healthline
People with ascariasis often have no symptoms. Symptoms become more noticeable when the roundworm infestation grows
ترجمه متن:
افراد مبتلا به آسکاریازیس اغلب هیچ علامتی ندارند. هنگامی که آلودگی کرم حلقوی بیشتر شد، علائم بیشتر آشکار میشود.
علائم کرم آسکاریس در ریه
در صورتی که تخم‌های کوچک کرم آسکاریس از طریق بلع وارد روده کوچک شوند، می‌توانند از روده بیرون آمده و لاروها از طریق جریان خون یا سیستم لنفاوی به سمت ریه‌ها مهاجرت می‌کنند. در این مرحله، ممکن است علائم و نشانه‌هایی مشابه آسم یا ذات‌الریه را تجربه کنید، از جمله:
- سرفه‌های مداوم
- تنگی نفس
- خس‌خس سینه
- پنومونی آسپیراسیون (به ندرت)
- خون در مخاط
- ناراحتی قفسه سینه
- تب
معمولاً بعد از گذراندن ۱۰ تا ۱۴ روز و ماندن لاروها در ریه‌ها، آنها به سمت گلو حرکت می‌کنند. در این مرحله فرد با سرفه‌های شدید لاروها را به بیرون داده و سپس مجدداً آنها را می‌بلعد. در این مرحله اولیه بیماری، تشخیص علائم چالش برانگیز است، چرا که آنها شبیه علائم بسیاری از بیماری‌های دیگر هستند. خصوصاً ممکن است تشخیص بین عفونت انگلی با انواع عفونت‌های ویروسی که ریه‌ها را درگیر می‌کنند بسیار دشوار باشد.
علائم کرم آسکاریس در روده
لاروها در روده کوچک به کرم‌های بالغ تبدیل می‌شوند و کرم‌های بالغ معمولاً تا زمان مرگ در روده زندگی می‌کنند و در آن جا علائم مختلفی را ایجاد خواهند کرد. در آسکاریازیس خفیف یا متوسط، آلودگی روده‌ای می‌تواند باعث ایجاد موارد زیر شود:
- درد مبهم شکم
- تهوع و استفراغ
- اسهال یا مدفوع خونی
هنگامی که کرم‌ها به روده می‌رسند، ممکن است علائم شکمی شدیدتری را تجربه کنید. هر چه تعداد کرم‌ها بیشتر باشد، علائم شدیدتر خواهند بود. در صورتی که فرد حامل تعداد زیادی انگل یا کرم در روده‌ها باشد، ممکن است علائم زیر را نشان دهد:
- درد شدید شکم (دل درد شدید نشانه چیست؟)
- مدفوع نامنظم یا اسهال
- خستگی
- استفراغ
- کاهش وزن یا سوءتغذیه
- وجود کرم در استفراغ یا مدفوع
- مشکل خواب
- مشکلات رشد در کودکان
- تورم شکم
- بی‌قراری
در مواردی که شکم‌درد شدید و مداوم و حالت تهوع ادامه‌دار و اسهال طولانی مدت است، باید علائم را جدی گرفت و به پزشک مراجعه کرد. علاوه بر این در موارد بسیار شدید ابتلا به کرم آسکاریس، کرم‌ها ممکن است روده کوچک را مسدود کنند. احتمال التهاب پانکراس و عفونت جدی آن هم وجود دارد که می‌تواند تهدید‌کننده زندگی باشد.
علائم گوارشی غیرطبیعی داری؟
هر چه سریع‌تر از متخصص نوبت بگیر.
عکس کرم آسکاریس در مدفوع
در مواردی که کرم‌ها با تعداد بالا در روده تکثیر می‌کنند و زیاد می‌شوند، احتمال وجود انگل در مدفوع فرد مبتلا بالاست. در این شرایط می‌توان با مقایسه عکس یا تصویر کرم در مدفوع با انگل پیدا شده در نمونه مدفوع، ابتلا به آسکاریازیس را تشخیص داد.
علت مبتلا شدن به کرم آسکاریس
آسکاریازیس مستقیماً از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. در عوض، فرد باید با خاک مخلوط با مدفوع انسان یا خوک که حاوی تخم آسکاریازیس یا آب آلوده است تماس پیدا کند. در برخی از کشورهای درحال‌توسعه، مدفوع انسان برای کود استفاده میشود، یا امکانات بهداشتی ضعیف اجازه می‌دهد زباله‌های انسانی با خاک موجود در حیاط‌ها، گودال‌ها و مزارع مخلوط شوند. افراد همچنین می‌توانند از خوردن جگر نپخته خوک یا مرغ آلوده به کرم آسکاریس هم به این عفونت مبتلا شوند.
آسکاریس کرم روده در کودکان
آسکاریازیس بیشتر در کودکان ۳ تا ۸ ساله دیده میشود. دلیل آن هم این است که کودکان کمتر می‌توانند بهداشت را رعایت کنند. بچه‌های کوچک اغلب در خاک بازی می‌کنند و اگر انگشتان کثیف خود را در دهان بگذارند، در صورت آلوده بودن خاک به کرم‌های آسکاریس، عفونت انگلی با آسکاریس در آنها ایجاد میشود. میوه‌ها یا سبزیجات شسته نشده که در خاک آلوده رشد می‌کنند نیز می‌توانند تخم آسکاریازیس را به کودکان منتقل کنند و موجب تکثیر این انگل در روده کودک شوند. کودکان بیشتر در معرض عوارض گوارشی هستند، زیرا اندازه کوچک‌تر روده آنها احتمال انسداد روده را افزایش می‌دهد.
انتقال کرم اسکاریس از سگ به انسان
یکی از اصلی‌ترین راه‌های انتقال کرم آسکاریس به انسان، انتقال آن از سگ است. از آن جایی که سگ‌ها به عنوان حیوان خانگی در زندگی انسان‌ها نقش اصلی را دارد، در صورت عفونت با انگل آسکاریس، می‌تواند آن را به انسان منتقل کند. در صورت تماس سگ با خاک و آب آلوده به انگل، تخم و لارو آسکاریس وارد روده سگ شده و بعد از تکامل، در مدفوع سگ‌ها دفع میشود. تماس انسان‌ها با مدفوع آلوده به کرم آسکاریس در سگ‌ها، می‌تواند راه را برای انتقال عفونت از سگ به انسان باز کند.
راه های تشخیص ابتلا به کرم آسکاریس
پزشکان معمولاً با بررسی نمونه مدفوع از نظر وجود انگل و تخم کرم، عفونت انگلی با کرم آسکاریس را تشخیص می‌دهند. اگر پزشک مشکوک به آسکاریازیس باشد، از شما نمونه مدفوع می‌خواهد. اگر آسکاریازیس تشخیص داده شد، ممکن است به آزمایش‌های بیشتری نیاز باشد. از جمله تست‌های احتمالی مورد نیاز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تصویربرداری اشعه ایکس
- سی‌تی‌اسکن
- سونوگرافی
- اسکن ام آر ای
- آندوسکوپی
آزمایش‌های تصویربرداری می‌توانند نشان دهند که چند کرم به بلوغ رسیده‌اند و گروه‌های اصلی کرم‌ها در کجای بدن قرار دارند. علاوه بر این‌ها، برای ارزیابی خطر عوارض، برای پزشک مهم است که تعیین کند چه مدت آلوده شده‌اید.
در مواردی که عفونت در ریه‌هاست، تشخیص آن دشوارتر است. پزشک می‌تواند با یافتن شواهدی از لاروها در ریه‌ها یا مایعات معده، بیماری را تشخیص دهد.
نگرانی علائمت به خاطر کرم روده باشه؟ همین حالا از متخصص مشاوره بگیر.
راه های درمان کرم آسکاریس
شیوه درمان به شدت عفونت و محل درگیری بستگی دارد. عموماً پزشکان از انواع داروهای ضد انگل برای درمان کرم آسکاریس استفاده می‌کنند. در برخی موارد که عفونت بسیار شدید است، ممکن است به جراحی هم نیاز باشد. برای مثال در مواردی که انسداد روده نیز اتفاق افتاده، بهترین گزینه درمان جراحی است.
داروی کرم آسکاریس
اصلی‌ترین درمان‌های دارویی برای درمان عفونت انگلی آسکاریس، شامل داروهای ضد انگل زیر میشود:
- آلبندازول (Albenza)
- ایورمکتین (استرومکتول)
- مبندازول (ورموکس)
- پاموات پیرانتل
| دارو | دوز | عوارض جانبی احتمالی | نکات مهم |
|---|---|---|---|
| آلبندازول | ۴۰۰ میلی‌گرم یک بار در روز به مدت دو روز | تهوع، استفراغ، اسهال، سردرد، سرگیجه | برای کودکان بالای دو سال و بزرگسالان بی‌خطر است. |
| مبندازول | ۲۰۰ میلی‌گرم دو بار در روز به مدت سه روز | تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم | برای کودکان بالای شش ماه و بزرگسالان بی‌خطر است. |
| پیرازین | ۵۰۰ میلی گرم دو بار در روز به مدت دو روز | تهوع، استفراغ، اسهال، بثورات جلدی | برای کودکان بالای دو سال و بزرگسالان بی‌خطر است. |
درمان خانگی کرم آسکاریس
می‌توان از برخی گزینه‌های گیاهی و خانگی هم برای درمان کرم آسکاریس استفاده کرد. یکی از ترکیبات خانگی مورد استفاده در درمان عفونت آسکاریس، ترکیب تخم کدو، شیر و عسل است. این ترکیب می‌تواند کرم‌ها را از روده دفع کند. سیر خام یکی دیگر از ترکیباتی است که می‌توان از آن به عنوان درمان خانگی انواع عفونت‌های انگلی و کرم‌ها استفاده کرد. روغن نارگیل هم می‌تواند عفونت‌های کرمی را درمان کند. هویج خام هم یکی دیگر از ترکیبات خانگی مورد استفاده برای درمان عفونت کرم آسکاریس است. خوردن روزانه هویج می‌تواند به عبور سریع‌تر کرم‌ها از روده و دفع آنها کمک کند. این به این دلیل است که هویج غنی از فیبر، می‌تواند هضم را بهبود ببخشد و حرکت روده را تقویت کند.
درمان کرم آسکاریس با طب سنتی
در طب سنتی می‌توان از یک سری ترکیبات گیاهی و دارویی برای درمان عفونت کرم آسکاریس استفاده کرد. دم‌نوش آویشن یکی از این ترکیبات است که می‌توان از آن برای از بین بردن کرم‌ها و جلوگیری از رشدشان کمک گرفت. چای بابونه، دم‌نوش شیرین‌بیان و همچنین کپسول یا عصاره تخم کاغذی از دیگر ترکیبات گیاهی است که در طب سنتی برای درمان کرم آسکاریس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
انواع کرم آسکاریس
کرم‌های آسکاریس را می‌توان بر اساس نر یا ماده بودن به دو دسته طبقه‌بندی کرد. خصوصیات نرهای آسکاریس دارای انتهای خلفی منحنی شکمی است و دم آن کاملاً نوک‌تیز است. کرم‌های گرد روده نر ۱۵ تا ۳۱ سانتی‌متر طول و ۲ تا ۴ میلی‌متر قطر دارند. در مقابل، کرم ماده به ۲۰ تا ۴۰ سانتی‌متر می‌رسد. همچنین یک فرج در انتهای قدامی بدن آسکاریس ماده قرار دارد و یک‌سوم طول بدن را تشکیل می‌دهد. علاوه بر این، برخی منابع نوعی دیگر از کرم آسکاریس در خوک‌ها را با نام Ascaris suum، نوع دیگری از کرم‌های آسکاریس در نظر می‌گیرند.
عوارض آلوده شدن به کرم آسکاریس
موارد خفیف آسکاریازیس معمولاً عوارضی ایجاد نمی‌کند. اگر آلودگی شدید داشته باشید، عوارض بالقوه خطرناک ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- کند شدن رشد
- از دست دادن اشتها و جذب ضعیف غذاهای هضم‌شده، کودکان مبتلا به آسکاریس را در معرض خطر عدم دریافت تغذیه کافی قرار می‌دهد و می‌تواند بر رشد آنها تاثیر بگذارد
- انسداد روده. انسداد روده زمانی اتفاق می‌افتد که توده‌ای از کرم‌ها روده‌ها را مسدود کرده و باعث درد شدید و استفراغ می‌شوند.
- انسداد مجرا. انسداد مجرای زمانی اتفاق می‌افتد که کرم‌ها مسیرهای کوچکی را به سمت کبد یا پانکراس مسدود کنند.
روش های پیشگیری از آلوده شدن به کرم آسکاریس
بهترین دفاع در برابر آسکاریازیس بهداشت خوب و رعایت اصول بهداشتی است. برای جلوگیری از عفونت این نکات را دنبال کنید:
- بهداشت مناسب را رعایت کنید. قبل از دست زدن به غذا، همیشه دستان خود را با آب و صابون بشویید. میوه‌ها و سبزیجات تازه را به خوبی بشویید.
- هنگام مسافرت مراقب باشید. فقط از آب بطری استفاده کنید و از خوردن سبزیجات خام خودداری کنید مگر اینکه بتوانید آنها را پوست بگیرید و بشویید.
- مطمئن شوید که حتماً بعد از دفع دستان خود را خوب می‌شویید و با دستان آلوده به هیچ سطح یا ماده غذایی دست نمی‌زنید.
- در صورت نگهداری حیوانات خانگی مانند سگ یا گربه، حتماً به صورت مرتبط آنها را از نظر هر نوع عفونت انگلی و بیماری چک کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
عفونت با کرم آسکاریس در بیشتر موارد قابل پیشگیری است. می‌توان با رعایت بهداشت فردی و اجتماعی، از انتقال و چرخش عفونت در جامعه جلوگیری کرد. با این حال، خصوصاً در صورت تماس با کودکان مبتلا به بیماری، مهم است که علائم و شدت عفونت را دنبال کنید و در صورت مشاهده علائم شدید، حتماً با مراجعه به پزشک درمان‌های مناسب را در سریع‌ترین زمان ممکن دریافت کنید. عفونت با کرم آسکاریس در بسیاری از مواقع به صورت محدود است و به راحتی درمان میشود. با این حال در موارد محدود ممکن است با تشدید بیماری و تکثیر زیاد از حد کرم‌ها در بدن، عوارض جدی‌تر مانند انسداد روده هم رخ دهد. در این شرایط باید با جراحی، کرم‌هایی که موجب انسداد شده‌اند را خارج کرد.
انسداد روده یک وضعیت تهدید‌کننده زندگی است و باید سریعاً اقدامات درمانی لازم برای آن انجام شود. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین متخصص داخلی یا دکتر گوارش و کبد در این باره مشورت نمایید. در صورتی که در مورد علائم خود نگران هستید می‌توانید با متخصص داخلی آنلاین و همچنین پزشک آنلاین گوارش به صورت تلفنی یا متنی صحبت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!