فهرست مطالب
آلوپسی اصطلاح کلی برای ریزش غیرطبیعی مو است که می‌تواند ناشی از عوامل خودایمنی، ژنتیکی، هورمونی، محیطی یا دارویی باشد. این بیماری می‌تواند به صورت محدود (ریزش سکه‌ای مو)، گسترده (ریزش کل موهای سر) یا حتی کامل (ریزش موهای کل بدن) بروز کند. عوامل متعددی از جمله ژنتیک، تغییرات هورمونی، داروها و برخی عادات نادرست مراقبت مو در بروز آلوپسی نقش دارند. علائم شایع آلوپسی شامل ریزش ناگهانی و سکه‌ای مو، نازک شدن تارهای مو و کاهش سرعت رشد آنها است. درمان آلوپسی معمولا شامل روش‌های دارویی، تزریقی، نوری و مکمل‌های تغذیه‌ای است که با هدف کاهش التهاب و تحریک رشد مجدد مو انجام می‌شوند.
بیماری آلوپسی چیست؟
آلوپسی (Alopecia) یا بیماری ریزش غیرطبیعی مو، وضعیتی است که در آن به دلایل مختلفی مانند اختلالات غدد درون‌ریز، عوامل هورمونی یا عوارض ناشی از مصرف داروها، موهای سر یا سایر نقاط بدن دچار ریزش می‌شوند. در برخی از انواع این بیماری، سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث کاهش رشد و ریزش مو میشود. آلوپسی محدود به سن، جنسیت یا نژاد خاصی نیست و می‌تواند در هر سنی و در هر ناحیه‌ای از بدن ظاهر شود.
انواع بیماری آلوپسی کدام است؟
آلوپسی انواع مختلفی دارد که هر کدام ویژگی‌ها و علائم خاص خود را دارند. رایج‌ترین انواع آن شامل آلوپسی آره‌آتا (ریزش سکه‌ای مو)، آلوپسی اندروژنیک (طاسی ارثی)، آلوپسی ناشی از استرس و آلوپسی فیبروزینگ فرونتال هستند. هر نوع از این بیماری الگوی ریزش و علت متفاوتی دارد. به همین دلیل، تشخیص دقیق نوع آلوپسی برای انتخاب بهترین روش درمان ضروری است. برخی انواع ممکن است موقتی باشند و برخی دیگر پیش‌رونده و دائمی.
آلوپسی اصطلاح عمومی برای انواع ریزش مو است و فقط برخی انواع آن (مانند آره‌آتا، توتالیس، یونیورسالیس) خودایمنی هستند. انواع دیگر مانند اندروژنیک (ژنتیکی و هورمونی)، کششی (مکانیکی)، آناژن افلوویوم (ناشی از دارو و شیمی‌درمانی) یا تلوژن افلوویوم (استرس و تغذیه) ارتباطی به بیماری خودایمنی ندارند.
| نوع آلوپسی | ویژگی |
|---|---|
| آلوپسی آره‌آتا | ریزش سکه‌ای مو، خودایمنی، احتمال بازگشت متوسط |
| آلوپسی اندروژنیک | طاسی ارثی، پیش‌رونده، شایع در مردان و زنان |
| آلوپسی ناشی از استرس | ریزش ناگهانی مو، موقتی، ناشی از فشارهای روحی |
| آلوپسی فیبروزینگ فرونتال | التهاب پوست سر، ریزش دائمی مو، ایجاد اسکار |
| آلوپسی توتالیس | ریزش کامل موهای سر، خودایمنی، احتمال بازگشت پایین |
| آلوپسی یونیورسالیس | ریزش تمام موهای بدن، نادر، خودایمنی، درمان دشوار |
| آلوپسی کششی | ریزش مو ناشی از کشش مکرر، ممکن است دائمی یا موقتی باشد |
۱. آلوپسی آره آتا
آلوپسی آره آتا که به آن آلوپسی تکه‌تکه هم می‌گویند بیماری خود ایمنی پوستی شایعی است که باعث ریزش مو در پوست سر، صورت و گاهی هم بدن میشود. نزدیک به ۱ تا ۲٪ از افرادی که به این نوع آلوپسی مبتلا می‌شوند و تا آخر عمر با این بیماری زندگی می‌کنند. آلوپسی آره آتا سن، جنسیت یا قومیت خاصی ندارد و هرکسی ممکن است به آن مبتلا شود.
علت ابتلای افراد به ریزش موی سکه‌ای، اشتباه سیستم ایمنی بدن است که به فولیکول‌های مو حمله می‌کنند و از رشد دوباره موها جلوگیری می‌کند. احتمال رشد دوباره موها در آلوپسی آره آتا پایین است و در صورت رویش مجدد احتمال ریزش دوباره هم وجود دارد. الگوی ریزش و رویش دوباره موها در افراد مختلف فرق می‌کند. ریزش مو از علائم شایع آلوپسی آره آتا است.
۲. آلوپسی کششی
در آلوپسی کششی ریزش مو به خاطر کشیدن مداوم موها به وجود می‌آید. بستن موهای سر به صورت دم‌اسبی، بافت‌های سفت کف سر یا شینیون‌های سفت و گوجه‌ای بستن موها برای طولانی‌مدت می‌توانند از علل ایجاد آلوپسی کششی در موهای سر باشند.
استفاده زیاد از مواد شیمیایی مانند رنگ‌ها، مواد فرکننده و صاف کننده‌ها یا حرارت زیاد اتو و سشوار هم می‌توانند باعث ایجاد آلوپسی کششی در موهای سر شوند که بیشتر در قسمت موهای جلو، اطراف و پس سر ایجاد می‌شوند. راهکارهای زیر کمک می‌کنند تا ریسک ابتلا به آلوپسی کششی پایین بیاید:
- تغییر مدل بستن موها هر دو هفته یک بار
- بهتر است برای دم‌اسبی بستن سراغ کش موهای ساتن (اسکرانچی ساتن) بروید
- بهتر است فاصله استفاده از مواد شیمیایی روی موها را کمتر کنید
۳. آلوپسی توتالیس
نوع شدید آلوپسی که کل سر دچار ریزش مو میشود و حتی روی ابرو و مژه‌ها هم تأثیر می‌گذارد، آلوپسی توتالیس است. در واقع، آلوپسی توتالیس مرحله پیشرفته‌تر آلوپسی آره آتا است که به آن طاسی کامل یا ریزش کل موی سر می‌گویند.
۴. آلوپسی یونیورسالیس
یکی از مراحل شدید و پیشرفته آلوپسی که کل بدن را درگیر می‌کند و موهای سر، بدن، ابرو، ریش و مژه‌ها همه مبتلا می‌شوند. به آلوپسی یونیورسالیس که نوع نادری از آلوپسی است، طاسی سراسری هم می‌گویند که تمام موهای بدن می‌ریزند.
درمان آلوپسی یونیورسالیس به نسبت سخت‌تر و طولانی‌تر است زیرا نسبت به درمان مقاومت بالایی از خود نشان می‌دهد. وقتی علائم بیماری از سنین پایین بروز پیدا می‌کنند با بیماری با شدت بیشتر و گسترده‌تری روبه‌رو خواهیم بود.
۵. آناژن افلوویوم
نوعی ریزش مو که در خلال مرحله رشد چرخه مو یا مرحله آناژن ایجاد میشود. آناژن افلوویوم مقابل واژه «تلوژن افلوویوم» است که موها در مرحله استراحت مو دچار ریزش می‌شوند. علت آلوپسی آناژن افلوویوم، آسیب‌دیدگی فولیکول‌های مو است که فعالیت متابولیکی یا میتوزی فولیکول‌های مو در سطح سلول را دچار مشکل می‌کند. این نوع آلوپسی بیشتر در اثر شیمی درمانی روی می‌دهد.
۶. آلوپسی اندروژنیک (یا طاسی مردانه و زنانه)
آلوپسی اندروژنیک نوعی ریزش مو است که به علت حساسیت فولیکول‌های مو به هورمون‌های جنسی مردانه رخ می‌دهد. این نوع طاسی معمولا در مردان با عقب‌نشینی خط مو و در زنان با کاهش تراکم مو در بالای سر ظاهر میشود. این بیماری ارثی است و به تدریج پیشرفت می‌کند. آلوپسی اندروژنیک یکی از شایع‌ترین علل ریزش مو در بزرگسالان است.
۷. آلوپسی ناشی از تنش
آلوپسی ناشی از تنش یا استرس زمانی رخ می‌دهد که فشارهای روانی یا جسمی شدید باعث توقف رشد مو و ریزش ناگهانی آن شود. این حالت معمولا موقتی است و با کاهش استرس و بهبود شرایط زندگی موها دوباره رشد می‌کنند. اما اگر فشارها ادامه داشته‌باشد، ممکن است ریزش مو طولانی‌تر شود. این نوع آلوپسی در افرادی که دچار شوک‌های روحی، بیماری‌های شدید یا جراحی شده‌اند شایع‌تر است و اهمیت کنترل استرس در درمان آن بسیار بالا است.
۸. آلوپسی فیبروزینگ فرونتال
آلوپسی فیبروزینگ فرونتال نوعی بیماری نادر و پیش‌رونده است که باعث التهاب مزمن پوست سر و جایگزینی فولیکول‌های مو با بافت اسکار میشود. نتیجه این روند، ریزش دائمی مو و از بین رفتن موهای قسمت جلویی سر است. این بیماری بیشتر در زنان میانسال دیده میشود و تشخیص زودهنگام می‌تواند جلوی پیشرفت آن را بگیرد.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت healthdirect
Alopecia is the medical term for hair loss. There are different types of alopecia. Some types can cause you to lose hair from a single area. Other types can cause hair loss from several areas of your head, face or body.
ترجمه فارسی:
آلوپسی اصطلاح پزشکی برای ریزش مو است. انواع مختلفی از آلوپسی وجود دارد. برخی از انواع باعث ریزش مو از یک ناحیه مشخص می‌شوند، در حالی که برخی دیگر می‌توانند موها را از چندین ناحیه از سر، صورت یا بدن به طور همزمان کم کنند.
نشانه های آلوپسی چیست؟
ریزش مو نخستین علامت آلوپسی است که بیشتر حین شانه زدن یا شستشوی موها دیده میشود. ریزش سکه‌ای بیشتر در ناحیه پس سر روی می‌دهد، البته عواملی مانند شوک‌های عاطفی و جسمی، درمان‌های پزشکی مانند شیمی درمانی یا افزایش سن هم ممکن است باعث ریزش موی بدن یا سر بشوند به همین دلیل لزوما هر ریزش مویی را نمی‌توان علت آلوپسی دانست. از دیگر علائم آلوپسی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نازک شدن تار موها
- طاسی سکه‌ای
- کاهش رشد مو
- خارش، سوزش یا درد در قسمت دچار ریزش
- برجستگی و زخم روی پوست سر
علائم آلوپسی رو داری و نمی‌دونی چیکار کنی؟
همین حالا برای بررسی تخصصی نوبت بگیر.
علائم آلوپسی در مردان
آلوپسی اندروژنیک یا طاسی ارثی مردانه معمولا با نازک‌شدن موها و کاهش حجم در نواحی شقیقه‌ها و خط رویش مو شروع میشود. موها در این مناطق کم‌پشت‌تر و کوتاه‌تر شده و به مرور زمان تارهای مو نازک‌تر و شکننده‌تر می‌شوند. با گذشت زمان، ریزش مو از بالای سر و فرق آغاز شده و پوست سر بیشتر نمایان میشود.
با پیشرفت بیماری، نواحی طاس بزرگ‌تر شده و ممکن است به طاسی کامل بالای سر منجر شود، در حالی که موهای اطراف سر معمولا باقی می‌مانند. برخی مردان هم ممکن است کاهش تراکم مو در ریش و سایر نواحی بدن را تجربه کنند. گاهی خارش یا احساس سوزش خفیف در پوست سر دیده میشود، هرچند این علائم همیشه وجود ندارند.
علائم آلوپسی در زنان
ریزش مو سکه‌ای در زنان معمولا به صورت کاهش تراکم و نازک شدن موها در قسمت بالایی سر دیده میشود. این علائم می‌تواند به دلایل مختلفی از جمله آلوپسی اندروژنیک، آلوپسی آره‌آتا یا عوامل محیطی باشد. زنان ممکن است علاوه بر ریزش، احساس خارش یا التهاب پوست سر را هم گزارش دهند.
علائم آلوپسی در کودکان
آلوپسی آره آتا (Alopecia areata) نوعی اختلال خودایمنی است که در هر سنی باعث ریزش قسمتی از مو میشود اما بیشتر در کودکان شایع است. سیستم ایمنی بدن کودک مبتلا به این نوع آلوپسی به فولیکول‌های مو حمله می‌کند و باعث کند شدن و توقف تولید موها، و ریزش مو در چند ناحیه از سر یا حتی طاسی کل سر در کودکان میشود.
علت بیماری آلوپسی چیست؟
ریزش روزانه ۵۰ تا ۱۰۰ تار مو امری طبیعی است اما در صورتی که موهای ریخته‌شده جایگزین نشوند با آلوپسی روبه‌رو هستیم. هرچند تا به امروز هنوز دلایل آلوپسی به صورت دقیق مشخص نشده اما بیشتر مبتلایان به آلوپسی، سابقه خانوادگی بیماری‌های خود ایمنی مانند روماتیسم یا دیابت نوع ۲ دارند. در ادامه فهرستی از شایع‌ترین دلایل ابتلا به آلوپسی را آورده‌ایم:
- وراثت به‌خصوص در مردان
- استرس و تنش‌های شغلی، نگرانی‌های مالی، مشکلات خانوادگی، عدم تعادل بین زندگی کاری و شخصی
- تغییرات هورمونی در زنان مانند مشکلات تیروئید، بی‌نظمی قاعدگی، تغییرات هورمونی ناشی از زایمان و شیردهی
- تغذیه نامناسب و حذف صبحانه، مصرف فست فود و قندهای مصنوعی، کمبود پروتئین سالم و آهن
- خونریزی شدید، جراحی، تیروئید و یرقان
- اختلالات دارویی مانند مصرف قرص‌های ضدبارداری، ضد کلسترول و داروهای فشار خون
- مصرف مداوم ترکیبات شیمیایی قوی و مضر برای موها مانند رنگ، دکلره، فر کردن موها و کشیدگی مو
تشخیص آلوپسی چگونه انجام می شود؟
پزشک با بررسی دقیق سابقه خانوادگی بیمار می‌تواند تا حد زیادی علت ابتلا به آلوپسی را پیدا کند. در کنار این نیز با بررسی مدت و الگوی ریزش، اینکه موها دچار سستی در ریشه، خرد شدن، ریزش، افزایش ریزش یا نازک‌تر شدن شده است، آلوپسی را تشخیص می‌دهد. رژیم غذایی بیمار، داروهایی که مصرف می‌کند، شرایط پزشکی امروز و گذشته فرد و سابقه خانوادگی وجود آلوپسی دیگر عوامل مهم برای تشخیص آلوپسی هستند.
پزشک متخصص معمولا ۳ مرحله برای تشخیص آلوپسی دارد:
- ابتدا پوست سر را از نظر وجود هر مورد غیرعادی، پوست‌پوست شدن یا التهاب معاینه می‌کند. واحدهای فولیکولی در آلوپسی بدون جای زخم و اسکار ظاهر می‌شوند اما در نوع آلوپسی همراه با زخم، واحد فولیکولی دیده نمی‌شود.
- تراکم و توزیع موها هم برای تشخیص آلوپسی بررسی می‌شوند.
- سپس نوبت به بررسی ساقه مو می‌رسد تا از نظر درجه، طول، شکل و شکنندگی بررسی شود.
آزمایش کشیدن موها هم تکنیک ساد‌ه‌ای برای ارزیابی ریزش موها و تشخیص آلوپسی به شمار می‌آید. تقریبا ۴۰ تا ۶۰ تار مو بین انگشتان دست گیر می‌کنند. اگر تعداد موها در آزمایش کشیدن مو تا حدود ۳ تا ۵ تار مو باشد، یعنی معمولا ریزش طبیعی است اما بیشتر از ۳ تا ۵ عدد مو یعنی مرحله‌ای از ریزش مو شروع شده است.
اگر تشخیص آلوپسی از روی سابقه خانوادگی و معاینه امکانپذیر نباشد، بیمار باید آزمایش خون و گاهی هم نمونه‌برداری انجام دهد. آزمایش‌های خون برای تشخیص این بیماری شامل این موارد می‌شوند:
- تستوسترون آزاد
- سطح آهن خون
- هورمون‌های تیروئید
- تست آنتی‌بادی آنتی‌نوکلئار
- آزمایش هورمون تحریک‌کننده فولیکولی
- پروتئین واکنشی C و میزان رسوب گلبول‌های قرمز
۴.۴ (۸۲۸ نظر)۴.۶ (۷۹۳ نظر)۴.۲ (۶۵۵ نظر)۴.۴ (۵۱۴ نظر)۴.۳ (۴۳۵ نظر)۴.۱ (۴۰۹ نظر)ازدواج بیماران آلوپسی یا تاثیر آلوپسی بر ازدواج
آلوپسی می‌تواند تأثیر روانی نسبتا زیادی بر زندگی اجتماعی و روابط فرد داشته‌باشد. نگرانی از ظاهر، کاهش اعتمادبه‌نفس و ترس از قضاوت دیگران، چالش‌هایی است که بیماران در روابط عاطفی و ازدواج با آن مواجه می‌شوند. با این حال، این بیماری مسری نیست و فرد می‌تواند با درمان مناسب و حمایت اجتماعی زندگی رضایت‌بخشی داشته‌باشد.
روش های درمان آلوپسی
درمان آلوپسی بستگی به نوع و شدت بیماری دارد و می‌تواند شامل داروهای موضعی، خوراکی، تزریقات و روش‌های جدید مانند مزوتراپی باشد. رایج‌ترین داروها شامل ماینوکسیدیل و کورتیکواستروئیدها هستند که به رشد مجدد مو برای اندروژنیک کمک می‌کنند. همچنین کنترل عوامل مؤثر مانند استرس و تغذیه مناسب نقش مهمی در بهبود دارد:
- روش تزریقی (تریامسینولون استوناید): تزریق دارو در نواحی کوچک طاسی سکه‌ای
- نور درمانی: تابش نور به نواحی طاس، مخصوص آلوپسی یونیورسال
- داروی ماینوکسیدیل: داروی ضد ریزش با عوارض کم، درمان قطعی نیست
- داروی کورتیکواستروئید: تزریق ماهیانه برای طاسی سکه‌ای، قوی‌تر از قرص
- پماد یا کرم آنترالین: مصرف موضعی روزانه، پس از استفاده شسته میشود
- سایتوکاین درمانی: تنظیم سیستم ایمنی، درمان موثر با عوارض کم
- مکمل درمانی: ویتامین‌ها و آهن برای تقویت و ضخیم شدن مو
- پلاسما درمانی (PRP): تزریق پلاکت برای تحریک رشد مو
- مزوتراپی: تزریق ویتامین‌ها و مواد مغذی با آمپول
- ترمیم مو: استفاده از پروتز کراتینه و چسب روی پوست سر
- کاشت مو: برداشت فولیکول و کاشت در نواحی طاس
درمان آلوپسی بدون معطلی؛ نوبتت رو الان بگیر.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بیماری آلوپسی نوعی ریزش موضعی در قسمتی از سر، ابرو، ریش یا کل بدن است که به خاطر علل ژنتیکی، خودایمنی، هورمون، استرس، دارو و محیطی به وجود می‌آید و واگیردار نیست. آلوپسی انواع مختلفی دارد که شایع‌ترین نشانه آنها ریزش مو غیرمعمول است. روش‌های درمانی مختلفی برای این بیماری وجود دارد که پزشک متخصص بسته به شدت و وسعت ناحیه دچار ریزش درمان مناسب را تجویز می‌کند. شما می‌توانید با دریافت مشاوره آنلاین یا تلفنی و یا معاینه حضوری از فوق تخصص پوست و مو در دکترتو، بهترین روش درمان بیماری آلوپسی را پیدا کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام
سلام بنده ۱۶ سالمه و از ۱۰ یا ۹ سالگی موهام شروع به ریختن سکه ای کرد و کم کم همش ریخت و تا یکسال پیش اینا مو هیچی نداشتم اما الان ابرو یا موژه در اومده یکی بیشتر یکی کمتر و موهای سرم تقریبا ۴۰ درصد در اومد و الان موژه هام زیرش داره کم کم انگار می‌ریزه کسی می‌تونه کمک کنه واقعا توی این سن برام سخته
پارسای عزیز
این شرایطی که گفتید به احتمال زیاد نوعی آلوپسی یا ریزش سکه‌ای مو هست که معمولا دوره‌ای پیش می‌آید و ممکن است دوباره رشد مو شروع شود یا در برخی نواحی ریزش تکرار گردد. اینکه بخشی از موها، ابرو و مژه دوباره رشد کرده نشانه امیدوارکننده‌ای است و نشان می‌دهد فولیکول‌ها هنوز فعال‌اند. توصیه می‌کنم حتما به متخصص پوست و مو مراجعه کنی تا با داروهای مناسب و بررسی دقیق وضعیتت، روند درمان بهتر پیش برود. در کنار آن، مدیریت استرس، خواب کافی و تغذیه سالم می‌تواند نقش مهمی در کنترل این مشکل داشته باشد.
متخصص پوست و مو