فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
همه ما در طول زندگی با مشکلات خانوادگی روبرو می‌شویم. اما شاید در بیشتر مواقع به مشاوره خانواده فکر نکنیم. یکی از بهترین راه‌ها برای حل تعارضات خانوادگی استفاده از مشاوره خانواده و ارزیابی این مسائل به‌صورت دقیق است.
اگر به دنبال حل مشکلات خانوادگی و تعارضات بین خود هستید، می‌توانید به لیست متخصصان در سایت دکترتو مراجعه کرده و از روانشناس مورد نظر خود وقت مشاوره دریافت کنید.
در دکترتو می‌توانید با بهترین روانشناس در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
مشاوره خانواده چیست؟
مشاوره خانواده یا خانواده درمانی به‌عنوان یک درمان سیستماتیک شناخته می‌شود. در این جلسات خانواده‌ها تشویق به گفتگو می‌شوند و رابطه بهتری با یکدیگر پیدا می‌کنند. در جلسات مشاوره خانواده ممکن است یک الگوی رفتاری مورد ارزیابی قرار گیرد و یا مسائل مربوط به یک حادثه بررسی شود. مشاوره و درمان خانواده در بیشتر مواقع با درمان‌های رفتارشناختی انجام می‌شود.
این جلسات مشاوره، راه‌حل محور است که طی آنها روانشناس افکار اعضای خانواده را از نزدیک بررسی می‌کند. هدف این است که ابتدا مشکلات روشن شود و سپس روی راه‌حل آنها تمرکز شود. صحبت در مورد این مسائل باعث می‌شود اعضای خانواده بهتر یکدیگر را شناخته و با آگاهی بیشتری رفتار کنند.
مشاوره خانوادگی انعطاف‌پذیر است. زیرا هر خانواده منحصربه‌فرد بوده و نمی‌توان از یک متد درمانی برای همه استفاده کرد. یک روانشناس حرفه‌ای در طول جلسات مشاوره سعی می‌کند بی‌طرفی را حفظ کرده و به‌هیچ‌وجه کسی را سرزنش نکند. در این شرایط افراد خانواده راحت‌تر مشکلات را کشف کرده و نگرانی‌های خود را در مورد توانایی تغییر خانواده بیان می‌کنند.
مشاوره روانشناسی
با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران
روانشناسی خانواده چیست؟
قبل از بررسی جنبه‌های مختلف مشاوره خانواده و اهمیت آن، بهتر است با ریشه این تخصص یعنی روانشناسی خانواده آشنا شویم. روانشناسی خانواده یکی از زیرمجموعه‌های روانشناسی بوده و بر احساسات، افکار و رفتار افراد، زوج‌ها و خانواده در روابط تمرکز می‌کند. روانشناسی خانواده و زوج‌ها طیف وسیعی از مشکلات رابطه را شامل می‌شود. سوء مصرف الکل و مواد مخدر، مشکلات جوانان، افسردگی، بیش‌فعالی و تعارض با خانواده از این دست مشکلات هستند، که با روانشناسی خانواده می‌توان آن را برطرف کرد.
این تخصص بر پایه اصول نظریه سیستم‌ها بوده و خانواده به عنوان یک سیستم در مرکز توجه قرار دارد. در روانشناسی خانواده پیش‌فرض این است که پویایی خانواده نقش اساسی در عملکرد روانی اعضای خانواده دارد. این حوزه روانشناسی علاوه بر مشاوره خانواده در زمینه مشاوره ازدواج هم رویکردهای مناسبی را ارائه داده است.
مشاوره خانواده حضوری
بسیاری از افراد جلسات حضوری مشاوره را به دیگر روش‌ها ترجیح می‌دهند. برای بهبود مشکلات رابطه با همسر، فرزندان یا سایر اعضای خانواده می‌توان از جلسات مشاوره حضوری در مرکز مشاوره خانواده استفاده کرد. ممکن است اعضای خانواده در کنار مشاوره خانوادگی، انواع درمان‌های سلامت روان را در پیش بگیرند. در این حالت مشاوره خانواده حضوری روش بهتری است و روانشناس پیشنهاد می‌کند که خانواده به صورت حضوری در جلسات شرکت کنند.
مشاوره آنلاین خانواده
مشاوره خانواده امروزه برای ایجاد بستری بهتر علاوه بر جلسات حضوری به‌صورت آنلاین هم انجام می‌شود. شما می‌توانید با کامپیوتر یا تلفن همراه خود به‌راحتی با روانشناس در ارتباط باشید. طول مدت این جلسات همانند جلسات حضوری است و به همان شیوه برنامه‌ریزی شده است.
قبل از مشاوره آنلاین خانواده بهتر است محیطی امن و عاری از حواس‌پرتی انتخاب کنید. برخی از روانشناسان ممکن است مشاوره حضوری و آنلاین به‌صورت ترکیبی را به افراد پیشنهاد بدهند. در سایت دکترتو علاوه بر تعیین وقت حضوری امکان استفاده از مشاوره آنلاین و تلفنی با روانشناسان هم وجود دارد. شما می‌توانید در جلسات آنلاین همانند جلسات حضوری مشکلات و نگرانی‌های خود را مطرح کرده و از راهنمایی درمانگر استفاده کنید.
مشاوره خانواده به‌صورت آنلاین و تلفنی گزینه مناسبی برای کسانی است که وقت زیادی ندارند یا با جلسات حضوری راحت نیستند. به خصوص در این روزهای کرونایی که ماندن در خانه به نظر منطقی‌تر می‌رسد.
برای مشاوره خانواده، دکترت رو انتخاب کردی؟
همین حالا تماس بگیر
مشاوره تلفنی خانواده
مشاوره تلفنی دقیقاً همان برنامه روانشناسی خانواده به صورت حضوری است. تنها تفاوت این است که روانشناس از طریق تلفن با شما ارتباط برقرار می‌کند. برخی افراد برای مشاوره حضوری با روانشناس راحت نبوده و به دلیل ترس از این کار از شرکت در جلسات مشاوره منصرف می‌شوند. مشاوره تلفنی حداکثر راحتی را برای شخص ایجاد می‌کند. مزیت دیگر مشاوره تلفنی یا مشاوره آنلاین کاهش اتلاف وقت است و می‌توان در خانه یا هر مکان دیگری از کمک روانشناس استفاده کرد. برای دسترسی به مشاوره تلفنی خانواده می‌توانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. به لیست پزشکان در سایت دکترتو مراجعه کرده و روانشناس خود را انتخاب کنید.
از مشاوره خانواده چه انتظاری می‌توان داشت؟
در جلسه مشاوره، روانشناس یک حمایت محرمانه و بدون قضاوت به شما ارائه می‌کند. مشاور سعی می‌کند با متدهای روانشناسی خانواده همه افراد را ترغیب کند تا نظر خود را بگویند و در صورت تمایل احساسات خود را به اشتراک بگذارند. در اولین جلسه، مشاور خانواده از شما می‌خواهد دررابطه‌با مسائلی که در حال رخ‌دادن است، صحبت کنید. همچنین در مورد تغییراتی که تمایل دارید در زندگی‌تان ایجاد شود، نظر خود را بیان کنید.
مشاوره خانوادگی برای هر شخص تجربه متفاوتی است. این موضوع به این بستگی دارد که چه دیدگاهی نسبت به جلسات خانواده درمانی داشته و نیازهای خانواده شما از کدام دست نیازها است.
می‌دونستی می‌تونی برای برطرف کردن مشکلات خانواده مشاوره بگیری؟
دلایل مراجعه به مشاوره خانواده
خانواده‌ها می‌توانند منبع حمایت، تشویق و عشق باشند. اما گاهی روابط درون خانواده، منبع فشار روانی برای اعضای خانواده هست. در مواقعی هم ممکن است والدینی نگران فرزند خود یا تأثیر طلاق بر فرزندان باشند. ممکن است فرزندان در خانواده‌ای با نامادری یا ناپدری زندگی کنند. حتی مشاجره میان خواهرها و برادرها اتفاق می‌افتد. تمامی این مشکلات به کمک روانشناس باتجربه و حرفه‌ای قابل‌حل است. اگر شما هم در خانواده خود با چنین مشکلاتی دست‌وپنجه نرم می‌کنید، بهتر است با روانشناس مشاوره داشته و از متدهای خانواده درمانی استفاده کنید.
۱. مشاوره خانواده در مسائل مربوط به فرزندپروری
والدین اغلب در برخورد با فرزندی که عصبانیت زیادی از خود نشان می‌دهد، سراغ روانشناس می‌روند. در کودکان خردسال احساس غم، ناامیدی، سرخوردگی، سردرگمی و عصبانیت می‌تواند بسیار غالب و همه‌گیر باشد. اگر رفتار فرزند شما تغییر کرده است، باید به دنبال منشأ آن در اتفاقات زندگی او باشید. شرایطی مانند نقل‌مکان از خانه قبلی، طلاق، قلدری سایر کودکان و داغدیدگی می‌تواند تأثیر زیادی روی کودک داشته باشند. هنگامی که کودک نمی‌داند با این مشکلات چگونه کنار بیاید، دچار استرس می‌شود.
زمانی که کوکان بزرگ‌تر شده و وارد دوره نوجوانی می‌شوند، مشکلات شکل پررنگ‌تری به خود می‌گیرند. باتوجه‌به این که ۷۵% از مشکلات روانی تا ۲۵ سالگی ایجاد می‌شوند، حمایت از سلامت روانی نوجوانان بسیار مهم است. این دوره اوج تغییرات در زندگی افراد محسوب شده و سلامت آنها در طولانی‌مدت را می‌تواند تحت تأثیر قرار دهد.
خانواده درمانی دررابطه‌با مسائل مربوط به کودک می‌تواند به کودک شما در غلبه بر مشکلات کمک کند. به همین دلیل کمک‌گرفتن از یک مشاور در حوزه خانواده و کودک و استفاده از روش‌های روانشناسی خانواده بسیار مؤثر است.
۲. مشاوره خانواده در خانواده‌های دارای نامادری یا ناپدری
در زمان شروع چنین زندگی احتمالاً درجه بالایی از تغییرات و فشار عاطفی بر اعضای خانواده وجود خواهد داشت. زمانی که والدین به هر دلیلی تصمیم به جدایی می‌گیرند، این امر بر زندگی خانوادگی تأثیر می‌گذارد. برای یک شخص سوم واردشدن به چنین خانواده‌ای سختی‌های زیادی خواهد داشت.
به دلایل مختلفی ایجاد ارتباط با فرزندان خانواده به‌عنوان نامادری یا ناپدری دشوار است. این خانواده‌ها معمولاً در ابتدا با چالش‌هایی روبرو می‌شوند و این موضوع کاملاً طبیعی است. توسعه و تحکیم خانواده زمان می‌برد. اگر در این مسیر از کمک روانشناس و متدهای روانشناسی خانواده استفاده شود، مشکلات بهتر شناسایی شده و ایجاد ارتباط به شکل مناسب‌تری اتفاق می‌افتد.
۳. مشاوره خانواده در مورد والدین سالمند
با افزایش سن والدین رابطه به سمتی پیش می‌رود که فرزندان باید مراقب والدین باشند و در قبال رفاه آنها احساس مسئولیت می‌کنند. افراد بسته به شرایط ممکن است با مشکلات زیادی در زمینه امور مالی و مراقبت‌های بهداشتی روبرو شوند. این موضوع می‌تواند بر احساس رفاه فرزندان تأثیر بگذارد.
در شرایطی که نیاز به تصمیم‌گیری‌های دشوار باشد، تنش بین خواهر و برادرها بیشتر می‌شود. این موضوع می‌تواند بر سایر اعضای خانواده مانند همسر و فرزندان آنها هم اثر داشته باشد. حتی ممکن است فرزندان در مورد نگرش نسبت به مرگ والدین مسن خود دچار مشکلاتی شده و به کمک یک درمانگر نیاز داشته باشند.
مشاوره خانواده چه مشکلاتی را برطرف می‌کند؟
روانشناسان خانواده در زمینه‌های مختلف، آموزش‌های لازم را دیده و به خانواده‌ها در رفع مسائل و چالش‌ها کمک می‌کنند. افراد می‌توانند در صورت بروز هر مشکل یا وجود رفتارهای مخرب به روانشناس مراجعه کنند. روانشناسی خانواده طیف گسترده‌ای از مشکلات را پوشش می‌دهد. از جمله:
- درگیری‌های شخصی در زوجین یا خانواده‌ها
- بیماری غیرمنتظره، مرگ یا بیکاری
- ایجاد یا حفظ یک رابطه عاشقانه سالم در هر مرحله
- مشکلات رفتاری در کودکان
- طلاق یا جدایی از همسر
- سوءمصرف مواد یا اعتیاد
- مشکلات سلامت روان مانند اضطراب یا افسردگی.
مشاور خانواده در چه مواردی آموزش می‌بیند؟
درمانگر خانواده وظایف مختلفی داشته و باید در موضوعات مختلف روانشناسی خانواده آموزش‌های رسمی و آزمون‌هایی را پشت سر بگذارد. روانشناسان از تکنیک‌های مختلف برای خانواده درمانی و رفع مشکلات استفاده می‌کنند. اما همه آنها باید در موضوعات زیر تجربه‌ی درمانی داشته باشند.
- مشکلات رفتاری کودکان و نوجوانان
- افسردگی و اضطراب
- خشونت خانگی
- ناباروری
- درگیری‌های زناشویی
- سوءمصرف مواد.
روانشناس به‌منظور درمان مسائل ذکر شده اقدامات زیر را انجام می‌دهد:
- بررسی نحوه تعامل افراد
- ارزیابی و حل مشکلات در روابط
- تشخیص و درمان اختلالات روانی در چارچوب خانواده
- راهنمایی در بحران‌هایی مانند طلاق یا مرگ
- بررسی الگوهای رفتاری و ارتباطی مشکل‌ساز
- کمک به ایجاد رفتارهای سالم به‌جای رفتارهای ناکارآمد.
رایج‌ترین روش‌های روانشناسی خانواده
در مرکز مشاوره خانواده لزوماً مشکلات خویشاوندان خونی مورد بررسی قرار نمی‌گیرد. خانواده کسی است که نقش حمایتی طولانی‌مدت در زندگی شخص ایفا می‌کند. درمانگر برای حل مشکلات خانواده باتوجه‌به مجوزهای بالینی از انواع روش‌های خانواده درمانی استفاده می‌کند. رایج‌ترین روش‌ها عبارتند از:
- مشاوره انفرادی: این شکل از مشاوره خانواده برای موقعیت‌هایی مناسب است که افراد نمی‌توانند یا نمی‌خواهند سایر اعضای خانواده در درمان مشارکت داشته باشند. این نوع درمان بر دو نوع مفهوم اصلی بنا شده است: تمایل طبیعی برای تخلیه احساسات نزد شخص ثالث و دوم، یادگیری واکنش‌پذیری احساسی کمتر در روابط خانوادگی.
- مشاوره ساختاری: درمان ساختاری بر تنظیم و تقویت سیستم خانواده تمرکز دارد. در این جلسات مرزهای مناسبی برای کودکان و بزرگسالان تعیین شده و افراد در کنترل هستند. در این شکل از درمان روانشناس به‌منظور پیگیری، یادگیری و افزایش توانایی افراد و برای کمک به بهبود روابط، به خانواده می‌پیوندد.
- مشاوره سیستماتیک: این نوع درمان بر ارتباطات ناخودآگاه و معانی پشت رفتار اعضای خانواده متمرکز است. درمانگر در این نوع درمان نقشی خنثی دارد و دورادور خانواده را تحت‌نظر دارد. این روش به خانواده اجازه می‌دهد عمیقاً در مسائل و مشکلات خانوادگی خود غوطه‌ور شوند.
- مشاوره راهبردی: این نوع درمان کوتاه‌تر و مستقیم‌تر از بقیه است. درمانگر ممکن است وظایف و تکالیفی را به خانواده اختصاص دهد. به کمک این دستورالعمل‌ها، روانشناس نحوه برقراری ارتباط و تصمیم‌گیری در خانواده را ارزیابی و تنظیم می‌کند. در نهایت نحوه تعامل اعضای خانواده با تغییرات مثبتی روبرو می‌شود. در این روش درمانگر در موضع قدرت قرار داشته و به سایر اعضای خانواده که معمولاً قدرتی ندارند، اجازه برقراری یک ارتباط مؤثر را می‌دهد.
چرا مشاوره خانواده؟
هدف از خانواده درمانی این است که برای حل هرگونه مشکل روحی و روانی در خانواده باهم همکاری کنید. در این درمان، روانشناس خانواده را به سمت زندگی سالم هدایت کرده و ارتباطات را بهبود می‌بخشد. اهداف مشاوره خانوادگی به مشکلات عنوان شده بستگی دارد. به‌عنوان‌مثال اهداف روانشناسی خانواده باتوجه‌به سناریوهای زیر ممکن است متفاوت باشد.
- یکی از اعضای خانواده از اسکیزوفرنی یا روان‌پریشی شدید رنج می‌برد: هدف این است که به سایر اعضای خانواده کمک شود تا این اختلال را درک کرده و خود را با تغییرات روانی بیمار تطبیق دهند.
- مشکلات ناشی از تفاوت نسل‌ها: مانند زمانی که والدین با پدربزرگ و مادربزرگ زندگی می‌کنند یا زمانی که فرزندان توسط پدربزرگ و مادربزرگ، بزرگ می‌شوند. در این شرایط هدف بهبود ارتباطات و کمک به اعضای خانواده برای تعیین مرزهای سالم است.
- اعضای خانواده‌ای که دارای پیشینه نژادی، فرهنگی یا مذهبی هستند: هدف این است که به اعضای خانواده در درک بهتر یکدیگر و ایجاد روابط سالم کمک شود.
- زمانی که تنها یکی از اعضای خانواده تحت درمان قرار می‌گیرد: هنگامی که یکی از اعضای خانواده با احساس طردشدن دست‌وپنجه نرم می‌کند یا حمایت محدودی از خانواده دریافت می‌کند، از روانشناس کمک می‌گیرد. در این مسئله، هدف تسهیل همدلی و درک بیشتر افراد در خانواده است.
- زمانی که مشکلات فرد با مشکلات دیگر اعضای خانواده گره خورده است: زمانی که مشکلات ریشه در مشکلات سایر اعضای خانواده دارد، هدف این است که هر یک از مشکلات بررسی شده و اثرات این الگو حل شوده یا کاهش یابد.
- خانواده‌های ترکیبی (خانواده دارای نامادری یا ناپدری): این خانواده‌ها گاهی از مشکلات منحصربه‌فرد در موقعیت خود رنج می‌برند. هدف از مشاوره در خانواده‌های ترکیبی افزایش درک و تسهیل تعاملات سالم بین افراد است.
مزایای استفاده از مشاوره خانواده
در بسیاری از موارد یک رویکرد جامع و روان‌شناختی برای درمان مشکلات درون خانواده مؤثر است. در مشاوره خانواده افراد می‌توانند با راهنمایی یک روانشناس حرفه‌ای در محیطی امن و کنترل‌شده روی مشکلات خود تمرکز کنند. مزایای اصلی خانواده درمانی عبارتند از:
- درک بهتر از مرزهای سالم، الگوها و پویایی خانواده
- ارتباطات پیشرفته
- بهبود و حل مشکلات
- همدلی عمیق‌تر
- کاهش درگیری و مهارت‌های مدیریت خشم.
روانشناس می‌تواند روابط خانوادگی را از طریق متدهای روانشناسی خانواده از جمله موارد زیر بهبود ببخشد.
- جمع‌کردن خانواده کنار یکدیگر پس از بحران
- ایجاد صداقت بین اعضای خانواده
- ایجاد اعتماد بین اعضای خانواده
- ایجاد یک محیط حمایتی در خانواده
- کاهش منابع تنش و استرس در خانواده
- کمک به اعضای خانواده برای بخشیدن یکدیگر
- حل تعارض بین اعضای خانواده.
چگونه برای مشاوره خانواده بهترین روانشناس پیدا کنیم؟
بهتر است قبل از برنامه‌ریزی برای جلسات مشاوره روانشناسی خانواده در نظر داشته باشید که آیا این درمانگر مناسب خانواده شما است یا نه. برای پیداکردن بهترین مشاوره خانواده باید موارد زیر را در نظر داشته باشید.
- تحصیلات و تجربه روانشناس: بررسی سابقه تحصیلی و مجوزهای درمانگر جزء موارد مهم است. مجوزها باید توسط سازمان‌های حرفه‌ای معتبر صادر شود. درمانگر باید آموزش تخصصی دررابطه‌با خانواده را گذرانده و در این زمینه تجربه کافی داشته باشد.
- آدرس مطب و دردسترس‌بودن: اگر مشاوره حضوری خانواده را انتخاب کرده‌اید، باید به موقعیت مطب متخصص و ساعات حضور او دقت کنید. همچنین مطمئن شوید که روانشناس در مواقع اضطراری در دسترس است.
- زمان و تعداد جلسات: باید از مدت‌زمان هر جلسه مشاوره مطلع شوید. فاصله جلسات از هم و تعداد جلسات در انتخاب روانشناس می‌تواند به شما کمک کند.
- هزینه مشاوره: هزینه هر جلسه را پرسیده و در مورد نحوه پرداخت هزینه سؤال کنید. ممکن است کل هزینه در جلسه اول دریافت شود.
اگر به دنبال بهترین روانشناس در زمینه مشاوره خانواده هستید، می‌توانید از طریق سایت دکترتو درمانگر خود را انتخاب کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی هم وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
من به زنم خیانت کردم و او در اولین فرصت به من خیانت کرد چاره‌ای من چیست
سلام
اولین قدم این است که با همسرتان در مورد وضعیت فعلی صحبت کنید. صداقت و احترام متقابل در این شرایط بسیار مهم است. اگر هر دو تمایل به حفظ رابطه دارید، مشاوره زوجی می‌تواند کمک‌کننده باشد تا مشکلات به درستی حل شوند. اگر تصمیم به ادامه رابطه ندارید، باید جداگانه با همسرتان در این مورد صحبت کنید و راه‌حل‌های مناسب را پیدا کنید.
از زوج درمانی هم استفاده کنید
روانشناس خوب