فهرست مطالب
سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) یکی از اختلالات شایع در میان زنان است که به دلیل افزایش سطح هورمونهای مردانه (آندروژن) میتواند فرآیند طبیعی تخمکگذاری را مختل کرده یا به طور کامل متوقف کند. این وضعیت یکی از دلایل اصلی ناباروری محسوب میشود و ممکن است مانعی جدی برای بارداری موفق باشد. با این حال جای نگرانی نیست زیرا امروزه با کمک داروها، روشهای درمانی مختلف و ایجاد تغییراتی در سبک زندگی، میتوانید این عارضه را مدیریت کنید. پس اگر شما هم به دنبال پاسخ این سوال هستید که چگونه با تخمدان پلی کیستیک باردار شویم، تا پایان این مقاله از دکترتو همراه ما باشید.
روش های بارداری با تخمدان پلی کیستیک
وجود سندرم تخمدان پلی کیستیک به معنای عدم احتمال بارداری نیست و حتی با وجود این عارضه هم میتوانید باردار شوید. با این حال بسته به شرایط هر فرد، ممکن است باردار شدن متفاوت باشد. برخی بدون نیاز به مداخله خاصی باردار میشوند، در حالی که برخی دیگر به حمایت پزشکی و دریافت برنامهریزی دقیقتر نیاز دارند.
احتمال حاملگی با تخمدان پلی کیستیک چند درصده؟
احتمال بارداری در زنان مبتلا به PCOS بسته به عوامل مختلفی مانند سن، وزن، شدت علائم و روشهای درمانی متفاوت است و نمیتوان درصد دقیقی برای همه زنان ارائه داد. این مسئله معمولا به دلیل تخمکگذاری نامنظم یا عدم تخمکگذاری رخ میدهد. همچنین، در برخی موارد، بدن این افراد به میزان کافی هورمون پروژسترون تولید نمیکند تا از بارداری در مراحل اولیه حمایت کند.
با این حال، حدود ۳۰ درصد از زنان مبتلا به این سندرم بدون نیاز به درمانهای خاص، به طور طبیعی باردار میشوند. برای سایرین نیز استفاده از روشهای کمکباروری میتواند به بارداری موفق منجر شود.
تخمدان پلی کیستیک و تاثیر آن بر باروری
تخمدان پلی کیستیک به طور قابل توجهی میتواند روی قدرت باروری فرد تاثیر بگذارد. این بیماری با بر هم زدن نظم چرخه قاعدگی و ایجاد اختلال در روند طبیعی تخمک گذاری، شانس بارداری را کاهش میدهد و ممکن است باعث شود که برخی زنان، با وجود تلاشهای مکرر، نتوانند به طور طبیعی باردار شوند.
۱. مشکلات تخمک گذاری در تخمدان پلی کیستیک
در شرایط عادی فولیکولها (کیسههای کوچک حاوی تخمک) در هر چرخه قاعدگی رشد میکنند و معمولا هر ماه یک تخمک بالغ از یکی از تخمدانها آزاد میشود. اما در تخمدان پلی کیستیک، عدم تعادل هورمونی و افزایش میزان آندروژن (هورمون مردانه) باعث اختلال در این روند طبیعی میشوند. در چنین شرایطی، ممکن است فولیکولها رشد کنند اما تخمکی آزاد نشود، یا اصلا فولیکولی شکل نگیرد. این وضعیت باعث تخمکگذاری نامنظم یا حتی توقف کامل آن میشود که یکی از دلایل اصلی ناباروری در زنان به شمار میرود.
۲. تاثیر عدم تنظیم قاعدگی بر شانس بارداری
رخ دادن قاعدگی به صورت منظم و در بازههای زمانی مشخص، نشان دهنده سلامت سیستم تولید مثل است. اما زمانی که قاعدگی نامنظم باشد، برای مثال هر دو ماه یک بار یا در فواصل طولانیتر رخ دهد، تشخیص زمان دقیق تخمکگذاری، دشوارتر خواهد بود. از آنجایی که بارداری تنها پس از تخمک گذاری امکانپذیر است، نامشخص بودن زمان آن میتواند فرآیند برنامهریزی برای بارداری را پیچیده و دشوار کند.
درمان تخمدان پلی کیستیک برای بارداری
اگر دچار سندرم تخمدان پلی کیستیک هستید و قصد بارداری را دارید، اولین قدم، درمان و مدیریت این اختلال است تا سیستم تولید مثل به حالت طبیعی خود بازگردد و تخمکگذاری از سر گرفته شود. در ادامه، برخی از روشهای بارداری با تخمدان پلی کیستیک را معرفی کردهایم:
۱. درمان دارویی برای تخمدان پلی کیستیک و بارداری
پس از شناسایی ارتباط بین سندرم تخمدان پلی کیستیک و بارداری، میتوان از درمانهای دارویی مختلفی برای افزایش احتمال بارداری استفاده کرد. در ادامه به برخی از اثرگذارترین داروها برای تخمدان پلی کیستیک و بارداری اشاره کردهایم:
کلومیفن
برای زنانی که مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک هستند و قصد بارداری دارند، معمولا کلومیفن سیترات به عنوان اولین گزینه درمانی توصیه میشود، اما برخی بیماران به آن مقاوم هستند و نیاز به درمانهای دیگر دارند. کلومیفن به تحریک تخمدانها برای آزادسازی ماهانه تخمک (تخمکگذاری) کمک میکند.
متفورمین
در صورتی که کلومیفن در تحریک تخمکگذاری موفق نباشد، پزشک داروی دیگری به نام متفورمین را پیشنهاد میدهد. متفورمین معمولا برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده میشود، اما میتواند سطح انسولین و قند خون را در زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک کاهش دهد. متفورمین ممکن است در برخی زنان مبتلا به PCOS با مقاومت به انسولین به بهبود تخمکگذاری کمک کند.در صورتی که کلومیفن در تحریک تخمکگذاری موفق نباشد، پزشک داروی دیگری به نام متفورمین را پیشنهاد میدهد. متفورمین معمولا برای درمان دیابت نوع ۲ استفاده میشود، اما میتواند سطح انسولین و قند خون را در زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک کاهش دهد. بنابراین انتخاب روش درست درمانی برعهده پزشک خواهد بود.
متن انگلیسی:
healthline
Nausea, vomiting, and diarrhea are common when people start taking metformin, but they usually go away with time.
ترجمه متن:
حالت تهوع، استفراغ و اسهال هنگام شروع مصرف متفورمین در بیماران رایج هستند، اما این علائم معمولا با گذشت زمان برطرف میشوند.
لتروزول
در برخی شرایط، لتروزول به جای کلومیفن برای تحریک تخمکگذاری استفاده میشود. این دارو در اصل برای درمان سرطان سینه کاربرد دارد اما میتواند برای درمان ناباروری در زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک نیز مورد استفاده قرار گیرد.
گنادوتروپین
اگر با مصرف داروهای خوراکی، باردار نشوید پزشک ممکن است داروهای دیگری به نام گنادوتروپینها را تجویز کند. این داروها به صورت تزریقی استفاده میشوند و با وجود اثربخشی بالا، احتمال تحریک بیش از حد تخمدانها و بارداری چندقلویی را به همراه دارند.
۲. درمان های هورمونی برای تخمدان پلی کیستیک
از آنجایی که تخمدان پلی کیستیک یک عارضه هورمونی است، ممکن است پزشکان برای تنظیم چرخه قاعدگی و بهبود باروری زنان، داروهایی نظیر این موارد را تجویز کنند:
- داروی پروژسترون که به تنظیم چرخه پریود کمک میکند. این دارو مانع از ضخیم شدن دیواره رحم (آندومتر) میشود و این گونه زمینه را برای بارداری موفق فراهم میکند. مصرف پروژسترون ممکن است در برخی موارد خاص و با تشخیص پزشک به حمایت از بارداری کمک کند. البته این دارو، درمان اصلی نیست.
- داروهای ضدآندروژن که با کاهش هورمون مردانه آندروژن، به رفع علائمی نظیر رشد زیاد از حد موهای زائد و آکنه کمک میکنند. مصرف این داروها در دوره بارداری ممنوع هستند.
۳. جراحی برای تخمدان پلی کیستیک
زمانی که مصرف دارو در درمان مشکلات باروری ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک موثر نباشد، سوراخ کردن تخمدان با لاپاراسکوپی (LOD) گزینه درمانی مناسبی در نظر گرفته میشود.
- در این روش که تحت بیهوشی عمومی انجام میشود، پزشک ابتدا یک برش کوچک در قسمت پایینی شکم ایجاد میکند و از طریق آن یک وسیله باریک و بلند به نام لاپاراسکوپ را وارد شکم میکند. در مرحله بعدی از گرما یا لیزر استفاده میشود تا بافتهایی از تخمدان که هورمونهای مردانه (آندروژنها) تولید میکنند هدف قرار داده شوند.
- طبق تحقیقات، این روش میتواند سطح هورمون تستوسترون و هورمون لوتئینهکننده (LH) را کاهش دهد و سطح هورمون محرک فولیکول (FSH) را افزایش دهد. این تغییرات باعث متعادل شدن هورمونها در زنان میشوند و به ترمیم عملکرد طبیعی تخمدانها کمک میکنند.
۴. IVF (لقاح مصنوعی) و IUI (تزریق اسپرم داخل رحمی) برای تخمدان پلی کیستیک
اگر به سندرم تخمدان پلی کیستیک مبتلا هستید و داروها نمیتوانند به بارداری شما کمک کنند، ممکن است لقاح آزمایشگاهی یا مصنوعی (IVF) به شما پیشنهاد داده شود. در این روش، تخمکها از تخمدانها جمعآوری شده و در خارج از رحم با اسپرم لقاح داده میشوند. سپس تخمک یا تخمکهای لقاح یافته مجددا با استفاده از تکنیکهای خاص، به داخل رحم منتقل میشوند.
گاهی نیز پزشکان از تزریق اسپرم داخل رحمی (IUI) استفاده میکنند. در این روش، اسپرم آماده شده مستقیما به داخل رحم تزریق میشود و لقاح به طور طبیعی داخل بدن رخ میدهد.
روش IUI نسبت به IVF کم تهاجمیتر در نظر گرفته میشود، اما شانس موفقیت IVF معمولا بالاتر است.
متن انگلیسی:
nhs
IVF treatment increased the chance of having twins or triplets.
ترجمه متن:
درمان IVF احتمال داشتن دوقلو یا سه قلو را افزایش میدهد.
۵. درمان گیاهی برای بارداری با تخمدان پلی کیستیک
بهتر است به این موضوع توجه داشته باشید که مصرف داروهای گیاهی باید زیر نظر پزشک صورت گیرد. برخی از درمانهای گیاهی برای حاملگی با تخمدان پلی کیستیک شامل این مواردند:
ماده گیاهی | شرح |
---|---|
زردچوبه | ممکن است به کاهش مقاومت به انسولین در زنان مبتلا به تخمدان پلی کیستیک کمک کند و علائم آنها را کاهش دهد. باید به این نکته توجه داشته باشید که استفاده از مکملهای گیاهی باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود. |
ریشه شیرین بیان | حاوی ترکیبی به نام گلیسیریزین است که به عنوان یک عامل ضدالتهاب عمل میکند و میتواند در متابولیسم قند و تعادل هورمونها نقش موثری داشته باشد. استفاده از این دارو، نیازمند مطالعات بیشتر و نظارت پزشک است. |
گیاه پنج انگشت | یک گیاه با خواص فوقالعاده برای زنان در نظر گرفته میشود که میتواند برای درمان مشکلات مربوط به باروری استفاده شود. |
۶. رژیم غذایی مناسب برای بارداری با تخمدان پلی کیستیک
بسیاری از متخصصان تغذیه، رژیم مدیترانهای را به دلیل وجود چربیهای سالم، سبزیجات و غلات کامل به بیماران مبتلا به تخمدان پلی کیستیک توصیه میکنند. یک رژیم غذایی مناسب برای حاملگی با تخمدان پلی کیستیک باید شامل موارد زیر باشد:
- ماهیهای چرب سرشار از چربیهای مفید (امگا ۳) مانند سالمون
- روغن زیتون برای پخت و پز
- حبوباتی مانند لوبیا و عدس
- سبزیجات بدون نشاسته، خصوصا سبزیجات برگدار سبز تیره
- نان سبوسدار
- برنج قهوهای
- میوهها
همچنین از آنجایی که تخمدان پلی کیستیک با افزایش التهاب در سرتاسر بدن مرتبط است، باید از مصرف غذاهایی که التهاب را تشدید میکنند، همچون غذاهای سرخ کردنی، گوشت قرمز، کره و مارگارین، الکل و نوشابه بپرهیزید.
۷. تغییرات سبک زندگی برای بارداری با تخمدان پلی کیستیک
تغییر در سبک زندگی میتواند به بارداری با تخمدان پلی کیستیک کمک کند. برخی از اقدامات موثری که در این زمینه میتوانید انجام دهید شامل این مواردند:
- از آنجایی که اضافه وزن از محرکهای اصلی سندرم تخمدان پلی کیستیک و تشدید آن محسوب میشود، پزشک ممکن است برای کاهش وزن، رژیم غذایی کم کالری همراه با فعالیتهای ورزشی متوسط را به شما توصیه کند.
- استرس التهاب را تشدید میکند و در نتیجه علائم تخمدان پلی کیستیک را افزایش میدهد. با کنترل استرس از طریق روشهایی مانند مدیتیشن، ورزش، یا انجام فعالیتهای آرامشبخش میتوان شانس بارداری را افزایش داد.
- اگر قصد بارداری دارید، کمبود ویتامین D میتواند احتمال موفقیت شما را کاهش دهد. مصرف مکمل ویتامین D و خوردن منابع غذایی سرشار از این ویتامین (نظیر شیر، ماست، ماهی ساردین و ماهی سالمون) میتواند به افزایش میزان این ویتامین در بدن کمک کند و شانس بارداری را افزایش دهد.
پیشگیری از مشکلات در دوران بارداری با تخمدان پلی کیستیک
برای این که در دوران بارداری، دچار عوارض مرتبط با تخمدان پلی کیستیک نشوید و بارداری سالمی داشته باشید، اقدامات زیر میتوانند سودمند باشند:
- تحت نظر پزشک باشید تا به طور منظم قند خون، وضعیت سلامت عمومی و وزن شما کنترل شود.
- در این دوران از موقعیتهای استرسزا دوری کرده و آرامش خود را حفظ کنید.
- ورزشهای سبک نظیر پیادهروی را انجام دهید تا به تعادل هورمونها کمک کنید.
- یک رژیم غذایی ضدالتهاب و حاوی قند پایین را دنبال کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
یکی از چالشهای رایج برای داشتن بارداری موفق، سندرم تخمدان پلی کیستیک است. به همین خاطر سوالی که ذهن بسیاری از زنان را درگیر کرده این است که چگونه با تخمدان پلی کیستیک باردار شویم. اگر علائمی نظیر قاعدگیهای نامنظم، رشد موهای زائد، آکنههای مداوم یا مشکل در باردار شدن را تجربه میکنید، احتمال ابتلای شما به سندرم تخمدان پلی کیستیک وجود دارد. برای تشخیص دقیق و درمان این عارضه میتوانید به یک متخصص زنان و زایمان یا مامایی مراجعه کنید. این متخصصان استفاده از قرص یا داروهای تزریقی، انجام جراحی یا روشهای کمک باروری نظیر IVF و IUI را برای داشتن بارداری موفق توصیه میکنند. شما میتوانید حتی بدون مراجعه به مطب پزشک از سامانه مشاوره آنلاین دکترتو بدین منظور کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!