فرق اگزما و قارچ پوستی در چیست؟

اگزما و قارچ پوستی اگرچه از نظر ماهیت و علت‌شناسی کاملاً متفاوت هستند و یکی یک بیماری التهابی مزمن و دیگری یک عفونت ناشی از قارچ‌های پوستی است، اما در مراحل اولیه می‌توانند علائمی مشابه مانند قرمزی، خارش، التهاب و پوسته‌ریزی ایجاد کنند. همین شباهت ظاهری ممکن است باعث سردرگمی بیمار یا حتی اشتباه در درمان شود. تشخیص درست این دو وضعیت نه تنها برای انتخاب نوع درمان مؤثر اهمیت دارد، بلکه در پیشگیری از گسترش عفونت، مزمن شدن علائم یا تاثیر در کیفیت زندگی بیمار نیز نقش کلیدی دارد. اگر درباره فرق اگزما و قارچ سوال دیگری داشتید می‌توانید از سایت دکترتو نوبت ویزیت یا مشاوره تلفنی از پزشکان متخصص پوست در این زمینه را دریافت کنید. دکترتو به شما کمک می‌کند تا نوبت ویزیت مورد نظر خود را به راحتی و بدون دغدغه دریافت کنید.

فرق اگزما و قارچ چیست؟

اگزما یا درماتیت آتوپیک، یک بیماری التهابی مزمن پوست است که معمولاً به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی ایجاد می‌شود. این بیماری با خشکی، خارش و التهاب پوست همراه است. در مقابل، عفونت‌های قارچ پوستی ناشی از رشد بیش‌ازحد قارچ‌هایی مانند کاندیدا یا درماتوفیت‌ها هستند که در شرایط مرطوب و گرم پوست رشد می‌کنند.

در حالی که اگزمای پوستی معمولاً به دلیل واکنش‌های آلرژیک یا تحریک‌کننده‌ها ایجاد می‌شود، عفونت‌های قارچی به دلیل رشد قارچ‌ها در پوست رخ می‌دهند. همچنین، اگزما معمولاً غیرقابل انتقال است، در حالی که برخی از عفونت‌های قارچی می‌توانند مسری باشند.

مقایسه علائم اگزما و قارچ

نکته تفاوت اگزما و قارچ، علائم هر یک با دیگری است. علائم اگزما شامل خشکی پوست، خارش شدید، قرمزی و گاهی ترک‌خوردگی یا ترشح مایع است. این علائم ممکن است در پاسخ به محرک‌هایی مانند صابون‌های قوی یا آلرژن‌ها تشدید شوند.

در مقابل، عفونت‌های قارچی پوستی معمولاً با ضایعات دایره‌ای شکل، قرمز و خارش‌دار همراه هستند که ممکن است مرکز آن‌ها رنگ روشن‌تری داشته باشد. این ضایعات می‌توانند پوسته‌پوسته شوند و در صورت عدم درمان، گسترش یابند.

مقایسه علل اگزما و قارچ

علت اگزما معمولاً ترکیبی از عوامل ژنتیکی، نقص در سد پوستی و واکنش‌های ایمنی به محرک‌های محیطی ایجاد می‌شود. افراد با سابقه خانوادگی آلرژی یا آسم، بیشتر در معرض ابتلا به اگزما هستند. در مقابل هم عفونت‌های قارچی پوستی ناشی از رشد بیش‌ازحد قارچ‌ها در پوست هستند. عوامل مستعدکننده شامل تعریق زیاد، استفاده از لباس‌های تنگ، نداشتن بهداشت مناسب و سیستم ایمنی ضعیف است.

انتقال و سرایت اگزما و قارچ

اگزما یک بیماری غیر مسری است و از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. با این حال، عفونت‌های قارچی پوستی می‌توانند از طریق تماس مستقیم با پوست آلوده یا استفاده مشترک از وسایل شخصی مانند حوله یا لباس منتقل شوند. بنابراین، رعایت بهداشت فردی و اجتناب از تماس با منابع آلوده برای پیشگیری از عفونت‌های قارچی اهمیت دارد.

نگرانی علائم خاص پوستیت منتقل بشه؟

از پزشک راهنمایی بگیر.

پزشک متخصص پوست

مقایسه راه های تشخیص اگزما و قارچ

تشخیص اگزما معمولاً بر اساس معاینه بالینی و سابقه پزشکی بیمار انجام می‌شود. در برخی موارد، پزشک ممکن است آزمایش‌های پوستی از جمله بیوپسی هم انجام دهد. در مقابل برای تشخیص عفونت‌های قارچی، پزشک ممکن است نمونه‌ای از پوست را برای آزمایش میکروسکوپی یا کشت قارچی بگیرد تا وجود قارچ را تأیید کند.

مناطق ایجاد اگزما و قارچ پوستی

اگزما می‌تواند در هر قسمتی از بدن ظاهر شود، اما معمولاً در نواحی مانند صورت، گردن، دست‌ها و پشت زانوها شایع‌تر است. در کودکان، اگزما اغلب در گونه‌ها و پوست سر دیده می‌شود. عفونت‌های قارچی پوستی هم معمولاً در نواحی مرطوب و گرم بدن مانند کشاله ران، پاها (پای ورزشکاران)، زیر بغل و بین انگشتان تشکیل می‌شوند.

مقایسه راه های درمان اگزما و قارچ

موضوع دیگری که درباره تفاوت قارچ و اگزما به آن می‌پردازیم، فرق درمان هر یک از این بیماری‌ها است. درمان اگزما شامل استفاده از مرطوب‌کننده‌ها، کرم‌های کورتیکواستروئیدی و اجتناب از محرک‌ها است. در موارد شدیدتر، ممکن است داروهای سیستمیک یا فتوتراپی تجویز شود. درمان عفونت‌های قارچی پوستی هم معمولاً با استفاده از کرم‌ها یا پمادهای ضدقارچ انجام می‌شود. در موارد شدید یا گسترده هم ممکن است پزشک برای درمان بیماری قارچی مصرف داروهای خوراکی ضدقارچ را تجویز کنند.

می‌خوای بدونی چه درمانی برای اگزمای پوستت مناسبه؟ مشاوره بگیر.

دکتر اگزما

مقایسه انواع اگزما و قارچ

اگزما به‌عنوان یک بیماری التهابی پوست، طیف گسترده‌ای از انواع مختلف دارد که هرکدام ویژگی‌ها، عوامل محرک و روش‌های درمان متفاوتی دارند. از مهم‌ترین انواع آن می‌توان به درماتیت آتوپیک اشاره کرد که معمولاً از کودکی شروع می‌شود و با سابقه آلرژی یا آسم همراه است. درماتیت تماسی نیز یکی دیگر از انواع شایع است که در اثر تماس مستقیم پوست با مواد محرک یا آلرژن ایجاد می‌شود. همچنین درماتیت سبوره‌ای، نوعی اگزما با منشأ التهابی و چربی پوست است که معمولاً در نواحی چرب مانند پوست سر، اطراف بینی و گوش‌ها دیده می‌شود. هر کدام از این انواع می‌توانند شدت‌های مختلفی داشته باشند و درمان‌شان نیازمند شناخت نوع دقیق اگزماست.

در مقابل، عفونت‌های قارچی پوستی نیز در قالب انواع مختلفی بروز می‌کنند که بسته به ناحیه درگیر و نوع قارچ، اسامی و ویژگی‌های متفاوتی دارند. قارچ بدن، پوست نواحی بدون مو را درگیر می‌کند و به‌صورت ضایعات حلقه‌ای قرمز ظاهر می‌شود. تینا پدیس، که به‌عنوان “پای ورزشکاران” شناخته می‌شود، اغلب بین انگشتان پا ایجاد می‌شود و در محیط‌های گرم و مرطوب گسترش می‌یابد. تینا کروزوریس (در ناحیه کشاله ران) و کاندیدیازیس پوستی (معمولاً در چین‌های پوستی و در افراد با سیستم ایمنی ضعیف) از دیگر انواع قارچ‌ پوستی شایع هستند. هر نوع قارچ نیازمند درمان خاصی است و انتخاب نوع داروی ضدقارچ بر اساس تشخیص دقیق نوع قارچ انجام می‌شود. این تمایز در انواع، اهمیت تشخیص درست و ارزیابی بالینی دقیق را دوچندان می‌کند، چرا که رویکرد درمانی در هر مورد متفاوت خواهد بود.

مقایسه عوارض بیماری اگزما و قارچ

اگزما، به‌ویژه در موارد مزمن یا درمان‌نشده، می‌تواند منجر به بروز عوارض متعدد پوستی و غیرپوستی شود. یکی از شایع‌ترین آن‌ها عفونت‌های ثانویه باکتریایی است که به‌دلیل خراشیدن مکرر پوست و آسیب به سد محافظتی آن ایجاد می‌شود. این عفونت‌ها معمولاً با باکتری‌هایی مانند Staphylococcus aureus رخ می‌دهند و ممکن است به درمان آنتی‌بیوتیکی نیاز داشته باشند. علاوه بر این، تغییرات رنگدانه‌ای پوست (هیپوپیگمانتاسیون یا هیپرپیگمانتاسیون) در محل ضایعات نیز از عوارض شایع هستند؛ به‌ویژه در افرادی با پوست تیره‌تر. همچنین، خارش مزمن باعث اختلال خواب، افزایش استرس روانی، اضطراب و کاهش کیفیت زندگی می‌شود. در برخی موارد، بیماران به دلیل ظاهر ضایعات پوستی دچار مشکلات اجتماعی یا کاهش اعتماد به نفس می‌شوند.

در مقابل هم عفونت‌های قارچی پوستی در صورت درمان‌نشدن به سایر بخش‌های بدن گسترش می‌یابد یا حتی برای دیگران واگیردار خواهد بود؛ به‌خصوص اگر عامل قارچ از نوع مسری باشد (مثل تینا کورپوریس یا پای ورزشکاران). این گسترش می‌تواند به ضایعات متعدد و مزمن منتهی شود. یکی دیگر از عوارض مهم، ایجاد اریتما، تاول یا پوسته‌ریزی شدید در ناحیه آلوده است. در برخی موارد، خارش و التهاب مداوم هم باعث ایجاد زخم‌های سطحی یا حتی سوپرعفونت باکتریایی می‌شود. همچنین، استفاده خودسرانه از ترکیبات استروئیدی در درمان عفونت قارچی (مثلاً کرم‌های ترکیبی بدون نسخه) می‌تواند باعث پوشاندن علائم، مزمن شدن بیماری و مقاوم‌شدن قارچ به درمان شود.

در مجموع:

• اگزما بیشتر با عوارض التهابی و روانی همراه است.
• عفونت قارچی بیشتر در صورت انتقال و درمان‌نشدن، با گسترش، مزمن شدن و خطر انتقال به دیگران شناخته می‌شود.

مقایسه راه‌ های پیشگیری اگزما و قارچ

آخرین فرق اگزما با قارچ که به آن می‌پردازیم، روش‌های پیشگیری از ابتلا به هر یک از این دو بیماری است. برای پیشگیری از اگزما، تمرکز اصلی بر حفظ سد پوستی و کاهش تماس با محرک‌ها است. استفاده مرتب از مرطوب‌کننده‌های بدون عطر و حاوی مواد محافظ مثل گلیسیرین، سرامیدها یا وازلین می‌تواند از خشک شدن و ترک‌خوردگی پوست جلوگیری کند. همچنین باید از مواد تحریک‌کننده مثل صابون‌های قوی، شوینده‌های حاوی الکل، و پارچه‌های زبر (مثل پشم) دوری کرد. مدیریت استرس، رژیم غذایی مناسب و پرهیز از عوامل آلرژی‌زا (مثل گرده گل، گرد و غبار یا برخی خوراکی‌ها) در افراد مستعد بسیار کمک‌کننده است. در افرادی که سابقه خانوادگی آلرژی یا آسم دارند، رعایت نکات پیشگیرانه حتی در سنین پایین توصیه می‌شود. استفاده از لباس‌های نخی، حمام با آب ولرم، و خشک‌کردن بدن با حوله نرم نیز به محافظت از پوست کمک می‌کند.

پیشگیری از عفونت‌های قارچی پوستی هم به‌طور عمده بر کاهش رطوبت و تماس با منابع آلوده متمرکز است. پوشیدن لباس‌های گشاد و قابل تنفس (مثل پنبه‌ای)، تعویض منظم لباس زیر و جوراب و خشک نگه داشتن نواحی مرطوب مثل کشاله ران یا بین انگشتان، بسیار مهم است. استفاده از پودرهای جاذب رطوبت یا ضدقارچ در کفش یا داخل لباس هم می‌تواند مفید باشد. باید از راه رفتن با پای برهنه در مکان‌های عمومی مرطوب مثل استخرها، حمام عمومی یا رختکن باشگاه پرهیز کرد، چون قارچ‌ها در این مکان‌ها به راحتی منتقل می‌شوند. همچنین عدم استفاده مشترک از وسایل شخصی (حوله، کفش و شانه) و رعایت بهداشت فردی در محیط‌های شلوغ هم از مهم‌ترین اقدامات پیشگیرانه هستند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

اگزما یا درماتیت آتوپیک یک بیماری التهابی مزمن پوست است که معمولاً با خشکی شدید، خارش مکرر و دوره‌های عود همراه است. مدیریت بلندمدت این بیماری مستلزم استفاده روزانه از مرطوب‌کننده‌های قوی و کرم‌های ضدالتهاب موضعی یا گاهی داروهای سیستمیک است. پیگیری‌های منظم با متخصص پوست یا آلرژی به تنظیم دقیق درمان و پیشگیری از تشدید علائم کمک می‌کند.

عفونت‌های قارچی پوستی هم ناشی از رشد قارچ‌های درماتوفیت در پوست هستند و درمان آن‌ها با ضدقارچ‌های موضعی یا خوراکی انجام می‌شود. درمان ناقص یا خودسرانه، مقاومت قارچ را افزایش و ضایعات را گسترش می‌دهد. در صورتی که خارش اگزما شدت یابد، ضایعات عفونی شوند یا به درمان‌های بدون نسخه پاسخ ندهند و همین‌طور اگر ضایعات قارچی بزرگ، مقاوم یا بازگشتی شوند، مراجعه به پزشک متخصص پوست ضروری است. توصیه می‌شود که در رابطه با فرق اگزما و قارچ از یک پزشک متخصص مشاوره بگیرید. برای دریافت نوبت ویزیت آنلاین یا حضوری از پزشکان متخصص، از وبسایت دکترتو کمک بگیرید. این سایت به شما این امکان را می‌دهد که در کمترین زمان و به راحتی، نوبت ویزیت مورد نظر خود را از متخصصان مختلف دریافت و درمان خود را پیش از آنکه دیر شود آغاز کنید. 

دکترتو مراقب سلامتی شماست!