نیاز به دفع مکرر ادرار در طول شبانه روز و تخلیه نشدن کامل مثانه، به عنوان مشکل تکرر ادرار شناخته می‌شود. این حالت هم در زنان و هم در مردان ممکن است اتفاق بیفتد، اما در زنان شایع‌تر از مردان است. با این حال آقایان هم ممکن است در دوره‌های مختلف زندگی، با این مشکل مواجه شوند. اما تکرر ادرار در مردان نشانه چیست؟ آیا الزاما تکرر ادرار در آقایان نشان دهنده یک بیماری یا اختلال است؟ در این مقاله از دکترتو به بررسی علت تکرر ادرار در مردان می‌پردازیم. اگر چنین وضعیتی برای شما ایجاد شده بهتر است با یک متخصص اورولوژی در این باره صحبت کنید. شما می‌توانید از طریق سامانه دکترتو جهت دریافت نوبت ویزیت حضوری و یا مشاوره آنلاین اقدام کنید.
علت تکرر ادرار در مردان چیست؟
موارد مختلفی را می‌توان به عنوان دلیل تکرر ادرار در مردان در نظر گرفت. گاهی این شرایط موقتی است و به دلیل دمای هوا، مصرف برخی غذاها یا حتی مصرف دارو اتفاق می‌افتد. اما ممکن است علت تکرر ادرار در مردان وجود یک مشکل زمینه‌ای هم باشد. رایج‌ترین موارد شامل دلایل زیر است:
- عفونت ادراری یا عفونت مثانه
- اختلالات و مشکلات مربوط به پروستات در مردان
- دیابت
- اختلالات کلیوی
- عفونت کلیه یا پیلونفریت
- مثانه بیش فعال
- تنگی مجرای ادراری
- اختلالات مثانه مانند ضعف عضلات مثانه
- عفونت پروستات
- هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات
- سیستیت بینابینی یا سندرم مثانه دردناک
- سنگ مثانه
- سرطان مثانه یا پروستات
- شرایط عصبی مانند بیماری پارکینسون، آسیب عصبی ناشی از سکته مغزی، مولتیپل اسکلروزیس و مشکلات مشابه هم می‌توانند موجب بروز علائم تکرر ادرار در آقایان شوند.
هنوز علت تکرر ادرارت مشخص نشده؟
کلیک کن و از متخصص نوبت بگیر.
۱. علت تکرر ادرار در مردان در شب
تکرر ادرار در شب یکی از اصلی‌ترین مواردی است که آقایان، خصوصا در سنین بالاتر از آن شکایت دارند و به دنبال آن فرد بارها برای ادرار کردن، از خواب بیدار می‌شود. مصرف نوشیدنی قبل از خواب، خصوصا چای و قهوه از اصلی‌ترین دلایل تکرر ادرار در شب است. اما گاهی هم علت تکرر ادرار در مردان در شب، به مشکلاتی همچون نارسایی قلبی، ادم در پاها یا اختلالات خواب مربوط می‌شود که به بررسی‌های پزشکی بیشتری نیاز دارد.
۲. علت درد مثانه و تکرر ادرار در مردان
یکی از دلایل جدی تکرر ادرار در آقایان، سرطان مثانه است. سرطان مثانه چهارمین سرطان شایعی است که مردان را تحت تاثیر قرار می‌دهد. اگرچه تکرر ادرار یکی از علائم سرطان مثانه است، اما علائم واضح‌تری مانند خون در ادرار، ادرار دردناک، مشکل در ادرار کردن و عفونت‌های مثانه مداوم نیز همراه آن وجود دارد. به همین دلیل اگر همراه با تکرر ادرار، درد شدید مثانه و علائم ناراحت کننده دیگری هم وجود داشته باشد، می‌توان دلیل تکرر ادرار در مردان را سرطان مثانه در نظر گرفت. البته تشخیص سرطان مثانه به بررسی‌های تخصصی بیشتری نیاز دارد و صرفا تکرر ادرار نمی‌تواند نشانه وجود این بیماری باشد.
یک اختلال دیگر هم می‌تواند باعث درد شدید مثانه و تکرر ادرار شود که به آن سیستیت بینابینی گفته می‌شود. این یک بیماری مزمن است که به دنبال آن فشار روی مثانه افزایش می‌یابد. درد مثانه و لگن و افزایش تکرر ادرار می‌تواند از نشانه‌های اصلی این اختلال باشند. با این حال این شرایط بیشتر زنان را تحت تاثیر قرار می‌دهد و به ندرت ممکن است مردان هم با آن درگیر شوند.
| علت | توضیحات |
|---|---|
| بزرگی خوش‌خیم پروستات (BPH) | بزرگ شدن غیرسرطانی پروستات که به مجرای ادرار فشار وارد می‌کند و باعث تکرر ادرار می‌شود. |
| عفونت‌های مجاری ادراری (UTI) | عفونت در هر قسمت از دستگاه ادراری (مثانه، کلیه‌ها، پروستات یا پیشابراه) که می‌تواند موجب تکرر ادرار و احساس سوزش شود. |
| مسمومیت یا دیابت | دیابت می‌تواند باعث افزایش تولید ادرار شود. همچنین در دیابت بی‌دارویی (دیابت بی‌خواب) فرد ممکن است متوجه تکرر ادرار شود. |
| مشکلات مثانه بیش‌فعال | این حالت باعث انقباضات غیرارادی مثانه می‌شود که به احساس نیاز فوری به ادرار و تکرر ادرار منجر می‌شود. |
| سنگ‌های کلیوی یا مثانه | سنگ‌های موجود در کلیه‌ها یا مثانه می‌توانند موجب تحریک و تکرر ادرار شوند. |
| آب‌ریزش مثانه | در این حالت، فشار اضافی روی مثانه باعث می‌شود فرد نتواند ادرار را به طور کامل کنترل کند و دچار تکرر ادرار شود. |
| عوامل روانی (استرس یا اضطراب) | استرس و اضطراب می‌توانند باعث افزایش نیاز به ادرار شوند، حتی در برخی موارد منجر به تکرر ادرار می‌شوند. |
| داروها و درمان‌ها | مصرف برخی داروها مانند داروهای ادرارآور (دیورتیک‌ها) می‌تواند باعث افزایش حجم ادرار و تکرر آن شود. |
| سندروم درد مزمن مثانه | این بیماری می‌تواند باعث درد، سوزش و تکرر ادرار بدون وجود عفونت یا مشکلات دیگر شود. |
| اختلالات عصبی (مثل ام‌اس) | بیماری‌های عصبی مانند ام‌اس (Multiple Sclerosis) می‌توانند به اختلالات عملکرد مثانه منجر شوند و موجب تکرر ادرار شوند. |
| ورم پروستات (پروستاتیت) | التهاب پروستات که معمولاً به علت عفونت یا سایر عوامل ایجاد می‌شود و می‌تواند تکرر ادرار و درد در ناحیه تناسلی ایجاد کند. |
| مشکلات هورمونی (مانند هیپوگنادیسم) | کاهش سطح هورمون تستوسترون ممکن است باعث مشکلات در کنترل مثانه و تکرر ادرار شود. |
| خواب ناکافی یا بی‌خوابی | عدم خواب کافی یا مشکلات خواب می‌تواند باعث اختلال در عملکرد مثانه و افزایش تکرر ادرار شبانه شود. |
| آسیب‌های نخاعی یا ستون فقرات | آسیب به نخاع یا ستون فقرات ممکن است بر اعصاب کنترل‌کننده مثانه تأثیر بگذارد و باعث تکرر ادرار شود. |
| پرکاری تیروئید | تیروئید پرکار می‌تواند بر عملکرد مثانه تأثیر بگذارد و باعث تکرر ادرار شود. |
تکرر ادرار می‌تواند به دلیل یکی از این علل یا ترکیبی از آنها رخ دهد. در صورت مشاهده علائم مزمن یا همراه با درد، خونریزی یا مشکل در کنترل ادرار، مراجعه به پزشک برای تشخیص و درمان دقیق ضروری است.
۳. علت تکرر ادرار در مردان جوان چیست؟
با وجودی که عمدتا تکرر ادرار در افراد مسن بیشتر دیده می‌شود، اما گاهی مردان جوان هم با این مشکل مواجه می‌شوند. عوامل مختلفی می‌تواند دلیل تکرر ادرار در مردان جوان باشد. عمده‌ترین آنها شامل موارد زیر است:
- عفونت‌های ادراری یا عفونت‌های مقاربتی
- سنگ کلیه یا التهاب کلیه‌ها
- مصرف بیش از حد الکل یا کافئین
- جراحی
- نارسایی قلبی یا کلیوی در مردان جوان
۴. علت تکرر ادرار در مردان سالمند
با افزایش سن، تکرر ادرار می‌تواند یک امر شایع و طبیعی باشد. معمولا افراد مسن به دلیل بزرگ‌تر شدن اندازه پروستات، بیشتر دچار انسداد و فشار روی مثانه هستند و در نتیجه نیاز به دفع ادرار در آنها افزایش می‌یابد. با این حال مشکلات زمینه‌ای مرتبط با افزایش سن، مانند دیابت یا مشکلات قلبی و فشار خون بالا هم می‌تواند علت تکرر ادرار در مردان مسن باشد. همچنین مردان در سنین بالا ممکن است با مشکلات بی‌اختیاری استرسی ادرار مواجه شوند که علت آن ضعیف‌تر شدن عضلات مثانه یا سایر اختلالات مثانه است.
۵. عفونت های دستگاه ادراری
عفونت‌های دستگاه ادراری و عفونت‌های مثانه می‌توانند باعث التهاب مثانه (سیستیت) شوند. با وجودی که عفونت ادراری در مردان و عفونت مثانه به نسبت زنان زیاد شایع نیست، اما هنوز هم می‌توان آنها را علت تکرر ادرار در مردان در نظر گرفت. معمولا تکرر ادرار در این حالت با ادرار دردناک، سوزش و ادرار بدبو همراه است.
۶. پروستاتیت (التهاب پروستات)
پروستاتیت یک اختلال در غده پروستات است که با التهاب همراه بوده و می‌تواند باعث تکرر ادرار یا ادرار کردن دردناک شود. درد کشاله ران و درد لگن و بیضه‌ها هم از دیگر نشانه‌های پروستاتیت است. این شرایط ممکن است به دلایل مختلفی مانند عفونت‌های باکتریایی و عفونت پروستات ایجاد شود و یکی از علل جدی و مهم تکرر ادرار در آقایان است.
۷. هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)
پروستات درست زیر مثانه قرار دارد و مجرای ادراری را احاطه می‌کند. در مردانی که سن آنها بالاتر از ۴۰ سال است، به تدریج اندازه پروستات بزرگ‌تر می‌شود که به این حالت، هایپرپلازی خوش‌خیم پروستات گفته می‌شود. زمانی که پروستات بزرگ‌تر از حد شود، این حالت ممکن است باعث انسداد مجرای ادراری شود و در نتیجه ادرار کردن یا تخلیه کامل مثانه را دشوار کند.
۸. عفونت های مقاربتی (مانند کلامیدیا یا سوزاک)
برخی از عفونت‌های مقاربتی در آقایان می‌تواند در کنار علائمی که ایجاد می‌کنند، علت تکرر ادرار در مردان هم باشند. بیماری‌های مقاربتی شایع در آقایان مانند کلامیدیا یا سوزاک، می‌توانند باعث عفونت دستگاه تناسلی مردانه شوند که در نتیجه آن، ادرار کردن همراه با درد و سوزش است و فرد مدام نیاز به دفع ادرار دارد.
۹. سنگ کلیه یا مثانه
سنگ مثانه و سنگ کلیه در مردان هم می‌توانند علت تکرر ادرار در مردان باشند. این سنگ‌ها که توده‌های سختی از مواد معدنی هستند، با انسداد در مجاری ادراری و کلیه، تخلیه کامل مثانه را مشکل می‌کنند و به همین دلیل هم فرد ممکن است چندین بار به دفع ادرار در طول روز نیاز داشته باشد.
۱۰. مثانه بیش فعال (Overactive Bladder)
مثانه بیش فعال یا OAB یک وضعیت پزشکی است که با فوریت دفع ادرار، شب‌ادراری یا بی‌اختیاری استرسی ادرار همراه است. این مشکل بیشتر روی زنان اثر دارد، اما می‌تواند علت تکرر ادرار در مردان هم باشد. در بیشتر مواقع علت مثانه بیش فعال، مشکلاتی است که در عضلات مثانه ایجاد شده است. در صورتی که پیام‌های غیرطبیعی توسط اعصابی که مثانه را کنترل می‌کنند، صادر شود، عضلات مثانه به صورت غیرارادی منقبض شده و موجب دفع ادرار می‌شوند. معمولا بیش فعالی مثانه می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود که اصلی‌ترین آن در آقایان، انسداد یا بزرگ شدن پروستات است.
متن انگلیسی:
urineincontinence
In men the commonest cause of OAB is blockage i.e. due to prostate enlargement (usually benign or non-cancerous) that makes it harder for the urine to be passed and as a result the bladder has to work harder and becomes overactive.
ترجمه متن:
در مردان شایع‌ترین علت بی فعالی مثانه، انسداد است که به دلیل بزرگ شدن پروستات (معمولا خوش خیم یا غیرسرطانی) و سخت‌تر شدن دفع ادرار ایجاد می‌شود. در این حالت مثانه باید سخت‌تر کار کند و بیش از حد فعال است.
۱۱. دیابت
دیابت هم می‌تواند علت تکرر ادرار در مردان باشد. زمانی که بدن قادر به پردازش قند نیست، گلوکز به جریان خون باز می‌گردد. وقتی سطح قند خون خیلی بالا باشد، قند وارد ادرار می‌شود. با ورود قند به ادرار، به دفع آب بیشتری نیاز است و در نتیجه فرد دچار تکرر ادرار می‌شود. به همین دلیل هم می‌توان در پاسخ به این سوال که تکرر ادرار در مردان نشانه چیست گفت که این حالت می‌تواند یکی از علائم دیابت یا شروع دیابت در آقایان باشد.
۱۲. نارسایی قلبی
گاهی نارسایی قلبی، علت تکرر ادرار در مردان است. بیماری‌های قلبی از جمله نارسایی قلبی، می‌تواند روی عملکرد کلیه‌ها اثر بگذارد. زمانی که کارایی قلب کاهش می‌یابد، این حالت می‌تواند باعث افزایش فشار داخل رگ‌های کلیه شود. در نتیجه با بالا رفتن فشار خون داخل وریدهای کلیه، عملکرد آنها برای پردازش و دفع ادرار کاهش می‌یابد. در نهایت این فرایند منجر به افزایش نیاز به دفع ادرار یا دفع ناکافی ادرار شود.
۱۳. مصرف زیاد مایعات، کافئین یا الکل
به صورت کلی نوع تغذیه و خصوصا نوشیدنی‌هایی که در طول روز مصرف می‌کنید، روی نحوه پردازش ادرار، حجم آن و سرعت پر شدن مثانه موثر است. افرادی که بیش از حد کافئین مصرف می‌کنند یا کسانی که در طول روز دائما نوشیدنی‌های الکلی می‌خورند، احتمالا مشکل بیشتری برای دفع ادرار یا قدرت نگهداری ادرار در مثانه دارند. نوشیدنی‌های کافئین‌دار مانند قهوه و چای و همچنین نوشابه‌های قندی یا الکلی، جزو دیورتیک‌های طبیعی هستند که می‌توانند دفع ادرار را افزایش دهند، چرا که باعث افزایش تولید ادرار می‌شوند.
نوشیدنی‌های قندی و الکلی یک تاثیر دیگر هم روی مثانه دارند و می‌توان آنها را به عنوان تحریک‌کننده مثانه نیز در نظر گرفت. این ترکیبات پوشش داخلی مثانه را تحریک کرده و در نتیجه در صورت تماس آنها با پوشش داخلی مثانه، ماهیچه‌های مثانه در حالت اسپاسم بیشتری قرار می‌گیرد. همین موضوع می‌تواند نیاز به دفع ادرار را افزایش دهد.
متن انگلیسی:
health.clevelandclinic
Artificial sweeteners like sugars or alcohols are irritating to the inside lining of the bladder. “When those substances are secreted into the urine, they come into contact with the inside lining of the bladder and that might cause the bladder to be in more of a spasm state.”
ترجمه متن:
شیرینی‌های مصنوعی و الکل باعث تحریک پوشش داخلی مثانه می‌شوند. زمانی که این اجزا به داخل ادرار ترشح می شوند، در صورت تماس با دیواره داخلی مثانه، باعث تحریک بیشتر آن و افزایش اسپاسم می‌شوند.
۱۴. داروهای خاص (مانند دیورتیک ها)
مصرف برخی داروها هم می‌توانند نیاز به دفع ادرار را بیشتر کنند و به همین دلیل آنها دلیل تکرر ادرار در مردان هستند. برخی از داروهایی که برای دیابت مصرف می‌شوند، مانند داپاگلیفلوزین، باعث افزایش بازجذب قند به ادرار شده و در نتیجه دفع ادرار را افزایش می‌دهند.
داروهای دیورتیک دسته دیگری از موادی هستند که می‌توانند دفع ادرار را افزایش دهند. دیورتیک‌ها در واقع به کلیه‌ها کمک می‌کنند تا نمک و آب اضافی را از بدن خارج کنند و در نتیجه دفع ادرار را بیشتر می‌کنند. معمولا دیورتیک‌ها در صورت وجود بیماری‌هایی مانند نارسایی کلیه، نارسایی قلبی یا فشار خون بالا تجویز می‌شوند. مصرف آنها می‌تواند علت تکرر ادرار در مردان باشد.
۱۵. سرطان پروستات
گاهی اوقات نیاز مکرر به دفع ادرار در طول روز و تکرار این شرایط می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به سرطان در مردان باشد. سرطان پروستات یکی از انواع سرطان‌هایی است که می‌تواند ادرار کردن مردان را تحت تاثیر قرار دهد و می‌توان آن را علت تکرر ادرار در مردان در نظر گرفت.
سرطان پروستات باعث تکرر ادرارت شده؟ از پزشک مشاوره بگیر.
۱۶. مشکلات عصبی (مانند ام اس یا سکته مغزی)
یک سری بیماری‌های عصبی وجود دارد که می‌توان آنها را دلیل تکرر ادرار در مردان در نظر گرفت. این بیماری‌های عصبی مسیرهای سیگنال‌دهی عصبی را مختل می‌کنند که نتیجه آن، بیش فعالی یا کم کاری مثانه است. برخی از شایع‌ترین بیماری‌های عصبی که ممکن است باعث تکرر ادرار شوند عبارت‌اند از:
- مولتیپل اسکلروزیس
- بیماری پارکینسون
- سکته مغزی
- آسیب‌های نخاعی
۱۷. اضطراب و استرس
در برخی مواقع تنها علت تکرر ادرار در مردان، شرایط روحی و روانی آنها و داشتن اضطراب و استرس است. با افزایش استرس و فشارهای عصبی، سیستم عصبی تحریک می‌شود و در نتیجه افراد ممکن است دفعات بیشتری به دفع ادرار نیاز داشته باشند.
۱۸. انسداد مجاری ادراری
تنگی مجاری ادراری معمولا باعث انسداد مجاری ادرار می‌شود که نتیجه آن تکرر ادرار است. عمدتا این حالت به دنبال ایجاد یک زخم در لوله خارج‌کننده ادرار ایجاد می‌شود و به دنبال آن، مسیر خروج ادرار باریک‌تر خواهد شد. با تنگ‌تر شدن مجرای خروج ادرار، ادرار کمتری از مثانه خارج می‌شود و در نتیجه فرد ممکن است چندین بار در طول روز به دفع ادرار نیاز داشته باشد.
۱۹. اختلالات هورمونی (مانند پرکاری تیروئید)
اختلالات هورمونی می‌تواند روی عملکرد کلیه‌ها و مثانه اثر بگذارد. گاهی اوقات کم و زیاد شدن برخی از هورمون‌ها در بدن، از جمله هورمون تیروئید، می‌تواند باعث افزایش تحریک مثانه و پرکاری تیروئید در مردان شود. با افزایش تحریک مثانه، دفعات نیاز به دفع ادرار هم افزایش می‌یابد و فرد دچار تکرر ادرار می‌شود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تکرر ادرار در مردان به نسبت زنان کمتر شایع است. به همین دلیل زمانی که آقایان، خصوصا در سنین پایین‌تر دچار تکرر ادرار می‌شوند، مهم است که بدانید علت تکرر ادرار در مردان چیست؟ از آن جایی که علل مختلفی ممکن است باعث بروز این اختلال شود، بهتر است حتما در صورت ادامه‌دار بودن تکرر ادرار یا وجود سایر علائم ناراحت کننده مانند درد مثانه یا درد هنگام ادرار کردن، حتما به یک پزشک اورولوژی مراجعه کرد. اما اگر امکان حضور در مطب را ندارید می‌توانید از سامانه خدمات غیرحضوری دکترتو به منظور مشاوره آنلاین کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!