پساری دهانه رحم چیست و چه کاربردی دارد؟

آسیب دیدگی عضلات کف لگن یا ضعیف شدن آنها، موجب می‌شود که اندام‌ها از جای خود خارج شوند و علائم ناراحت کننده‌ای ایجاد کنند. به این شرایط، پرولاپس اندام لگنی گفته می‌شود. در تمام این موارد، معمولا اولین گزینه جراحی است. اما اگر فردی شرایط جراحی را ندارد یا درمان‌های غیر تهاجمی را ترجیح می‌دهد، یکی از بهترین گزینه‌ها، پساری دهانه رحم است. اما در مورد انجام این روش و مراقبت‌های بعد از آن بهتر است با یک متخصص زنان در این باره مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه دکترتو به منظور دریافت نوبت حضوری و یا مشاوره آنلاین متنی و تلفنی با بهترین پزشکان اقدام کنید.

پساری دهانه رحم چیست؟

پساری یک وسیله قابل‌جابه‌جایی است که پزشک آن را در داخل واژن قرار می‌دهد تا از اندام‌های لگنی حمایت کند. جنس پساری‌ها معمولا از سیلیکون نرم است و دوام بالایی دارد. آنها برای افتادگی اندام‌ها و پرولاپس لگنی استفاده می‌شوند. باید توجه کرد که پساری دهانه رحم نمی‌تواند پرولاپس لگنی یا بیرون‌زدگی رحم را درمان کند؛ اما می‌تواند به میزان زیادی علائم را کاهش دهد و مانع بدتر شدن شرایط شوند. پساری‌ها در صورتی که به درستی انتخاب و استفاده شوند، اصلا احساس نمی‌شوند و می‌توان به راحتی با آنها فعالیت‌های عادی روزانه را انجام داد.

تفاوت پساری دهانه رحم و پساری واژن

پساری دهانه رحم و پساری واژن در واقع تفاوتی با هم ندارند و تنها ممکن است هدف از قرار دادن و استفاده از پساری متفاوت باشد. پساری‌ها کاربردهای مختلفی دارند که یکی از آنها برای کنترل علائم افتادگی و بیرون‌زدگی رحم است. سایر انواع پساری‌های واژینال هم با هدف جلوگیری از زایمان زودرس یا درمان افتادگی اندام‌های لگنی به داخل کانال واژن، استفاده می‌شوند.

انواع پساری دهانه رحم

پساری‌ها در شکل‌ها و اندازه‌های مختلفی وجود دارند. جنس اکثر آنها، از سیلیکون نرم غیر جاذب است که ایمنی و استانداردهای پزشکی لازم را دارد. دو نوع رایج پساری عبارت‌اند از:

به غیر از این مدل‌ها، پزشک ممکن است از سایر نمونه‌های پساری هم بسته به شرایط استفاده کند. سایر مدل‌های رایج شامل موارد زیر است:

• پساری شاتز که یک پساری دیسکی شکل مانند گلهورن است اما دستگیره ندارد.
• پساری U شکل با یک غشای لاستیکی که از آن به ویژه در درمان افتادگی رحم یا مثانه استفاده می‌شود.
• پساری مکعبی با اضلاع مقعر که به طرفین دیواره‌های واژن کشیده می‌شوند.
• پساری گهرونگ به شکل زین است و گاهی برای درمان رکتوسل یا سیستوسل استفاده می‌شود.

علاوه بر پساری‌های درمانی، دسته دیگری از پساری‌ها با عنوان پساری‌های دارویی شناخته می‌شوند و کار آنها وارد کردن دارو به داخل واژن است. پساری‌های دارویی معمولاً مخروطی شکل هستند و با ماده‌ای موم مانند ساخته شده‌اند که در دمای بدن حل می‌شود و امکان جذب تدریجی دارو را در بافت‌های متخلخل واژن فراهم می‌کند.

کاربرد پساری دهانه رحم

پساری می‌تواند به مدیریت علائم افتادگی اندام لگنی و بی اختیاری استرسی کمک کند. پساری دهانه رحم عمدتا برای کنترل بیرون زدگی و افتادگی رحم و مثانه کاربرد دارد. با افتادگی اندام‌های لگن، فرد ممکن است احساس پری ناخوشایندی در واژن خود داشته باشد؛ گویی که اندام‌های بالایی به داخل کانال واژن لغزیده‌اند. حتی گاهی زمانی که افتادگی شدید است، فرد می‌تواند بیرون آمدن اندام خود از واژن را احساس کند یا حتی ببیند. با بی اختیاری ادراری هم فرد هنگام عطسه و سرفه یا حتی خندیدن و ورزش کردن، نمی‌تواند جلوی ادرار خود را بگیرد. یکی دیگر از کاربردهای پساری دهانه رحم، جلوگیری از زایمان زودرس است.

پساری‌های دارویی واژن هم برای انتقال دارو به داخل واژن کاربرد دارند و از آنها برای درمان عفونت‌های باکتریایی و قارچی شدید واژن استفاده می‌شود. در نهایت نوع دیگری از پساری‌ها هم برای جلوگیری از بارداری استفاده می‌شوند که به آنها، پساری‌های انسدادی می‌گویند. این نوع پساری با انسداد دهانه رحم، از ورود اسپرم و لقاح جلوگیری می‌کند.

پساری دهانه رحم برای چه افرادی مناسب است؟

پساری برای افرادی که به دلایل مختلفی اندام‌های لگنی‌شان ضعیف شده یا دچار مشکلاتی مانند بی‌اختیاری استرسی هستند، گزینه مناسبی است. در بیشتر موارد افراد زمانی که می‌خواهند علائم خود را تسکین دهند، اما امکان جراحی برای اصلاح عضلات کف لگن را ندارند، می‌توانند پساری دهانه رحم را انتخاب کنند. افرادی که مشکلات پزشکی دارند و جراحی برای آنها خطرناک است، می‌توانند پساری را انتخاب کنند. پساری همچنین بعد از درمان‌های محافظه کارانه دیگر مانند تمرینات کف لگن یا فیزیوتراپی، یک گزینه است.

پساری دهانه رحم برای چه افرادی مناسب نیست؟

با وجودی که در بیشتر مواقع استفاده از پساری ایمن است و خطری برای فرد ندارد، اما همه زنان نمی‌توانند علائم خود را با پساری دهانه رحم کنترل کنند. کسانی که اسکار واژن دارند یا افرادی که واژن آنها بیش از حد تنگ یا کوتاه باشد، پساری برای آنها مناسب نیست، چرا که ضعیف بودن عضلات لگن می‌تواند باعث افتادن پساری‌ها و ناراحتی آنها شود. همچنین کسانی که عفونت قارچی یا عفونت باکتریایی فعال در دهانه رحم یا واژن دارند هم نباید تا زمان بهبود علائم، از پساری استفاده کنند. در نهایت ممکن است به ندرت استفاده از پساری باعث بروز علائم آلرژی در برخی از افراد شود. در این شرایط ممکن است استفاده از پساری برای این افراد مناسب نباشد. شرایطی مانند سابقه جراحی قبلی لگن، چاقی و بدشکلی واژن هم ممکن است با استفاده از پساری دهانه رحم تداخل داشته باشند.

نمی‌دونی پساری دهانه رحم برای مشکلات لگن تو مناسبه یا نه؟

از متخصص نوبت بگیر تا بررسی بشه.

فوق تخصص زنان و زایمان

نحوه استفاده از پساری دهانه رحم

نوع و اندازه پساری توسط پزشک تعیین می‌شود. در معاینه اولیه، پزشک ابتدا معاینه لگن را انجام می‌دهد و با بررسی واژن و اندام‌های لگنی؛ اندازه کانال واژن، طول مجرای آن و شدت افتادگی را مشخص می‌کنند. سپس بر اساس این داده‌ها، نوع و اندازه پساری مناسب برای شما انتخاب می‌شود. برای اولین بار پزشک پساری را در واژن قرار می‌دهد و به صورت کامل، نحوه قرار دادن و درآوردن پساری و حتی تمیز کردن آن را به شما آموزش می‌دهد. می‌توان برای استفاده راحت‌تر از پساری، کمی آن را با روغن تمیز یا لوبریکانت، لغزنده کرد. دو هفته بعد باید برای بررسی واژن و شرایط پساری، مجددا به پزشک مراجعه کرد.

مدت زمان استفاده از پساری دهانه رحم

مدت زمانی که می‌توان از پساری استفاده کرد، بر اساس شرایطی که هر فرد دارد متفاوت است. در خصوص استفاده از پساری در بارداری، معمولا تا انتهای هفته ۳۷ ام، از پساری در دهانه رحم استفاده می‌شود. برای درمان افتادگی رحم هم ممکن است پزشک دو سال یا بیشتر استفاده از پساری دهانه رحم را به بیماران توصیه کند. در کل محدودیتی در استفاده از پساری وجود ندارد، اما باید به صورت منظم، هر سه تا شش ماه یکبار، پساری‌ها را خارج کرده و آنها را تمیز کنید. اکثر پساری‌های سیلیکونی در صورت استفاده و مراقبت مناسب حدود پنج سال عمر می‌کنند.

مراقبت های پس از پساری دهانه رحم

قبل از قرار دادن پساری‌ها، باید حتما دست‌ها و پساری را با صابون و آب گرم خوب شست‌وشو دهید. همچنین حتما قبل برداشتن دستگاه دست‌های خود را خوب بشویید و خشک کنید. هر سه تا شش ماه یک بار پساری را خارج کرده و خوب بشویید. همچنین باید هر سه ماه یک بار به پزشک مراجعه کنید تا مطمئن شوید که هیچ زخم یا نشانه‌ای از سایش و التهاب در واژن وجود ندارد.

استفاده از پساری دهانه رحم در بارداری

در دوران بارداری می‌توان از پساری دهانه رحم برای جلوگیری از زایمان زودرس استفاده کرد. پساری در بارداری برای افرادی که دچار نارسایی سرویکس هستند، کاربرد دارد تا به این ترتیب از سقط جنین و زایمان زودرس جلوگیری شود. با این حال بررسی منظم پساری و عوارض احتمالی که ایجاد می‌کند، اهمیت زیادی دارد. معمولا پساری دهانه رحم در بارداری در صورتی که عوارضی ایجاد نکرده باشد، تا پایان هفته ۳۷ بارداری، نگه داشته می‌شود.

نارسایی دهانه رحم چیست؟

فواید پساری دهانه رحم

مهم‌ترین فایده استفاده از پساری دهانه رحم این است که زنان با مشکل افتادگی رحم یا پرولاپس اندام‌های لگنی می‌توانند بدون نیاز به جراحی، دو سال یا بیشتر از آن استفاده کنند. پساری می‌تواند علائم ناراحت‌کننده افتادگی رحم را به میزان زیادی کاهش دهد. مزیت دیگر استفاده از پساری این است که این روش یک درمان موثر، مقرون به صرفه و از همه مهم‌تر ایمن است.

معایب پساری دهانه رحم

با وجود تمام مزیت‌های استفاده از پساری دهانه رحم، اما این دستگاه‌ها ممکن است برای برخی از افراد مشکلاتی هم ایجاد کنند. اصلی‌ترین مشکلات مربوط به استفاده از پساری شامل موارد زیر است:

• خارج کردن و تمیز کردن پساری برای همه افراد راحت نیست.
• ممکن است پساری از نظر اندازه و فرم واژن برای فرد مناسب نباشد.
• امکان تحریک واژن با پساری وجود دارد.
• درد و خونریزی واژینال به ندرت در برخی افراد دیده می‌شود.
• یبوست هم ممکن است به دلیل استفاده از پساری در برخی از افراد دیده شود.

به ندرت احتمال دارد که پساری‌ها با رابطه جنسی تداخل داشته باشند یا این که خود آن‌ها باعث بی‌اختیاری ادرار شود؛ خصوصا اگر از دستگاه مناسب استفاده نشده باشد.

عوارض پساری دهانه رحم

گاهی اوقات استفاده از پساری می‌تواند یک سری عوارض هم داشته باشد. شایع‌ترین عوارض مرتبط با پساری دهانه رحم شامل موارد زیر است:

• تغییر شکل یا دفرمه شدن دستگاه در داخل کانال واژن
• خونریزی و درد شدید واژینال
• ترشحات واژن و عفونتی شدن آن

اکثر این عوارض معمولا با آنتی‌بیوتیک یا کرم‌های استروژن درمان می‌شوند. گاهی لازم است موقتا استفاده از پساری را متوقف کرد. عوارض نگران‌کننده‌تر مرتبط با استفاده از پساری هم شامل موارد زیر می‌شود:

• آسیب دیدن بافت‌های واژن و افزایش ریسک عفونت‌های واژینوز باکتریایی یا عفونت‌های دستگاه ادراری
• ترشحات متعفن
• خارش و درد شدید واژن
• مشکل در ادرار کردن
• ادرار کدر یا خون‌آلود
• فشار یا درد در پشت یا پایین شکم
• تب و لرز

نگران عوارض پساری دهانه رحم هستی؟ همین حالا مشاوره بگیر.

دکتر معاینه واژن و لگن

مقایسه پساری دهانه رحم و سرکلاژ

پساری دهانه رحم یک روش جایگزین برای سرکلاژ است و مانند سرکلاژ می‌تواند برای جلوگیری از زایمان زودرس، موثر باشد. اما این روش ایمن‌تر است و به نسبت سرکلاژ، یک روش کم تهاجمی است. به همین دلیل هم معمولا به جای عمل سرکلاژ از پساری استفاده می‌شود. با این حال، پساری نمی‌تواند در نارسایی‌های شدید سرویکس موثر باشد و میزان عملکرد آن به اندازه سرکلاژ نیست. در نتیجه اگر نارسایی سرویکس شدید باشد، معمولا باید با تشخیص پزشک سرکلاژ انجام داد، چرا که این روش بسیار موثرتر است.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

پساری دهانه رحم برای حمایت از ساختارهای لگنی مانند مثانه، رحم و رکتوم و جلوگیری از بیرون‌زدگی آنها به داخل واژن کاربرد دارد. آنها مدل‌ها و اندازه‌های مختلفی دارند و برای استفاده از این دستگاه‌ها، حتما باید ابتدا توسط یک پزشک متخصص زنان معاینه شد. پزشک با بررسی اندام‌های لگنی و شرایط هر فرد تشخیص می‌دهد که چه نوع پساری برای شما بهتر است. اگر به پزشک دسترسی ندارید نگران نباشید چرا که می‌توانید از خدمات غیرحضوری دکترتو به منظور مشاوره آنلاین استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!