کیست هموراژیک چیست و چگونه تشخیص داده می شود؟

آیا تا به حال با درد ناگهانی در ناحیه لگن مواجه شده‌اید که دلیل آن را نمی‌دانید؟ ممکن است کیست هموراژیک تخمدان باشد، مشکلی که بسیاری از زنان بدون آگاهی از آن زندگی می‌کنند. این نوع کیست می‌تواند به طور ناگهانی ایجاد شود و علائم گوناگونی داشته باشد که شناخت آن‌ها ضروری است. در این مقاله از دکترتو، رازهای نهفته پشت کیست هموراژیک را کشف کنید و بیاموزید چگونه با تشخیص به موقع و مدیریت صحیح، سلامت خود را حفظ کنید. آماده‌اید تا اطلاعاتی ارزشمند درباره بدن خود به دست آورید؟ ادامه مطلب را از دست ندهید! اما اگر علائمی غیرطبیعی را تجربه می‌کنید بهتر است در این باره با متخصص زنان یا مامایی مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه دکترتو نسبت به نوبت دهی حضوری و یا مشاوره آنلاین اقدام کنید.

کیست هموراژیک چیست؟

کیست های تخمدان هموراژیک که به اختصار به آنها HOCs هم گفته می‌شود، نوعی کیست خونریزی دهنده هستند که در تخمدان‌ها یا روی آنها ایجاد می‌شوند. کیست‌های تخمدان خونریزی دهنده معمولاً کیست‌های عملکردی هستند، به این معنی که بیشتر به دلیل تخمک‌گذاری به وجود می‌آیند تا به دلیل بیماری. این کیست‌ها در افرادی که هنوز یائسه نشده‌اند و در سن باروری هستند، ایجاد می‌شوند.

عکس کیست هموراژیک

عکس به دست آمده از تصویربرداری اولتراسوند، تصویر واضحی از موقعیت قرارگیری کیست، نوع آن، سایز و سایر مشکلاتی که ایجاد کرده به پزشک می‌دهد. در تصاویر به دست آمده از بیماران مختلف، معمولا کیست های هموراژیک به صورت فولیکول‌ها یا توده‌های پرخونی هستند که در تخمدان‌ها یا لوله‌های فالوپ ایجاد می‌شوند.

۱. کیست هموراژیک ۴ سانتی

کیست هموراژیک می‌تواند مانند سایر کیست‌های تخمدانی، اندازه‌های مختلفی داشته باشد. معمولا زمانی که اندازه کیست در حد ۴ سانتی‌متر یا کمتر است، خطری ایجاد نمی‌کند و حتی در بیشتر مواقع بدون علامت است.

۲. کیست هموراژیک ۵ سانتی

محققان کیست های هموراژیکی که اندازه آنها از ۵ سانتی‌متر بیشتر است را بزرگ می‌دانند. اما هنوز هم کیست های هموراژیک با اندازه ۵ سانتی‌متر تنها به ارزیابی مداوم نیاز دارند و تا زمانی که مشکل ساز نشوند، جراحی کیست هموراژیک ۵ سانتی متری ضرورتی ندارد.

۳. کیست هموراژیک در تخمدان راست چیست؟

کیست هموراژیک می‌تواند در هر یک از تخمدان‌ها ایجاد شود و در بیشتر مواقع هیچ خطری ندارد. کیست هموراژیک تخمدان راست نتیجه آزادسازی تخمک در فرایند تخمک‌گذاری و تبدیل جسم زرد باقی مانده به کیست خونریزی دهنده است.

۴. کیست هموراژیک در اوایل بارداری

گاهی اوقات ممکن است زنان با وجود کیست های هموراژیک باردار شوند و در معاینات بارداری، وجود این کیست‌ها تشخیص داده شود. خصوصا که به دلیل بالا رفتن هورمون پروژسترون در اوایل بارداری، اندازه کیست‌ها بزرگ می‌شود. در بیشتر موارد این کیست‌ها مشکل جدی را برای بارداری ایجاد نمی‌کنند، اما شاید بارداری با وجود یک کیست هموراژیک کمی پیچیده‌تر شود.

۵. کیست هموراژیک در دختران

کیست هموراژیک در دختران جوان که در سنین باروری هستند، امری طبیعی است و در بین چرخه‌های قاعدگی، به دنبال تخمک‌گذاری ایجاد می‌شوند. اکثر این کیست‌ها خود به خود از بین می‌روند و مشکل خاصی ایجاد نمی‌کنند.

تفاوت کیست هموراژیک و اندومتریوز

دو نوع رایج کیست های تخمدانی، کیست تخمدان اندومتریا و کیست تخمدان هموراژیک است که ماهیت هر دوی آنها، توده‌های خونی است. اما این دو کیست با هم تفاوت زیادی دارند. از ماهیت و محتویات داخل کیست‌ها گرفته تا عامل به وجود آورنده آنها و عوارضی که ایجاد می‌کنند؛ همگی موجب تفاوت بین این دو نوع کیست می‌شوند.

اندومتریا حاوی خون قدیمی است و به آن کیست شکلاتی هم گفته می‌شود. اندومتریا می‌تواند حاوی خون، بافت و موادی مایع، شفاف و قهوه‌ای رنگ باشد که عمدتا سلول‌ها و لایه‌های داخلی رحم است. کیست های هموراژیک حاوی خون تازه بوده و معمولا جسم زرد حل نشده حاصل از تخمک‌گذاری هستند.

اندومتریوز یک شرایط جدی است و می‌تواند عوارض بسیار جدی را برای تخمدان‌ها و رحم ایجاد کند. چسبندگی، مشکلات ادراری، ناراحتی‌های گوارشی و نازایی از عوارض اصلی و جدی اندومتریوز است. این در حالی است که اکثر کیست‌های هموراژیک هیچ مشکل و عارضه جدی را برای تخمدان‌ها ایجاد نمی‌کنند.

نمی‌دونی دچار کیست هموراژیک شدی یا اندومتریوز؟

برای بررسی نوبت بگیر.

بهترین دکتر متخصص زنان

علائم کیست هموراژیک

کیست های هموراژیک هم مانند دیگر کیست های تخمدانی، گاهی بدون علامت باقی می‌مانند و از بین می‌روند. با این حال گاهی هم آنها علامت‌دار می‌شوند. علائم اصلی کیست هموراژیک عبارت‌اند از:

• درد پایین شکم در سمت چپ یا راست؛ بسته به این که کدام تخمدان درگیر است.
• گرفتگی‌های شدید شکمی و لگن
• درد هنگام رابطه جنسی
• قاعدگی نامنظم
• احساس سنگینی در پایین شکم
• درد کمر و لگن
• درد یا فشار در هنگام ادرار یا مدفوع کردن
• نفخ
• احساس سیری زودرس
• سوزش سر دل
• سوءهاضمه
• کاهش وزن بدون علت مشخصی
• حساسیت سینه

۱. درد کیست هموراژیک

در برخی مواقع ممکن است یک کیست هموراژیک درد و ناراحتی زیادی را ایجاد کند. خصوصا زمانی که کیست بسیار بزرگ است و به دلیل تجمع خون در داخل کیست، فشار زیادی در امتداد دیواره‌های تخمدان ایجاد می‌شود. این فشار می‌تواند باعث دوره‌های پریودی بسیار دردناک شود. مورد مهم بعدی، پارگی کیست هموراژیک است. زمانی که یک کیست هموراژیک پاره شد، درد بسیار شدیدی در قسمت تحتانی شکم ایجاد می‌کند. این درد شدید، به ارزیابی سریع پزشکی نیاز دارد.

۲. علائم خطرناک کیست هموراژیک

در موارد بسیار نادر، زمانی که کیست هموراژیک بیش از حد بزرگ می‌شود و می‌ترکد یا در صورت چرخش و تجمع سریع خون در لگن و شکم، یک سری علائم بسیار جدی ایجاد می‌کند که در صورت مشاهده آنها باید سریعا به اورژانس بیمارستان مراجعه کرد. علائم جدی و خطرناک کیست هموراژیک شامل موارد زیر است:

• درد شدید در پایین شکم که قابل تحمل نیست و با استراحت کردن برطرف نمی‌شود.
• حالت تهوع و استفراغ
• ضعف و سرگیجه
• خونریزی غیرعادی واژینال
• سبکی سر

علت کیست هموراژیک

علت دقیق کیست های هموراژیک به طور کامل شناخته نشده است، اما به نظر می‌رسد که مربوط به خونریزی بیش از حد از جسم زرد (که پس از آزاد شدن تخمک تشکیل می‌شود) باشد. این اتفاق در نهایت منجر به تشکیل کیست جسم زرد می‌شود. یکی دیگر از علل احتمالی کیست هموراژیک، تشکیل کیست فولیکولار است. این کیست‌ها زمانی ظاهر می‌شوند که فولیکول تخمدان، تخمک را آزاد نمی‌کند. مصرف برخی از داروها و وجود یک سری شرایط پزشکی، ریسک ایجاد کیست‌های خونریزی دهنده را افزایش می‌دهند.

درمان کیست هموراژیک

اگر کیست کوچک است و علائمی ایجاد نمی‌کند، احتمالاً درمان لازم نیست. اکثرا می‌توان علائم را در خانه و با کمک داروهای مسکن یا برخی راهکارهای خانگی مدیریت کرد. با این حال زمانی که این کیست‌ها بزرگ می‌شوند یا علائم دردناک و ناراحت‌کننده‌ای ایجاد می‌کنند، درمان آنها ضروری است. از درمان دارویی گرفته تا جراحی و خارج کردن کیست؛ از جمله راهکارهای مختلف درمان کیست هموراژیک تخمدان است.

این جدول به صورت خلاصه تفاوت‌ها و ویژگی‌های اصلی هر نوع کیست تخمدانی را نشان می‌دهد.

۱. درمان کیست هموراژیک تخمدان چپ

کیست‌ها ممکن است در تخمدان سمت چپ ایجاد شوند و در این حالت درد و ناراحتی هم در سمت چپ شکم احساس می‌شود. درمان بسته به شدت علائم متفاوت است. اما اگر مشکلات ناشی از کیست جدی باشد، باید با جراحی کیست یا حتی تخمدان سمت چپ را خارج کرد.

۲. دارو کیست هموراژیک

داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی بدون نسخه مانند ایبوپروفن برای تسکین درد و گرفتگی عضلانی تجویز می‌شوند. اگر درد و ناراحتی خیلی شدید باشد، احتمالا پزشک از داروهای مسکن قوی‌تری استفاده می‌کند. با این حال کیست های هموراژیک با دارو از بین نمی‌روند و داروها تنها می‌توانند علائم کیست را مدیریت کرده و آنها را تسکین دهند.

۳. قرص برای کیست هموراژیک

در برخی موارد با توجه به شرایطی که فرد دارد، پزشک از انواع قرص‌های هورمونی ضد بارداری برای توقف تخمک‌گذاری استفاده می‌کند تا به این ترتیب علائم ناشی از کیست هموراژیک کنترل شود و از ایجاد کیست‌های بیشتر جلوگیری کند. اما این روش برای همه افراد مناسب نیست.

۴. عمل کیست هموراژیک

کمتر ممکن است یک کیست هموراژیک به جراحی نیاز داشته باشد. اما زمانی که کیست بسیار بزرگ شد یا در صورت پارگی و تجمع خون، معمولا تنها گزینه درمان جراحی است. جراحی برای برداشتن کیست معمولا از طریق لاپاراسکوپی انجام می‌شود.

در موارد نادر و شدید، جراح ممکن است نیاز به انجام اوفورکتومی بر روی تخمدان آسیب دیده را ضروری بداند. در این روش تخمدان آسیب دیده هم برداشته می‌شود، چرا که دیگر نگهداری آن برای فرد ایمن نیست و ریسک بالایی دارد.

۵. درمان خانگی کیست هموراژیک (درمان کیست هموراژیک در طب سنتی)

در مورد کیست های هموراژیک، درمان‌های خانگی معمولا موثر است؛ خصوصا زمانی که کیست‌ها کوچک‌اند و علائم شدیدی ایجاد نکرده‌اند. از تغییر سبک زندگی گرفته تا تغییر رژیم غذایی، همگی می‌توانند به دفع کیست های هموراژیک در خانه کمک کنند. بهترین توصیه‌های طب سنتی برای درمان کیست هموراژیک شامل موارد زیر است:

• تمرین و ورزش کردن
• انجام تکنیک‌های مدیتیشن
• مصرف روغن درخت چای
• ماساژ
• گرما درمانی
• آلوئه‌ورا
• زردچوبه
• عسل
• دم‌نوش‌های گیاهی مانند دمنوش بابونه

۶. درمان قطعی کیست هموراژیک

هیچ درمان قطعی برای کیست هموراژیک وجود ندارد و این کیست‌ها ممکن است همان‌طور که خود به خود ناپدید می‌شوند، مجددا هم ایجاد شود. اگر کیست پاره شد یا علائم بسیار جدی ایجاد کرد، تنها راه حل قطعی برای درمان آن جراحی است.

۷. کیست هموراژیک چگونه دفع میشود؟

زمانی که کیست کوچک است، در عرض چند ماه خود به خود از بین می‌رود و دفع می‌شود. ورزش کردن یا تغییر رژیم غذایی می‌تواند روی دفع سریع‌تر کیست های هموراژیک تاثیر زیادی داشته باشد.

بارداری با کیست هموراژیک

اگر یک کیست هموراژیک تقریباً هم‌زمان با بارداری ایجاد شود، ممکن است در تمام دوران بارداری باقی بماند. اینها در سه ماهه اول که سطح پروژسترون بالاست بزرگ‌تر می‌شوند. با این حال اکثر مواقع این کیست‌ها ناراحتی خاصی را ایجاد نمی‌کنند. از طرفی معمولا کیست های هموراژیک هیچ تداخلی با باروری ندارند و آنها موجب نازایی نمی‌شوند.

عوارض کیست هموراژیک

اکثر کیست های هموراژیک تا زمانی که بزرگ نشده باشند، عوارض جدی ایجاد نمی‌کنند. آنها معمولا هیچ اختلالی در باروری ندارند و تنها ممکن است درد و ناراحتی زیادی ایجاد کنند. با این حال بیشتر عوارض مربوط به زمانی است که کیست‌ها بیش از حد بزرگ می‌شوند یا در اثر تجمع بیش از حد خون، خون‌رسانی به اندام‌ها قطع می‌شود. در این شرایط عوارض ایجاد شده توسط کیست های هموراژیک جدی است و به رسیدگی پزشکی فوری نیاز دارد.

۱. پاره شدن کیست هموراژیک تخمدان

یکی از جدی‌ترین عوارض احتمالی کیست های خونریزی دهنده تخمدان، پارگی و ترکیدن کیست است. در این شرایط خون و مایعات به داخل شکم و لگن و اطراف آن وارد می‌شود و می‌تواند باعث بروز یک سری علائم بسیار جدی شود. این یک اورژانس پزشکی است به رسیدگی فوری نیاز دارد، چرا که احتمال آسیب به اندام‌های مختلف وجود دارد. به این عارضه، همپریتونئوم گفته می‌شود.

علائم ترکیدن کیست هموراژیک

همپریتونئوم که خونریزی داخل صفاق و شکم است، با یک سری علائم مشخص می‌شود. علائم خونریزی داخلی در صفاق شامل موارد زیر است:

• درد شدید
• شکم متورم
• حالت تهوع و استفراغ
• رنگ‌پریدگی غیرمعمول پوست
• تنگی نفس
• تشنگی شدید
• از دست دادن هوشیاری

علائم ترکیدن کیست نگرانت کرده؟ همین حالا مشاوره بگیر.

دکتر کیست تخمدان

۲. خونریزی کیست هموراژیک

یکی دیگر از عوارض احتمالی کیست های هموراژیک در تخمدان ها، خونریزی کیست است که می‌تواند به خونریزی غیرعادی واژینال منجر شود. این خونریزی در دوره‌های خارج از قاعدگی اتفاق می‌افتد و خون از دست رفته باید حتما جایگزین شود. خونریزی شدید گاهی به از دست رفتن حجم زیادی خون و مایعات منجر می‌شود که نتیجه آن ضعف و سرگیجه است.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

کیست های تخمدان خونریزی دهنده یا هموراژیک، کیسه‌های کوچک پر از خون هستند که در تخمدان یافت می‌شوند. این کیست‌ها اغلب در مراحل لوتئال یا فولیکولی چرخه قاعدگی ایجاد می‌شوند. زنان مبتلا به کیست هموراژیک ممکن است هیچ علامتی نداشته باشند یا ممکن است درد و ناراحتی شدید شکم را تجربه کنند. آنها از طریق سونوگرافی قابل تشخیص‌اند و معمولا هم خود به خود برطرف می‌شوند. با این حال در صورت وجود علائم، باید حتما تحت نظر یک دکتر متخصص زنان یا متخصص مامایی، در دوره‌های منظم شرایط کیست و اندازه آن چک شود. اما اگر به پزشک دسترسی ندارید می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین دکترتو بدین منظور استفاده کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!