فهرست مطالب
اندومتریوز بیماری زنانهای است که در آن سلولهایی مشابه بافت داخلی رحم در نواحی خارج از رحم رشد میکنند. اگرچه اندومتریوز گاهی اوقات در سونوگرافی مشاهده میشود، اما تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی همیشگی نیست. اگر پزشک فکر کند که بیمار اندومتریوز دارد، جراحی لاپاراسکوپی تنها راه تشخیص قطعی آن است. سونوگرافی برای اندومتریوز به پزشک کمک میکند تا بافت و کیستهای نشانههای اندومتریوز را شناسایی کند. اگر برای شما نیز سونوگرافی تجویز شده و به دنبال تفسیر آن هستید بهتر است با یک متخصص زنان مشورت کنید. شما میتوانید از سامانه دکترتو نسبت به دریافت نوبت حضوری و یا مشاوره آنلاین با پزشکان اقدام کنید.
تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی
سونوگرافی تودههای بزرگی از بافت یا زخمهایی را نشان میدهد که نشانه های اندومتریوز هستند. سونوگرافیها بیشتر برای شناسایی اندومتریوز در تخمدانها بهکار میرود؛ اما نمیتواند قطعات کوچک بافت را نشان دهد که رایج ترین نوع اندومتریوز هستند. درواقع تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی چندان قطعی نیست و این آزمایش میتواند بافت اندومتریالی را نشان دهد که به کیستها (اندومتریومها) تبدیل شده و بیشتر در تخمدانها یافت میشود.
بافت اندومتریال که به عمق روده یا مثانه نفوذ کرده نیز از طریق سونوگرافی قابل تشخیص است. اما بافتهای اندومتریوز سطحی کوچکتر از ۵ میلیمتر در سونوگرافی دیده نمیشوند، که رایج ترین نوع اندومتریوز بهشمار میآیند. موضوع مهم و پیچیده درباره تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی این است که حتی اگر سونوگرافی بافتی را نشان دهد که به آن تعلق ندارد، نمیتوان بهطور قطعی گفت که این اندومتریوز است. تنها راه مطمئن شدن، برداشتن بافت و آزمایش آن است که با عمل لاپاراسکوپی رحم انجام میگیرد.
ضرورت انجام سونوگرافی آندومتریوز
سونوگرافی تنها یکی از ابزارهای پزشکی است برای تعیین اینکه آیا اندومتریوز دارید یا خیر. این روش به پزشک کمک میکند تا بیماریهای با علائم مشابه با اندومتریوز را رد کند، یا بتواند توده مشاهده شده در معاینه لگنی را دقیقتر بررسی کند. درواقع، ضرورت انجام سونوگرافی آندومتریوز آنجاست که پزشک را در در مراحل بعدی درمان به درمان مناسب نزدیکتر میکند.
برای دریافت درمان های رایج اندومتریوز، مانند قرصهای ضد بارداری و پروژسترون که به کاهش علائم کمک میکنند، نیازی به تشخیص رسمی ندارید و صرفا با سونوگرافی آندومتریوز میتوانید واکنش کیست به درمان را تحت نظر داشته باشید. بهعلاوه اینکه، پزشک با انجام سونوگرافی آندومتریوز متوجه میشود که کیست و اندومتریوز کجا قرار دارد تا بتواند لاپاراسکوپی را راحتتر انجام دهد.
انواع سونوگرافی برای تشخیص اندومتریوز
تشخیص آندومتریوز معمولاً با استفاده از روشهای تصویربرداری مختلف مانند سونوگرافی انجام میشود. سونوگرافی میتواند به شناسایی کیست های آندومتریوزی (اندومتریوما) و بررسی وضعیت تخمدانها و دیگر اعضای لگنی کمک کند. انواع مختلف سونوگرافی شامل سونوگرافی ترانسآبدمینال (از طریق شکم) و سونوگرافی ترانسواژینال (از طریق واژن) هستند. سونوگرافی ترانسواژینال دقیقتر است و معمولاً برای ارزیابی دقیقتر اندومتریوز به کار میرود، زیرا به پزشک امکان مشاهده بهتر بافتها و تغییرات در نواحی عمقیتر لگن را میدهد. انواع سونوگرافی که برای تشخیص اندومتریوز استفاده میشوند عبارتند از:
نوع سونوگرافی | توضیح |
---|---|
سونوگرافی ترانسواژینال (TVS) | این نوع سونوگرافی با قرار دادن پروب سونوگرافی در واژن انجام میشود و تصویر واضحتری از اندامهای داخلی زنان از جمله تخمدانها و رحم، ارائه میدهد و کیستها و بافتهای غیرطبیعی را شناسایی میکند. |
سونوگرافی شکمی | در این روش، پروب سونوگرافی روی شکم قرار میگیرد و تودهها و کیستهای بزرگ را شناسایی میکند، اما تصویر واضحتری نسبت به سونوگرافی ترانسواژینال ارائه نمیدهد. |
سونوگرافی رکتال یا سونوگرافی ترانسرکتال | یکی از روشهای تخصصی برای تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی است بهویژه در مواردی که اندومتریوز به رودهها نفوذ کرده باشد. در این روش، پروب سونوگرافی از طریق راست روده وارد میشود تا تصاویری دقیق از ناحیه لگن و رودهها تهیه کند. |
سونوگرافی مپینگ اندومتریوز | روش پیشرفته برای شناسایی و نقشهبرداری دقیق از نواحی مبتلا به اندومتریوز است، به ویژه در مواردی که اندومتریوز عمیق نفوذی وجود دارد. |
سونوگرافی با استفاده از مایع (سونوسالپنگوگرافی) | در این روش، مایع مخصوصی به داخل رحم و لولههای فالوپ تزریق شده و سپس سونوگرافی انجام میشود تا انسداد و مشکلات در لولههای فالوپ را شناسایی کند. |
سونوگرافی با رنگ (دابلیو دی) | این نوع سونوگرافی جریان خون به نواحی مختلف را نشان داده و از این طریق، ضایعات و بافتهای غیرطبیعی را شناسایی میکند. |
۱. تشخیص آندومتریوز با سونوگرافی واژینال
تشخیص اندومتریوز با سونوگرافی واژینال یکی از روشهای موثر تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی است که تصاویر دقیقی از اندامهای داخلی، بهخصوص تخمدانها و رحم به پزشک میدهد. یکی از مهمترین مزایای سونوگرافی واژینال، ارائه تصاویر واضحتر از بافتهای نرم است که به پزشک کمک میکند تا کیستها و بافتهای غیرطبیعی را شناسایی کند. همچنین، این روش توانایی شناسایی کیست های اندومتریال (اندومتریومها) و سایر ضایعات مرتبط با اندومتریوز را دارد.
با این حال، تشخیص آندومتریوز با سونوگرافی واژینال محدودیتهایی نیز دارد؛ چرا که این روش نمیتواند تمامی انواع اندومتریوز، بهویژه اندومتریوز سطحی یا ضایعات بسیار کوچک را شناسایی کند. بهطور کلی، سونوگرافی واژینال ابزاری ارزشمند در تشخیص و مدیریت اندومتریوز است که به شناسایی سریعتر و موثرتر این بیماری کمک میکند.
۲. تشخیص اندومتریوز با سونوگرافی شکمی
تشخیص اندومتریوز با سونوگرافی اولتراسوند شکمی یکی از روشهای رایج برای شناسایی این بیماری است. در این روش، پروب سونوگرافی روی شکم قرار میگیرد تا تصاویری از اندامهای داخلی جهت شناسایی کیستهای بزرگ و تودههای غیرطبیعی تهیه کند. اگرچه این روش در شناسایی اندومتریوز در تخمدان ها موثر است، اما به دلیل نوع تصویرگیری و فاصله از اندامها، ممکن است نتایج آن به اندازه سونوگرافی ترانسواژینال دقیق نباشد.
این روش میتواند به عنوان بخشی از ارزیابی اولیه برای تشخیص اندومتریوز و بررسی وضعیت کلی لگن مورد استفاده قرار بگیرد. نتایج سونوگرافی شکمی به پزشک در برنامهریزی برای مراحل بعدی درمان کمک میکنند، اما برای تشخیص قطعی و شناسایی انواع مختلف اندومتریوز، ممکن است نیاز به انجام روشهای دیگر، مانند سونوگرافی ترانسواژینال یا جراحی لاپاراسکوپی باشد.
۳. سونوگرافی رکتال برای اندومتریوز (سونوگرافی ترانس رکتال برای اندومتریوز)
سونوگرافی رکتال برای اندومتریوز به پزشکان امکان میدهد بافتهای عمیقتر و ضایعات در نواحی اطراف رودهها را دقیقتر بررسی کنند. سونوگرافی ترانس رکتال بهخصوص در شناسایی اندومتریوز عمیق نفوذی در دیواره روده موثر است. مزیت این روش در اطلاعات دقیقی است که در مورد وضعیت اندومتریوز در نواحی حساس و نزدیک به رودهها ارائه میدهد و در برنامهریزی درمان و تصمیمگیری در مورد نوع جراحی مورد نیاز به پزشک کمک میکند. با این حال، سونوگرافی رکتال برای اندومتریوز بهعنوان روش تخصصی ممکن است در همه موارد لازم نباشد و معمولا در شرایط خاصی توصیه میشود که پزشک مشکوک به وجود اندومتریوز در روده ها باشد.
۴. سونوگرافی مپینگ اندومتریوز
سونوگرافی مپینگ اندومتریوز ناحیه لگن را ترسیم میکند تا موقعیت، اندازه و عمق اندومتریوز را مشخص نماید. اهمیت این جزئیات کلیدی را نمیتوان نادیده گرفت. این اطلاعات به پزشک کمک میکنند تا درک دقیقی از وضعیت اندومتریوز داشته باشند و برنامهریزی بهتری برای درمان انجام دهند. شناسایی دقیق مناطق مبتلا به اندومتریوز میتواند خطرات جراحی را کاهش داده و موجب بهبود نتایج درمانی شود. سونوگرافی مپینگ اندومتریوز، نمای نزدیکتری از ارگانهای تحت تاثیر اندومتریوز مانند تخمدانها، مثانه و روده، ارائه میدهد.
بهترین زمان سونوگرافی برای تشخیص اندومتریوز
سونوگرافی لگنی را میتوان در هر مرحلهای از چرخه قاعدگی زنان انجام داد. برای دستیابی به بهترین نتایج تصویربرداری، به زنانی که هنوز دوره قاعدگیشان تمام نشده، پیشنهاد میشود که سونوگرافی در پایان دوره قاعدگی و زمانی که بافت داخلی رحم نازکترین حالت است (روز ۴ تا ۹ چرخه قاعدگی) انجام شود. زمانبندی سونوگرافی چندان حیاتی نیست، اما اگر مشکلی که تجربه میکنید خونریزی شدید باشد، بهترین زمان سونوگرافی برای تشخیص اندومتریوز، بلافاصله پس از پایان قاعدگی است. هنگام مراجعه به سونوگرافی از بیمار خواسته میشود که فرم مربوط به تاریخچه زنانگی خود را پر کند.
آمادگی قبل از انجام سونوگرافی اندومتریوز
آمادگی قبل از انجام سونوگرافی اندومتریوز باعث بهبود کیفیت تصاویر و دقت نتایج میشود. با رعایت نکات زیر میتوانید برای این آزمایش آماده شوید:
- قبل از سونوگرافی، حتما با پزشک در مورد هرگونه نگرانی یا سوالاتی که دارید، مشورت کنید.
- حین مراجعه، فرمهای مربوط به تاریخچه پزشکی و زنانگی خود را پر کنید. این اطلاعات به پزشک کمک میکند تا بهتر بفهمد که چه مشکلاتی دارید.
- اگر هنوز قاعدگی دارید، بهتر است سونوگرافی را در روزهای ۴ تا ۹ چرخه قاعدگی انجام دهید تا بافت داخلی رحم نازکتر باشد.
- برای سونوگرافی ترانس واژینال، مثانه باید خالی باشد. در برخی سونوگرافیها، پزشک ممکن است توصیه کند که قبل از سونوگرافی، مقداری مایعات بنوشید تا مثانهتان پر شود.
- لباس راحت و گشاد بپوشید تا در زمان سونوگرافی، راحتتر باشید.
- اگر داروی خاصی مصرف میکنید یا هرگونه شرایط پزشکی دیگری دارید، حتما به تکنسین سونوگرافی اطلاع دهید.
برخی پزشکان ترجیح میدهند قبل از سونوگرافی، بیمار آمادهسازی ملایم روده داشته باشد؛ بههمین خاطر، یک ملین ملایم تجویز کرده که شب قبل سونوگرافی باید مصرف شود. این کار معمولا زمانی انجام میشود که سابقهای از اندومتریوز شدید داشتهاید یا در طول قاعدگی درد قابل توجهی در رودهها احساس میکنید.
نکات مهم بعد از سونوگرافی اندومتریوز
پس از انجام سونوگرافی اندومتریوز، رعایت برخی نکات مهم میتواند باعث بهبود وضعیت بیمار و تسهیل روند پیگیری شود. استراحت بعد از سونوگرافی بسیار مهم است. اگر احساس ناراحتی یا درد خفیف دارید، بهتر است مدتی استراحت کنید تا بهتر شوید. پس از دریافت نتایج، با پزشک در مورد مراحل بعدی درمان یا بررسیهای بیشتر مشورت کنید تا برنامهریزی بهتری برای مدیریت اندومتریوز داشته باشید.
توجه به علائم بعد از سونوگرافی نیز بسیار مهم است. اگر بعد از سونوگرافی علائم غیرعادی مانند خونریزی شدید، درد شدید یا تب دارید، فورا به پزشک مراجعه کنید. این علائم نشانهای از عوارض جانبی هستند که نیاز به بررسی دارند. اگر پزشک دستور خاصی بعد از سونوگرافی داده است، حتما رعایت کنید.
احتمال خطا در سونوگرافی اندومتریوز
سونوگرافی استاندارد نمیتواند تایید کند که فرد اندومتریوز دارد یا خیر، اما میتواند کیستهای مرتبط با این بیماری که به آنها اندومتریومها گفته میشود را شناسایی کند. سونوگرافی اندومتریوز میتواند خوشههای بزرگی از بافت یا زخمهایی را نشان دهند که احتمالا علایم اندومتریوز هستند. این روش در شناسایی اندومتریوز در تخمدانها بسیار موثر است. با این حال، سونوگرافیها نمیتوانند قطعات کوچک بافتی را شناسایی کنند که رایج ترین نوع اندومتریوز بهشمار میآیند. در حال حاضر، جراحی لاپاراسکوپی تنها راه قطعی برای تایید تشخیص اندومتریوز است.
قیمت سونوگرافی اندومتریوز
قیمت سونوگرافی اندومتریوز به عوامل مختلفی بستگی دارد که عبارتند از:
- محل انجام سونوگرافی: هزینههای سونوگرافی اندومتریوز در بیمارستانها، کلینیکها یا مراکز خصوصی بیشتر است.
- نوع سونوگرافی: سونوگرافی ترانس واژینال معمولا هزینه متفاوتی نسبت به سونوگرافی شکمی دارد.
- بیمه سلامت: اگر تحت پوشش بیمه باشید، بخشی از هزینههای انجام سونوگرافی تحت پوشش قرار میگیرد.
- موقعیت جغرافیایی: قیمتها بسته به منطقه جغرافیایی متفاوت هستند؛ در شهرهای بزرگ، هزینه انجام سونوگرافی آندومتریوز بیشتر است.
جهت کسب اطلاعات بیشتر درباره قیمت سونوگرافی اندومتریوز با مرکزی که قرار است این آزمایش را انجام داده تماس بگیرید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تشخیص اندومتریوز در سونوگرافی، ابزار موثری در مدیریت این بیماری است. سونوگرافی ترانس واژینال، میتواند کیستها و بافتهای غیرطبیعی اندومتریوز را شناسایی کند، اما برای تایید قطعی نیاز به جراحی لاپاراسکوپی است. اگر بعد از سونوگرافی، علائمی مانند درد شدید لگنی یا خونریزی غیرطبیعی دارید، حتما به دکتر زنان مراجعه کنید. خوشبختانه شما میتوانید از خدمات مشاوره آنلاین دکترتو بدین منظور کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!