درباره روماتیسم مفصلی (آرتریت روماتوئید) چه میدانید؟

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری خود ایمنی است که باعث درد مفاصل، التهاب و آسیب در سراسر بدن می‌شود؛ آسیب مفصلی که معمولاً در هر دو طرف بدن اتفاق می‌افتد. بنابراین، اگر مفصلی در یکی از بازوها یا پاها تحت تأثیر قرار گرفته باشد، احتمالاً همان مفصل در بازو یا پای دیگر نیز تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. این روشی است که پزشکان این نوع آرتریت را از سایر اشکال آرتریت، مانند استئوآرتریت (OA) تشخیص می‌دهند. زمانی که آرتریت روماتوئید در مراحل اولیه تشخیص داده شود، درمان بهترین نتیجه را دارد، بنابراین مهم است که علائم را یاد بگیرید. شما می‌توانید پس از آگاهی درباره این بیماری، به کمک وبسایت دکترتو نوبت ویزیت آنلاین یا حضوری از متخصص روماتولوژی را ثبت کنید. دکترتو پلتفرمی جامع به منظور دریافت نوبت ویزیت از پزشکان در زمینه‌های مختلف بوده که امکان دریافت نوبت ویزیت آنلاین یا حضوری را فراهم می‌کند.

روماتیسم مفصلی چیست؟

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید نوعی بیماری بوده که پزشکان آن را یک بیماری خود ایمنی می‌نامند. این نوع روماتیسم زمانی شروع می‌شود که سیستم ایمنی بدن که قرار است از شما محافظت کند، آسیب دیده و شروع به حمله به بافت‌های بدن کند. این‌‌ بیماری باعث التهاب در پوشش مفاصل شده و در نتیجه ممکن است مفاصل را قرمز، گرم، متورم و دردناک کند.

روماتیسم مفصلی همانطور که در مقدمه هم گفته شد، مفاصل هر دو طرف بدن مانند هر دو دست، هر دو مچ یا هر دو زانو را تحت تاثیر قرار می‌دهد. این تقارن به تمایز آن از سایر انواع آرتریت کمک می‌کند. با گذشت زمان، RA می‌تواند سایر قسمت‌ها و سیستم‌های بدن، از چشم‌ها گرفته تا قلب، ریه‌ها، پوست و رگ‌های خونی را هم تحت تاثیر قرار دهد.

انواع روماتیسم مفصلی

دو نوع اصلی از آرتریت روماتوئید (RA) وجود دارد که بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می‌دهد: سرم مثبت و سرم منفی. دانستن نوع RA به بیمار کمک می‌کند تا بهترین درمان را پیش بگیرد. در ادامه هر دو نوع روماتیسم مفصلی را توضیح داده‌ایم.

انواع آرتریت روماتوئید	توضیحات
RA سرمی مثبت	شایع‌ترین‌ نوع روماتیسم به حساب می‌آید (۶۰ تا ۸۰ درصد بیماران، مبتلا به RA مثبت هستند). داشتن RA مثبت به این معنی است که خون دارای آنتی بادی‌هایی است که به بدن حمله کرده و مفاصل شما را ملتهب می‌کند. آنها پپتیدهای سیترولین‌دار ضد حلقوی نامیده می‌شوند (پزشک شما ممکن است آن‌ها را ضد CCPها هم بنامد.)
RA سرم منفی	سرم منفی بودن به این معنی است که شما اصلاً ضد CCP یا فاکتور روماتوئیدی در خون خود ندارید (یا اگر دارید بسیار کم است.).

متن انگلیسی:
Rheumatoid arthritis isn’t considered either an autosomal dominant or recessive hereditary disease, but there are genes that may be linked to the disease. Some environmental causes such as hormones, stress, or infection are also thought to be triggers
ترجمه متن:
آرتریت روماتوئید به عنوان یک بیماری ارثی اتوزومال غالب یا مغلوب در نظر گرفته نمی‌شود، اما ژن‌هایی وجود دارند که احتمالا با این بیماری مرتبط خواهند بود. برخی از علل محیطی مانند هورمون‌ها، استرس یا عفونت نیز محرک هستند.

healthline

۱. روماتیسم مفصلی دست

۲۹ استخوان دست و مچ دست به هم می‌رسند و مفاصل کوچک زیادی را تشکیل داده که ممکن است تحت تأثیر این بیماری قرار گیرند. پوشش مفصل (سینوویوم) ملتهب و متورم می‌شود و غضروف و استخوان را فرسایش می‌دهد. بافت متورم همچنین ممکن است رباط‌های اطراف را که بافت‌های همبند بوده و استخوان‌ها را کنار هم نگه می‌دارند، کشیده و در نتیجه تغییر شکل و بی‌ثباتی ایجاد کند.

۲. روماتیسم مفصلی زانو

آرتریت روماتوئید یک بیماری مزمن است که به مفاصل متعدد در سراسر بدن از جمله مفصل زانو حمله می‌کند. به دلیل متقارن بودن این بیماری، معمولاً یک مفصل را در هر دو طرف بدن تحت تأثیر قرار می‌دهد. در آرتریت روماتوئید، غشای سینوویال که مفصل زانو را می‌پوشاند، شروع به تورم می‌کند و باعث التهاب غشای سینوویال، کپسول اطراف مفصل زانو می‌شود. سلول‌های التهابی موادی را آزاد می‌کنند که به مرور زمان غضروف زانو را تجزیه می‌کند.

۳. روماتیسم مفصلی پا

آرتریت وضعیتی است که با آسیب و سفتی مفاصل مشخص می‌شود و ممکن است بیش از ۳۰ مفصل در پا و مچ پا را درگیر کند. مفاصلی که استخوان‌های پا و مچ پا را به هم متصل می‌کنند، تعادل و ثبات لازم را برای ایستادن، راه رفتن و سایر فعالیت‌های بدنی برای بدن فراهم می‌کنند. با آرتریت روماتوئید، رباط‌هایی که از قسمت میانی پا حمایت می‌کنند ضعیف شده و‌ قوس پا از بین می‌‌رود. با از دست دادن قوس، معمولاً جلوی پا به سمت بیرون می‌رود. آرتریت روماتوئید همچنین به غضروف آسیب رسانده و باعث درد آرتریت می‌شود.

علائم روماتیسم مفصلی (نشانه های روماتیسم مفصلی)

نشانه های آرتریت روماتوئید در هر فردی متفاوت است. در برخی افراد، علائم مفصلی طی چندین سال ایجاد می‌شود. در افراد دیگر اما علائم آرتریت روماتوئید به سرعت پیشرفت می‌کند. به طور کلی علائم آرتریت روماتوئید عبارتند از:

• درد، تورم، سفتی و حساسیت در بیش از یک مفصل
• سفتی، به خصوص در صبح یا بعد از نشستن طولانی مدت
• درد و سفتی در مفاصل یکسان در دو طرف بدن 
• خستگی زیاد
• ضعف
• تب

تورم و درد مفاصلت هر روز داره بدتر میشه؟

برای بررسی علائم مشاوره بگیر.

دکتر روماتولوژی آنلاینمتخصص روماتولوژی

علائم روماتیسم مفصلی دست

سفتی، تورم و درد از علائم مشترک همه اشکال آرتریت در دست است. در آرتریت روماتوئید، برخی از مفاصل ممکن است بیشتر از سایرین متورم شوند. اغلب یک تورم سوسیس‌شکل (دوکی‌شکل) در انگشت وجود دارد. سایر علائم آرتریت روماتوئید دست هم عبارتند از:

• یک توده نرم در پشت دست که با تاندون‌هایی که انگشتان را صاف می‌کند، حرکت خواهد کرد.
• صدای جیرجیر (کرپیتوس) در حین حرکت
• تغییر موقعیت انگشتان به هنگام دور شدن از جهت شست
• تورم و التهاب تاندون‌هایی که انگشتان را خم می‌کنند.
• بی‌حسی و گزگز در انگشتان دست (سندرم تونل کارپال)
• پارگی تاندون‌ها با از دست دادن توانایی صاف کردن یا خم کردن انگشتان خاص یا شست
• مفاصل ناپایدار در مچ دست، انگشتان دست و شست
• بدشکلی که در آن مفصل میانی انگشت خم شده و مفصل انتهایی بیش از حد کشیده می‌شود.
• هایپراکستنشن (نوسان به عقب) در مفصل میانی انگشت همراه با نوک انگشت خم شده (بدشکلی گردن قو) 

علائم روماتیسم مفصلی زانو

علائم و نشانه‌های ابتلا به روماتیسم زانو اگر چه در کلیات شبیه آرتریت سایر مفاصل است، اما در برخی موارد تفاوت‌هایی دارد. نشانه‌های زیادی برای آرتریت زانو وجود دارد که عبارتند از:

• صدای ساییدن یا ضربه خوردن (کرپیتوس)
• مشکل در راه رفتن
• درد مفاصل که بسته به آب‌وهوا تغییر می‌کند.
• سفتی مفصل
• کمانش زانو
• درد مفصل زانو که به آهستگی پیشرفت می‌کند یا دردی که به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد.
• قرمزی پوست
• تورم‌
• قفل شدن زانو زمان حرکت زانو 
• احساس داغی پوست

علائم روماتیسم مفصلی پا

شایع‌ترین علائم RA در پا درد، تورم و سفتی است. علائم معمولاً در چندین مفصل در هر دو پا ظاهر می‌شوند. ممکن است در مفاصل یا در کف یا گردی پای خود احساس درد کنید. مفصل ممکن است گرم باشد و روی راه رفتن شما تاثیر بگذارد. ممکن است میخچه یا بونیون ایجاد شود و انگشتان پا در موقعیت‌هایی به نام پنجه پا یا انگشت چکشی شروع به پیچ خوردن و سفت شدن کنند.

اگر پشت و مچ پا تحت تاثیر قرار گرفته باشد، ممکن است استخوان‌ها موقعیت خود را تغییر دهند. این موضوع می‌تواند باعث شود که قوس کف پای شما فرو بریزد (کف صافی) و در نتیجه درد و مشکل در راه رفتن ایجاد شود. از آنجایی که RA بر کل سیستم شما تاثیر می‌گذارد، ممکن است احساس تب کنید، به راحتی خسته شوید و اشتهای خود را از دست بدهید. همچنین ممکن است شاهد ایجاد توده‌هایی در نزدیکی مفاصل شوید.

علت روماتیسم مفصلی

آرتریت روماتوئید یک بیماری خود ایمنی است، به این معنی که در اثر حمله سیستم ایمنی به بافت‌های سالم بدن ایجاد می‌شود. با این حال، هنوز مشخص نیست که چه چیزی باعث این امر می‌شود. سیستم ایمنی بدن شما به طور معمول آنتی بادی‌هایی می‌سازد که به باکتری‌ها و ویروس‌ها حمله کرده و به مبارزه با عفونت کمک می‌کنند. اگر به آرتریت روماتوئید مبتلا هستید، سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه پادتن‌هایی را به پوشش مفاصل شما می‌فرستد، جایی که آن‌ها به بافت اطراف مفصل حمله می‌کنند. این موضوع باعث می‌شود که لایه نازک سلولی (سینوویوم) که مفاصل شما را پوشانده است، زخم و ملتهب شود و مواد شیمیایی را آزاد کند که به اطراف آسیب می‌رساند.

متن انگلیسی:
Though symptoms may stop for extended periods, joint problems caused by RA will usually get worse over time. That’s why early treatment is so important to help delay serious joint damage
ترجمه متن:
اگرچه علائم ممکن است برای دوره‌های طولانی متوقف شوند، مشکلات مفصلی ناشی از روماتیسم مفصلی معمولاً با گذشت زمان بدتر می‌شوند. به همین دلیل است که درمان زودهنگام برای کمک به تاخیر در آسیب جدی مفصل بسیار مهم است.

healthline

عوارض روماتیسم مفصلی

ابتلا به روماتیسم مفصلی با عوارض بسیاری همراه است که در هر فرد به صورت متفاوتی بروز پیدا می‌کند. برخی ممکن است دچار عوارض خفیف شوند و در برخی دیگر عوارض بسیار شدید است. برخی از این عوارض عبارتند از:

• مشکلات قلبی
• بیماری ریه
• پوکی استخوان
• عفونت
• کم‌خونی
• خستگی
• خشکی چشم
• فرسایش مفصل
• تب با درجه پایین
• نارسایی کلیه
• سندرم تونل کارپال: اختلال ناشی از فشار روی عصب مدیان در مچ دست که منجر به درد و بی‌حسی در انگشتان می‌شود.
• پریکاردیت: التهاب لایه پریکارد (پوشش قلب) که باعث درد قفسه سینه و گاهی تنگی نفس می‌شود.
• ندول روماتوئید: توده‌های سفت و غیرقابل حرکت که معمولاً در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید، نزدیک مفاصل ایجاد می‌شود.
• واسکولیت: التهاب عروق خونی که می‌تواند منجر به کاهش جریان خون و آسیب به بافت‌های بدن شود.
• میلوپاتی: آسیب یا اختلال در طناب نخاعی که ممکن است باعث ضعف یا بی‌حسی در اندام‌ها شود.
• لنفوم: نوعی سرطان سیستم لنفاوی که در گره‌های لنفاوی یا سایر بافت‌های لنفاوی ایجاد می‌شود.
• آمیلوئید: پروتئین غیرعادی که در بافت‌ها تجمع می‌کند و می‌تواند به اندام‌ها آسیب برساند.
• اپی اسکلریت: التهاب لایه اپی‌اسکلرا (بخش خارجی صلبیه) که باعث قرمزی و درد چشم می‌شود.
• التهاب چشم
• سندرم فلتی: بیماری نادر مرتبط با آرتریت روماتوئید که باعث بزرگ‌شدن طحال و کاهش گلبول‌های سفید خون می‌شود.
• بیماری بینابینی ریه: گروهی از بیماری‌ها که منجر به التهاب و زخم در بافت‌های میان‌ریه‌ای می‌شود و تنفس را دشوار می‌کند.

تشخیص روماتیسم مفصلی

تشخیص هر بیماری به درمان زودهنگام ‌و به‌موقع آن بیماری کمک می‌کند. روماتیسم مفصلی هم بیماری‌ای است که اگر در زمان درست تشخیص داده شود، تا حد زیادی می‌توان از عوارض شدید آن جلوگیری کرد. در‌ ادامه روش‌های تشخیص و آزمایش روماتیسم را نام برده‌ایم:

• معاینه فیزیکی بدن توسط پزشک
• آزمایش نرخ رسوب گلبول قرمز (ESR) برای ارزیابی سطوح التهاب در بدن
• سنجش پروتئین واکنشی C (CRP)
• آزمایش شمارش کامل خون برای بررسی احتمال ابتلا به کم‌خونی
• فاکتور روماتوئید و آنتی‌بادی‌های ضد CCP (یک آزمایش خون سطح فاکتورهای روماتوئید را در خون اندازه‌گیری می‌کند.)
• اسکن مفصل برای بررسی التهاب و آسیب مفصل شامل اشعه ایکس یا اسکن‌های MRI
• ارزیابی توانایی بدنی شما با پاسخ‌دهی به یک پرسش‌نامه مشخص

نمی‌دونی دچار روماتیسم مفصلی شدی یا نه؟ برای تشخیص نوبت بگیر.

دکتر روماتیسم مفصلی

راه های پیشگیری از روماتیسم مفصلی

اگر به برخی روش‌های پیشگیری آگاه باشید، به خوبی می‌توانید از ابتلا به روماتیسم مفصلی جلوگیری کنید. در‌ ادامه برخی از روش‌های جلوگیری از ابتلا به روماتیسم مفصلی را نام‌ برده‌ایم:

• مدیریت وزن
• ورزش کردن و داشتن تحرک
• رژیم غذایی سالم
• افزایش مصرف ماهی 
• محدود کردن مصرف الکل 
• بهبود سلامت دهان و دندان
• مدیریت استرس
• مصرف ویتامین D
• محافظت از مفاصل 
• اجتناب از مصرف نمک زیاد در رژیم غذایی
• خواب کافی

درمان روماتیسم مفصلی

درمان‌های آرتریت روماتوئید می‌تواند به کاهش التهاب در مفاصل، تسکین درد، جلوگیری یا کند کردن آسیب مفاصل و حتی کاهش ناتوانی کمک کند. اگرچه درمان قطعی روماتیسم وجود ندارد، درمان و حمایت زودهنگام (از جمله دارودرمانی، تغییر شیوه زندگی، درمان‌های حمایتی و جراحی) خطر آسیب مفاصل را کاهش داده و تأثیر این بیماری را محدود می‌کند. در ادامه به معرفی روش‌های درمانی مختلف برای بیماری روماتیسم مفصلی پرداخته‌ایم.

۱. دارو روماتیسم مفصلی

انواع داروهای توصیه شده توسط پزشک به شدت علائم بیمار و مدت زمانی ابتلا به بیماری بستگی دارد. NSAID‌ها داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) هستند که درد را تسکین داده و التهاب را کاهش می‌دهند. NSAID‌های بدون نسخه شامل ایبوپروفن (Advil، Motrin IB، سایرین) و ناپروکسن سدیم (Aleve) هستند. NSAIDهای قوی‌تر هم با نسخه در دسترس هستند. استروئیدها و داروهای کورتیکواستروئیدی، مانند پردنیزون هم التهاب، درد و آسیب مفاصل را کاهش می‌دهند.

دسته‌ای جدید از DMARDها که به عنوان اصلاح‌کننده‌های پاسخ بیولوژیک نیز شناخته می‌شوند، شامل آباتاسپت (اورنسیا)، آدالیموماب (هومیرا)، آناکینرا (کینرت)، سرتولیزوماب (Cimzia)، اتانرسپت (انبرل)، گلیموماب (سیمپونی)، اینفلیکسیماب (رمیکاد)، ریتوکسیماب (ریتوکسیماب) هستند. اگر داروهای DMARD معمولی و داروهای بیولوژیک موثر نبوده باشند، ممکن است از باریسیتینیب، توفاسیتینیب و آپاداسیتینیب استفاده شود. دوزهای بالاتر توفاسیتینیب منجر به افرایش خطر لخته شدن خون در ریه‌ها، حوادث جدی مرتبط با قلب و سرطان می‌شود.

۲. بهترین قرص برای درمان روماتیسم مفصلی

بهترین قرص برای درمان روماتیسم مفصلی، داروهای ضد روماتیسمی اصلاح‌کننده بیماری یا به اختصار DMARDsها هستند.

۳. دارو گیاهی روماتیسم مفصلی

داروهای گیاهی حاوی ترکیبات زردچوبه، ریشه زنجبیل و بروملین یا گیاهانی مثل گزنه و اسطوخودوس برای درمان آرتریت روماتوئید بسیار موثر هستند.

۴. برای درمان روماتیسم مفصلی چی بخوریم؟ (غذاهای مفید برای روماتیسم مفصلی)

برای درمان روماتیسم مفصلی چی بخوریم؟ انتخاب غذاهای سالم می‌تواند به کاهش التهاب ناشی از آرتریت روماتوئید کمک کند. اگر چه که رژیم غذایی، آرتریت روماتوئید (RA) را درمان نمی‌کند، اما انتخاب‌های غذایی مناسب با کنترل التهاب بدن، تامین مواد مغذی مورد نیاز بدن و کمک به حفظ وزن سالم می‌تواند در کنترل علائم موثر باشد. این موضوع مهم است، زیرا وزن اضافی روی مفاصل فشار آورده و می‌تواند برخی از داروهای RA را کم اثر کند.

علاوه بر این، چربی بدن پروتئین‌هایی به نام سیتوکین تولید می‌کند که باعث تحریک التهاب می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که رژیم غذایی مدیترانه‌ای، میوه‌ها و سبزیجات فراوان، غلات کامل و چربی‌های سالم، انتخاب خوبی برای افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید است. در اینجا نگاهی به برخی از غذاهایی که باید بخورید، می‌اندازیم.

• ماهی چرب، ماهی قزل آلا، ماهی تن، ساردین، شاه‌ماهی و سایر ماهی‌های آب سرد سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ هستند که ممکن است به کنترل التهاب کمک کند.
• میوه‌ها و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدان‌ها بوده که به تثبیت مولکول‌هایی به نام رادیکال‌های آزاد کمک می‌کنند. برای دریافت بیشتر مواد مغذی، سبزیجات مختلف مصرف کنید. دو فنجان میوه و دو و نیم تا سه فنجان سبزیجات در روز بهترین اثربخشی را بر بدن شما خواهد داشت.
• غلات کامل مانند جو، گندم کامل، برنج قهوه‌ای، کینوا و سایر غلات کامل ممکن است سطح CRP و خطر بیماری قلبی را که در افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید افزایش می‌یابد، کاهش دهد.
• نخود و لوبیا منبع عالی پروتئین هستند و از آنهایی که افراد مبتلا به RA مستعد از دست دادن عضله هستند، این مواد برای سلامت ماهیچه‌های آن‌ها مهم است. نخود و لوبیا عملاً بدون چربی و حاوی آنتی‌اکسیدان هستند و برخی از آن‌ها سرشار از اسید فولیک، منیزیم، آهن، روی و پتاسیم نیز بوده که همگی به خاطر فواید قلبی و سیستم ایمنی خود شناخته شده‌اند.
• آجیل سرشار از چربی‌های غیراشباع سالم است. پسته، فندق و بادام را امتحان کنید. گردو هم به‌طور ویژه مناسب افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید بوده، زیرا سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است. به این‌ نكته توجه داشته باشید نباید در خوردن آجیل زیاده‌روی کنید. آجیل‌ها اگرچه حاوی چربی‌های سالم هستند، اما کالری بالایی دارند.
• از روغن زیتون هم به جای سایر روغن‌ها و چربی ها استفاده کنید. این روغن علاوه‌بر چربی غیراشباع سالم، حاوی ترکیبی به نام اولئوکانتال است که التهاب را کاهش داده و مانند ایبوپروفن در کاهش درد عمل می‌کند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری خود ایمنی مزمن (مداوم) است. این بیماری در مفاصل هر دو طرف بدن رخ می‌دهد، که آن را از سایر انواع آرتریت متفاوت می‌کند. بیماران مبتلا به روماتیسم مفصلی ممکن است علائم درد و التهاب را داشته باشند. این علائم در انگشتان، دست‌ها به خصوص مچ دست، زانوها، پاها و به خصوص مچ پا و حتی  انگشتان پا دیده می‌شود.

اگرچه علت دقیق ابتلا به این بیماری ناشناخته است اما گزینه‌های درمانی شامل تغییر سبک زندگی، فیزیوتراپی، کاردرمانی، تغذیه درمانی، دارودرمانی و جراحی به بیماران مبتلا کمک زیادی خواهد کرد. برای درمان این بیماری حتما از فوق تخصص روماتولوژی کمک بگیرید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین متخصص روماتولوژی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!