فهرست مطالب
همانژیوم پوستی به رشد غیرسرطانی عروق گفته میشود که بیشتر در نوزادان و کودکان دیده میشود. این نوع مشکل پوستی معمولا نیازی به مداخلهی درمانی خاصی ندارد و خود به خود بعد از مدتی برطرف میشود. همانژیوم پوستی انواع مختلفی دارد و بر اساس محل ایجاد، شدت و عوارضی که دارد، تحت درمان قرار میگیرد. اگر با نقطههای بنفش، قرمز و برجسته در بدن خود مواجه شدهاید، میتوانید به بهترین دکتر پوست در دکترتو مراجعه کنید یا از مشاوره با دکتر پوست آنلاین بهرهمند شوید.
همانژیوم پوستی چیست؟ (بیماری پوستی همانژیوم)
همانژیوم پوستی نوعی تومور با رشد غیرطبیعی اما خوشخیم است که از تجمع غیرعادی رگهای خونی در لایههای سطحی یا زیرین پوست ایجاد میشود. این ضایعات بیشتر در دوران نوزادی و کودکی دیده میشوند، اما ممکن است در بزرگسالان نیز بروز پیدا کنند. همانژیومهای پوستی معمولاً به شکل لکههای قرمز یا بنفش روی پوست ظاهر میشوند و در برخی موارد به مرور زمان بدون نیاز به درمان خاصی محو میشوند. همانژیوم پوستی خوشخیم است و در بیشتر موارد تهدید جدی برای سلامتی به شمار نمیرود، مگر آنکه با عوارضی مانند خونریزی یا عفونت همراه شود.
علائم | درمان | انواع |
---|---|---|
لکههای قرمز یا بنفش روشن روی پوست | نظارت و پیگیری (در بیشتر موارد بدون نیاز به درمان) | همانژیوم پوستی سطحی (Capillary Hemangioma) |
برجستگی یا توده نرم روی سطح پوست | استفاده از داروهای بتابلاکر (مانند پروپرانولول) | همانژیوم زیر پوستی (Cavernous Hemangioma) |
تغییر رنگ پوست در محل ضایعه | لیزر درمانی برای کاهش اندازه و رنگ ضایعه | همانژیوم پوستی ترکیبی (Compound Hemangioma) |
خونریزی یا عفونت در نواحی آسیبدیده | استفاده از استروئیدها برای کاهش التهاب | – |
بدون درد اما گاهی حساسیت به لمس | جراحی برای حذف کامل ضایعه در موارد نادر | – |
۱. همانژیوم پوستی بزرگسالان
همانژیوم پوستی بزرگسالان کمتر رایج است و معمولاً زمانی ایجاد میشود که ضایعاتی که در کودکی به وجود آمدهاند، همچنان باقی بمانند یا در طی زمان رشد کنند. در بزرگسالان، این ضایعات معمولاً پایدارتر هستند و به خودی خود کاهش نمییابند. در صورتیکه همانژیوم پوستی در نواحی حساسی مانند اطراف چشم یا دهان قرار داشته باشد یا مشکلات زیبایی ایجاد کند، ممکن است پزشکان درمانهایی مانند لیزر یا جراحی را پیشنهاد دهند. با این حال، همانژیوم پوستی در بزرگسالان نیز به ندرت خطرناک است و بیشتر جنبه زیبایی دارد.
۲. همانژیوم پوستی در کودکان
همانژیوم پوستی در کودکان یکی از شایعترین تومورهای خوشخیم عروقی است. حدود ۱۰ درصد از نوزادان به نوعی از همانژیوم پوستی مبتلا میشوند. این ضایعات اغلب در هفتههای اول پس از تولد ظاهر میشوند و طی ماههای اول زندگی سریعاً رشد میکنند. با این حال، بیشتر همانژیومهای پوستی کودکان بین ۵ تا ۱۰ سالگی به طور طبیعی از بین میروند. در برخی موارد که همانژیوم پوستی بزرگ است یا مشکلات عملکردی ایجاد میکند، پزشکان ممکن است درمانهایی مانند داروهای بتابلاکر (Beta-blockers) یا استروئیدها را پیشنهاد دهند.
۳. همانژیوم پوستی در نوزادان (همانژیوم نوزادی)
همانژیوم پوستی در نوزادان، که به نام «همانژیوم نوزادی» یا به انگلیسی Infantile Hemangioma نیز شناخته میشود، رایجترین نوع ضایعات عروقی در این گروه سنی است. همانژیومهای نوزادی پوستی ممکن است در هر نقطهای از بدن ظاهر شوند اما بیشتر در نواحی سر و گردن یافت میشوند. این ضایعات اغلب بدون درد و بیخطر هستند، اگرچه در برخی موارد، بسته به محل و اندازه، نیاز به نظارت و درمان دارند. بررسی منظم توسط پزشک اطفال برای کنترل رشد همانژیوم پوستی ضروری است، به ویژه در مواردی که این ضایعات در اطراف اندامهای حساس مانند چشم یا مجاری تنفسی قرار دارند.
انواع همانژیوم پوستی
همانژیوم های پوستی به چندین نوع مختلف دستهبندی میشوند که بر اساس عمق و نوع بافت رگهای خونی تشکیلدهنده آنها متفاوت هستند. شناخت آنها به درک بهتر بیماری و انتخاب مناسبترین روش درمانی کمک میکند. در ادامه به بررسی انواع همانژیوم های پوستی پرداختهایم:
۱. همانژیوم پوستی سطحی یا Capillary Hemangioma (superficial)
همانژیومهای مویرگی (Capillary Hemangiomas) که به نام «همانژیوم نوزادی» نیز شناخته میشوند، در لایههای سطحی پوست و بیشتر در نوزادان و کودکان دیده میشوند. این ضایعات معمولاً به صورت لکههای قرمز یا صورتی ظاهر میشوند که ناشی از تراکم بالای مویرگها در لایه بالایی پوست است. اغلب بدون نیاز به درمان خاصی، این نوع همانژیومهای پوستی پس از یک دوره رشد اولیه، به تدریج کوچک شده و به مرور زمان از بین میروند.
۲. همانژیوم زیر پوستی (Cavernous Hemangioma)
همانژیومهای کاورنوس (Cavernous Hemangiomas) ضایعات عروقی عمیقتری هستند که معمولاً در لایههای عمیقتر پوست یا زیر پوست ظاهر میشوند. این ضایعات بزرگتر از همانژیوم های سطحی پوستی هستند و به شکل تودههای نرم و بنفش یا آبی تیره دیده میشوند. این نوع همانژیوم ممکن است دردناک باشد یا به دلیل فشار روی اعضای مجاور عوارض ایجاد کند. برای درمان، بسته به محل و اندازه همانژیوم، ممکن است از جراحی یا لیزر درمانی استفاده شود. برخلاف همانژیومهای سطحی، این نوع ضایعات به طور طبیعی از بین نمیروند و نیاز به مداخلات پزشکی دارند.
۳. همانژیوم پوستی ترکیبی (Compound Hemangioma)
همانژیوم های ترکیبی پوستی (Compound Hemangiomas) که گاهی به عنوان ترکیبی از همانژیومهای سطحی و کاورنوس توصیف میشوند، میتوانند در هر دو لایه سطحی و عمیق پوست گسترش یابند. این نوع همانژیومها اغلب به صورت برجسته و تودههای قابل لمس دیده میشوند. اگرچه در برخی موارد بدون نیاز به درمان خاصی کاهش مییابند، اما در موارد دیگر ممکن است درمانهای جراحی، دارویی یا لیزری توصیه شود. این نوع همانژیوم معمولاً از نوع پیچیدهتر است و ممکن است به دلیل گسترش آن به لایههای مختلف، به مداخلات جدیتر نیاز داشته باشد.
علائم همانژیوم پوست + عکس همانژیوم پوستی
همانژیوم پوستی با علائم ظاهری خاصی همراه است که معمولاً در ابتدا به صورت یک لکه کوچک قرمز رنگ (مشابه خال یا دانه های ریز روی پوست دست و سایر قسمتهای بدن) شروع میشود و به مرور زمان بزرگتر و برجستهتر میشود. در انتهای همین بخش، عکس همانژیوم پوستی را مشاهده میکنید. برخی از ویژگیهای رایج همانژیوم پوستی شامل موارد زیر است:
- رنگ قرمز روشن یا بنفش: این رنگ به دلیل تراکم بالای عروق خونی در همانژیوم است.
- سطح صاف یا برجسته: همانژیوم های پوستی ممکن است صاف باشند یا به شکل یک توده برجسته روی پوست ظاهر شوند.
- بدون درد: در بیشتر موارد، همانژیومهای پوستی بدون درد هستند، مگر اینکه عفونت، خونریزی یا التهاب رخ دهد.
- تغییر اندازه: همانژیوم های پوستی معمولاً در ماههای ابتدایی زندگی به سرعت رشد میکنند و سپس به تدریج کوچکتر میشوند.
در موارد نادر، همانژیوم پوستی ممکن است دچار عفونت یا خونریزی شود که میتواند علائمی مانند درد یا التهاب را ایجاد کند.
علت همانژیوم پوستی چیست؟
علت دقیق ایجاد همانژیوم پوستی هنوز به طور کامل شناخته نشده است، اما تحقیقات نشان میدهد که عوامل ژنتیکی و اختلالات در رشد و توسعه رگهای خونی نقش مهمی در بروز این بیماری دارند. برخی از عوامل موثر در ایجاد همانژیوم پوستی عبارتند از:
- ژنتیک: در بعضی از موارد، سابقه خانوادگی میتواند در ایجاد همانژیومهای پوستی نقش داشته باشد.
- زایمان زودرس: نوزادانی که قبل از موعد متولد میشوند، احتمال بیشتری برای توسعه همانژیوم پوستی دارند.
- جنسیت: همانژیوم پوستی در دختران بیشتر از پسران مشاهده میشود.
- هورمونها: برخی از محققان بر این باورند که تغییرات هورمونی نیز ممکن است در تشکیل همانژیوم پوستی نقش داشته باشد.
علت دقیق رشد سریع همانژیوم های پوستی در نوزادان همچنان در حال تحقیق است، اما این ضایعات عروقی به طور کلی به عنوان بخشی از رشد غیر طبیعی عروق خونی محسوب میشوند.
تشخیص بیماری همانژیوم پوستی
تشخیص همانژیوم پوستی معمولاً از طریق معاینه فیزیکی توسط پزشک متخصص انجام میشود. در بسیاری از موارد، این ضایعه بدون نیاز به آزمایشهای بیشتر شناسایی میشود، زیرا علائم ظاهری آن مشخص و قابل تشخیص است. با این حال، در موارد زیر ممکن است از آزمایشهای بیشتری استفاده شود:
- اولتراسوند: برای بررسی عمق و وسعت همانژیومهای زیر پوستی یا تشخیص دقیقتر.
- MRI یا CT اسکن: در مواردی که همانژیوم به عمق پوست یا اعضای داخلی نفوذ کرده باشد.
- بیوپسی: در موارد بسیار نادر، پزشک ممکن است یک نمونه کوچک از بافت همانژیوم پوستی را برای بررسی دقیقتر به آزمایشگاه ارسال کند.
پزشکان معمولاً برای تشخیص این ضایعه نیازی به بیوپسی ندارند، مگر اینکه شواهدی از تغییرات غیرعادی در ضایعه مشاهده شود.
درمان همانژیوم پوستی چیست؟
درمان همانژیوم پوستی به محل، اندازه و شدت ضایعه بستگی دارد. بسیاری از همانژیوم های پوستی به خودی خود محو میشوند و نیاز به درمان ندارند. اما در صورتیکه همانژیوم پوستی مشکلات زیبایی یا عملکردی ایجاد کند، پزشک ممکن است یکی از روشهای زیر را پیشنهاد دهد:
- بتابلاکرها (Beta-blockers): دارویی مانند پروپرانولول که به کوچک کردن همانژیوم های پوستی کمک میکند. این روش معمولاً برای همانژیوم نوزادی استفاده میشود.
- استروئیدها: در برخی موارد، استروئیدها برای کاهش التهاب و کوچک کردن همانژیوم پوستی تجویز میشوند.
- لیزر درمانی: در مواردی که همانژیوم پوستی سطحی باشد یا تغییرات ظاهری ایجاد کند، لیزر درمانی میتواند به کاهش اندازه و رنگ ضایعه کمک کند.
- جراحی: جراحی به عنوان آخرین راهحل پیشنهاد میشود.
عوارض بیماری همانژیوم پوستی چیست؟
هرچند همانژیوم پوستی معمولاً بدون خطر است، اما در برخی موارد میتواند عوارضی را به همراه داشته باشد. در صورتیکه عوارض همانژیوم پوستی ظاهر شوند، مراجعه به پزشک برای جلوگیری از مشکلات بیشتر ضروری است. عوارض همانژیوم پوستی شامل موارد زیر هستند:
- خونریزی: همانژیومهای بزرگ یا برجسته ممکن است به راحتی دچار خونریزی شوند.
- عفونت: در صورت ایجاد زخم یا آسیب به همانژیوم پوستی، عفونت ممکن است رخ دهد.
- اختلالات عملکردی: در صورتیکه همانژیوم پوستی در نزدیکی چشم، بینی یا دهان باشد، ممکن است عملکرد طبیعی آن عضو را مختل کند.
- زخم یا تغییرات دائمی پوست: در مواردی که همانژیوم پوستی درمان نشود، ممکن است جای زخم یا تغییرات پوستی باقی بماند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
همانژیوم پوستی در بیشتر موارد خوشخیم است و به طور طبیعی با رشد کودک کوچک شده و از بین میرود. اما اگر همانژیوم پوستی در خود یا فرزندتان مشاهده کردید و با علائمی مانند خونریزی، عفونت، یا تغییرات سریع همراه بود، بهتر است به پزشک مراجعه کنید. تشخیص زودهنگام و پیگیری مداوم به جلوگیری از عوارض احتمالی و انتخاب بهترین روش درمانی کمک میکند. در صورتیکه همانژیوم در نواحی حساس مانند اطراف چشم یا دهان قرار داشته باشد، مراجعه به متخصص پوست توصیه میشود تا از مشکلات عملکردی یا زیبایی جلوگیری شود.
برای دریافت مشاوره آنلاین از دکتر پوست میتوانید از خدمات دکترتو استفاده کنید. همچنین، اگر نیاز به مراجعه حضوری دارید، میتوانید از لیست پزشکان پوست و مو در دکترتو پزشک مورد نظر خود را انتخاب کنید و برای درمان همانژیوم پوستی یا سایر مشکلات پوستی اقدام نمایید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!