فهرست مطالب
ویروس HPV این ویروس یکی از رایجترین عفونتهای مقاربتی در انسان است که میتواند به بروز سرطان گردن رحم و زگیلهای تناسلی منجر شود. عفونتهای طولانی مدت ناشی از برخی انواع این ویروس، احتمال ابتلا به سرطان گردن رحم را افزایش میدهند. بیش از ۳۰ نوع مختلف از ویروس اچ پی وی وجود دارند که تاثیرات متفاوتی روی اندامهای تناسلی انسان میگذارد. اگر میخواهید بدانید که ویروس hpv چیست، تا انتهای این مطلب از دکترتو همراه ما باشید. در صورتی رابطه جنسی محافظت نشده داشتهاید بهتر است در مورد ابتلا به این ویروس با متخصص زنان یا اورولوژی مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سامانه نوبتدهی دکترتو زمان ویزیت حضوری خود را دریافت کرده و یا با بهترین پزشکان به صورت تلفنی یا متنی در ارتباط باشید.
ویروس hpv چیست؟ (اچ پی وی چیست؟)
ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) یا زگیل تناسلی نوعی ویروس شایع است که بخشهای مختلفی از بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. بیش از ۱۰۰ نوع مختلف ویروس HPV وجود دارد از جمله سویههایی که باعث ایجاد زگیل در دست، پاها، صورت و غیره میشوند. حدود ۳۰ نوع ویروس اچ پی وی هم بر اندامهای تناسلی از جمله واژن، گردن رحم، آلت تناسلی و کیسه بیضه، رکتوم و مقعد تاثیر میگذارند.
انواع ویروس hpv
ویروس اچ پی وی بیش از ۲۰۰ نوع مختلف دارد که به دو دسته اصلی انواع پرخطر و انواع کم خطر تقسیم میشوند:
انواع پرخطر که منجر به بروز سرطان میشوند مانند:
- اچ پی وی ۱۶ و ۱۸ که علت شایع سرطان گردن رحم و سایر سرطانها هستند.
- اچ پی وی ۳۳، ۴۵، ۵۲ و ۵۸ که ریسک ابتلا به سرطان گردن رحم و دیگر سرطانها را افزایش میدهند.
انواع کمخطر باعث زگیلهای تناسلی و زگیلهای معمولی میشوند مانند:
- اچ پی وی ۶ و ۱۱ که شایعترین علت زگیل تناسلی هستند.
کدام نوع اچ پی وی خطرناک است؟
یکی از شایعترین و خطرناکترین انواع اچ پی وی، ویروس hpv 16 است که به سرطان گردن رحم، سرطان سر و گردن، و سایر سرطانها ختم میشود. سایر اچ پی ویهای خطرناک عبارتند از:
- hpv 18
- hpv 31
- hpv 33
- hpv 45
- hpv 52 , 58
عوارض ویروس hpv
عوارض ویروس hpv عبارتند از:
- زگیلهای تناسلی و زگیلهای معمولی است که در نواحی تناسلی و سایر قسمتهای بدن
- تغییرات غیرطبیعی در سلولهای گردن رحم
- سرطان گردن رحم، سرطان مقعد، سرطان آلت تناسلی و سرطانهای سر و گردن
- اضطراب و استرس روانی
ویروس hpv چگونه منتقل میشود؟
ویروس پاپیلومای انسانی عمدتا از طریق رابطه جنسی واژنی، مقعدی یا دهانی به فرد دیگر سرایت میکند. تماس پوست با پوست نیز، حتی اگر فرد هیچ زگیل یا نشانهای نداشته باشد، باعث انتقال ویروس hpv میگردد. در برخی موارد، استفاده از وسایل بهداشتی مشترک مانند حوله یا لباس که با نواحی آلوده تماس داشتهاند، میتواند خطر انتقال را افزایش دهد، هرچند این روش کمتر شایع است.
طول عمر ویروس hpv
طول عمر ویروس hpv در بدن افراد مختلف فرق میکند. در بسیاری از موارد، عفونت ناشی از ویروس پاپیلومای انسانی بهطور طبیعی و بدون درمان در عرض ۱ تا ۲ سال برطرف میشود. با این حال، برخی از انواع این ویروس میتوانند به عفونتهای مزمن تبدیل شوند که ممکن است سالها یا حتی دههها در بدن باقی بمانند و خطر ابتلا به بیماریهای جدیتری مانند سرطان را افزایش دهند.
طول عمر ویروس hpv خارج از بدن
بهطور کلی، ویروس hpv خارج از بدن نمیتواند مدت زیادی زنده بماند. تحقیقات نشان میدهد که این ویروس معمولا در محیطهای خشک و غیرمناسب برای زندگی به سرعت غیرفعال میشود. بهعلاوه اینکه قادر نیست مدت طولانی روی سطوح خارجی یا در مایعات بدن که خارج از بدن قرار دارند، زنده بماند.
علائم ویروس hpv
علائم ویروس hpv بسته به نوع ویروس و ناحیه تحت تاثیر متفاوت هستند. در بسیاری از موارد، عفونت HPV ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد. با این حال، برخی از علائم متداول آن عبارتند از:
ویژگی | توضیحات |
---|---|
زگیلهای تناسلی | این شایعترین علامت HPV است و میتواند در نواحی تناسلی، مقعد، دهان و گلو ظاهر شود. ظاهر زگیلها میتواند متفاوت باشد و از برجستگیهای کوچک تا تودههای بزرگتر متغیر باشد. |
خارش و سوزش | در ناحیه تناسلی ممکن است خارش و سوزش احساس شود. |
تغییر رنگ یا ضخامت پوست | در ناحیه تناسلی ممکن است تغییراتی در رنگ یا ضخامت پوست مشاهده شود. |
- برخی از انواع این ویروس باعث ایجاد زگیلهای کوچک و گوشتی بدون درد همراه با خارش یا ناراحتی در نواحی تناسلی، مقعد یا ناحیه کشاله ران میشوند.
- زگیلهای معمولی در دستها و پاها
- تغییرات غیرطبیعی در سلولهای گردن رحم که در آزمایش پاپ اسمیر شناسایی میشوند. (پاپ اسمیر چگونه انجام میشود)
- باعث بروز سرطانهای مختلف، از جمله سرطان گردن رحم، سرطان مقعد و سرطانهای دیگر
۱. ویروس hpv روی زبان
ویروس hpv میتواند روی ناحیه زبان و دهان نیز تاثیر بگذارد. عفونتهای ناشی از این ویروس در زبان معمولا به شکل زگیلهای دهانی یا زگیلهای کوچک روی زبان ظاهر میشوند و بدون درد هستند، اما در برخی موارد باعث ناراحتی یا خارش میشوند. انواع خاصی از این ویروس روی زبان، خطر ابتلا به سرطانهای دهانی را بهدنبال دارند.
۲. ویروس hpv در گلو
این ویروس در گلو باعث عفونتهای دهانی و گلو میشود و معمولا به شکل زگیلهای کوچک در گلو یا مجرای تنفسی ظاهر میگردند. برخی از انواع ویروس hpv در گلو با آسیب زدن به حلق و گلو، خطر ابتلا به سرطانهای ناحیه سر و گردن، از جمله سرطان حلق و لوزهها را افزایش میدهند. مشکلات در بلع، گلو درد یا تغییر صدا از علائم عفونت ویروس اچ پی وی هستند.
علت ویروس hpv
ویروس پاپیلومای انسانی از طریق تماس مستقیم با پوست یا غشای مخاطی فرد آلوده، تماس جنسی واژنی، مقعدی یا دهانی منتقل میشود. تماس پوست با پوست در نواحی آلوده نیز میتواند باعث انتقال ویروس میگردد. عوامل دیگری که خطر ابتلا به ویروس hpv را افزایش میدهند عبارتند از:
- تعدد شرکای جنسی
- عدم استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی
- سیستم ایمنی ضعیف
- سابقه سایر عفونتها
ویروس hpv در کودکان
ویروس پاپیلومای انسانی میتواند در کودکان نیز وجود داشته باشد، هرچند عفونتهای ناشی از این ویروس در کودکان کمتر شایع است. در بیشتر موارد، انتقال ویروس اچ پی وی به کودکان معمولا از طریق تماس با پوست یا از طریق تماس مستقیم با زگیلهای تناسلی یکی از والدین یا افراد دیگر صورت میگیرد. در بیشتر موارد، این عفونت در کودکان بهطور طبیعی و بدون درمان از بین میروند. با این حال، واکسیناسیون HPV در سنین بالاتر (معمولا از ۱۱ تا ۱۲ سالگی) توصیه میشود تا از عفونت با انواع پرخطر این ویروس جلوگیری شود و خطر ابتلا به سرطانهای مرتبط با اچ پی وی در بزرگسالی کاهش یابد.
ویروس hpv در مردان
ویروس hpv در مردان که از طریق تماس جنسی منتقل میشود نیز میتواند عوارض و علائم خاصی ایجاد کند. زگیلهای تناسلی یکی از شایعترین علائم این ویروس در مردان هستند که در نواحی تناسلی، مقعد یا کشاله ران ظاهر شده، بدون درد همراه با خارش و ناراحتی هستند.
برخی از انواع پرخطر hpv ریسک ابتلا به سرطانهای مختلف را در مردان افزایش میدهند ازجمله سرطان مقعد، سرطان آلت تناسلی و همچنین سرطانهای سر و گردن.
ویروس hpv در زنان
ویروس HPV (ویروس پاپیلومای انسانی) در زنان میتواند عوارض جدی ایجاد کند. این ویروس عمدتا از طریق تماس جنسی منتقل شده و باعث بروز زگیلهای تناسلی میگردد. همچنین، برخی از انواع پرخطر ویروس hpv میتوانند منجر به تغییرات غیرطبیعی در سلولهای گردن رحم شوند که به سرطان گردن رحم و سایر سرطانها در زنان ختم گردند.
ویروس hpv در استخر
این ویروس از طریق تماس مستقیم پوست با پوست منتقل میشود و احتمال انتقال آن در استخرها بسیار کم است چرا که نمیتواند برای مدت طولانی در محیطهای مرطوب و گرم مانند استخر زنده بماند. بنابراین، احتمال ابتلا به ویروس hpv در استخر یا سطوح موجود در استخر بسیار پایین است. با این حال، در صورتی که فردی با زگیل تناسلی یا دیگر علائم HPV در نواحی نزدیک استخر باشد و تماس مستقیم پوست با پوست صورت گیرد، احتمال انتقال وجود دارد.
انتقال ویروس hpv از طریق بوسیدن
انتقال ویروس hpv از طریق بوسیدن بهخصوص در بوسههای عمیق با افراد آلوده به زگیلهای دهانی یا عفونت در نواحی دهان و گلو امکان پذیر است. در این شرایط، ویروس میتواند از طریق تماس مستقیم با پوست یا غشای مخاطی منتقل شود. با این حال، احتمال انتقال ویروس اچ پی وی از طریق بوسیدن نسبت به انتقال از طریق تماس جنسی کمتر است. بیشتر عفونتهای ویروس hpv از طریق تماس جنسی واژنی یا مقعدی منتقل میشوند.
راه های تشخیص ویروس hpv (تست اچ پی وی)
تشخیص ویروس hpv روشهای مختلفی انجام میشود که عبارتند از:
- آزمایش پاپ اسمیر برای زنان که تغییرات غیرطبیعی در سلولهای گردن رحم را تشخیص میدهد.
- تست hpv که به صورت مجزا یا همزمان با پاپ اسمیر انجام میگیرد.
- معاینه بالینی زگیلهای تناسلی
- تستهای دهانی و نمونه برداری از زگیلهای ناحیه دهان و گلو
کولپوسکوپی برای اچ پی وی
کولپوسکوپی روش تشخیصی برای بررسی دقیق گردن رحم و نواحی اطراف آن است که معمولا بعد از دریافت نتایج غیرطبیعی آزمایش پاپ اسمیر انجام میشود. در کولپوسکوپی، پزشک با استفاده از دستگاهی به نام کولپوسکوپ، که یک میکروسکوپ بزرگ است، نواحی مشکوک را بررسی میکند.
در این روش، اگر مناطق غيرطبیعی شناسایی شوند، پزشک میتواند نمونهبرداری (بیوپسی) انجام دهد تا وجود ویروس hpv یا تغییرات پیشسرطانی را بررسی کند. کولپوسکوپی بهویژه در تشخیص عفونتهای ناشی از انواع پرخطر اچ پی وی و ارزیابی وضعیت سلولهای گردن رحم مفید است. این روش بدون درد است و معمولا در مطب پزشک انجام میشود. نتایج کولپوسکوپی مراحل بعدی درمان یا پیگیری را تعیین میکنند.
راه های درمان ویروس hpv
درمان ویروس hpv به نوع عفونت و علائم موجود بستگی دارد. در حال حاضر، هیچ درمان خاصی برای خود ویروس وجود ندارد، اما عوارض و علائم ناشی از آن را میتوان مدیریت کرد. راههای درمان عبارتند از:
- درمان زگیلهای تناسلی با کرمهای موضعی، فریز کردن (کرایوتراپی)، لیزر یا جراحی
- کولپوسکوپی و بیوپسی
- جراحی برای حذف سلولهای غیرطبیعی
- پیگیری منظم با آزمایشهای پاپ اسمیر و تست HPV
- واکسن برای درمان پیشگیرانه
۱. درمان دارویی ویروس hpv (داروی ضد ویروس hpv)
در حال حاضر، هیچ درمان دارویی ویروس hpv وجود ندارد. اما برخی داروهای ضد ویروس اچ پی وی هستند که بیماری را مدیریت و کنترل میکنند:
- کرم یا محلول موضعی پودوفیلوکس
- داروی موضعی ایمی کیموود
- تری کلرواستیک اسید برای از بین بردن زگیلها و تغییرات غیرطبیعی در سلولهای گردن رحم
- فریز کردن با نیتروژن مایع برای حذف زگیلها
- واکسن گارداسیل و سرواریکس برای جلوگیری از عفونت
۲. تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر ویروس hpv
راهکارهای تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر ویروس اچ پی وی عبارتند از:
- رژیم غذایی سالم و مصرف میوه، سبزیجات، غلات کامل و پروتئینهای کمچرب
- ویتامینها و مواد معدنی مانند ویتامین C، D و زینک
- فعالیت بدنی منظم و ورزش
- خواب کافی و باکیفیت
- مدیریت استرس با تکنیکهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن، یوگا یا تنفس عمیق
- اجتناب از سیگار و الکل
- دریافت واکسن HPV در سنین جوانی
۳. درمان خانگی ویروس hpv
درمان خانگی ویروس hpv عبارتست از:
- سیر
- چای سبز
- سرکه سیب برای درمان موضعی زگیلها
- آلوئه ورا
- رژیم غذایی سالم
۴. درمان ویروس hpv در طب سنتی
طب سنتی برای درمان ویروس اچ پی وی، سراغ مواد حاوی خاصیت ضد التهابی و تقویت کننده سیستم ایمنی میرود. طب سنتی بر مصرف زردچوبه، سیر، چای سبز، آلوئه ورا و سرکه سیب برای درمان موضعی زگیلها تاکید دارد. البته بهتر است قبل استفاده با پزشک متخصص مشورت کنید.
۵. پاکسازی ویروس hpv در مردان
پاکسازی ویروس hpv در مردان با رژیم غذایی، فعالیت بدنی منظم، خواب کافی، مدیریت استرس، پرهیز از مصرف سیگار و الکل انجام میشود. جهت مدیریت علائم حتما باید تحت معاینه منظم باشید.
۶. پاکسازی ویروس hpv در زنان
روشهای پاکسازی ویروس اچ پی وی در زنان مشابه روشهای رفع این ویروس در مردان است و با رژیم غذایی سالم، مکملهای غذایی، حذف دخانیات و نوشیدنیهای الکلی، استراحت کافی، کنترل و مدیریت استرس و ورزش منظم انجام میشوند. عدم مصرف قرصهای ضد بارداری در بلند مدت و تزریق واکسن گارداسیل از دیگر روشهای پاکسازی ویروس hpv در زنان هستند.
راه های پیشگیری از ویروس hpv
راههای پیشگیری از ویروس hpv عبارتند از:
- واکسن HPV
- استفاده از کاندوم حین رابطه جنسی
- محدود کردن تعداد شرکای جنسی
- انجام معاینات منظم
- آزمایش پاپ اسمیر
- رعایت بهداشت شخصی
- تقویت سیستم ایمنی از طریق رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی منظم
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
در این مقاله شما را با پاسخ پرسش ویروس hpv چیست آشنا نمودیم. پیشگیری از ویروس اچ پی وی برای مبارزه با سرطان گردن رحم ضروری است. همه انواع hpv به یک اندازه خطرناک نیستند. HPV که باعث زگیلهای تناسلی میشود ممکن است موجب خجالت شود، اما این ویروس بیضرر است. سیستم ایمنی بدن قادر است بیشتر عفونتهای HPV را از بین ببرد. در مواردی که بدن نتواند با عفونت مقابله کند، حتما باید به پزشک مراجعه کنید و تحت نظر دکتر متخصص زنان یا پزشک اورولوژی و معاینات منظم باشید. در صورتی که تمایل به حضور در مطب ندارید میتوانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای مشاوره آنلاین دکتر زنان یا دکتر اورولوژیست آنلاین کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!