فهرست مطالب
خنده درمانی یک رویکرد جهانی غیر دارویی برای کاهش استرس و اضطراب افراد است. از زمانهای قدیم، خنده برای تأثیرگذاری بر رفتار شناختی و به منظور بهبود و برقراری روابط فیزیکی، روانی و اجتماعی سالم مورد استفاده قرار گرفته است. گنجاندن خنده درمانی در زندگی روزمره میتواند به سادگی تماشای فیلمها یا نمایشهای کمدی، خواندن کتابهای خنده دار یا شرکت در کلاسهای یوگای خنده باشد. شروع با روشهای کوچک و ادغام تدریجی آنها با روشهای کلیدیتر میتواند به ورود بیشتر جنبههای طنز به زندگی کمک کند. با خواندن این مقاله از دکترتو، خنده درمانی را بیشتر خواهید شناخت و همچنین با بهترین متخصصان روانشناسی و روانپزشکی که در این زمینه به شما کمک خواهند کرد آشنا خواهید شد. همچنین با نحوه دریافت نوبت از طریق وبسایت دکترتو که یکی از سادهترین راهها برای دریافت نوبت از بهترین متخصصان است شما را آشنا خواهیم کرد.
خنده درمانی چیست؟
همانطور که در قسمت مقدمه هم اشاره و به صورت مختصر توضیح داده شد، خنده درمانی شامل استفاده از روشهای شوخ طبعی و خندهدار برای بهبود سلامت و تسکین استرس، تسکین درد و بهبود خلق و خو است.
بهنوعی، خنده درمانی از شوخ طبعی برای کمک به تسکین درد و استرس و بهبود حس خوب در فرد استفاده میکند. ممکن است برای کمک به افراد برای مقابله با یک بیماری جدی مانند سرطان استفاده شود. خنده درمانی ممکن است شامل تمرینات خنده، دلقک درمانی، تماشای فیلمهای کمدی، کتاب، بازی و پازل باشد.
انواع روش های خنده درمانی
اخنده درمانی روشهای مختلفی دارد که در ادامه بعضی از مهمترین و پرکاربردترین آنها را نام برده و توضیح دادهایم:
۱. دلقک درمانی
دلقک درمانی یک هنر درمانی بین رشتهای دارای مهارتهای متعددی از جمله طنز، نمایش، موسیقی و رقص است که همه این موارد تاثیری مفید و درمانی بر بیماران خواهند داشت.
۲. یوگا در خنده درمانی
شامل تمرینات مختلف حرکتی و تنفسی کمک به خندیدنهای عمدی و از ته دل است. یوگا به عنوان یک روش درمان برای بیماریهای جسمی، روانی و روحی استفاده میشود.
۳. طنز درمانی
نوعی درمان که از شوخ طبعی برای کمک به تسکین درد و استرس و بهبود حس خوب در فرد استفاده میکند. ممکن است از این روش برای کمک به افراد و بهمنظور مقابله با یک بیماری جدی مانند سرطان استفاده شود.
فواید خنده درمانی
یک خنده خوب اثرات کوتاهمدت بسیار خوبی دارد. وقتی شروع به خندیدن میکنید، نه تنها بار ذهنی شما سبک میشود بلکه در واقع تغییرات فیزیکی مختلفی هم در بدن شما ایجاد خواهد شد. برخی از مهمترین فواید خنده درمانی را در ادامه نام برده و بیشتر توضیح دادهایم:
۱. بهبود سلامت روانی
خنده درمانی، یکی از روشهای بهبود سلامت روان به شکل غیردارویی است که بر کاهش استرس و اضطراب اثر میگذارد. از زمانهای قدیم، خنده برای تاثیرگذاری بیشتر رفتار شناختی و بهمنظور بهبود روابط فیزیکی، روانی و اجتماعی مورد استفاده قرار میگرفته است.
خندیدن سطح هورمون استرس یعنی کورتیزول را کاهش میدهد و سیستم پاداش دوپامینرژیک مزولیمبیک را در مغز فعال میکند.
۲. شادی بیشتر و رفع افسردگی
بسیاری از مردم افسردگی را تجربه میکنند که گاهی اوقات به دلیل بیماریهای مزمن است. خنده میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند و از راه های درمان افسردگی است. باعث میشود احساس شادی بیشتری داشته باشید. همچنین میتواند عزت نفس شما را هم بهبود بخشد.
۳. خنده برای کاهش استرس و فشار روانی
خنده هورمونهای استرس را کاهش میدهد و از راه های مقابله با استرس است. کورتیزول هورمون استرس اولیه ما است که در مواقع استرسی در سراسر بدن گردش میکند. خنده واقعی میتواند سطح کورتیزول را با افزایش دریافت اکسیژن و تحریک گردش خون در سراسر بدن کاهش دهد.
۴. فواید اجتماعی خنده (بهبود روابط اجتماعی ناشی از خنده)
خنده یکی از موثرترین ابزارها برای شاداب نگه داشتن روابط است. این رفتار پیوندهای قوی و پایداری را ایجاد میکند و به شادی، سرزندگی و انعطافپذیری میافزاید. شوخ طبعی یک راه قدرتمند و موثر برای التیام رنجشها، اختلاف نظرها و آسیبها است. خندیدن در مواقع سخت، افراد را با هم متحدتر میکند. با شوخ طبعی و ارتباط خوب، میتوانید احساسات مثبت و روابط عاطفی خوبی ایجاد کنید.
۵. فواید جسمانی خنده
از جمله تاثیرات خنده بر سلامت جسم میتوان موارد زیر را نام برد:
- خنده درمانی و خندیدن سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند.
- افکار منفی در واکنشهای شیمیایی ظاهر میشوند که میتوانند با وارد کردن استرس بیشتر به سیستم بدن و کاهش ایمنی آن، سلامت را تحت تاثیر قرار دهند. در مقابل، افکار مثبت در واقع میتوانند نوروپپتیدهایی را آزاد کنند که به مبارزه با استرس و بیماریهای بالقوه جدیتر کمک میکنند.
- خندیدن خلق و خو را تقویت کرده و بهبود میبخشد.
- خنده ممکن است با وادار کردن بدن به تولید مسکنهای طبیعی، درد را کاهش دهد.
- از بدن در برابر اثرات مخرب استرس محافظت میکند.
- اندامهای زیادی را تحریک میکند.
- خندیدن دریافت هوای غنی از اکسیژن را افزایش میدهد.
- قلب، ریهها و ماهیچهها را تحریک میکند.
- اندورفینهایی را که توسط مغز آزاد میشود، افزایش میدهد.
- خنده همچنین میتواند گردش خون را تحریک کرده و به آرامش عضلات کمک کند. هر دو این موارد میتوانند به کاهش برخی از علائم فیزیکی استرس کمک کنند.
- باعث سوزاندن کالری میشود.
- سبب ورزش شانه، کمر و شکم میشود.
۶. فواید خنده برای پوست صورت
برای شکل گرفتن یک به لبخند به ۴۳ عضله نیاز است. آن را به عنوان یک ماساژ صورت نیز در نظر بگیرید که عضلات صورت شما را محکم، انعطافپذیر نگه میدارد و همچنین اکسیژن را بهخوبی تامین میکند که در کل اثر جوانسازی قوی دارد. همچنین مشخص شده است که خنده اثرات تسکیندهنده فوق العادهای دارد که میتواند ظاهر خطوط ریز و چین و چروک را کاهش دهد.
۷. فواید خنده از ته دل
یک خنده از ته دل و واقعی باعث ترشح اندورفین در بدن میشود، هورمونی که استرس و التهاب را کاهش داده و به آرامش قلب و عروق خونی کمک میکند.
۸. فواید ذهنی خنده
در این بین خنده هم به خودی خود فواید ذهنی بسیاری دارد که عبارتند از:
- اضافه کردن شادی و شوق به زندگی
- کاهش دادن اضطراب و تنش
- از بین بردن استرس
- بهبود وضعیت خلق و خو
- تقویت و افزایش میزان تابآوری
۹. تأثیر خنده بر دیابت
به نظر میرسد که افراد مبتلا به دیابت که حس شوخ طبعی مثبتی دارند، دیابت خود را بهتر کنترل میکنند.
انواع لبخند
ما به صورت کلی دو نوع لبخند داریم، یکی لبخند حقیقی و دیگری لبخند هیجانی که با هر یک در ادامه بیشتر آشنا خواهید شد:
نوع | توضیح |
---|---|
لبخند حقیقی | لبخند واقعی باعث حرکت چشمها میشود. هنگامی که لبخند واقعی است دو ماهیچه در صورت به سمت بالا خم میشوند. |
لبخند هیجانی | لبخند هیجانی فقط عضله زیگوماتیکوس را حرکت میدهد و گوشههای لب را به سمت بالا میکشد. |
نحوه انجام خنده درمانی
خنده درمانی در چند مرحله انجام میشود که عبارتند از:
- مرحله ۱: ورود به کلاس و خوشامد گویی
- مرحله ۲: تمرینات کف زدن و گرم کردن دستها
- مرحله ۳: آواز خواندن و حرکت بدن
- مرحله ۴: تنفس عمیق
- مرحله ۵: بازیگوشی کودکانه
- مرحله ۶: تمرینات خنده
- مرحله ۷: مدیتیشن خنده
- مرحله ۸: فعالیتهای زمینی
کلاس های خنده درمانی چیست و چگونه برگزار می شوند؟
در طول کلاسهای خنده درمانی از شوخ طبعی و انواع مختلفی از روشهای خنده درمانی اما به شکلی برنامهریزی شده برای بهبود سلامت روحی و جسمی افراد و همچنین تسکین استرس، تسکین درد و بهبود خلق و خوی استفاده میشود.
کتاب های خنده درمانی
از جمله کتابهای خنده درمانی موثر و شناخته شده میتوان به کتاب خنده درمانی در ایران (یوگا خنده) نوشته محمد سخاوتپور و همچنین کتاب لطفا لبخند بزنید نوشته مهدی خدامیان آرانی اشاره کرد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
وقتی بخندید و شاد باشید خیلی زود شاهد اثرات مثبت و معجزه آسای آن در زندگی خود خواهید بود. خندیدن به بهبود سلامت جسمی و روانی شما کمک میکند. اما اگر فردی شاد نیستید و برای خندیدن و شاد بودن راهی را نمیدانید از متخصصان در زمینه خنده درمانی کمک بگیرید. هرچه زودتر شیوه زندگی خود را تغییر دهید و خندیدن را در زندگیتان جای دهید، خیلی بیشتر و زودتر هم با اثرات معجزهگر آن روبهرو خواهید شد.
از طریق وبسایت دکترتو میتوانید با بهترین متخصص روانشناسی یا متخصص اعصاب و روان در این زمینه آشنا شوید و از آنها بهراحتی کمک بگیرید. اگر نیاز به مشاوره آنلاین دارید، در دکترتو به سادگی میتوانید نوبت جلسه خنده درمانی خود را ثبت و ویزیت آنلاین روانپزشک یا مشاوره آنلاین روانشناسی دریافت کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
رایگانه و در دسترس