تاثیر مصرف روغن ماهی بر بیماری‌های قلبی برای بسیاری از افراد سوال است. متنی که در زیر می‌خوانید ترجمه‌ی مطلبی از سایت WebMD (وبسایت معتبر پزشکی و سلامتی) است. این مطلب در بخش وبلاگ این سایت، به قلم و زبان دکتر تاد هرست، متخصص قلب منتشر شده است. مطالب منتشر شده در این بخش از سایت وب‌اِم‌دی صرفا نظر نویسنده است و تایید یا رد نمی‌شود.
در ادامه نظر یک متخصص قلب در مورد مصرف مکمل‌های روغن ماهی و تاثیر آن بر قلب را بخوانید:
«آیا لازم است مکمل روغن ماهی مصرف کنم؟» این سوال کارِن، یکی از مریض‌های من است که ۳ ماه قبل تجربه‌ی حمله قلبی را داشت.
کارِن در حال حاضر وضعیت خوبی دارد. او در حال گذراندن دوره‌ی توانبخشی قلب است. داروهایش را مصرف می‌کند و میزان کلسترولش در وضعیت خوبی است. با این حال می‌خواهد بداند که آیا لازم است کار دیگری هم برای سلامت قلب خود انجام دهد یا نه.
به عنوان یک متخصص قلب بیمارانم دائما از من می‌پرسند که آیا لازم است مکمل‌های روغن ماهی برای سلامت قلب خود استفاده کنند؟ بسیاری از مریض‌ها در مورد فواید روغن ماهی شنیده‌اند و مثل کارِن می‌خواهند هر کاری از دستشان بر می‌آید انجام دهند تا قلبشان در سلامت کامل باشد.
این سوال ساده‌ای است اما جواب دادن به این سوال چندان آسان نیست. مصرف مکمل‌های روغن ماهی جدا از اینکه تا چه اندازه مفید است، در سال‌های اخیر بسیار رایج شده است. توصیه من در مورد فواید روغن ماهی مثل بسیاری از متخصصان دیگر نسبت به ۱۰ سال گذشته تغییر کرده است.
آیا مکمل روغن ماهی برای قلب مفید است؟
داستان ارتباط روغن ماهی با سلامت قلب به مشاهده و بررسی جوامعی بر می‌گردد که میزان زیادی ماهیهای چرب مصرف می‌کردند. آمار حمله قلبی و سکته در افراد این جوامع پایین‌تر از افراد دیگر بود. از آنجایی که این رژیم غذایی از لحاظ چربی چندغیراشباع (یکی از انواع چربی‌های غیر اشباع) و اسید چرب امگا ۳ بسیار غنی بود منجر به این فرضیه شد که این دست چربی‌ها برای قلب مفید است.
در اواخر دهه‌ی ۹۰ میلادی یک تحقیق جامع در ایتالیا نشان داد افرادی که از حمله قلبی جان سالم به در برده‌اند و به شکل . اتفاقی اسیدهای چرب مثل امگا ۳ یا روغن ماهی مصرف می‌کردند میزان مرگ، حمله قلبی و سکته کمتری نسبت به کسانی که این مکمل‌ها را استفاده نمی‌کردند داشتند. این تحقیق باعث شد که انجمن قلب آمریکا روغن ماهی را به بیمارانی که مشکل قلبی دارند توصیه کند و بسیاری از متخصصین، تجویز مکمل‌های روغن ماهی را پی گرفتند. زمان زیادی نگذشت که روغن ماهی برای افرادی که مشکلات قلبی هم نداشتند تجویز می‌شد.
خواص قرص روغن ماهی به نظر یک معجزه می‌رسید که لازم بود هرکسی آن را مصرف کند.
اما مثل بسیاری از موارد، روغن ماهی به آن اندازه‌ای که در ابتدا به نظر می‌رسید موثر نبود. تحقیقات جانبی بعدی به سختی توانست ارتباطی بین خواص روغن ماهی وسلامت قلب پیدا کند.
شواهد درباره فواید روغن ماهی چه می‌گویند؟
داروها بر اساس شواهد و نتایجی که دارند بخشی از اعتبار خود را به دست می‌آورند. در بهترین وضعیت، این موضوع به این معنی است که درمان‌هایی که تجویز می‌شود به دقت توسط تحقیقات علمی بررسی و فواید آن تایید شده و تکرارپذیر است.
شواهد اثبات اثربخشی داروها زمانی مفید است که تمام شواهد تاثیر یکسانی را نشان دهد. اما وقتی نتایج متفاوت است باید چکار کنیم؟ زمانی که بعضی از تحقیقات فواید یک روش درمانی را نشان می‌دهد اما بقیه تحقیقات نتیجه دیگری نشان می‌دهند باید چکار کرد؟ معمولا در این شرایط نوع نگاه شما است که واقعیت درست را تعیین می‌کند. بعضی‌ها ترجیح می‌دهند نیمه‌ی پر لیوان را ببینند و بعضی‌ها برعکس.
در این شرایط که برای یک سوال پاسخ‌های مختلفی وجود دارد از روشی فراتحلیل کمک گرفته می‌شود. در روش فراتحلیل، تحقیقات مختلف ترکیب شده و در یک تحقیق واحد جمع می‌شود. ایده‌ی پشت این روش این است که با ترکیب اطلاعات، ممکن است بتوانیم در مورد پاسخ صحیح تصمیم بهتری بگیریم.
خوشبختانه در سال گذشته ۲ مورد فراتحلیل در مورد مکمل‌های روغن ماهی انجام شده است. یکی از تحقیقات فایده‌ی کمی را نشان می‌دهد و تحقیق دیگر سودی را نشان نمی‌دهد.
آیا باید قرص روغن ماهی مصرف کنم؟
به سوال بیمارمان در مورد تاثیر روغن ماهی بر قلب برگردیم. من این موارد را در مورد مکمل‌ها و قرص روغن ماهی به بیمارانم می‌گویم:
- اگر مصرف مکمل‌های ماهی سودی داشته باشد سود آن چندان زیاد نیست.
- یک راه بسیار بهتر برای دریافت اسید چرب امگا ۳ مصرف دو روز در هفته‌ی ماهیهای چرب مثل ساردین، شاه‌ماهی، تن باله‌دراز، سالمون و … است.
- اگر تصمیم گرفتید مکمل‌های روغن ماهی مصرف کنید به سراغ محصولات شرکت‌های معتبر و با کیفیت بروید.
در نهایت: من مکمل‌های روغن ماهی را به بیمارانم پیشنهاد نمی‌کنم و خودم هم مصرف نمی‌کنم. اما طبیعی است که افراد دیگر ممکن است اطلاعات را به شکل دیگری تحلیل کنند و برای تجویز یا عدم تجویز مکمل و قرص روغن ماهی نتیجه‌ی متفاوتی بگیرند.
منبع: WebMD
