فهرست مطالب
دندان عقل آخرین دندان آسیایی است که در دهان ظاهر می‌شود. در بسیاری از موارد، این دندان‌ها به دلیل کمبود فضا یا رشد غیرطبیعی، باعث درد، التهاب، پوسیدگی یا آسیب به سایر دندان‌ها می‌شوند. به همین دلیل، کشیدن دندان عقل به یکی از رایج‌ترین اقدامات دندانپزشکی تبدیل شده است. آگاهی از دلایل، روش‌ها و مراقبت‌های بعد از کشیدن دندان عقل می‌تواند به کاهش نگرانی بیماران و بهبود روند بهبودی کمک کند.
کشیدن دندان عقل چیست؟
کشیدن دندان عقل به فرایند جراحی یکی از دندان‌های آسیای سوم (دندان عقل) از دهان گفته می‌شود. دندان عقل معمولاً در سنین ۱۷ تا ۲۵ سالگی رشد می‌کنند و اغلب به دلیل نداشتن فضای کافی در فک یا رشد نامناسب (کج، نهفته یا نیمه‌نهفته) نیاز به کشیده شدن دارند. در برخی موارد، کشیدن دندان برای جلوگیری از درد، عفونت، فشار به سایر دندان‌ها توصیه می‌شود. این فرایند بسته به شرایط دندان ممکن است ساده یا نیازمند جراحی باشد.
خدمات دندانپزشکی
با بهترین کیفیت از پزشکان برتر
تاثیر کشیدن دندان عقل بر صورت
تأثیر کشیدن دندان عقل معمولاً موقتی است و در اغلب موارد ظاهر چهره را به طور دائمی تغییر نمی‌دهد. اما بنابر به شرایط هر فرد، ممکن است تغییرات مختلفی پس از کشیدن دندان عقل مشاهده شود. در جدول زیر این موارد را مشاهده می‌کنید.
| تغییر | شرح علت |
|---|---|
| تورم صورت | یکی از شایع‌ترین عوارض موقت است که معمولاً طی چند روز فروکش می‌کند. |
| کبودی یا سفتی عضلات فک | ممکن است باعث احساس سنگینی یا تغییر جزئی در تقارن صورت شود که موقتی است. |
| تغییر در فرم فک | در موارد بسیار نادر، اگر چند دندان عقل همزمان کشیده شوند و استخوان فک به شدت تحلیل رود، ممکن است کمی تأثیر در فرم کلی فک پایین دیده شود. |
| از بین رفتن فشار دندان عقل بر دندان‌های اطراف | در برخی افراد این موضوع می‌تواند باعث کاهش فشردگی دندان‌ها و کمی نظم بیشتر شود، اما این تغییرات ظاهری جزئی‌اند. |
زمان کشیدن دندان عقل
زمان مناسب برای کشیدن دندان عقل معمولاً زمانی است که دندان باعث درد، عفونت، التهاب لثه یا مشکلاتی مانند کج‌روی و فشار به دندان‌های دیگر شود. بهترین زمان معمولاً در سنین جوانی (حدود ۱۷ تا ۲۵ سالگی) است که ریشه‌ها هنوز کامل نشده و بهبودی سریع‌تر انجام می‌شود.
فرق جراحی با کشیدن دندان عقل
کشیدن دندان عقل بسته به وضعیت قرارگیری دندان در فک، می‌تواند به دو صورت ساده یا جراحی انجام شود. تفاوت این دو روش در میزان دسترسی به دندان و اقدامات مورد نیاز برای خارج کردن آن است.
- کشیدن ساده دندان عقل زمانی انجام می‌شود که دندان کاملاً از لثه بیرون آمده و قابل مشاهده باشد؛ در این حالت دندانپزشک بدون نیاز به برش، آن را با ابزارهای معمول خارج می‌کند.
- جراحی دندان عقل در مواردی است که دندان نهفته یا نیمه‌نهفته باشد و برای خارج کردن آن نیاز به برش لثه و گاهی استخوان فک وجود دارد. جراحی دندان عقل معمولاً زمان‌برتر، تهاجمی‌تر و همراه با بخیه و مراقبت‌های بعدی بیشتری نسبت به کشیدن ساده است.
انواع کشیدن دندان عقل
کشیدن دندان عقل بسته به موقعیت و وضعیت دندان در دهان به چند نوع اصلی تقسیم می‌شود. هر یک از این روش‌ها بر اساس میزان بیرون‌زدگی دندان، نهفتگی، یا پیچیدگی دسترسی انتخاب می‌شود:
- کشیدن ساده: زمانی انجام می‌شود که دندان عقل به‌طور کامل از لثه بیرون آمده و دسترسی مستقیم به آن وجود دارد. این روش بدون جراحی و با ابزارهای معمولی انجام می‌شود.
- کشیدن نیمه‌نهفته (نسبتاً جراحی): در این حالت بخشی از دندان از لثه بیرون آمده و بخشی دیگر در لثه یا استخوان گیر کرده است. برای خارج کردن آن معمولاً نیاز به برش کوچکی در لثه وجود دارد.
- جراحی دندان عقل نهفته: زمانی که دندان به‌طور کامل زیر لثه یا داخل استخوان فک قرار دارد و دیده نمی‌شود. این نوع کشیدن به روش جراحی انجام می‌شود و ممکن است نیاز به برش لثه، برداشتن استخوان و حتی تقسیم دندان به چند قطعه برای خروج راحت‌تر داشته باشد.
می‌خوای بدونی چه نوع کشیدن دندان برات مناسبه؟
ار متخصص راهنمایی بگیر.
کاربردهای کشیدن دندان عقل
کاربردهای کشیدن دندان عقل بیشتر به دلایل پیشگیرانه یا درمانی مربوط می‌شود و در بسیاری از موارد، برای جلوگیری از عوارض احتمالی در آینده توصیه می‌شود. در ادامه به مهم‌ترین کاربردهای آن اشاره می‌شود:
- پیشگیری از نامرتبی دندان‌ها: دندان عقل ممکن است با فشار به دندان‌های مجاور، باعث به‌هم‌ریختگی نظم دندان‌ها شود، به‌ویژه پس از ارتودنسی.
- درمان درد یا التهاب: رشد ناقص یا نهفتگی دندان عقل می‌تواند باعث التهاب لثه، درد فک یا سردرد شود.
- جلوگیری از پوسیدگی یا عفونت: دندان‌های عقل به‌دلیل موقعیت دشوار، بیشتر در معرض پوسیدگی یا عفونت قرار دارند و تمیز کردن آن‌ها سخت‌تر است.
- رفع فشار بر سایر دندان‌ها: کشیدن دندان عقل می‌تواند فشار روی دندان‌های پشتی را کاهش دهد و از تحلیل استخوان یا مشکلات فکی جلوگیری کند.
- کمک به درمان‌های تخصصی: گاهی قبل از شروع درمان‌هایی مانند ارتودنسی، ایمپلنت یا جراحی فک، کشیدن دندان عقل ضروری است.
کشیدن دندان عقل برای چه کسانی مناسب است؟
افرادی که دندان عقلشان باعث درد، التهاب یا عفونت شده یا رشد نامناسب دارد، بهتر است آن را بکشند. همچنین کسانی که در حال انجام ارتودنسی هستند و دندان عقل ممکن است باعث جابه‌جایی دندان‌ها شود، باید این دندان را بکشند. تصمیم نهایی توسط دندانپزشک پس از معاینه و بررسی دقیق گرفته می‌شود.
کشیدن دندان عقل برای چه کسانی مناسب نیست؟
کشیدن دندان عقل برای افرادی که سلامت کلی مناسبی ندارند یا مشکلات پزشکی جدی مانند بیماری‌های قلبی یا دیابت کنترل‌نشده دارند، ممکن است مناسب نباشد. همچنین در مواردی که دندان عقل بدون مشکل و به‌طور طبیعی رشد کرده و باعث درد یا عفونت نمی‌شود، کشیدن آن توصیه نمی‌شود.
مزایای کشیدن دندان عقل
این عمل می‌تواند از بروز درد، عفونت و التهاب لثه جلوگیری و مشکلات ناشی از دندان‌های نهفته یا کج را رفع کند. همچنین با حذف فشار دندان عقل بر دندان‌های مجاور، به جلوگیری از نامرتبی و به‌هم‌ریختگی دندان‌ها کمک می‌کند. کشیدن دندان عقل همچنین می‌تواند روند درمان‌های ارتودنسی را تسهیل کند و احتمال ایجاد کیست یا آسیب به استخوان فک را کاهش دهد. در نتیجه، این اقدام به بهبود سلامت کلی دهان و افزایش راحتی بیمار منجر می‌شود.
متن انگلیسی:
webmd
Sometimes, your mouth isn’t big enough for more teeth to grow in. Your jaw has no room for an extra set of molars. Because of this, wisdom teeth may come in at the wrong angle and press against your other teeth.
ترجمه متن:
گاهی دهان شما به اندازه کافی بزرگ نیست که جای کافی برای رشد دندان‌های اضافی داشته باشد. فک شما فضای لازم برای مجموعه اضافی دندان‌های آسیاب (دندان عقل) ندارد. به همین دلیل، دندان‌های عقل ممکن است با زاویه نادرستی رشد کنند و به دندان‌های دیگر فشار وارد کنند.
روش کشیدن دندان عقل
روش کشیدن دندان عقل بستگی به وضعیت و محل قرارگیری دندان دارد و معمولاً به دو صورت انجام می‌شود. در کشیدن ساده، وقتی دندان عقل به‌طور کامل از لثه بیرون آمده و قابل دسترسی است، دندانپزشک با استفاده از ابزارهای مخصوص، دندان را به آرامی خارج می‌کند. اما اگر دندان عقل نهفته یا نیمه‌نهفته باشد، نیاز به جراحی دارد؛ در این روش، ابتدا برشی روی لثه ایجاد می‌شود تا دندان و گاهی بخشی از استخوان فک دیده شود، سپس دندان ممکن است به قطعات کوچکتر تقسیم شده و به تدریج خارج گردد. پس از خارج کردن دندان، ناحیه جراحی تمیز شده و در صورت نیاز بخیه زده می‌شود. مراقبت‌های بعد از عمل برای بهبود سریع‌تر و جلوگیری از عفونت اهمیت زیادی دارد.
قبل از کشیدن دندان عقل چه باید کرد؟
ابتدا باید با دندانپزشک خود مشاوره کنید و معاینات لازم از جمله عکس رادیولوژی انجام دهید تا وضعیت دندان و بهترین روش کشیدن مشخص شود. همچنین در صورت استفاده از داروهای خاص یا داشتن بیماری‌های مزمن، حتماً پزشک خود را مطلع کنید. روز جراحی بهتر است غذای سبک بخورید و از مصرف الکل یا دخانیات خودداری کنید. در نهایت، بهتر است یک همراه داشته باشید تا پس از عمل شما را همراهی کند و مراقبت‌های اولیه را انجام دهد.
مراقبت های بعد کشیدن دندان عقل
بعد از کشیدن دندان عقل، باید گاز استریل را فشار دهید تا خونریزی کنترل شود و از شستشوی شدید دهان خودداری کنید تا لخته خون حفظ شود. مصرف غذاهای نرم و داروهای تجویزی را فراموش نکنید و از فعالیت‌های سنگین و سیگار کشیدن پرهیز کنید. رعایت نکات مربوط به مراقبت های بعد از کشیدن دندان به تسریع بهبودی و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند.
متن انگلیسی:
mayoclinic
Try not to spit too much so that you don’t remove the blood clot from the socket. Replace gauze over the surgical site as directed by your dentist or oral surgeon.
ترجمه متن:
سعی کنید زیاد تف نکنید تا لخته خون در حفره دهان خارج نشود. گاز استریل را طبق دستور دندانپزشک یا جراح دهان روی محل جراحی قرار دهید و تعویض کنید.
۱. بعد از کشیدن دندان عقل تا چند ساعت چیزی نخوریم؟
بهتر است حداقل ۲ تا ۳ ساعت چیزی نخورید تا لخته خون در محل جراحی تشکیل و حفظ شود. خوردن غذا یا نوشیدنی زودتر از این زمان ممکن است باعث خونریزی یا اختلال در روند بهبودی شود.
۲. روش بند اوردن خونریزی بعد از کشیدن دندان عقل
برای بند آوردن خونریزی ابتدا یک گاز استریل تمیز را به آرامی روی محل خونریزی قرار دهید و با فشار ملایم آن را نگه دارید. این کار باعث تشکیل لخته خون و توقف خونریزی می‌شود. همچنین بهتر است سر خود را کمی بالا نگه دارید و از فعالیت‌های سنگین یا مکیدن (مثل استفاده از نی) خودداری کنید تا خونریزی قطع شود. اگر خونریزی بیش از چند ساعت ادامه داشت، حتماً با دندانپزشک خود تماس بگیرید.
مراقبت‌های بعد خارج کردن دندان عقل رو نمی‌دونی؟ مشاوره بگیر.
۳. اب نمک بعد از کشیدن دندان عقل
چند ساعت بعد از کشیدن دندان عقل، استفاده از آب نمک گرم برای شستشوی ملایم دهان بسیار مفید است. آب نمک به کاهش التهاب، تسریع بهبودی و جلوگیری از عفونت کمک می‌کند. معمولاً از روز بعد از کشیدن دندان، می‌توانید چند بار در روز محل جراحی را با محلول آب نمک گرم (یک قاشق چای‌خوری نمک در یک لیوان آب گرم) به آرامی شستشو دهید، اما مراقب باشید که زیاد محکم آب را قرقره نکنید تا لخته خون در محل کشیدن دندان آسیب نبیند.
۴. بعد کشیدن دندان عقل چی بخوریم؟
بهتر است غذاهای نرم، خنک و راحت جویده شود تا به محل جراحی فشار وارد نشود. غذاهایی مانند سوپ ولرم، پوره سیب‌زمینی، ماست، ژله، موز نرم و اسموتی گزینه‌های مناسبی هستند. از خوردن غذاهای داغ، سفت، تند یا خیلی گرم تا چند روز خودداری کنید تا التهاب و درد کاهش یابد و روند بهبودی بهتر طی شود.
عوارض کشیدن دندان عقل
عوارض کشیدن دندان عقل ممکن است شامل درد و تورم در ناحیه جراحی، خونریزی طولانی‌مدت و عفونت باشد. همچنین در برخی موارد، امکان آسیب به اعصاب اطراف و خشکی حفره دندانی (dry socket) وجود دارد که باعث درد شدید می‌شود. رعایت مراقبت‌های بعد از عمل به کاهش این عوارض کمک می‌کند.
۴.۹ (۲۴۴ نظر)۴.۶ (۲۵۲ نظر)۴.۹ (۱۷۹ نظر)۴.۹ (۱۷۲ نظر)۵ (۱۵۱ نظر)۵ (۱۲۰ نظر)۱. درد بعد از کشیدن دندان عقل
درد بعد از کشیدن طبیعی است و معمولاً چند روز تا یک هفته ادامه دارد. این درد ناشی از التهابی است که به دنبال جراحی ایجاد می‌شود و با مصرف داروهای مسکن تجویز شده توسط دندانپزشک قابل کنترل است. اگر درد شدید یا طولانی شد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
۲. ورم بعد از کشیدن دندان عقل
تورم یک واکنش طبیعی بدن به جراحی است که معمولاً در ۲ تا ۳ روز اول بعد از عمل به اوج می‌رسد و سپس به تدریج کاهش می‌یابد. استفاده از کمپرس سرد در ۲۴ ساعت اول می‌تواند به کاهش ورم کمک کند. اگر ورم بیش از حد طولانی شود یا با درد شدید و تب همراه باشد، باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
۳. بوی بد دهان بعد از کشیدن دندان عقل
بوی بد دهان معمولاً به دلیل تجمع باکتری‌ها و بقایای غذایی در محل جراحی است. شستشوی ملایم با آب نمک گرم و رعایت بهداشت دهان به کاهش بو کمک می‌کند. در صورت بوی بد همراه با درد یا تورم، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید.
۴. تورم لثه بعد از کشیدن دندان عقل
تورم لثه یک واکنش طبیعی بدن به جراحی است که معمولاً تا چند روز ادامه دارد. استفاده از کمپرس سرد در ۲۴ ساعت اول می‌تواند به کاهش ورم کمک کند. اگر تورم زیاد شد یا با درد و تب همراه بود، باید به دندانپزشک مراجعه کنید.
۵. عفونت بعد از کشیدن دندان عقل
عفونت ممکن است باعث درد شدید، تورم زیاد، تب و ترشح چرک از محل جراحی شود. رعایت دقیق نکات بهداشتی و مصرف داروهای تجویزی به پیشگیری از عفونت کمک می‌کند. در صورت بروز علائم عفونت، حتماً سریعاً به دندانپزشک مراجعه کنید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
کشیدن دندان عقل عملی رایج است که در بسیاری از موارد به بهبود سلامت دهان کمک می‌کند، اما نیازمند مراقبت‌های دقیق قبل و بعد از جراحی است. در صورت بروز درد شدید، تورم غیرطبیعی، خونریزی طولانی یا علائم عفونت، باید فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید تا از بروز مشکلات جدی‌تر جلوگیری شود. همیشه قبل از اقدام به کشیدن دندان عقل با متخصص مشورت کرده و توصیه‌های او را به دقت دنبال کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!