فهرست مطالب
زمانی که میپرسیم برای سرطان مری چی خوبه مهمترین نکته این است که بدانیم انتخابهای درست در سبک زندگی و تغذیه چهقدر میتوانند روند درمان و کیفیت زندگی را بهتر کنند. اطلاع از اینکه کدام خوراکیها التهاب را کم میکنند، چه عادتهایی به کاهش علائم کمک میکنند و چه رفتارهایی باید کنار گذاشته شود، اولین قدم آگاهانه در این مسیر است. با شناخت درست، میتوان برنامه غذایی سالمتری انتخاب کرد، سبک زندگی را تقویت کرد و همراه درمان پزشکی، به بدن فرصت بیشتری برای ترمیم و بهبود داد. ادامه این مطلب از دکترتو، راهنمای کامل همین انتخابها است.
غذاهای مفید برای سرطان مری
تغذیه در بیماران مبتلا به سرطان مری باید به گونهای باشد که سیستم گوارش را تحریک نکند و همزمان تمام نیازهای تغذیهای را پوشش دهد. یکی از اصول مهم در این رژیم، استفاده از غذاهایی است که بلع آنها راحت باشد و از نظر کالری و مواد مغذی غنی باشند. در این قسمت، چهار گروه اصلی از غذاهایی که میتوانند مفید باشند بررسی میشوند:
- غذاهای نرم
- افزودن چربیهای سالم به غذا
- مصرف پروتئین
- نوشیدنی مغذی

۱. غذاهای نرم
غذاهای نرم برای بیماران مبتلا به مشکل بلع انتخاب مناسبی هستند زیرا فشار کمتری به مری وارد میکنند و از آسیب به دیواره مری جلوگیری میکنند. غذاهایی مانند پوره سیبزمینی، سوپهای غلیظ، ماست و تخممرغ عسلی میتوانند در رژیم غذایی گنجانده شوند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت blog.dana-farber
Liquid nutrition like soups and smoothies are tasty and easy to blend. To soften foods, try adding sauces and gravies or use a slow cooker to help break down meats and vegetables. Other healthful ideas include Greek yogurt, protein-rich puddings, eggs, avocado, and fish.
ترجمه فارسی:
غذاهای نرم مانند سوپ و اسموتی خوشمزهاند و بهراحتی آماده میشوند. برای نرمتر کردن غذاها میتوانید از سسها استفاده کنید یا با پخت آرام از طریق آرامپز، گوشت و سبزیجات را نرمتر کنید. گزینههای سالم دیگر شامل ماست یونانی، پودینگهای پرپروتئین، تخممرغ، آووکادو و ماهی هستند.
۲. افزودن چربی های سالم به غذا
چربیهای سالم مانند روغن زیتون، آووکادو، مغزها و کره بادامزمینی منبع عالی انرژی برای بیماران با کاهش وزن هستند. این چربیها علاوه بر افزایش کالری غذا، به جذب بهتر ویتامینهای محلول در چربی کمک میکنند. افزودن چربیهای سالم به غذاهای نرم یا اسموتیها میتواند ارزش غذایی را افزایش دهد.
۳. مصرف پروتئین
پروتئین برای بازسازی بافتها، تقویت سیستم ایمنی و جلوگیری از تحلیل عضلات در بیماران مبتلا به سرطان مری ضروری است. منابع پروتئین شامل گوشت مرغ، ماهی، تخممرغ، لبنیات پرچرب و حبوبات هستند. برای بیماران با مشکل بلع، مصرف پروتئین به صورت نرم یا مایع مانند سوپ مرغ، ماست یونانی و اسموتیهای غنیشده با پودر پروتئین توصیه میشود.
۴. نوشیدنی های مغذی
نوشیدنیهای مقوی و مغذی برای بیماران مبتلا به سرطان مری که مشکل بلع دارند، راهکار مناسبی برای تامین آب بدن و انرژی هستند. اسموتیها، سوپهای مغذی مانند سوپ مرغ یا عدس و نوشیدنیهای آماده مانند مکملهای خوراکی از گزینههای خوب هستند. اسموتیها را میتوان با میوههای نرم، ماست پرچرب، کره مغزها و پودر پروتئین تهیه کرد که کالری بالایی دارند و به راحتی مصرف میشوند.

غذاهای مفید برای بعد از جراحی سرطان مری
بعد از جراحی سرطان مری بدخیم یا انواع خوش خیمتر آن، بیمار به رژیم غذایی خاصی نیاز دارد که شامل غذاهای ساده، پرانرژی و قابل هضم باشد. در هفتههای اول، مصرف رژیم غذایی مایع یا نیمهمایع مانند اسموتیهای خانگی، سوپهای رقیقشده و پودینگهای نرم توصیه میشود. به تدریج و با تایید پزشک، غذاهای نرمتر و پرکالریتر مانند پوره سیبزمینی و تخممرغ آبپز نرم وارد رژیم غذایی میشوند. همچنین باید از غذاهای تند، چرب یا سفت پرهیز شود.
غذاهای مفید برای بعد از پرتو درمانی سرطان مری
پرتودرمانی برای درمان سرطان مری، ممکن است عوارضی مانند التهاب مری، سوزش، دشواری بلع و کاهش اشتها ایجاد کند. در این شرایط، غذاهای نرم، تسکیندهنده و فاقد تحریککنندههای قوی بهترین انتخاب هستند. سوپهای خامهای، پورهها، اسموتیهای خنک و نوشیدنیهای مقوی به تسکین بافتهای آسیبدیده کمک میکنند.
| اصول | نکاتی که خوب است | نکاتی که خوب نیست |
|---|---|---|
| تغذیه روزمره | غذاهای نرم و پرکالری، سوپ و اسموتی، ماست یونانی، پوره، مرغ و ماهی، تخممرغ، حبوبات نرم، چربیهای سالم مانند روغن زیتون و آووکادو، نوشیدنیهای مغذی | غذاهای تند، سرخشده و خیلی چرب، گوشت و غذاهای سفت و خشک، نوشابه و نوشیدنی گازدار، آبمیوه صنعتی، الکل، حجم زیاد غذا در یک وعده |
| بعد از جراحی و پرتودرمانی | رژیم مایع و نیمهمایع در شروع، سوپهای رقیق یا خامهای، پودینگ نرم، اسموتی خانگی، سپس پوره سیبزمینی و تخممرغ نرم با نظر پزشک | شروع زودهنگام غذای سفت، غذاهای داغ یا بسیار سرد، ادویه و ترشی زیاد، غذاهای خیلی چرب یا سرخشده |
| سبک زندگی و پیگیری | ترک سیگار و دخانیات، فعالیت بدنی سبک مانند پیادهروی، خواب کافی، مدیریت استرس (مدیتیشن، یوگا)، چکاپ پزشکی، پایش وزن و بلع، مشاوره تغذیه | ادامه مصرف سیگار و قلیان، بیتحرکی طولانی، استرس کنترلنشده، نادیده گرفتن کاهش وزن یا مشکل بلع، قطع خودسرانه توصیههای پزشک |
سبک زندگی سالم برای بیماران مبتلا به سرطان مری
سبک زندگی سالم برای بیماران مبتلا به سرطان مری شامل تغذیه درست، کاهش استرس و فعالیت بدنی متناسب با شرایط بیمار است. مصرف غذاهای مغذی و حفظ هیدراتاسیون به تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. خواب کافی و مدیریت استرس هم از اهمیت بالایی برخوردارند و میتوانند به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کنند. بعضی از انواع روشهای داشتن سبک زندگی سالم شامل موارد زیر است:
- ترک سیگار و مصرف دخانیات
- مدیریت استرس
- ورزش کردن
- خواب کافی
- نظارت و چکاپ دورهای
۱. ترک سیگار و مصرف دخانیات
سیگار و سایر دخانیات عامل اصلی بروز سرطان مری و پیشرفت آن هستند. ادامه مصرف سیگار حتی پس از تشخیص بیماری میتواند درمان را مختل کند و علائم را تشدید کند. ترک سیگار به کاهش التهاب و درد کمک میکند و شانس بقای بیماران را افزایش میدهد. برای ترک سیگار میتوان از مشاوره روانشناسی، داروهای کمککننده و گروههای حمایتی استفاده کرد. دوری از محیطهای سیگاری و جایگزینی رفتارهای مثبت نیز میتواند در ترک سیگار موثر باشد.
۲. مدیریت استرس
زندگی با سرطان مری میتواند استرس روانی زیادی ایجاد کند که تاثیر منفی بر درمان و سیستم ایمنی دارد. مدیریت استرس اهمیت زیادی دارد و تکنیکهایی مانند تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا میتوانند کمککننده باشند. صحبت با مشاور یا شرکت در گروههای حمایتی نیز به کاهش استرس کمک میکند.
فعالیتهای هنری مانند نقاشی یا آشپزی میتوانند آرامشبخش و درمان غیرمستقیم باشند. همچنین برنامهریزی روزانه و تعیین اهداف کوچک به بیمار احساس نظم و امید میدهد. البته همه این موارد روش کمک کننده هستند نه درمان اصلی.
۳. ورزش کردن منظم
ورزش منظم، حتی پیادهروی کوتاه، برای بیماران مبتلا به سرطان مری فواید زیادی دارد. این فعالیت بدنی به افزایش انرژی، بهبود خلقوخو و تقویت سیستم ایمنی کمک میکند. ورزش میتواند عوارض درمانها مانند خستگی، بیخوابی و اضطراب را کاهش دهد و به بیمار احساس بهتری بدهد.
پس از جراحی یا پرتودرمانی، انجام حرکات ملایم مانند پیادهروی کوتاه و تمرینات کششی مفید است. ورزش به حفظ توده عضلانی و جلوگیری از تحلیل عضلات کمک میکند، بهویژه در صورت کاهش اشتها و وزن. برنامه ورزشی باید با مشورت پزشک یا فیزیوتراپیست طراحی شود و آرام و پیوسته باشد.

۴. خواب کافی
خواب کافی و باکیفیت برای بیماران مبتلا به سرطان مری بسیار مهم است، زیرا بدن در دوران درمان نیاز به استراحت بیشتری دارد. کمخوابی میتواند سیستم ایمنی را ضعیف کرده و روند درمان را آهستهتر کند. بسیاری از بیماران به دلیل درد یا اضطراب دچار اختلال خواب میشوند. ایجاد روتین شبانه ثابت و استفاده از تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن میتواند کمککننده باشد.
۵. نظارت و چکاپ پزشکی
چکاپهای دورهای مانند آزمایشهای خون، سیتیاسکن و آندوسکوپی به بررسی وضعیت مری و عملکرد بدن کمک میکنند. این بررسیها به تیم درمانی کمک میکند تغییرات وضعیت بیمار را سریع شناسایی کرده و در صورت لزوم درمانهای جدید آغاز کنند. علاوه بر آزمایشها، پیگیری تغذیه، وزن، وضعیت بلع و عملکرد گوارش هم مهم است. هرگونه علامت جدید یا تغییر باید با پزشک در میان گذاشته شود.
برای سرطان مری چی خوب نیست؟
برخی غذاها و عادات میتوانند درمان سرطان مری را دشوارتر کنند. مصرف غذاهای تند، سرخشده، چرب، خشک و سفت توصیه نمیشود. نوشیدنیهای گازدار، نوشابه و آبمیوههای صنعتی میتوانند بافت مری را تحریک کرده و درد را افزایش دهند. غذاها و نوشیدنیها باید دمای معتدل داشتهباشند تا از تشدید حساسیت مری جلوگیری شود.
استفاده از چاشنیهای تند مانند فلفل و ترشی نیز باید محدود شود. بلع سریع، جویدن ناکامل و خوردن وعدههای حجیم میتواند مشکلاتی ایجاد کند. وعدهها باید کمحجم و آهسته مصرف شوند و حتی در صورت کاهش اشتها، باید نیاز بدن با مکملها و برنامه غذایی مناسب تأمین شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت cancerresearchuk
Oesophageal cancer can cause problems with swallowing and make it hard to eat well. It’s important to eat and drink enough calories and protein to maintain your weight and strength.
ترجمه فارسی:
سرطان مری میتواند باعث مشکلات در بلع شود و خوردن غذا را دشوار کند. بنابراین مهم است که کالری و پروتئین کافی مصرف کنید تا وزن و توان بدنی خود را حفظ کنید.
نتیجه گیری
در پاسخ به اینکه برای سرطان مری چی خوبه، باید گفت که تغذیه مناسب، سبک زندگی سالم و پیگیری پزشکی مفید هستند. انتخاب غذاهای نرم، مغذی و پرکالری در کنار پرهیز از محرکها، میتواند روند درمان را تسهیل کرده و کیفیت زندگی را بالا ببرد. سبک زندگی سالم شامل ترک سیگار، خواب کافی، مدیریت استرس، تحرک مناسب و مراقبتهای روانی میشود. همه این موارد به تقویت توان جسمی و روانی بیمار کمک میکنند تا بهتر با چالشهای بیماری کنار بیاید. اگر علائمی مانند درد جدید، کاهش وزن شدید، مشکل در بلع یا خونریزی مشاهده کردید، حتما به پزشک متخصص گوارش مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!

آیا بعد از جراحی کنسر مری میتوان از کاکائوی تلخ استفاده کرد
سلام. بعد از جراحی سرطان مری، مصرف خوراکیها باید نرم، کمچرب و ملایم باشد تا فشار روی مری و معده کمتر شود و هضم راحتتر انجام شود. کاکائو تلخ ممکن است کمی اسیدی و محرک معده باشد و در بعضی افراد باعث سوزش یا ناراحتی شود، بنابراین بهتر است مقدار کم و با فاصله از وعده اصلی مصرف شود و اگر علائمی مثل سوزش یا درد داشتید، مصرف آن را کاهش دهید یا موقتاً کنار بگذارید.