نوار گوش چیست؟ هر آنچه باید در مورد آن بدانید

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

نوار گوش چیست؟ اودیوگرام (audiogram) یا نوار گوش نموداری است که نتایج تست شنوایی گوش را نشان می‌دهد. در وهله نخست، نوار گوش بیشتر شبیه مجموعه‌ای از خطوط و علائم غیرقابل کشف به‌نظر می‌رسد؛ اما وقتی نحوه خواندن نوار گوش و تفسیر آن را یاد بگیرید، بهتر متوجه از دست رفتن حس شنواییتان می‌شوید. متخصص گوش با نتایج نوار گوش می‌تواند بهترین نوع سمعک را برای بیمار انتخاب کند. در ادامه با ما باشید تا با نوار گوش، کاربردهای این تست و تفسیر نوار گوش بیشتر آشنا شوید. برای انجام این آزمایش می‌توانید از طریق سایت دکترتو با متخصص گوش و حلق و بینی یا دکتر شنوایی سنجی به صورت آنلاین و تلفنی در ارتباط باشید.

نوار گوش چیست؟

در ادامه بحث نوار گوش چیست باید بگوییم که اودیوگرام بخش مهمی از تست شنوایی جامع و کلید درک سلامت گوش‌ها است که وضعیت شنوایی را به‌شکل تصویری نشان می‌دهد. نوار گوش، سطح آستانه شنوایی فرد در فرکانس‌های مختلف و تفاوت آن به بازه شنوایی معمول و سالم را روی نمودار به تصویر می‌کشد. سطح آستانه شنوایی، همان نقاطی هستند که گوش انسان در آنجا صدا را درک کرده و متوجه می‌شود.

نوار گوش براساس چند تست بسیار بسیار ساده توسط اودیولوژیست یا اودیومتریست انجام می‌گیرد و اگر فرد مشکل شنوایی یا کم شنوایی داشته باشد، باید درمان را شروع کند یا شاید هم نیاز به استفاده از سمعک باشد. بنابراین، اودیوگرام، گامی در راستای تایید کیفیت شنوایی و کیفیت زندگی به‌شمار می‌آید.

‏نوار گوش برای تشخیص چیست؟

همانطور که اشاره کردیم، نوار گوش، نموداری است که نتایج تست شنوایی را نشان می‌دهد. به کمک نوار گوش متوجه می‌شوید که قدرت شنواییتان از لحاظ فرکانس صوتی، شدت یا بلندی صدا در چه حدی قرار دارد. میزان و نوع کم شنوایی فرد در این نمودار به شکل کمی و کیفی قابل مشاهده است. به‌علاوه اینکه، علل مختلف از دست دادن شنوایی (علت کم شدن شنوایی) ممکن است روی نمودار نوار گوش به شکل متفاوتی دیده شوند، که همین امر این تست را برای تشخیص مشکلات شنوایی حیاتی می‌کند. 

‏نوار گوش برای سرگیجه

تست سرگیجه با استفاده از نوار گوش یا آزمون سرگیجه (VNG: Videonystagmography) یکی از روش‌های تشخیصی برای بررسی و ارزیابی مشکلات سرگیجه و اختلالات تعادل است که برای تشخیص و بررسی بیماری منیر (Meniere’s disease) نیز به‌کار می‌رود. بیماری منیر، اختلال گوش داخلی است که با علائمی مانند سرگیجه شدید، کاهش شنوایی، احساس پر شدن گوش و نزدیک شدن صداها به گوش همراه است.

در صورت مشکوک بودن به بیماری منیر، تست سرگیجه می‌تواند به عنوان یکی از تست‌های تشخیصی استفاده شود. در نوار گوش برای سرگیجه، فعالیت ناخنی  (nystagmus) ثبت و اندازه‌گیری می‌شود که انحراف ناخنی چشم‌ها به صورت غیرارادی در پاسخ به تحریک‌ها را نشان می‌دهد. این تحریک‌ها شامل حرکت‌های سریع سر یا تغییرات موقعیت بدنی می‌شود. تست سرگیجه و آزمون VNG برای تعیین نقص و عیب در تعادل و عملکرد گوش داخلی و سیستم تعادل به‌کار می‌رود. 

در برخی موارد هم، مشکلات در گوش میانی می‌تواند علت ایجاد احساس سرگیجه باشد. جابجایی سنگریزه‌های کلسیمی که در مایع گوش میانی قرار دارند می‌تواند باعث سرگیجه شود. در این مواقع، نوار گوش برای سرگیجه انجام می‌دهند. 

سرگیجه داری و می‌خوای نوار گوش بگیری؟

چرا از متخصص کمک نمی‌گیری؟

دکتر گوش و حلق و بینی آنلاینمتخصص گوش و حلق و بینی

‏نوار گوش برای وزوز

متخصص شنوایی با تست با فرکانس بالا، میزان و شدت وزوز گوش را مشخص می‌کند. در بیشتر افراد، وزوز، صدای ممتدی است که در گوش شنیده می‌شود. در تست نوار گوش برای صدا دادن گوش، فرد این صدای وزوز را با فرکانس‌هایی تطبیق می‌دهد که طی تست شنوایی می‌شنود و پزشک با همین تست مشخص می‌کند که وزوز تا چه اندازه روی شنوایی فرد تاثیر گذاشته است.

نوار گوش برای عفونت گوش

نوار گوش عموما برای تشخیص عفونت گوش استفاده نمی‌شود. برای تشخیص عفونت گوش، پزشک بیشتر از روش‌های دیگری مانند بررسی سابقه بیماری، معاینه فیزیکی و در صورت لزوم آزمایش‌های تکمیلی کمک می‌گیرد. در برخی موارد، نمونه‌برداری از ترشحات گوش برای آزمایش کشت انجام می‌دهد تا نوع عامل عفونتی را تشخیص داده و داروی مناسب را برای درمان تجویز کند. بنابراین، برای تشخیص عفونت گوش، نوار گوش به طور مستقیم استفاده نمی‌شود.

نوار گوش برای عفونت کودکان

نوار گوش، تست متداولی برای تشخیص عفونت کودکان نیست. برای تشخیص عفونت گوش در کودکان، پزشک معمولا از روش‌های دیگری مانند معاینه فیزیکی و بررسی گوش با استفاده از اوتوسکوپ و بررسی علائمی مانند التهاب، قرمزی، تورم و ترشحات استفاده می‌کند.

چه زمانی باید نوار گوش انجام دهیم؟

لزوم انجام نوار گوش در شرایطی احساس می‌شود که فرد به بیماری‌های جدی و مشکلات اساسی مبتلا شده باشد، چیزهایی مثل وجود تومور و غیره.

متن انگلیسی:
Patients who have a tumor in or around the ear may undergo audiometry testing to determine whether hearing loss has occurred or to monitor their hearing before and after surgery. It is also used to evaluate whether hearing aids or surgery may improve one’s hearing
ترجمه متن:
بیمارانی که تومور در داخل یا اطراف گوش دارند ممکن است تحت آزمایش شنوایی سنجی قرار گیرند تا مشخص شود که آیا کم شنوایی رخ داده است یا برای نظارت بر شنوایی آنها قبل و بعد از جراحی این آزمایش انجام می‌شود. همچنین برای ارزیابی اینکه آیا سمعک یا جراحی ممکن است شنوایی فرد را بهبود بخشد استفاده می‌شود.

mayfieldclinic

طریقه گرفتن نوار گوش (نوار گوش چگونه انجام میشود؟)

برای گرفتن نوار گوش، فرد باید وارد اتاقک آکوستیکی شود و هدفون مخصوصی را به گوش‌هایش بزند. در مرحله بعد، ادیولوژیست، صداهایی با فرکانس و شدت بلندی خاصی را برای هر گوش پخش می‌کند و بیمار هر صدایی را که می‌شنود باید دکمه‌ای را فشار دهد. در انتها، نتیجه تست به‌شکل نموداری تهیه شده که میزان شنوایی فرد را نشان می‌دهد. 

‏نحوه خواندن برگه آزمایش نوار گوش

برای خواندن برگه آزمایش نوار گوش، شما نیاز به داشتن آشنایی با الگوهای معمولی و نرمال نوار گوش دارید. در نوار گوش، الگوی معمولی (Baseline) باید مشخص باشد. این الگو، نواری است که بدون وجود هیچ انحرافی یا فعالیت غیرعادی در گوش ضبط می‌شود و به عنوان مرجع استفاده شده تا تغییرات و انحرافات بعدی را مشخص کند.

در برگه آزمایش، امواج مختلفی مشاهده می‌شوند که هر کدام مفهوم خاصی دارند:

• امواج آلفا: این امواج در وضعیت آرامش و بیخیالی ظاهر می‌شوند.
• امواج بتا: این امواج هنگام استرس یا بیداری ذهنی بیشتر ظاهر می‌شوند.
• امواج تتا: امواج مخصوص وضعیت خواب عمیق
• امواج دلتا: در وضعیت خواب عمیق و بی‌هوشی

هرگونه انحراف یا ناهنجاری از الگوی معمول هم در برگه آزمایش نوار گوش دیده می‌شود ازجمله امواج نامتناسب، اشکال و پرش‌ها، عدم همسانی در فرکانس و ساختار امواج و هرگونه الگوی غیرعادی دیگر.

می‌خوای از جواب آزمایش نوار گوش مطلع بشی؟ از متخصص مشاوره بگیر.

دکتر تست شنوایی

‏تفسیر نوار گوش

نوار گوش، نمودار نسبتا ساده‌ای است که دو محور افقی و عمودی دارد. محور عمودی (محور Y) شدت یا بلندی صدا را برحسب دسی‌بل در بازه ۱۰- تا ۱۱۰ محاسبه می‌کند. صداهایی با دسیبل کم شامل زمزمه و صداهای با دسیبل بالا هم مانند صدای پتک هستند.

برای تفسیر نوار گوش باید به محور افقی (محور X ) هم توجه کنید که فرکانس یا پیچ صدا در بازه ۱۲۵ تا ۸۰۰۰ را برحسب هرتز می‌سنجد. برای صداهایی با فرکانس پایین از صدای قورباغه یا رعدوبرق استفاده می‌شود و برای صداهایی با فرکانس بالا هم از صدای جیرجیرک یا صدای سوت استفاده می‌کنند. 

نتایج گوش راست را با علامت دایره و رنگ قرمز، و نتایج تست گوش چپ را با علامت ضربدر رنگ آبی نشان می‌دهند. نقاط ثبت شده در فرکانس‌های مختلف را با خط به هم وصل می‌کنند تا یک نمودار به‌دست بیاید. نمودار دیگری هم با علامت ( > یا <) به‌شکل خط چین ثبت می‌شود که درواقع نتیجه آزمون شنوایی فرد در فرکانس‌های مختلف با ویبراتور استخوانی است که پشت گوش قرار می‌گیرد.

برای تفسیر نوار گوش باید به محدوده شدتی نمودارها توجه کنید. برای مثال اگر در نوار گوش، فرکانس با شدت ۱۰ علامت‌گذاری بشود یعنی کمترین صدایی که فرد با آن فرکانس می‌شنود، ۱۰ دسی‌بل است. قدرت شنوایی و میزان کم شنوایی فرد با توجه به محدوده نمودار گوش چپ و راست مشخص می‌شود. برای تفسیر نوار گوش باید نمادهای شنوایی سنجی و معنی آن‌ها را نیز بدانید: 

نمادهای شنوایی سنجی	تفسیر آزمایش
علامت X	آستانه هدایت هوا در گوش چپ را نشان می‌دهد.
علامت O	آستانه هدایت هوا در گوش چپ است.
علامت <	آستانه هدایت استخوان بدون ماسک در گوش سمت چپ
علامت >	آستانه هدایت استخوان بدون ماسک در گوش سمت راست
علامت ]	آستانه هدایت استخوان با ماسک در گوش سمت چپ
علامت [	آستانه هدایت استخوان با ماسک در گوش سمت راست

آمادگی برای انجام نوار گوش

یکی از مهم‌ترین اقدامات آمادگی برای انجام نوار گوش، اجتناب از صداهای بلند است. بیشتر افراد نمی‌دانند که قرار گرفتن در معرض صداهای بلند یا سروصدای زیاد در فاصله ۱۲ تا ۱۶ ساعت قبل از انجام اودیوگرام، روی نتایج نوار گوش تاثیر منفی می‌گذارد. قرار گرفتن در معرض صداهای بلند به صورت موقت، کیفیت شنوایی فرد را کاهش می‌دهد. بنابراین اگر قصد انجام این تست شنوایی را دارید، بهتر است در صورت امکان از سروصدای صوتی دور باشید.

اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید، درباره توقف یا ادامه مصرف با پزشک مشورت کنید. معمولا برای انجام تست نوار گوش نیازی به محدودیت غذایی یا نوشیدنی نیست، اما بهتر است با پزشک در این باره صحبت کنید. پیش از انجام نوار گوش، بهتر است از مصرف مواد محرک مانند قهوه، نیکوتین و الکل خودداری کنید، ممکن است روی نتایج آزمایش تاثیر بگذارند. قبل از آزمایش، به خوبی استراحت کنید و به بدن استراحت کافی بدهید. استرس و فعالیت شدید می‌توانند نتایج نوار گوش را تحت تاثیر قرار دهند. 

‏مراقبت های بعد از نوار گوش

نوار گوش، آزمایش نسبتا ساده‌ای است که مراقبت خاصی نیاز ندارد. کل فرایند تست نهایت یک ساعت طول می‌کشد و فرد از طریق هدفون به صداهای با فرکانس و شدت مختلف گوش می‌دهد. به‌همین دلیل، بعد از انجام نیازی به استراحت نیست و فرد می‌تواند بلافاصله بعد از نوار گوش به زندگی معمول بازگردد.

بسته به میزان خوب بودن قدرت شنوایی فرد، متخصص گوش، اقدامات پیشگیرانه را برای فرد تجویز می‌کند ازجمله پوشیدن گوش‌گیر در جاهایی که سروصدا و آلودگی صوتی زیاد باشد، یا هرگونه اقدامات اصلاحی که برای تقویت شنوایی لازم هستند مانند استفاده از سمعک، کاشت حلزون، کاشت ساقه مغز. 

گاهی برخی افراد بعد از دادن تست نوار گوش یا حین شنیدن برخی صداها دچار عوارضی مانند سرگیجه خفیف می‌شوند. بعضی تست‌ها حالتی ایجاد کرده که باعث تحریک گوش میانی می‌شود. در صورتی که بعد از نوار گوش دچار سرگیجه شدید، بهتر است به پزشک اطلاع دهید. البته جای نگرانی نیست و این علائم به‌سرعت برطرف می‌شوند. 

‏قیمت نوار گوش

قیمت نوار گوش بین بازه قیمتی ۱۰۰ تا ۲۲۰ هزار تومان است. به‌این ترتیب که اگر فقط تست نوار گوش باشد، قیمت ۱۰۳ هزار تومان خواهد بود و اگر تست‌های دیگر مانند رفلکس آکوستیک و تست تمپانومتری هم انجام شوند، به قیمت نوار گوش اضافه می‌شود. جهت اطلاع دقیق از قیمت نوار گوش، با کلینیک یا مرکزی تماس بگیرید که قصد دارید تست ادیومتری را در آنجا انجام دهید. 

کجا نوار گوش بگیرم؟

تست شنوایی در اتاقک آکوستیک عایق صدا انجام می‌شود. فرد باید هدفون یا گوش‌گیرهایی بپوشد که به دستگاهی متصل هستند که هر بار صداهای با فرکانس و حجم متفاوت را به یکی از گوش‌های راست و چپ می‌فرستد. 

‏نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

نوار گوش یا ادیوگرام یک آزمایش تشخیصی برای بررسی وضعیت شنوایی فرد و تشخیص میزان و نوع شنوایی در فرکانس‌های مختلف است. در این تست، فرد در اتاقک عایق صوتی قرار می‌گیرد و صداهایی با فرکانس‌ها و شدت مختلف به هر کدام از گوش‌های راست و چپ فرستاده می‌شوند. نتایج گوش راست را با رنگ قرمز و گوش چپ را با رنگ آبی روی نمودار مشخص می‌کنند. کاربرد اصلی نوار گوش، بررسی وضعیت شنوایی، کاهش شنوایی قبل و بعد عمل گوش و بررسی نیاز فرد به سمعک بعد عمل است. 

اگر نیاز به انجام این آزمایش دارید، باید با فوق تخصص گوش یا دکتر شنوایی سنجی مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر آنلاین گوش و حلق و بینی وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!