فهرست مطالب
بیشتر فتقها فقط با عمل جراحی درمان میشوند، اما روند درمان فتق و بهبودی طولانی است. در افرادی که با فتقهای کوچک یا متوسط سروکار دارند که هر از گاهی بیرون میزنند، احتمالا به تشخیص پزشک صبر میکنند و اقدامی برای درمان ندارند تا ببینند که فتق بدتر میشود یا خیر. قطعا فتقها به مرور زمان بدتر شده و بههمین دلیل باید به دنبال راهی برای درمان فتق بود. رایجترین روشهای عمل جراحی فتق شامل عمل باز، عمل لاپاراسکوپی و عمل رباتیک هستند. هر یک از این روشها بر اساس وضعیت بیمار و شدت بیماری فتق او انتخاب میشود. میزان تهاجمی بودن این روشها متفاوت است و در نتیجه، دوران نقاهت پس از هر عمل جراحی میتواند متفاوت باشد. متخصص جراحی عمومی باید تعیین کند که کدام روش برای بیمار مناسبتر است. شما میتوانید بهترین پزشکان جراح عمومی کشور از طریق سایت دکترتو بیابید و از طریق نوبتدهی و یا آنلاین با آنها در ارتباط باشید.
درمان فتق چیست؟ (آیا فتق درمان دارد؟)
در مواردی که فتق هیچ علائمی نداشته باشد، روند معمول برای درمان فتق صرفا صبر کردن و منتظر ماندن است، اما این روش در برخی موارد از جمله فتق فمورال میتواند خطرناک باشد (فتق چیست؟). طی ۲ سال بعد تشخیص فتق فمورال، ۴۰ درصد مبتلایان دچار انسداد رودهها میشوند. اما برخی معتقدند که عمل جراحی برداشتن فتق تنها راه درمان فتق است تا ریسک بروز عوارض جانبی به حداقل برسد.
فتقها خود به خود درمان نمیشوند و تنها راه درمان آنها عمل جراحی است. در موارد زیادی میتوان عمل جراحی را چند ماه یا حتی چند سال به تاخیر انداخت. برخی هم ممکن است اصلا نیازی به عمل نداشته باشند، چرا که فتق بسیار کوچک است.
۱. داروهای فتق (بهترین دارو برای درمان فتق)
داروهای خاصی برای درمان فتق وجود ندارند. داروها بیشتر نقش کمکی و کنترل و مدیریت بیماری را انجام داده و جایگزین عمل جراحی نمیشوند. بهترین روش درمان فتق، عمل جراحی است. با این حال، در برخی موارد ممکن است پزشک داروهایی برای کمک به درمان فتق تجویز کند:
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن
- داروهای مسکن برای کاهش درد و ناراحتی بیمار در بازه زمانی قبل از عمل جراحی
- داروهای نرمکننده مدفوع برای جلوگیری از یبوست و کاهش فشار بر ناحیه فتق
- داروهای تقویتکننده بافت مانند ویتامین C و روی جهت بهبود بافتهای آسیبدیده
قرص برای درمان فتق
قرص ملوکسیفار از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی است که برای درمان فتق دیسک کمر و فتق مردان تجویز میشود.
۲. درمان فتق بدون جراحی
درمان فتق بدون انجام عمل جراحی بسیار محدود است و نتایج طولانیمدت آن مشخص نیست. در اکثر موارد، عمل جراحی همچنان بهترین و موثرترین روش درمان فتق محسوب میشود. با این حال، در برخی موارد خاص، ممکن است پزشک از روشهای غیرجراحی برای درمان فتق استفاده کند ازجمله:
- استفاده از بانداژ یا حمایتگر (تراس): در این روش، از بانداژ یا وسیلهای برای نگهداشتن فتق استفاده میشود. این روش برای فتقهای کوچک و غیرپیچیده مناسب است.
- تزریق داخلصفاقی: در این روش که بیشتر برای فتقهای کوچک استفاده شده، مواد تحریککننده از طریق تزریق به درون صفاق تزریق میشود تا باعث چسبندگی و بسته شدن دریچه فتق شود.
- درمان با امواج رادیویی یا لیزر: از انرژی امواج رادیویی یا لیزر برای از بین بردن بافتهای موجب فتق استفاده میشود. این روش هنوز در مراحل اولیه توسعه است.
اما باید توجه داشت که این روشهای درمانی غیرجراحی، تنها برای موارد خاص و محدود کاربرد دارند و پایداری و ماندگاری نتایج آنها نسبت به عمل جراحی کمتر است.
۳. جراحی برای درمان فتق
جراحی یکی از اصلیترین و موثرترین روشهای درمان فتق است که به شکل زیر انجام میشود. جراح محل فتق را باز کرده و بافتهای آسیبدیده را ترمیم و آنها را به جای اصلی خود برمیگرداند. سپس محل را با بخیه بسته و ترمیم میکند. در برخی موارد، جراح بعد از بازکردن محل فتق، از مش پلیپروپیلن برای تقویت و ترمیم محل استفاده میکند. این کار باعث کاهش میزان عود فتق میشود.
روش دیگر جراحی درمان فتق، لاپاروسکوپی است که تکنیک کم تهاجمی است و باعث کاهش درد و ستریع بهبودی میشود. پس از انجام هر یک از این عملهای جراحی، بیمار نیاز به استراحت و بهبودی دارد که معمولا ۲ تا ۴ هفته طول میکشد. میزان موفقیت این روشها بسیار بالا بوده و احتمال عود فتق در آنها بسیار کمتر است.
۴. درمان فتق در خانه
درمان خانگی فتق موقت و صرفا کمکی است که روند پیشروی را کنترل و مدیریت میکند. روشهای درمان فتق در خانه عبارتند از:
- استفاده از کمربند یا پد فتق برای مهار فتق و جلوگیری از گسترش آن
- انجام ورزشهای مناسب مانند پیادهروی، شنا و یوگا جهت تقویت عضلات شکم و کاهش فشار بر ناحیه فتق
- رعایت وزن سالم: اضافهوزن و چاقی میتوانند فتق را تشدید کنند. کاهش وزن به کاهش فشار بر ناحیه فتق و بهبود آن کمک میکند.
- انجام فعالیتهای شدید بدنی که باعث افزایش فشار بر ناحیه شکم میشوند، باید تا حد امکان محدود شوند.
- برخی داروها و مکملهای گیاهی میتوانند تسکین علائم فتق را به همراه داشته باشند.
۵. درمان فتق با طب سنتی
درمان فتق با طب سنتی شامل استفاده از گیاهان دارویی، مکملهای گیاهی و روشهای طب سوزنی میشود. برخی از گیاهان موثر در کاهش علائم فتق شامل سنا، شاهتره، شنبلیله و خارمریم شده که درد و تورم ناشی از فتق را تسکین میدهند.
۶. درمان فتق با طب سوزنی
درمان فتق با طب سوزنی به عنوان روش مکمل و کمکی در کنار درمانهای پزشکی و جراحی مورد استفاده قرار میگیرد. طب سوزنی با تنظیم جریان انرژی در بدن و تقویت عضلات شکمی، میتواند به کاهش درد و تورم ناشی از فتق کمک کند. در طب سوزنی، نقاط خاصی در بدن مورد هدف قرار میگیرند که با ناحیه فتق مرتبط هستند. با قراردادن سوزنهای ظریف در این نقاط، جریان انرژی در بدن تنظیم شده و عضلات ضعیف تقویت میشوند.
این امر باعث کاهش فشار بر ناحیه فتق و در نتیجه کاهش علائم میگردد. طب سوزنی میتواند به کاهش تورم و درد ناشی از فتق نیز کمک کند. درد و تورم اغلب به دلیل انباشت مواد زائد در ناحیه فتق ایجاد میشوند که با تنظیم جریان انرژی و گردش خون در این ناحیه، میتوان به بهبود این علائم کمک نمود.
۷. ورزش برای درمان فتق
ورزش به عنوان روش مکمل و کمکی در درمان فتق مورد استفاده قرار میگیرد. برخی از ورزشهای مفید در این زمینه عبارتند از:
- تقویت عضلات شکمی مانند دراز نشست، پرس پا و حرکات شکم
- افزایش انعطافپذیری با برخی حرکات یوگا و کششهای مناسب
- بهبود گردش خون با پیادهروی و شنا
۸. درمان پارگی فتق
درمان پارگی فتق معمولا به دو صورت انجام میشود:
- درمان محافظهکارانه: در این روش، پزشک سعی میکند با استفاده از مراقبتهای پزشکی و درمانی، بدون نیاز به جراحی، فتق را درمان کند. این روش شامل استراحت کامل در وضعیت خوابیده، استفاده از بانداژ و پوششهای فشاری برای بازگرداندن بافت به داخل و کاهش درد و التهاب میشود. همچنین ممکن است پزشک از داروهای ضد درد و ضدالتهابی برای بهبود وضعیت استفاده کند.
- درمان جراحی: در صورت عدم بهبود با روش محافظهکارانه یا در مواردی که پارگی فتق شدید باشد، پزشک اقدام به درمان جراحی خواهد کرد. جراحی فتق شامل بازگرداندن بافت پاره شده به داخل و بستن یا ترمیم ناحیه ضعیف شده عضله یا بافت همبند است. این عمل جراحی میتواند به صورت باز یا به روش کمتهاجمی (لاپاراسکوپی) انجام شود. پس از عمل جراحی، بیمار نیاز به استراحت دارد تا به طور کامل بهبود یابد.
۹. برای درمان فتق چه بخوریم؟
رعایت برخی نکات تغذیهای میتواند به بهبود وضعیت کمک کند. خوراکیهای زیر برای درمان فتق مفید هستند:
- مصرف غذاهای سرشار از فیبر مانند سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات کامل برای نرم شدن مدفوع و جلوگیری از یبوست
- نوشیدن آب فراوان برای جلوگیری از یبوست
- مصرف پروتئینهای مغذی مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ و لبنیات
- مواد معدنی مانند کلسیم، آهن و منیزیم که در لبنیات، سبزیجات و حبوبات وجود دارند
- ویتامینهای C و E
- پرهیز از مصرف الکل، قهوه و سایر مواد محرک
بهترین درمان فتق (درمان قطعی فتق)
بهترین روش درمان فتق، جراحی به روش لاپاروسکوپی یا روباتیک است که ریسک عفونت و درد بعد عمل کمتری دارد و فرد سریعتر به روال معمول زندگی بازمیگردد. همین مزایای عمل جراحی لاپاروسکوپی یا روباتیک کافی است که بهترین درمان فتق برای بیماران باشد.
درمان جراحی بهعنوان روش اصلی برای درمان قطعی فتق مطرح است که عبارتند از:
نوع درمان | توضیح |
---|---|
هرنیورافی | رایجترین روش برای درمان فتق است که در آن بافتهای آسیبدیده ترمیم و از بازگشت مجدد فتق جلوگیری میشود. این روش بهصورت سرپایی و با بیحسی موضعی انجام میشود. |
لاپاروسکوپی | بهکمک دوربین و ابزارهای کوچک از طریق برشهای کوچک برای بهبود سریعتر، کاهش درد و کوتاهتر شدن دوره نقاهت |
پروتز مصنوعی (مش) | برای پر کردن و تقویت ناحیه فتق برای جلوگیری از احتمال عود فتق |
در برخی موارد خاص، مانند فتقهای بزرگ یا پیچیده، جراحان ممکن است از روشهای دیگری نیز استفاده کنند. در هر حال، بهترین روش درمان باید با تشخیص پزشک و با در نظر گرفتن شرایط فرد مشخص شود.
جدیدترین روش درمان فتق
جدیدترین روش های درمان فتق عبارتند از:
- جراحی روباتیک
- مش غیر دائمی
درمان فتق چقدر طول میکشد؟ (طول درمان بیماری فتق)
درمان فتق بسته به نوع و شدت آن، روش درمانی انتخابی و شرایط فردی بیمار متفاوت است. در مورد درمان جراحی فتق، عمل جراحی معمولا ۳۰ تا ۹۰ دقیقه به طول میانجامد و دوره بستری در بیمارستان نیز بسته به نوع عمل و روش جراحی، ۱ تا ۳ روز است. زمان بهبودی و بازگشت به فعالیتهای عادی نیز بسته به نوع عمل جراحی و شرایط فرد، حدود ۲ تا ۴ هفته طول میکشد.
در درمان غیرجراحی فتق کوچک یا مشکلات خفیف، حدود ۲ تا ۴ هفته برای بهبودی لازم است. در مجموع، درمان فتق به طور کلی به سرعت انجام میشود و بیمار میتواند به زندگی عادی خود بازگردد. اما در برخی موارد پیچیده یا فتقهای بزرگ، بازگشت به فعالیتهای عادی ممکن است حدود ۴ تا ۶ هفته طول بکشد. در هر صورت، پزشک معالج باید مدت زمان درمان را برای هر بیمار به صورت جداگانه تعیین کند.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
فتق که باعث بیرونزدگی بافت بدن میشود، عارضه شایعی در کودکان و بزرگسالان است که اندامهای مختلف را درگیر میکند. تنها روش قطعی درمان فتق، عمل جراحی است که به روش سنتی، لاپاروسکوپی یا روباتیک انجام میشود. لاپاروسکوپی و تکنیک جراحی روباتیک به دلیل ریسک پایینتر عوارض جانبی محبوبیت بیشتری دارند. در نهایت انتخاب روش درمانی به وضعیت و اندازه فتق، شرایط بدنی و تشخیص پزشک معالج بستگی دارد. برای درمان فتق با پزشک متخصص جراحی عمومی مشورت کنید. شما میتوانید از خدمات غیرحضوری دکترتو برای ویزیت آنلاین جراح عمومی کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!