فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
شکل و ظاهر مدفوع بازتابی از وضعیت سلامت دستگاه گوارش است و هرگونه تغییر غیرمعمول میتواند نشانهای از یک مشکل زمینهای باشد. در برخی شرایط، تغییرات واضح در قوام یا فرم مدفوع میتواند هشداری درباره وجود انسداد یا التهاب در روده باشد. بسیاری از افراد هنگام مشاهده مدفوع باریک، تیره یا متفاوت از حالت طبیعی، نگران احتمال وجود یک بیماری جدی میشوند و این پرسش برایشان پیش میآید که چنین تغییراتی تا چه حد میتواند با شکل مدفوع در سرطان روده ارتباط داشته باشد. از آنجا که برخی از این نشانهها ممکن است در بیماریهای خوشخیم نیز دیده شوند، شناخت شاخصهای مهم میتواند به درک بهتر اهمیت این تغییرات کمک کند. در این مطلب از دکترتو، با شکل مدفوع در سرطان روده آشنا میشوید.
شکل مدفوع در سرطان روده چگونه است؟
سرطان روده میتواند روی ظاهر مدفوع و ساختار آن تاثیر بگذارد و باعث تغییراتی در الگوی مدفوع کردن بیماران میشود. متخصصان گوارشی و انکولوژیستها میگویند که سرطان کولورکتال میتواند تأثیر قابل توجهی بر رنگ، قوام و شکل مدفوع داشته باشد. به همین دلیل دانستن این که سرطان چه تغییراتی در مدفوع ایجاد میکند، بسیار مهم است و ارزش تشخیصی بالایی دارد. معمولا رایجترین شکل مدفوع در سرطان روده و تغییراتی که دارد، به صورت زیر است:
- مدفوع باریک و نازک مانند مداد، ناشی از فشار روی موادی که باید از انسداد عبور کند.
- مدفوع سنگریزهای شکل؛ مدفوع ممکن است تودهای و سفت شود و شبیه سنگریزههای کوچک باشد. این تغییر قوام نشان دهنده وجود مشکل در دستگاه گوارش است.
- مدفوع صاف یا ربانی شکل که بیشتر تنگی و انسداد روده را نشان میدهد.
- مدفوع خونی یا خونریزی از مقعد در زمان مدفوع کردن
- وجود مخاط در مدفوع
- تغییر در عملکرد طبیعی رودهها و تغییر الگوی اجابت مزاج
- یبوست یا اسهال
- تغییر متناوب الگوی دفع بین اسهال بودن یا یبوست داشتن
- انسداد روده (ناشی از بافت اسکار یا نواحی باریک در روده بزرگ) و در نتیجه بروز علائمی مانند درد شکمی، یبوست، تب و استفراغ همراه با مدفوع کردن
متن انگلیسی:
baptisthealth
Stool changes are one symptom of colon cancer. If you notice any difference in your stool’s shape, color or frequency, it’s crucial to talk with your doctor.
ترجمه متن:
تغییرات مدفوع یکی از علائم سرطان روده بزرگ است. اگر متوجه تفاوت در شکل، رنگ یا قوام مدفوع خود شدید، ضروری است که با پزشکتان در این خصوص صحبت کنید.
۱. مدفوع باریک
یکی از مهمترین تغییراتی که در شکل مدفوع در سرطان روده مشاهده میشود، باریک شدن بیش از حد مدفوع است. تومورها میتوانند باعث باریک شدن روده بزرگ یا رکتوم شود، به همین دلیل هم حرکت مواد زائد محدود میشود و نتیجه آن، باریک و نواریشکل شدن مدفوع است. گاهی هم شکل مدفوع دفع شده به صورت مدادی شکل است. علاوه بر این گاهی اوقات به دلیل یبوست شدید و مداوم مرتبط با سرطان، مواد زائد برای مدتی طولانی در روده بزرگ باقی میمانند و آب زیادی از آن خارج میشود. همین موضوع هم میتواند باعث باریک شدن مدفوع یا دفع تکههای سفت و کوچک شود.
۲. مدفوع خونی
خون در مدفوع یکی دیگر از نشانههای مهمی است که باید به آن توجه کرد. در واقع گاهی تغییر شکل مدفوع در سرطان روده، به صورت سیاهتر شدن مدفوع خود را نشان میدهد. یافتن خون در مدفوع، خواه قرمز روشن باشد یا تیره و قیر مانند، علامتی است که به هیچ عنوان نباید نادیده گرفته شود. درحالیکه همیشه این شرایط با سرطان روده در ارتباط نیست و میتواند نشانهای از یک بیماری دیگر گوارشی مانند هموروئید باشد، اما با این حال علامتی مهم است که به بررسی توسط یک پزشک نیاز دارد. در اکثر موارد، رنگ و شکل مدفوع در سرطان روده، قیری رنگ است.
متن انگلیسی:
gastroconsa
Take it seriously if you notice blood in your stool or bright red bleeding from your rectum. This could signify pre-cancerous polyps or cancerous tumors in your digestive tract.
ترجمه متن:
اگر متوجه خون در مدفوع یا خونریزی قرمز روشن از رکتوم خود شدید، آن را جدی بگیرید. این میتواند نشان دهنده پولیپهای پیش سرطانی یا تومورهای سرطانی در دستگاه گوارش شما باشد.
۳. تغییر مداوم در شکل مدفوع
در برخی از بیماران مبتلا به سرطان روده، الگوی مدفوع کردن یا شکل مدفوع در سرطان روده مدام تغییر میکند. اسهال بودن یا یبوست شدن پیدرپی و تغییر متناوب بین این دو حالت جزو نشانههایی است که باید حتما ارزیابیهای پزشکی لازم در خصوص آن صورت بگیرد. اگر تغییرات مداوم در شکل، قوام یا دفعات مدفوع خود را تجربه میکنید، به خصوص اگر با علائم دیگری مانند خون در مدفوع، درد شکم یا کاهش وزن غیرقابلتوضیح همراه باشد، بسیار مهم است که با یک متخصص مراقبتهای بهداشتی مشورت کنید، تا علت زمینه ای را مشخص کند.
اهمیت شکل مدفوع در سرطان روده
زمانی که الگوی مدفوع کردن شما تغییر میکند، بدون شک یک مشکل در سیستم گوارشی شما ایجاد شده که باید مورد بررسی قرار بگیرد. با این حال سرطان روده به طرز قابل توجهی میتواند روی الگوی دفع و شکل و ظاهر مدفوع تاثیر بگذارد و به همین دلیل هم باید حتما به تغییر شکل مدفوع در سرطان روده توجه کرد. تغییراتی که در شکل مدفوع ایجاد میشود میتواند نشان دهنده انسداد در روده بزرگ باشد که در بیشتر موارد این انسداد به وسیله یک پولیپ یا تومور ایجاد میشود.
| نوع تغییر در مدفوع | توضیح | ارتباط با سرطان روده |
|---|---|---|
| مدفوع باریک یا مدادی شکل | مدفوعی نازک، شبیه رشته | ناشی از انسداد یا تنگی روده به دلیل رشد تومور |
| مدفوع خونی یا سیاه | وجود خون روشن یا تیره در مدفوع، یا رنگ قیری و تیره | خونریزی ناشی از تومور یا پولیپ سرطانی در روده |
| مدفوع سنگریزهای یا دانهای | تکههای کوچک و سخت مدفوع شبیه گلوله | نشاندهنده اختلال در عبور مدفوع، احتمال وجود انسداد |
| مدفوع روبانی یا صاف | مدفوع بدون انحنا، صاف یا روبانی شکل | نشاندهنده تنگی یا انسداد مکانیکی در روده |
| مخاط در مدفوع | وجود ترشحات ژلاتینی یا لیز در مدفوع | ممکن است ناشی از التهاب یا رشد تومور باشد |
| تغییر متناوب اسهال و یبوست | جابهجایی مکرر بین اسهال و یبوست | اختلال عملکرد روده به دلیل وجود تومور یا التهاب ناشی از سرطان |
| احساس دفع ناقص | حس باقی ماندن مدفوع در روده پس از اجابت مزاج | به دلیل توموری که فضای داخل روده را اشغال کرده |
| وجود لخته خون در مدفوع | لختههای قرمز یا تیره در مدفوع | خونریزی شدید ناشی از رشد سرطان در روده |
چطور تغییرات در شکل مدفوع را تشخیص دهیم؟
در افراد سالم عمدتا مدفوع قهوهایرنگ است و قوامی نرم و فرمی مشخص دارد. از طرفی مدفوع به راحتی دفع میشود و برای اجابت مزاج، درد و ناراحتی احساس نمیشود. تغییرات قوام، از جمله اسهال و یبوست، ممکن است نشان دهنده وجود بیماری روده یا در برخی موارد سرطان روده بزرگ باشد. زمانی که متوجه شدید شکل و الگوی اجابت مزاج شما تغییر کرده و مانند همیشه نیست، بهتر است حتما برای بررسی تخصصی به یک متخصص گوارش مراجعه کنید. پزشک با انجام یک کولونوسکوپی میتواند هر نوع تغییری در بافت داخلی روده را تشخیص دهد.
میخوای بدونی ظاهر مدفوعت طبیعیه یا نه؟
برای بررسی نوبت بگیر.
تفاوت شکل مدفوع در سرطان روده با سایر بیماری های گوارشی
درحالیکه تغییرات شکل مدفوع میتواند یکی از نشانههای ابتلا به سرطان روده باشد، اما یک شاخص نیست و میتواند ناشی از سایر مشکلات و بیماریهای گوارشی هم باشد. برای مثال، سرطان روده بزرگ میتواند باعث باریک و مدادی شکل شدن مدفوع شود، اما گاهی هم یبوست مزمن یا تغییرات رژیم غذایی باعث این امر میشود. حتی سنگریزه یا تودهای شدن مدفوع هم با یبوست با برخی از مشکلات گوارشی مرتبط است. شرایطی مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو نیز میتواند باعث تغییر در عادات روده و تغییر شکل مدفوع شود، اما ممکن است با علائم دیگری مانند درد شکم، خستگی و کاهش وزن نیز همراه باشد.
تفاوت شکل مدفوع در سرطان روده با سندروم روده تحریک پذیر (IBS)
در سندروم روده تحریک پذیر، شکل و قوام مدفوع هم تغییر میکند. اما معمولا برعکس سرطان روده یا سایر مشکلات گوارشی، باعث ایجاد خون در مدفوع یا سایر علائم نگرانکننده نمیشود. در سندرم روده تحریکپذیر، مدفوع سفتتر یا نرمتر از حد معمول میشود و شکل و اندازه آن در مقایسه با حالت معمول متفاوت است. علاوه بر این، در سندروم روده تحریکپذیر، تغییر شکل مدفوع با دیگر اختلالات گوارشی مانند نفخ و درد شکم همراه است. تغییر شکل مدفوع در سرطان روده، مداوم و همیشگی است و مدام بدتر میشود، درحالیکه می معمولا علائم بیماری در سندروم روده تحریکپذیر مانند تغییرات شکل مدفوع، ممکن است مدام نوسان داشته باشد.
سندروم روده تحریکپذیر داری و شکل مدفوعت تغییر کرده؟ مشاوره بگیر.
تفاوت شکل مدفوع در سرطان روده با هموروئید یا بواسیر
فرق بواسیر با سرطان روده در شکل و رنگ مدفوع به وضوح قابل تشخیص است. شکل مدفوع در سرطان روده و هموروئید به دلیل انسداد، ممکن است به صورت مدادی شکل و باریک شود. اما معمولا در هموروئید، وجود خون در مدفوع به صورت خون قرمز روشن ظاهر میشود. این در حالی است که رنگ مدفوع در سرطان روده تیرهتر و قیری رنگ است.
نتیجه گیری
بررسی تغییرات مدفوع میتواند اطلاعات ارزشمندی درباره وضعیت روده ارائه دهد، اما بهتنهایی معیار قطعی تشخیص سرطان نیست. تغییر در شکل مدفوع در سرطان روده معمولاً بهصورت باریکشدن، ربانیشدن یا تغییر رنگ و وجود خون بروز میکند و اغلب ناشی از تنگی یا انسداد روده است. این نشانهها ممکن است در سایر اختلالات گوارشی نیز دیده شوند، بنابراین آنچه اهمیت دارد، تداوم علائم و همراهی آنها با نشانههای عمومی مانند درد شکم یا کاهش وزن است. توجه آگاهانه به این تغییرات نقش مهمی در ارزیابی بهموقع مشکلات رودهای دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
من سوال دارم