فهرست مطالب
زونا یک بیماری ویروسی است که معمولاً به صورت ضایعات پوستی دردناک و محدود به یک سمت بدن ظاهر میشود و ناشی از فعال شدن مجدد ویروس واریسلا زوستر، همان عامل آبله مرغان، است. این بیماری میتواند هر فردی را در هر سنی مبتلا کند، اما با افزایش سن یا تضعیف سیستم ایمنی، احتمال بروز آن بیشتر میشود. شناخت علائم، عوامل خطر و روشهای پیشگیری از زونا، بهویژه واکسیناسیون و تقویت سیستم ایمنی، میتواند از شدت بیماری و عوارض طولانیمدت آن بکاهد و کیفیت زندگی افراد را حفظ کند.
بیماری زونا چیست؟
زونا یک عفونت ویروسی است که توسط ویروس واریسلا زوستر ایجاد میشود، همان ویروسی که عامل آبله مرغان است. پس از ابتلا به آبله مرغان، این ویروس میتواند در سلولهای عصبی نزدیک نخاع و مغز به حالت غیرفعال باقی بماند و سالها بعد دوباره فعال شود، که در این حالت به صورت زونا ظاهر میشود. زونا معمولاً با بروز ضایعات پوستی دردناک در یک سمت بدن شناخته میشود و یکی از انواع بیماریهای پوستی محسوب میشود. این بیماری میتواند در هر سنی رخ دهد، اما احتمال بروز آن با افزایش سن یا کاهش کارایی سیستم ایمنی بیشتر میشود.
انواع بیماری زونا کدام است؟
زونا میتواند بسته به محل درگیری ویروس و شدت علائم، انواع مختلفی داشته باشد. شناخت این انواع به تشخیص سریعتر و انتخاب روش درمان مناسب کمک میکند. هر نوع زونا ویژگیهای خاص خود را دارد و برخی از آنها میتوانند عوارض جدیتری ایجاد کنند، بهویژه اگر سیستم ایمنی ضعیف باشد یا ضایعات نزدیک چشم یا گوش باشند.
نوع زونا | محل درگیری | علائم اصلی |
---|---|---|
زونا تنه (Thoracic shingles) | یک سمت تنه | ضایعات خطی تاولمانند، درد و سوزش |
زونا صورت (Ophthalmic shingles) | صورت و نزدیک چشم | درد، قرمزی، تاول، خطر مشکلات بینایی |
زونا گوش (Ramsay Hunt syndrome) | گوش و عصب هشتگانه | درد گوش، ضایعات، کاهش شنوایی، فلج صورت |
زونا پراکنده (Disseminated shingles) | چند ناحیه بدن | ضایعات گسترده، احتمال عفونت ثانویه، معمولاً در افراد با ایمنی ضعیف |
علائم بیماری زونا چیست؟
علائم زونا معمولاً در یک سمت بدن ظاهر میشوند و شامل درد، سوزش، بیحسی یا مورمور شدن پوست، حساسیت به لمس و خارش است. پس از چند روز، ضایعات قرمز تاول مانند ایجاد میشوند که حاوی مایع هستند و به دلمه تبدیل میشوند. برخی افراد دچار تب، سردرد، خستگی یا حساسیت به نور میشوند. درد زونا ممکن است پیش از ظاهر شدن ضایعات شروع شود و بسته به محل درگیری و سیستم ایمنی فرد شدت متفاوتی داشته باشد. ضایعات اغلب به شکل تاولهای خطی در سمت چپ یا راست تنه دیده میشوند و از مهمترین شاخصهای تشخیص این عفونت ویروسی هستند.
متن انگلیسی:
به نقل از mayoclinic
«Shingles is a viral infection that causes a painful rash. Shingles can occur anywhere on your body. It typically looks like a single stripe of blisters that wraps around the left side or the right side of your torso.»
ترجمه متن:
«زونا یک عفونت ویروسی است که باعث ایجاد بثورات پوستی دردناک میشود. زونا میتواند در هر جایی از بدن شما ایجاد شود. به طور معمول شبیه یک دسته تاول است که در سمت چپ یا سمت راست تنه شما ایجاد میشود.»
علت بیماری زونا چیست؟
علت بیماری زونا در زنان و مردان به فعال شدن مجدد ویروس واریسلا زوستر مربوط میشود؛ ویروسی که عامل آبله مرغان است و پس از ابتلا به این بیماری در سیستم عصبی به صورت غیرفعال باقی میماند. زونا زمانی ایجاد میشود که این ویروس دوباره فعال شده و از عصب به سمت پوست منتقل شود. با اینکه هر کسی که قبلاً آبله مرغان داشته ممکن است در معرض زونا باشد، اما ابتلا به آن برای همه الزامی نیست و عوامل متعددی در بروز بیماری نقش دارند. علتهای شایع فعال شدن زونا عبارتند از:
- کاهش ایمنی بدن با افزایش سن
- ضعف سیستم ایمنی به دلیل بیماریهای مزمن یا درمانهای سرکوبکننده سیستم ایمنی
- استرس شدید و مزمن
- عفونتهای دیگر که مقاومت بدن را کاهش میدهند
- برخی داروها مانند داروهای شیمیدرمانی یا کورتیکواستروئیدها
عوامل خطر ابتلا به مریضی زونا چیست؟
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به زونا را افزایش دهند، عبارتند از:
- سن بیش از ۵۰ سال: زونا در افراد بالای ۵۰ سال شایع است و شانس ابتلا با بالا رفتن سن، افزایش مییابد. بعضی کارشناسان تخمین میزنند که نیمی از افراد بالای ۸۰ سال به زونا مبتلا میشوند.
- بیماری خاص: آیا زونا و سرطان با هم مرتبط هستند؟ بیماریهایی که سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند، مانند ایدز و سرطان، خطر ابتلا به زونا را افزایش میدهند.
- افراد سرطانی تحت درمان: پرتو درمانی یا شیمی درمانی ممکن است مقاومت بدن را نسبت به بیماریها کاهش دهد و باعث ایجاد زونا شود.
- مصرف داروهای خاص: داروهای مصرفی برای جلوگیری از رد پیوند میتوانند خطر ابتلا به زونا را افزایش دهند، همانطور که استفاده طولانی مدت از استروئیدها مانند پردنیزون میتواند این خطر را افزایش دهد.
- استرس: افرادی که تحت استرسهای شدید قرار دارند.
زونا چگونه تشخیص داده می شود؟
بروز ضایعات در یک سمت از بدن میتواند نشانهای از بیماری زونا باشد، بنابراین جهت اطمینان از بیماری به متخصص داخلی و دکتر پوست خود مراجعه کنید و پس از قطعی شدن تشخیص میتوان ضایعات و سایر علائم را درمان کرد. پس از مراجعه، پزشک ابتدا پیرامون سابقهی ابتلا به آبله مرغان سوالهایی میپرسد و علائم شما را بررسی میکند. ضایعات نشانهی اصلی زونا است، اما ممکن است فقط یک مشکل پوستی باشد. ویژگیهای ضایعات ناشی از زونا عبارتند از:
- پدیدار شدن در یک سمت از بدن یا صورت
- احساس تیر کشیدن، سوزش یا خارش در ضایعه
- ضایعات در ابتدا به صورت یک برجستگی پدیدار میشوند و رفته رفته تبدیل به تاول میشوند.
درمان زونا چیست؟
درمان زونا معمولاً شامل ترکیبی از داروهای ضدویروسی، مسکنها و مراقبتهای حمایتی است که هدف آن کاهش شدت بیماری، درد و عوارض ناشی از ضایعات پوستی است. درمان زودهنگام با داروهای ضدویروس مانند آسیکلوویر، والاسیکلوویر یا فامسیکلوویر میتواند سرعت بهبودی را افزایش دهد و خطر عوارض طولانیمدت مانند درد بعد از ضایعه (نورالژی پس از زونا) را کاهش دهد. علاوه بر داروهای ضدویروسی، استفاده از مسکنهای مناسب، کرمها یا پمادهای آرامبخش، کمپرس سرد و حفظ بهداشت ضایعات به کاهش درد و جلوگیری از عفونت ثانویه کمک میکند. درمان زونا باید تحت نظر پزشک انجام شود تا دوز دارو و مدت زمان مصرف متناسب با سن، شدت بیماری و وضعیت سیستم ایمنی فرد تعیین شود.
درمان خانگی زونا
در کنار درمان پزشکی، برخی روشهای درمان خانگی زونا میتوانند درد و خارش ناشی از زونا را کاهش دهند و روند بهبودی را تسهیل کنند. استفاده از کمپرس سرد یا حمام ولرم، پوشیدن لباسهای نخی و آزاد برای کاهش تحریک پوست، و مرطوب نگه داشتن نواحی ضایعهدار با کرمها یا پمادهای ملایم، میتواند به کاهش ناراحتی کمک کند. استراحت کافی، مدیریت استرس و تغذیه سالم نیز در تقویت سیستم ایمنی نقش دارند. همچنین از خاراندن تاولها و دستکاری ضایعات خودداری کنید تا از بروز عفونت ثانویه جلوگیری شود. این روشها مکمل درمان دارویی هستند و نباید جایگزین داروهای ضدویروسی تجویز شده توسط پزشک شوند.
فواید بیماری زونا چیست؟
بیماری زونا بهخودیخود یک عفونت دردناک و ناخوشایند است، اما مطالعه و تجربه نشان داده است که بروز آن میتواند برخی مزایا یا نکات آموزنده برای بدن و سلامت ایمنی داشته باشد. مهمترین فواید بالقوه بیماری زونا عبارتاند از:
- تقویت ایمنی نسبت به ویروس واریسلا زوستر: ابتلا به زونا باعث میشود سیستم ایمنی بدن با ویروس مقابله کند و حافظه ایمنی در برابر عود مجدد یا آبله مرغان تقویت شود.
- هشداردهنده برای سلامت سیستم ایمنی: زونا معمولاً زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی ضعیف باشد؛ بنابراین بروز آن میتواند نشاندهنده نیاز به مراقبت بیشتر از سلامت عمومی و مدیریت بیماریهای زمینهای باشد.
- تشویق به واکسیناسیون و پیشگیری: تجربه درد و ناراحتی ناشی از زونا باعث میشود افراد در آینده نسبت به واکسیناسیون و رعایت سبک زندگی سالم آگاهتر شوند.
- مطالعه علمی و شناخت بهتر ویروسها: هر دوره ابتلا به زونا فرصتی برای پژوهشهای پزشکی درباره ویروسها، اعصاب و پاسخ ایمنی فراهم میکند که به توسعه درمانها و واکسنها کمک میکند.
عوارض بعد از بیماری زونا (آیا زونا خطرناک است؟)
عوارض بیماری زونا میتواند از ناراحتی خفیف تا مشکلات جدی و طولانیمدت متغیر باشد و عمدتاً به دلیل آسیب به اعصاب و واکنش سیستم ایمنی بدن به ویروس ایجاد میشود. این عوارض میتوانند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند و در برخی موارد نیازمند پیگیری پزشکی دقیق هستند. عوارض زونا عبارتند از:
- عوارض نادر سیستمیک مانند مننژیت یا ذاتالریه در افراد با سیستم ایمنی ضعیف
- درد بعد از ضایعه (نورالژی پس از زونا) که ممکن است ماهها یا سالها ادامه یابد
- عفونت ثانویه پوست در محل تاولها
- مشکلات بینایی در صورت درگیر شدن چشمها (زوونا اوکولاریس)
- ضایعات پوستی طولانیمدت یا جای زخم
- آسیب عصبی موقت یا دائمی
- التهاب گوش و کاهش شنوایی در صورت درگیر شدن عصب هشتگانه
- اختلالات حرکتی در صورت درگیری اعصاب صورت
چگونه می توان از زونا پیشگیری کرد؟
پیشگیری از زونا با تمرکز بر کاهش فعال شدن ویروس واریسلا زوستر و تقویت سیستم ایمنی امکانپذیر است. مهمترین راهکارها شامل واکسیناسیون و سبک زندگی سالم هستند، بهطوری که افراد بالای ۵۰ سال و کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، بیشتر در معرض خطر هستند. روشهای پیشگیری از زونا عبارتند از:
- واکسن زونا: کاهش چشمگیر خطر ابتلا و شدت علائم در بزرگسالان
- تقویت سیستم ایمنی: با تغذیه سالم، خواب کافی و مدیریت استرس
- پیشگیری از تماس با افراد مبتلا به آبله مرغان یا زونا: بهویژه برای افرادی که قبلاً آبله مرغان نگرفتهاند
- کنترل بیماریهای مزمن: مانند دیابت و بیماریهای سیستم ایمنی
- مراقبت از پوست و جلوگیری از آسیبهای پوستی: که میتواند راه ورود ویروس را کاهش دهد
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
زونا اگرچه شایع و معمولاً خودمحدودشونده است، اما میتواند درد و عوارض طولانیمدت ایجاد کند، بهویژه در افراد مسن یا کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند. تشخیص زودهنگام و شروع درمان ضدویروسی، همراه با مراقبتهای حمایتی، میتواند سرعت بهبودی را افزایش دهد و از عوارض جدی جلوگیری کند. واکسیناسیون، سبک زندگی سالم و کنترل بیماریهای مزمن، ابزارهای اصلی پیشگیری هستند که کیفیت زندگی را بهطور چشمگیری بهبود میبخشند.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
سلام ۱۵روزه زوناگرفتم ونمیدانستم الان داره دروست کمرم خشک میشودایالازم است دارومصرف کنم
سلام
شک نکنید و حتمن نیاز به دارو های اختصاصی دارید
درمان این ویروس ممکن است پیچیده و طولانی شود
حتمن زیر نظر متخصص درمان را انجام دهید
متخصص عفونی
من چن روز درد وسوزش زیربغل سمت چپ درد پشت شانه وخارش امروز دانه های ریزمثل جوش زده به دکترعمومی مراجعه کردم بعداز معاینه پمادزایلا.. پیوقرص. اسیکلوویر. تدافارم ۴۰۰ داده اسیفن هم خودم شروع کردم نتیجه چیه؟
سلام
با توجه به علائم شما شامل درد، سوزش، خارش، و سپس ظاهر شدن دانههای ریز در ناحیه زیر بغل و پشت شانه، احتمال زیاد تشخیص پزشک زونا (هرپس زوستر) بوده است. زونا یک ویروس فعالشده از آبلهمرغان قدیمی است که معمولاً با درد عصبی و راش پوستی همراه است. داروهایی که برای شما تجویز شدهاند مانند اسیکلوویر برای مقابله با ویروس، و پماد و مسکنها برای کاهش درد و التهاب مناسباند. درمان را طبق دستور کامل کنید و در صورت گسترش ضایعات یا افزایش درد، حتماً مجدد به پزشک مراجعه نمایید.
متخصص عفونی
سلام مادر من آلزایمر داره یکسالی هم هست که زخم بستر گرفته که در حال درمان هستش الان چند روزه یه طرفه سروصورتش زخمشده و چشماشم باد کرده به طوری که باز نمیشه اول گفتن بیماری قارچ هستش بعد گفتن زونا گرفته داروهای که میخوره زخمار و خشک کرده اما باد صورت و چشماش هنوز هستش میشه کمکم کنید چی کار کنم باد صورتش بخوابه
سلام دوست عزیز
علاوه بر بیماری های پوستی احتمال نارسایی قلبی و کلیوی هم هست
گاهی عوارض برخی دارو ها هم می تواند باعثش شود
چون اطلاعات ما کم است ترجیح این است که از نزدیک بوسیله پزشک معاینه شوند
با ارزوی سلامتی
سلام همسرم دوهفته پیش مبتلا به زونا شد که با مراجعه به پزشک و مصرف دارو ،بعد دو هفته امروز ضعیف و بی حالی شدیدی داره آیا به خاطر زونا طبیعی است یا باید به پزشک مراجعه کنیم لطفاً راهنمایی کنید
دکتر من سه روز اینا ک گرفتم نمیدونم چیه سوزش داره انگاری تو بدنم سوزن کردن همه جام در اومده میخواره دیوننه شدم اصلا امتحاناتمم نزدیکه موندم چیکار کنم رفتم دکتر برام قرص اینا نکشت ولی هنوز خوب نشدم zamiio0@ایدیمه نو ربیک لطفا پیام بدین عکس بدم از بدنم خواهش میکنم ووقعا دارم درد میکشم ممنون
سلام پدرم حدودیک ماه که زوناگرفته وداخل شکمش خیلی دردداره دکترهم بریدیم داروداده ولی هیچ فایده ای نداره تشخیص شماچیه
دوست عزیز
زونا همان ویروس تبخال است که در شرایط استرس یا بیماری بروز می دهد و با مصرف دارو برطرف می شود. بهتره با متخصص عفونی مشورت کنید.
فوق تخصص عفونی
سلام من ۱۵سالم است و زونا گرفتم میشه ی راهنمایی کنید برای کاهش درد چیکار کنم خیلی درد میکنه
Man der Alman hstem va ina be zebane Amani hast
R- Alpha Liponsäure
L Lysin 500 mg. .
Vitamin B12
Vitamin D3
selen 200 Mikrogramm
Magnesium
MSM 2000
Zink
من سمت چپ بدنم تقریبا ۱ ماه میشه که میخاره و گاها سوزش داره ولی تاول یا هیچ ضایعه ای نداره اصلا اینم زوناس بنظرتون؟
سلام دوست عزیز
سوزش به مدت یک ماه نمی تونه زونا باشه. چون زونا در شرایط استرس و تب و غیره بعد از یک دو روز سوزش ضایعات برو زمی کند. بهتره به متخصص داخلی مراجعه کنید تا در صورت لزوم سونوگرافی یا تستهای تشخیصی دیگر انجام شود.
دکتر فوق تخصص داخلی
سلام بنده بعد از تزریق واکسن سنو فارم درگیر زونا شدم و امروز یازدهمین روز است که درگیر شدم و درد عجیبی در ناحیه پشت ، زیر بغل و سینه ام دارم و دو روز است که تاولها ظاهر شده اند لطفا راهنمایی بفرمائید .
متشکر
سریعا برو بیمارستان پوست رازی نشون بدم منم اینجوری شدم ولی دارم بهبود پیدا میکنم
سلامخسته نباشید مادر بعد بعد از زدن واکس سینو فارم دچار زونا شده ولی زخم های زونا بیرون نزده درد شدیدی داره و یک طرف شکمش ورم کرده درد می کنه و تیر می کشه لطفا راهنمایی کنید تا هرچه زودتر درمان شود
سلام همراه گرامی
لازمه در این مورد از متخصص داخلی کمک بگیرین:
لیست متخصصین داخلی
سلام دقیقا مادر منم به همین درد بعد زدن واکسن سینوفارم دچار شدن وخیلی درد داره
قرص و پماد و امپول هم میزنیم ولی هنوز دردش کم نشده
سلام دوست عزیز
ویروس زونا همان ویروس تبخال هست که در بدن همه افراد وجود داره و در شرایطی مانند استرس و ناراحتی بروز میکنه. ارتباطی به بروز این بیماری و تزریق واکسن نداره. برای درمان ضایعات زونا و کاهش درد به متخصص پوست مراجعه کنید.
متخصص پوست
منماسپوتنیکزدم زونا گرفتم ولی صورتم و پام شده
برای کاهش درد گاباپنتن ۳۰۰ خوردم و b1 300
سلام دوست عزیز
ویروس زونا همون ویروسی هست که عامل تبخال هم هست و تو بدن همه ما وجود داره و در شرایط استرس و ناراحتی ممکنه به صورت زونا یا تبخال بروز بده و ارتباط مستقیمی با تزریق واکسن نداره. گاباپنتین از انتقال درد از پایانه های عصبی به سیستم مغزی جلوگیری میکنه و درد زیاد زونا رو کاهش میده. سلامتی شما آرزوی ماست.
من حدود ۳ روز هست پایین کتفم سه تا جوش زده و میخوره و قرمز شده دردم تو ناحیه قفسه سینه دارم
سلام خسته نباشید مادر من به بیماری زونا مبتلا شده و خیلی درد شدیدی داره و هم زخم ها خیلی میخارن و درد میکنن جوری که انقدر بی طاقت میشه که به گریه می افته
کارهای دیگه ایی هم هست که بشه درد هاشو کم کرد با اینکه دکتر پماد هم دادن اما انگار فایده ایی نداره میشه ی راه حل بگین ممنون
سلام همراه عزیز
برای این مشکلتون میتونین به متخصص پوست و مو مراجعه کنین:
لیست متخصصین پوست و مو
منچند روز است باوزی چپم وپشتم سوزش ودرد دارم ایا زوناس
دوست عزیز
علاوه بر سوزش و درد دانه های پوستی نیز در محل های مذکور نمایان می شود به این علایم دقت کنید.