طب فیزیکی چیست و چه بیماری هایی را درمان می کند؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

طب فیزیکی و توانبخشی شاخه‌ای از علم پزشکی است که روی بهبود عملکرد حرکتی فرد و درمان دردهای مزمن تمرکز دارد. متخصص طب فیزیکی از روش‌های مختلف مانند داروهای ضددرد، فیزیوتراپی، کاردرمانی و غیره برای درمان بیماران استفاده می‌کند.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 6 دقیقه
طب فیزیکی چیست

درد مزمن یکی از شایع‌ترین دلایلی است که افراد برای آن به دنبال مراقبت‌های پزشکی هستند. این درد فعالیت‌های روزمره شما را محدود می‌کند و منجر به افزایش افسردگی و اضطراب می‌شود. دردی که درمان نشود و مزمن باشد، احتمال ابتلای به دیگر مشکلات سلامتی مانند بیماری‌های قلبی، عفونت‌های تنفسی و کاهش تحرک را هم افزایش می‌دهد. متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی که به آنها فیزیاتریست یا پزشک PM&R (Physical Medicine and Rehabilitation physicians) هم گفته می‌شود، علت این درد‌های مزمن را تشخیص داده و یک برنامه درمانی جامع تهیه می‌کنند. این پزشکان دارای تخصص پزشکی گسترده‌ای برای کمک به بیماران مبتلا به طیف وسیعی از انواع دردها هستند که ممکن است در هر سنی رخ دهد.

در این مطلب می‌خواهیم این تخصص پزشکی و کاربردهای آن را توضیح دهیم. در دکترتو شما می‌توانید با بهترین دکتر طب فیزیکی و توانبخشی در شهر خود آشنا شوید و از آنها نوبت ویزیت حضوری بگیرید یا به صورت آنلاین، تلفنی یا متنی با آنها مشورت کنید.

طب فیزیکی چیست؟

متخصص طب فیزیکی و توانبخشی (PM&R) به‌عنوان فیزیاتریست یا پزشکی توا‌نبخشی هم شناخته می‌شود. این متخصصین با هدف تقویت و بازگرداندن توانایی عملکردی و کیفیت زندگی برای افرادی که دارای اختلالات فیزیکی یا ناتوانی‌هایی فعالیت دارند که بر مغز، نخاع، اعصاب، استخوان‌ها، مفاصل، رباط‌ها، ماهیچه‌ها و تاندون‌ها تأثیر می‌گذارند. بر خلاف سایر تخصص‌های پزشکی که بر درمان پزشکی تمرکز می‌کنند، اهداف فیزیاتریست به حداکثر رساندن استقلال بیماران در فعالیت‌های روزمره زندگی و بهبود کیفیت زندگی است.

متخصصان طب فیزیکی در طراحی برنامه‌های درمانی جامع و بیمار محور متخصص هستند و اعضای جدایی‌ناپذیر تیم مراقبتی هستند. آنها از درمان‌های پیشرفته و همچنین آزمایش‌شده برای به حداکثر رساندن عملکرد و کیفیت زندگی بیماران خود استفاده می‌کنند، بیمارانی که ممکن است در سنین مختلف از نوزادی تا سنین بالا را شامل شوند.

متخصص طب فیزیکی بر تقویت توان عملکردی فرد و افزایش کیفیت زندگی بیمارانی تمرکز دارد که دچار اختلالات فیزیکی یا ناتوانی‌های حرکتی هستند.

طب فیزیکی همان توانبخشی است؟

توانبخشی فرایند کمک به فرد برای دستیابی به بالاترین سطح عملکرد، استقلال و کیفیت زندگی است. توانبخشی یعنی توانا کردن. طب فیزیکی و توانبخشی مکمل یکدیگر هستند و هر دو با هم یک مجموعه را شامل می‌شوند. گاهی به آن پزشکی توانبخشی نیز گفته می‌شود. در واقع طب فیزیکی و توانبخشی یک عنوان است که معمولاً به طور خلاصه طب فیزیکی گفته می‌شود.

متخصص طب فیزیکی چه کار می کند
در توانبخشی پزشک از روش‌های مختلف برای بهبود عملکرد حرکنی بیماری استفاده می‌کند.

فیزیاتریست کیست؟

به متخصصین طب فیزیکی و توانبخشی در اصطلاح فیزیاتریست نیز می‌گویند. متخصصین این رشته پس از گذراندن دوره پزشکی عمومی، دوره تخصص پزشکی فیزیکی و توانبخشی را گذرانده‌اند. این افراد توانایی طراحی برنامه‌های اختصاصی و جامع درمانی باتوجه‌به مشکلات موجود و به طور منحصربه‌فرد برای هر شخص را دارند.

کاربردهای طب فیزیکی و توانبخشی چیست؟

به‌طورکلی، پزشکان طب فیزیکی و توانبخشی:

  • می‌توانند بیماران را در هر سنی را درمان کنند.
  • تمرکز درمان را روی عملکرد افراد می‌گذارند.
  • دارای تخصص پزشکی گسترده‌ای هستند که به آنها این امکان را می‌دهد که شرایط ناتوان‌کننده‌ای که ممکن است  در طول زندگی یک فرد به وجود بیاید را درمان کنند.
  • درد ناشی از آسیب، بیماری یا وضعیت ناتوان‌کننده را تشخیص داده و درمان می‌کنند.
  • یک برنامه درمانی یا پیشگیرانه را تنظیم و مدیریت می‌کنند.
  • می‌توانند تیمی از متخصصان پزشکی شامل فیزیوتراپ، درمانگر شغلی و دیگر پزشکان را برای بهینه‌سازی مراقبت از بیمار مدیریت کنند.
  • با سایر پزشکان مانند پزشکان مراقبت‌های اولیه، متخصصان مغز و اعصاب، جراحان ارتوپد و بسیاری دیگر باشد، همکاری دارند.
  • فرد را به طور کامل درمان می‌کنند نه اینکه فقط یک مشکل یا یک ناحیه از بدن را تحت درمان قرار بدهند.
کاربردهای طب فیزیکی
تمرکز درمان در توانبخشی روی بهبود عملکرد حرکتی فرد است.

برای چه بیماری هایی به متخصصین طب فیزیکی مراجعه می کنیم؟

پزشکان PM&R مشکلاتی را که به دلیل آسیب، بیماری یا شرایط مزمن رخ می‌دهند را درمان می‌کنند. رایج‌ترین درمان‌های این متخصصین عبارت‌اند از:

  • توانبخشی پزشکی
  • درمان درد عصبی – عضلانی
  • پزشکی ساختار اسکلتی – عضلانی بدن
  • درمان اختلالات سیستم عصبی مرکزی
  • توانبخشی کودکان.

به گفته WebMD این متخصصین می‌توانند مشکلات پزشکی مربوط به ناتوانی‌ها را تشخیص داده و درمان کنند، از جمله:

  • مشکلات شناختی
  • مسائل ارتوپدی
  • نگرانی‌های حرکتی (حرکت اندام‌ها، تحرک)
  • مشکلات روده و مثانه
  • اختلالاتی که روی راه‌رفتن فرد تأثیر می‌گذارد
  • اشکال در تغذیه و بلع
  • مشکل در برقراری ارتباط با دیگران
  • درد
  • سفتی عضلانی یا تون عضلانی ضعیف (هیپوتونی یا کاهش استحکام عضلانی).

همچنین در موارد زیر می‌توانید به متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید:

  • پس از آسیب، بیماری یا جراحی به توانبخشی نیاز دارید.
  • درد مزمن دارید.
  • چاقی یا افزایش سن، فعالیت بدنی را برای شما دشوارتر کرده است.

بیماران برای درمان مشکلات حرکتی، مشکلات ارتوپدی، درد مزمن، محدودیت‌های حرکتی در اثر افزایش سن یا چاقی یا دردهای عضلانی و غیره به متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید.

آیا طب فیزیکی مقرون به‌صرفه‌ترین روش برای درمان بیماری شماست؟

فقط کافیه با متخصص مشورت کنی

روش های تشخیصی در طب فیزیکی

متخصصین طب فیزیکی با آموزش گسترده خود، درمان‌های لازم را برای درمان درد و جلوگیری از ناتوانی بیشتر ارائه می‌دهند. در اولین قرار ملاقات شما، پزشک در مورد سابقه پزشکی و خانوادگی با شما صحبت می‌کند تا در مورد آنچه ممکن است باعث ایجاد مشکل شود اطلاعات بیشتری کسب کند.

شما همچنین باید اهداف خود را برای درمان بیان کنید، چه ازبین‌بردن کمردرد باشد چه تقویت عملکرد عضلانی. متخصصان طب فیزیکی به شما کمک می‌کنند تا بر مشکلات شخصی که شما را از داشتن یک زندگی کامل باز می‌دارد غلبه کنید.

در صورت نیاز برای تشخیص، پزشک ممکن است آزمایشاتی مانند رادیوگرافی (تصویربرداری با اشعه ایکس)، مطالعات هدایت عصبی و تست نوار عصب و عضله (الکترومیوگرافی) را برای شناسایی علت مشکل انجام دهد. پزشکان طب فیزیکی و توانبخشی به سلامت کلی شما نگاه می‌کنند نه اینکه یک علائم یا بیماری خاص را مورد درمان قرار دهند.

روش های تشخیص در طب فیزیکی
متخصص طب فیزیکی از روش‌های مختلف مانند روش‌های تصویربرداری و غیره برای تشخیص استفاده می‌کنند.

در طب فیزیکی از چه روش هایی برای درمان استفاده می شود؟

بسته به مشکل و شرایط بیماری و سلامت کلی بیمار پزشک از روش‌های مختلفی برای درمان استفاده می‌کند. برخی از مهمترین آنها عبارت‌اند از:

  • داروهای ضد درد
  • فیزیوتراپی
  • کاردرمانی
  • تفریح درمانی
  • ماساژ دادن
  • تزریقات نخاعی
  • تزریقات مفصلی
  • مدیریت و رفع گرفتگی‌ها
  • تزریق مسدودکننده‌های عصبی (بلوک عصبی)
  • فرسایش با امواج رادیویی
  • طب سوزنی
  • تزریق فاکتورهای رشد سلولی یا محرک‌های تولید این فاکتورها
  • تزریق پلاسمای غنی از پلاکت
  • درمان با سلول‌های بنیادی
  • درمان‌های روان‌شناسی
  • استفاده از دستگاه‌های کمکی
  • استفاده از آتل گردنی و کمری.

گزینه‌های درمانی مناسب دیگر شامل:

  • برنامه‌های مراقبت در منزل
  • درمان تخصصی که باید توسط متخصص مانند فیزیوتراپ یا جراح ارتوپد انجام شود
  • مراقبت از سلامت روان برای کمک به مقابله با یک بیماری و پاسخ به درمان
  • درمان‌های جایگزین مانند طب سوزنی.

می‌خوای بدونی آیا بیماریت با طب فیزیکی درمان میشه؟ همین حالا از متخصص مشاوره بگیر

تفاوت متخصصین طب فیزیکی با فیزیوتراپیست چیست؟

اکثر بیماران با فیزیوتراپی آشنایی بیشتری دارند. فیزیوتراپ‌ها از تمرینات فیزیوتراپی که اجزای اسکلتی – عضلانی خاصی مانند مفاصل آسیب‌دیده و ماهیچه‌های ضعیف‌شده را هدف قرار می‌دهند، برای بهبود عملکرد بیمار استفاده می‌کند.

و اما فیزیاتریست برنامه‌ریز اصلی درمان فیزیکی است، درحالی‌که فیزیوتراپیست برنامه را اجرا می‌کند. آنها ممکن است از لوازم و وسایلی مشابهی مانند دوچرخه ورزشی و تردمیل استفاده کنند. جلسات منظم با فیزیوتراپیست می‌تواند عملکرد بیمار را بازیابی کرده و تحرک او را بهبود بخشد.

تفاوت متخصص طب فیزیکی با متخصص ارتوپدی چیست؟

متخصص پزشکی فیزیکی، پزشکی است که در زمینه طب فیزیکی و توانبخشی (PM&R) آموزش‌دیده است. متخصص این رشته جراح نیست. متخصصان طب فیزیکی اغلب پس از انجام جراحی ارتوپدی و درمان‌های دیگر و همکاری با درمانگران دیگر مانند فیزیوتراپیست و کار درمانگر، برنامه‌های توانبخشی را برای بیماران تنظیم و مدیریت می‌کنند. آنها همچنین برای توانبخشی بیماران پس از صدمات، پس از سکته مغزی و سایر مشکلات عصبی مانند اختلالات تعادل، مشکلات دهلیزی یا سایر انواع ناتوانی فعالیت می‌کنند.

یک متخصص ارتوپدی با اختلالات استخوان‌ها، مفاصل، ماهیچه‌ها، تاندون‌ها و رباط‌ها سروکار دارد و برای انجام جراحی این اندام‌ها آموزش‌دیده است. بسیاری از آنها در جراحی مفاصل، تعویض مفصل، ناهنجاری‌های مادرزادی و غیره تخصص دارند. جراح ارتوپد شرایطی را که بر سیستم اسکلتی – عضلانی تأثیر می‌گذارد درمان می‌کنند. ارتوپدها از جراحی و درمان‌های دیگر برای کاهش درد و درمان مشکل اصلی فرد در سیستم اسکلتی عضلانی استفاده می‌کنند.

پزشکان معمولاً از بیماران می‌خواهند که تا جایی که ممکن است از جراحی اجتناب کنند و به‌عنوان آخرین راه چاره به آن روی‌آورند. بیماران معمولاً برای جلوگیری از جراحی، ابتدا درمان‌های تجویزشده توسط فیزیاتریست را امتحان می‌کنند. بااین‌حال، درصورتی‌که بیمار به این درمان‌های مرسوم پاسخ ندهد و این روش‌ها تسکین کافی ارائه نکنند، پزشک آنها می‌تواند بیمار را به یک جراح ارتوپد ارجاع دهد تا وضعیت را بیشتر ارزیابی کند و تعیین کند که آیا عمل جراحی نیاز است یا خیر.

همکاری متخصص طب فیزیکی و دیگر پزشکان
متخصص طب فیزیکی با پزشکان دیگر مانند ارتوپد و همچنین فیزیوتراپیست‌ها برای درمان بهتر بیمار همکاری می‌کنند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک

تخصص طب فیزیکی و توانبخشی یکی از تخصص‌هایی است که پزشکان بعد از اتمام دوره عمومی می‌توانند دنبال کنند. بسیاری از بیماری‌ها یا شرایط بر توانایی حرکت فرد تاثیر می‌گذارد، مانند سکته مغزی یا برخی اختلالات مغزی، بیماری‌های ارتوپدی، افزایش سن یا چاقی مفرط. متخصص طب فیزیکی به این بیماران و کسانی که مشکلات حرکتی دارند کمک می‌کنند تا عملکرد حرکتی بهتری داشته باشند. همچنین دردهای مزمن یکی از مواردی است که می‌توانید برای درمان آن به این پزشک مراجعه کنید.

در دکترتو می‌توانید با بهترین متخصص طب فیزیکی و توانبخشی در شهر خود آشنا شوید و از آنها نوبت بگیرید. همچنین می‌توانید با پزشک خود به صورت آنلاین، متنی یا تلفنی مشورت کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!

پرسش‌های متداول

اگر ضربه جسمی، درد یا مشکلات حرکتی دارید، مراجعه به متخصصین طب فیزیکی ممکن است قدم بعدی شما باشد. بسته به نیاز شما، یک پزشک PM&R ممکن است با تیمی از متخصصین مغز و اعصاب، ارتوپد، جراح مغز و اعصاب، فیزیوتراپ، کار درمانگر، گفتار درمانگر و پزشکان مراقبت‌های اولیه همکاری کند.

بله. مانند دیگر تخصص‌های پزشکی شما می‌توانید در صورت نیاز با مراجعه به نوبت‌دهی اینترنتی دکترتو در شهرهای مختلف برای نوبت متخصص طب فیزیکی اقدام کنید.

به نقل از CareerTrend پزشکان درد در مقابل پزشکان مغز؛ تفاوت بین فیزیاتریست و متخصص مغز و اعصاب در همین عبارت خلاصه می‌شود. درحالی‌که متخصص طب فیزیکی روی دردهای موجود در سراسر بدن تمرکز می‌کنند، متخصص مغز و اعصاب بر روی اختلالات عصبی‌ای تمرکز می‌کنند که بر مغز یا سایر قسمت‌های سیستم عصبی تأثیر می‌گذارد. متخصصان طب فیزیکی و مغز و اعصاب اغلب دست‌به‌دست هم می‌دهند و به‌عنوان مشاور برای بیماران یکدیگر همکاری می‌کنند.

بسته به نوع مشکلی که بابت آن می‌خواهید به متخصصین طب فیزیکی مراجعه کنید باید پزشک خود را انتخاب کنید. بهترین متخصص طب فیزیکی را باتوجه‌به سابقه و تجربه کاری، رضایت بیماران قبلی، میزان علمی که پزشک دارد و موارد این‌چنینی‌ای می‌توان تعیین نمود.

باتوجه‌به تخصص گسترده‌ای که این پزشکان دارند و مشکلات متنوعی که می‌توانند درمان کنند اعلام یک هزینه ثابت برای فعالیت آنها دشوار است. باتوجه‌به نوع بیماری‌ای علت که برای آن برنامه درمانی طراحی می‌کنند، علت بیماری و مدت‌زمان لازم برای تکمیل طول دوره درمانی، هزینه طب فیزیکی و توانبخشی نیز متغیر خواهد بود.

امتیاز شما به مقاله:
(3.8از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
کارشناس تولید محتوا و کارآموز طراحی سایت و سئو هستم. خوشحالم که به عنوان نویسنده در تیم خوب دکترتو مشغول به فعالیت هستم. چراکه اینجا می‌تونم برای آگاهی عموم مردم و کمک به سلامت جسمی و روحی همنوعان خودم تلاش کنم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره طب فیزیکی

  1. Hosein گفت:

    سلام وقت بخیر ۲۹سال سن دارم و مشکل ژنتیکی عظلانی میوپاتی دارم و عضلهدهام خیلی تحلیل رفته و راه رفتنم افتضاح شده لطفا بگید در طب فیزیکی راهی برای بهتر شدنم هست با تشکر

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله اتفاقا طب فیزیکی می تواند بسیار کمک تان کند
      نیاز به جلسات منظم دارید

      متخصص طب فیزیکی

  2. ناشناس گفت:

    اصلا این طور نیست که فیزیوتریست برنامه ریز درمان باشه و فیزیوتراپیست درمان رو اجرا کنه
    هر کدوم جداگانه برای بیماران خود تشخیص گذاشته و درمان بیمارشان رو انجام می دهند

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله حق با شماست
      برنامه ها کاملا جدا هستند

  3. محمدرضا نیک نژاد گفت:

    ممنون از مطالبتون. واقعا مفید بود. امکانش هست چندتا پزشک طب فیزیکی دولتی معرفی کنین؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      می توانید از لینک زیر استفاده کنید
      متخصص طب فیزیکی

  4. مریم محمدی گفت:

    سلام وتقدیم احترام.آیا مشکل من یبوست وبیرون زدن هموروئیدمیباشد. دل درد وقیمت درد بواسیر دارم..دکتر طب فیزیکی میتونند کمکم کنند؟؟تلگرام واینستا گرام ندارم.میشه کمکم کنید.؟ممنونم

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بهتر است ابتدا زیر نظر متخصص گوارش باشید
      احتمالا نیاز به سونو و کلونوسکوپی دارید
      تا درمان دقیق تری صورت گیرد

      متخصص گوارش

  5. مریم محمدی گفت:

    سلام وعرض ادب.وتشکر از راهنمایی شما..

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام و سپاس از همراهی تان
      تنددرست باشید خانم محمدی عزیز

  6. حسینی گفت:

    آیا طب فیزیکی برای خار پاشنه هم کاربرد دارد؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله مسلما
      ولی حتمن باید زیر نظر متخصص این کار را انجام دهید

      متخصص طب فیزیکی

  7. رضایی گفت:

    سلام وقتتون بخیر دیسک کمرم پاره شده ودرد دارم آیا طب فیزیکی به درمانم کمک میکنه ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      بله در صورتیکه پارگی اتفاق نیفتاده باشد طب فیزیکی می تواند کمک کننده باشد
      متخصص طب فیزیکی

  8. فاطمه سعادتمندی گفت:

    باسلام
    همسرمن رگ سیاتیک ش گرفته .خیلی درد داره هم تو راه رفتن نشستن خوابیدن
    میتونه به طب فیزیک مراجعه کنه ؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      فاطمه عزیز
      بله، مراجعه به متخصص طب فیزیکی می‌تواند بسیار مفید باشد. این متخصصان می‌توانند با استفاده از درمان‌های فیزیکی مانند فیزیوتراپی، تمرینات تقویتی، ماساژ درمانی و تحریکات الکتریکی به کاهش درد سیاتیک کمک کنند. در برخی موارد، درمان‌های فیزیکی می‌توانند برای بهبود عملکرد و کاهش درد ناشی از گرفتگی سیاتیک موثر باشند. پیشنهاد می‌کنم که همسر شما به متخصص طب فیزیکی مراجعه کند تا درمان مناسب دریافت کند.

      متخصص طب فیزیکی

  9. ارمین گفت:

    سلام
    پسر من ۱۵ ساله هست و دچار قوز کمر هست برای اصلاح این مشکل به چه پزشکی باید مراجعه کنه

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام
      با توجه به این علایم
      وقت را ازدست ندهید
      و حتمن به ارتوپد مراجعه کنید
      متخصص ارتوپدی

  10. زینب کرمي گفت:

    باسلام واحترام بنده دردزانو دارم با مراجع به ارتوپد ارتروز زانو دادم آیا میشود به متخصص طب فیزیکی مراجع کنم؟

    1. همیارِ دکترِتو گفت:

      سلام خانم کرمی عزیز
      بله برای بهبود درمان
      توصیه میشود به متخصص طب فیزیکی مراجعه کنید

      متخصص طب فیزیکی