فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
بیماری ام اس (MS) یک اختلال مزمن است که سیستم ایمنی بدن به اشتباه به سیستم عصبی حمله میکند و باعث آسیب به پوشش محافظ اعصاب میشود. علائم این بیماری میتواند شامل ضعف عضلانی، اختلال در تعادل، مشکلات بینایی و احساسات غیرعادی باشد. برای مدیریت بهتر ام اس، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب ضروری است. اگر شما یا اطرافیانتان از علائم مشابه رنج میبرید، مراجعه به متخصص مغز و اعصاب، چه حضوری و چه آنلاین، میتواند به شما کمک کند تا روند درمان را به درستی آغاز کنید. دکترتو گزینهای مناسب برای دریافت مشاوره آنلاین از پزشکان متخصص است. در دکترتو میتوانید با بهترین متخصصان مغز و اعصاب در شهر خود آشنا شوید.
بیماری ام اس چیست؟
اماس یا مالتیپل اسکلروزیس یکی از شایعترین بیماری های مغز و اعصاب و بیماریهای مزمن خودایمنی سیستم عصبی مرکزی است که مغز و نخاع را تحت تأثیر قرار میدهد. در این بیماری، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به غلاف محافظ رشتههای عصبی به نام میلین حمله میکند. این غلاف مانند عایق برای عصبها عمل میکند و آسیب به آن باعث ایجاد اختلال در انتقال پیامهای عصبی بین مغز و سایر قسمتهای بدن میشود. در گذر زمان، این آسیبها میتوانند منجر به زخمهای دائمی یا حتی تخریب کامل عصبها شوند.
اماس معمولا با دورههایی از بروز علائم جدید یا عود بیماری همراه است، که به آن نوع عودکننده-فروکشکننده گفته میشود. این دورههای حمله ممکن است چند روز تا چند هفته ادامه داشتهباشند و پس از آن، فرد وارد دورهای از بهبود نسبی یا خاموشی علائم میشود. گاهی افزایش دمای بدن (بر اثر تب یا ورزش شدید) میتواند بهطور موقت علائم را تشدید کند؛ این وضعیت به نام پدیده اوتهوف شناخته میشود و با عود واقعی بیماری تفاوت دارد.
حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد از افرادی که در ابتدا اماس عودکننده داشتهاند، با گذشت زمان وارد مرحلهای میشوند که علائم بهطور پیوسته بدتر میشود؛ این حالت، اماس پیشرونده ثانویه (SPMS) نام دارد. در این مرحله، معمولا مشکلات حرکتی و تعادل تشدید میشود. در نوع دیگری از بیماری، یعنی اماس پیشرونده اولیه (PPMS)، نشانهها از همان ابتدا بهتدریج و بدون دورههای مشخص عود یا بهبودی ظاهر میشوند.
انواع بیماری ام اس
بیماری ام اس به چند نوع مختلف تقسیم میشود که هرکدام ویژگیهای خاص خود را دارند. مهمترین انواع ام اس عبارتاند از:
- ام اس نوع عودکننده-بهبوددهنده (RRMS): شایعترین نوع که با دورههای عود علائم و بهبود آنها همراه است.
- ام اس پیشرونده اولیه (PPMS): در این نوع، علائم بهطور پیوسته و بدون دورههای بهبود، به تدریج بدتر میشوند.
- ام اس پیشرونده ثانویه (SPMS): در ابتدا مشابه نوع عودکننده است اما بعد از مدتی به صورت پیوسته پیشرفت میکند.
بدترین نوع بیماری ام اس معمولا به PPMS گفته میشود زیرا در آن هیچ دورهای از بهبود مشاهده نمیشود و پیشرفت بیماری به تدریج بیشتر میشود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت nationalmssociety
The symptoms of multiple sclerosis are variable and unpredictable. No two people have exactly the same symptoms, and symptoms can change or fluctuate over time.
ترجمه فارسی:
علائم مولتیپل اسکلروزیس متغیر و غیر قابل پیش بینی است. هیچ دو نفری علائم دقیقا یکسانی ندارند و علائم میتوانند با گذشت زمان تغییر یا نوسان کنند.
بیماری ام اس و ازدواج
زندگی مشترک با بیماری ام اس میتواند چالشهای خاص خود را داشتهباشد. این بیماری ممکن است باعث بروز مشکلات جسمی مانند ضعف عضلات، تغییرات خلقی و مشکلات جنسی شود که به روابط زناشویی آسیب میزند.
از طرف دیگر، احساس نیاز به حمایت و درک متقابل از سوی شریک زندگی از اهمیت ویژهای برخوردار است. برای مقابله با این چالشها، ارتباط باز و حمایت عاطفی بسیار مهم است. زوجها باید با یکدیگر در مورد علائم و نیازهای یکدیگر صحبت کنند و در صورت لزوم از متخصصین روانشناسی یا مشاوران زناشویی کمک بگیرند.
در این ویدئو دکتر فاطمه طاهریان متخصص مغز و اعصاب در مورد بیماری MS با شما صحبت میکند.
شایعترین علائم ام اس چیست؟
علائم ام اس معمولا بین ۲۰ تا ۴۰ سالگی بروز میکنند و بسته به محل آسیب اعصاب مرکزی، متنوع هستند. شایعترین آنها شامل ضعف یا بیحسی در اندامها، احساس شوک الکتریکی در گردن، لرزش، عدم تعادل، لکنت زبان، خستگی مفرط، سرگیجه، گزگز بدن، مشکلات جنسی، بینایی و مثانه است.
از دستدادن بینایی یکطرفه، تاری یا دوبینی نیز رایجاند. شدت و ترکیب علائم در افراد مختلف متفاوت است. شناسایی زودهنگام این نشانهها و مراجعه سریع به پزشک میتواند در کنترل و کاهش سرعت پیشرفت بیماری نقش کلیدی داشتهباشد.
علت بوجود آمدن بیماری ام اس چیست؟
دلایل و علت بیماری ام اس (مالتیپل اسکلروزیس) هنوز به طور کامل مشخص نیست اما بیشتر دانشمندان باور دارند که این بیماری نوعی اختلال خودایمنی است. در اماس، سیستم ایمنی بدن به اشتباه به پوشش محافظ رشتههای عصبی (میلین) حمله میکند.
میتوانید میلین را مثل عایق دور سیم برق تصور کنید؛ اگر این عایق آسیب ببیند، انتقال پیامهای عصبی مختل میشود یا کندتر صورت میگیرد. هنوز دقیق نمیدانیم چرا این بیماری در بعضی افراد پیشرفت میکند و در بعضی نه اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در این روند نقش دارند.
علائم | علت | روش تشخیص |
---|---|---|
بیحسی یا ضعف | سن | ارزیابی فعالیت الکتریکی مغز |
احساس شوک الکتریکی که با حرکات خاص گردن رخ میدهد، بهویژه خمشدن گردن به جلو | جنسیت | تجزیه و آنالیز CSF |
لرزش، ناهماهنگی یا راهرفتن نامناسب | ویروس اپشتین بار | بررسی تعادل بدن |
لکنت زبان | نژاد | آزمایش خون |
مورمور شدن یا درد در قسمتهای مختلف بدن | کمبود ویتامین دی | تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) |
راه های انتقال بیماری ام اس
انتقال اسکلروز چندگانه (MS) یک موضوع پیچیده است که همچنان برای بسیار از پزشکان مبهم باقی مانده است. اما مهمترین نکتهای که باید بدانید این است که بیماری ام اس مسری نیست به این معنی که از طریق تماس پوستی یا به اشتراکگذاری غذا و نوشیدنی منتقل نمیشود.
معمولا در این بیماری وراثت به صورت غیر مستقیم نقش دارد. همچنین افرادی که ویتامین دی کمتری دریافت میکنند هم مستعد ابتلا به ام اس هستند.
در این ویدئو دکتر فرزاد ضیاء متخصص بیماریهای مغز و اعصاب و رئیس انجمن مغز و اعصاب استان فارس در مورد بیماری MS با شما صحبت میکند.
چگونه مالتیپل اسکلروزیس یا MS تشخیص داده می شود؟
تشخیص بیماری ام اس (MS) به دلیل شباهت علائم آن با سایر بیماریها دشوار است. برای تشخیص دقیق، پزشک آزمایشهای مختلفی انجام میدهد. این آزمایشها شامل آزمایش خون برای شناسایی بیماریهای مشابه، بررسی تعادل بدن و عملکردهای مختلف بدن، تجزیه و آنالیز مایع مغزی نخاعی (CSF) برای شناسایی نشانههای بیماری و ارزیابی فعالیت الکتریکی مغز برای اندازهگیری پتانسیلهای برانگیزشی و عملکرد عصبی است.
هیچیک از این آزمایشها به تنهایی نمیتواند ام اس را تشخیص دهد، بلکه ترکیبی از آنها برای تشخیص قطعی استفاده میشود. در مجموع، آزمایش تشخیص ام اس شامل مجموعهای از روشهای مختلف است که پزشک با توجه به علائم و نشانههای شما، تصمیم میگیرد کدام یک از آنها مناسبتر است.
طول عمر بیماران مبتلا به ام اس
طول عمر بیماران مبتلا به ام اس به طور کلی تحت تأثیر نوع بیماری و شدت آن قرار دارد. بهطور متوسط، افراد مبتلا به ام اس ممکن است عمر طبیعی داشتهباشند اما در موارد شدید، این بیماری میتواند بر کیفیت زندگی و توانایی انجام فعالیتهای روزانه تأثیر بگذارد.
طول عمر بیماران مبتلا به ام اس معمولا مشابه افراد غیر مبتلا است اما شدت و نوع بیماری میتواند بر کیفیت زندگی و تواناییهای فرد تأثیر بگذارد.
درمان بیماری ام اس MS چیست؟
در حال حاضر، درمان قطعی برای مالتیپل اسکلروزیس وجود ندارد. با این حال، داروها و روشهای درمانی مختلفی در دسترس هستند که میتوانند به کاهش تعداد حملات، کند کردن روند پیشرفت بیماری و بهبود کیفیت زندگی بیماران کمک کنند.
رایجترین روشها برای درمان و کنترل بیماری ام اس شامل داروهای تعدیلکننده سیستم ایمنی، توانبخشی، مشاوره روانشناسی و اصلاح سبک زندگی هستند. مراجعه منظم به پزشک متخصص مغز و اعصاب و پایش دورهای وضعیت بیماری برای مدیریت بهتر اماس بسیار اهمیت دارد.
تجربه شفایافتگان بیماری ام اس
بسیاری از افرادی که با بیماری ام اس روبهرو شدهاند، تجربههایی از بهبود وضعیت خود دارند. یکی از این افراد میگوید: وقتی برای اولین بار تشخیص ام اس را دریافت کردم، همه چیز برایم تاریک به نظر میرسید. اما با استفاده از داروهای مناسب، تغییرات در سبک زندگی و حمایت خانواده، توانستم علائم را کنترل کنم و زندگیام را به مسیر درست برگردانم.
این تجربیات نشان میدهند که با درمان صحیح و مراقبتهای پزشکی، بسیاری از افراد مبتلا به ام اس میتوانند کیفیت زندگی خود را بهبود بخشند و به یک زندگی فعال و سالم ادامه دهند.
عوارض ام اس چیست؟
بیماری ام اس میتواند باعث عوارضی مانند سفتی یا گرفتگی ماهیچهها، مشکلات گفتاری، افسردگی شدید، تغییرات خلق و خو، فراموشی و حتی صرع شود. این عوارض میتوانند کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار دهند.
پس از تشخیص بیماری ام اس، بسیاری از بیماران با چالشهایی روبهرو میشوند که زندگی روزمرهشان را تحت تأثیر قرار میدهد. بهعنوان مثال، یکی از افرادی که ام اس را تجربه کرده، میگوید: بعد از تشخیص بیماری، با سفتی و گرفتگی شدید ماهیچهها مواجه شدم که توان راه رفتن و انجام کارهای ساده را برایم دشوار کرده بود. علاوه بر این، افسردگی نیز به شدت بر روی روحیهام تأثیر گذاشت و احساس میکردم نمیتوانم با این تغییرات کنار بیایم.
این تجربه نشان میدهد که بیماری ام اس نهتنها به جنبههای جسمی بلکه به جنبههای روحی و روانی هم تأثیر میگذارد. بنابراین، پیگیری درمان و مشاوره مداوم با متخصص مغز و اعصاب میتواند در کاهش عوارض و بهبود کیفیت زندگی بسیار مؤثر باشد.
آیا ام اس باعث فلج شدن میشود؟
ام اس بیماری است که میتواند روی توانایی حرکت هم تاثیر بگذارد. یکی از مشکلاتی که ممکن است برای فرد ایجاد شود، فلج شدن است. کسانی که ام اس میگیرند، در صورت ابتلا به نوع پیشرونده ام اس و عدم کنترل آن، ممکن است در نهایت فلج شوند.
آیا می توان از ام اس پیشگیری کرد؟
از آنجا که علت بیماری مولتیپل اسکلروزیس مشخص نیست و یک بیماری خودایمنی است، برای پیشگیری از آن روش خاصی وجود ندارد. اما میتوان روشهایی که در آلزایمر استفاده میشود را به کار برد. مثلا میتوانید از پازل و جدول استفاده کنید. همچنین بهتر است که ورزشهای ذهنی که برای ورزیدن و تقویت ذهن و مغز مفید هستند را انجام دهید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بیماری ام اس یکی از بیماریهای خودایمنی است که علت بروز آن مشخص نیست. اما میتواند به شدت پیشرفت کند. ام اس بیماری عصبی است که در آن سلولهای ایمنی بدن به غلاف میلین سلولهای عصبی حمله میکنند و باعث کند شدن ارسال پیامهای عصبی میشوند. این بیماری علائمی مانند ناهماهنگی در حرکات بدن یا مشکلات بینایی ایجاد میکند و اگر جدی گرفته نشود، در برخی افراد ممکن است باعث ناتوانی حرکتی دائمی شود.
با استفاده از سامانه نوبتدهی آنلاین پزشکان دکترتو، بهراحتی میتوانید نوبت ویزیت حضوری دریافت کنید یا از خدمات مشاوره آنلاین یا تلفنی بهرهمند شوید. دکترتو خدمات پزشکی را سریع و آسان در اختیار شما قرار میدهد.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
سلام وقت بخیر من چندوقته تو سرم یه حالت عجیبی میشه و ضربان قلبم میره بالا چشمام تار میشه انگار و بیحالم بشدت توی راه رفتن و کارکردن الان بیشتر شده یوقتایی حس میکنم پیشونیم مورمورمیشه ودستام از شونه ضعف دارن بی حسن عوق میزنم بالا نمیارم و موقع خواب اذیت میشم انگار چشامو میبندم سرم یجوری میشه خیلی نگرانم
سلام، علائمی که توضیح دادهاید میتواند ناشی از چندین عامل مختلف باشد، مانند اضطراب، فشار خون بالا، مشکلات قلبی، یا حتی اختلالات عصبی. تاری دید، ضربان قلب بالا، ضعف دستها و احساس مورمور در پیشانی ممکن است به شرایطی مانند مشکلات عصبی یا فشار خون مربوط باشد. با توجه به اینکه این علائم در حال تشدید هستند و شما نگرانی دارید، توصیه میکنم که هرچه سریعتر به پزشک متخصص مراجعه کنید تا آزمایشهای لازم مانند بررسی فشار خون، عملکرد قلب و سایر آزمایشات تشخیصی انجام شود.
متخصص مغزواعصاب
باسلام خانم من هرچندماه یک دفعه در خواب انگشتای دستاش جمع ومنقبض میشه.دلیلش چی میتونه باشه .ممنون از راهنمایی شما
سلام. انقباض و جمع شدن انگشتهای دست در خواب ممکن است به دلیل مشکلات عصبی، کمبود مواد معدنی مانند کلسیم یا منیزیم، یا فشار عصبی باشد. این حالت میتواند به عنوان یک واکنش ناخودآگاه بدن در خواب اتفاق بیفتد. در برخی موارد، این مشکل میتواند به دلیل مشکلات مفصلی یا عوارض نوروپاتی نیز باشد. پیشنهاد میکنم برای تشخیص دقیقتر و دریافت درمان مناسب به پزشک متخصص مراجعه کنید تا علت اصلی بررسی و درمان شود.
متخصص مغزواعصاب
سلام من یک ماهی میشه ک بدنم ضعف داره شانه سمت چپم و کتفم ب شدت درد میکنه و بدنم مور مور میشه تست عصب و عضله و نوار مغزی دادم گفت مشکلی ندارع بنظرتون msدارم؟
سلام
با توجه به اینکه شما تستهای عصب، عضله و نوار مغزی انجام دادهاید و نتیجه آنها طبیعی بوده است، احتمال ابتلا به MS (مولتیپل اسکلروزیس) کمتر به نظر میرسد، زیرا این بیماری معمولاً با نتایج غیرطبیعی در این تستها همراه است. درد شانه، کتف و مورمور شدن بدن ممکن است دلایل دیگری داشته باشد، مانند مشکلات عضلانی، عصبی یا اضطراب. پیشنهاد میشود برای بررسی دقیقتر به پزشک متخصص مغز و اعصاب یا یک فیزیوتراپیست مراجعه کنید تا علت این علائم مشخص شود.
متخصص مغزواعصاب
سلام من یک ماهی میشه ک بدنم ضعف داره شانه سمت چپم و کتفم ب شدت درد میکنه و بدنم مور مور میشه تست عصب و عضله و نوار مغزی دادم گفت مشکلی ندارع بنظرتون msدارم؟
سلام من قبلا هم سوال پرسیدم اما نزاشتید
عزیزم من زانو درد دارم مخصوصا موقع بلند شدن چند ثانیه نمیتونم راه برم و زانوم صدا میده، مشکلات ضعیف بودن حافظه و کم شدن بینایی هم دارم
ممکنه از ms باشه؟
سلام! زانو درد، مشکلات حافظه و کاهش بینایی میتوانند علائم مختلفی باشند و به دلایل متفاوتی ایجاد شوند. به طور خاص، ممکن است به دلیل مشکلات مفصلی مانند آرتروز یا آسیبهای مفصلی زانو باشد که باعث درد و صدا دادن آن میشود. همچنین مشکلاتی مانند اختلالات عصبی میتوانند حافظه و بینایی را تحت تأثیر قرار دهند. برای تشخیص قطعی، توصیه میکنم که با پزشک متخصص مانند نورولوژیست یا روماتولوژیست مشورت کنید تا بتوانید علت دقیق مشکلاتتان را شناسایی کرده و درمان مناسب را دریافت کنید.
متخصص مغزواعصاب
سلام
سلام و وقت بخیر
من یک هفته ای هست که سردرد خفیف داشتم فکر میکردم مشکل از ضعیفی چشم ولی دکتر بینایی گفتن مشکلی نداره
الان دو روز دست راستم احساس میکنم یخ میکنم گز گز میکنه و چن دقیقه خم میکنم احساس خستگی تو دستم دارم
آزمایش کامل انجام دادم ویتامین dبدنم پایین بود. این علائم ممکنه ازmsباشه؟؟
سلام و وقت بخیر! سردرد خفیف همراه با گزگز و خستگی در دست میتواند به دلایل مختلفی مانند کمبود ویتامین D، مشکلات عصبی، یا گردش خون ضعیف باشد. هرچند این علائم ممکن است به بیماریهایی مانند MS مرتبط باشند، اما برای تشخیص دقیق به بررسیهای بیشتر نیاز است. پیشنهاد میشود علاوه بر ادامه مصرف مکمل ویتامین D، به یک متخصص مغز و اعصاب مراجعه کنید. انجام MRI مغز و نخاع و آزمایشهای تخصصی دیگر میتواند در شناسایی علت کمک کند. همچنین از استرس دوری کنید و فعالیتهای سبک مانند پیادهروی یا ورزشهای کششی را امتحان کنید.
متخصص مغزواعصاب
سلام وقتتون بخیر، من حدود یک ساله درد های مفصلی دارم و روز به روز داره بیشتر میشه، تاری دید و مشکلات گوارشی دارم، سر گیجه هم از قبل حدودا ۷/۸ساله دارم و انگار یه چیزی اندازه پرتقال توی سرم نبض میزنه
هیچوقت براش دکتر نرفتم و گذاشتمش ب پای ضعف بدنی اما الان یهو به ذهنم رسید ک نکنه اینا علائم ام اس باشه، میشه راهنمایی کنید؟ ۲۶ سالمه
سلام، علائمی که ذکر کردید، مثل درد مفاصل، تاری دید، مشکلات گوارشی و سرگیجه میتوانند ناشی از علل مختلف باشند و احتمالاً به مسائل دیگری غیر از MS هم مربوط باشند. برای تشخیص دقیقتر، توصیه میکنم به یک متخصص نورولوژی مراجعه کنید تا با انجام تستهای لازم مانند MRI و معاینه دقیق، علت اصلی مشکلات شما مشخص شود. در هر صورت، درمان به موقع میتواند به شما کمک زیادی بکند.
متخصص مغزواعصاب
پودر سنجد به اندازه ی ۵ دانه سنجد باشه یا دو قاشق غذا خوری در روز.
صبح باشه بهترِ تا راحت تر کار کنید
قلم گاو به اندازه یک حبه یخ.
بجوشونید کمی خنک شد، آبش رو در قالب یخ در نهار استفاده کنید در پلو، خوراک، خورشت
یکی یا هر دو رو می تونید انجام بدید
سلام
ممنونم از توصیه های خوبتان
همه این موارد در کنار درمان اصلی می تواند مفید باشد
تندرست باشید
سلام من ۱۶ سالم هست از ۱۳ سالگی همیشه اضطراب شدید دارم خیلی شدید تر از حالت عادی هست جوری ک باعث میشه اطرافم رو تاریک ببینم و اینکه همیشه سرم درد میکنه انگار داخلش فشار عصبی هست و همینطور بدنم مور مور و حس میکنم منقبش میشه و اعضای بدنم درد نمیکنه اما از داخل درد میکنه مثلا حس میکنم یه انرژی توی بدنم هست که درد داره میترسم ام اس باشه
سمیه عزیز
اضطراب شدید میتواند علائمی مانند درد سر، احساس فشار در سر، و حس مورمور در بدن ایجاد کند. این علائم ممکن است به دلیل استرس و اضطراب طولانی مدت باشد و نه لزوماً بیماری خاصی مانند اماس. اضطراب میتواند باعث واکنشهای فیزیکی در بدن شود که شامل دردهای عضلانی، حس فشار و مورمور شدن است.
با این حال، برای اطمینان از اینکه مشکلی مانند اماس وجود ندارد، بهتر است به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا بررسیهای لازم انجام شود. تا آن زمان، مدیریت اضطراب از طریق مشاوره روانشناسی، تکنیکهای آرامشبخش و در صورت لزوم درمانهای دارویی میتواند مفید باشد.
متخصص روانپزشک