فهرست مطالب
ملاتونین دارویی است که برای درمان بیخوابی یا سایر اختلالات خواب تجویز میشود. اگر پزشک برای شما این دارو را تجویز کرده است، باید پیش از مصرف آن در مورد عوارض و تداخلات دارویی اطلاعات لازم کسب کنید. در این مطلب همراه ما باشید تا به طور کامل توضیح دهیم، عوارض جانبی ملاتونین چیست؟ نحوه مصرف این دارو چگونه است؟ اسامی رایج آن در ایران چیست؟ چه تداخلات دارویی دارد؟ اشکال دارویی و دوز مصرفی آن چگونه است؟
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد داروی ملاتونین و اثرات آن میتوانید از مشاوره دارویی دکترتو استفاده کنید. شما میتوانید سوالات خود در مورد این دارو را از روانپزشک یا داروساز بپرسید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین نوبت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصص یا داروساز وجود دارد. همچنین برای درمان بیخوابی میتوانید به دکتر روانشناس یا دکتر روانپزشک مراجعه کنید.
ملاتونین چیست؟
ملاتونین نام هورمونی در بدن است که نقش موثری در خواب دارد. این هورمون در مغز و برای پاسخ به تاریکی ترشح میشود. اگر شب در معرض نور قرار بگیرید، احتمالا تولید ملاتونین متوقف میشود. این هورمون به زمانبندی ریتمهای شبانهروزی کمک میکند. با افزایش سن تولید این هورمون در بدن کم میشود.
ملاتونین بهصورت مکمل نیز ساخته شده و بهصورت قرص یا کپسول عرضه میشود. مکملهای غذایی از حیوانات یا میکروارگانیسمها تهیه میشود. اما معمولا این مکمل را بهصورت مصنوعی در آزمایشگاه تهیه میکنند. افرادی که دچار مشکلات خواب هستند، معمولا سطح ملاتونین پایینی دارند. برای درمان بیخوابی یا اختلال خواب در این افراد داروی ملاتونین تجویز میشود.
نام انگلیسی: Melatonin
اسامی رایج در ایران:
- قرص ویتانز نیچر ملاتونین ۳ میلیگرم
- قرص زیرزبانی ملاتونین وبر ۳ میلیگرم
- ملاتورام ۳ میلیگرم
- ملاتونین پلاس ۳ میلیگرم
- قرص ملاتونین رازک ۳ میلیگرم
- ملاتونین زهراوی ۳ میلیگرم
- قرص زیرزبانی واناتونین ۳ میلیگرم
- ملادیپین ۳ میلیگرم
- کپسول ملاتونین پلاس گابا اس تی پی فارما
- سافت ژل اسلینایت ویواتیون
- کپسول دورمیرین فورت ۱ میلیگرم
- ملاتونین پلاس هلث برست
- قطره آمی ویتال ملاتونین ۱ میلیگرم / میلیلیتر
- ملاتونین دانا
- ملاتونین جالینوس
مکانیسم اثر قرص خواب ملاتونین
این دارو نوعی قرص خواب است و به گیرنده ملاتونین متصل شده و مسیر انتقال سیگنال را مهار میکند. در نتیجه همانند زمانی که ترشح ملاتونین در مغز افزایش پیدا میکند، شخص دچار خوابآلودگی شده و زمان به خواب رفتن کاهش پیدا میکند.
اشکال دارویی ملاتونین
این دارو بهصورت خوراکی و تزریقی عرضه میشود. نوع خوراکی آن به شکل قرص، کپسول یا قطره است. برای مصرف دوزهای بالا بهعنوانمثال در درمان سرطان معمولا دارو تزریق میشود. جهت درمان اختلالات خواب پزشک قرص یا کپسول ملاتونین را تجویز میکند.
برخی از مکملها آهسته رهش و برخی دیگر سریع رهش هستند. قرص زیر زبانی ملاتونین نیز عرضه میشود. ممکن است در کرمها و ژلها نیز از این دارو استفاده کنند. پزشک باتوجهبه بیماری در مورد دوز مصرفی و نوع دارو تصمیم میگیرد.
نحوه مصرف ملاتونین چگونه است؟
معمولا پزشک این دارو را از ۱ تا ۱۰ میلیگرم در روز تجویز میکند. مکملهای ملاتونین با هم تفاوت داشته و باید پیش از مصرف برچسب دستورالعمل آن را بادقت بخوانید.
اگر این دارو بهعنوان داروی خوابآور استفاده شود، پیشنهاد میشود که مصرف آن از دوز پایین شروع شده و هر هفته مقدار آن افزایش پیدا کند. برای افرادی که دچار اختلالات ریتم شبانهروزی هستند، این دارو برای مدت حدود ۶ ماه تجویزشده تا شخص بتواند به برنامه معمول خواب بازگردد.
حدود ۲۰ تا ۴۰ دقیقه طول میکشد تا این دارو در بدن تاثیر ایجاد کند. به همین دلیل بهترین زمان مصرف آن ۳۰ دقیقه قبل از خواب است. مصرف این دارو در روز باعث خوابآلودگی و خستگی میشود. قرص را همراه با یک لیوان آب مصرف کنید. این دارو نباید همراه غذا مصرف شود.
برای اطلاع دقیق در مورد نحوه مصرف این دارو میتوانید از طریق سایت دکترتو با روانپزشک یا مشاور دارویی در ارتباط باشید. در دکترتو امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
موارد مصرف قرص ملاتونین چیست؟
در افرادی که مشکل به خواب رفتن وجود دارد، پزشک این دارو را تجویز میکند. عمده مصرفکنندگان این دارو یکی از گروههای زیر هستند:
- داروی ملاتونین زمان به خواب رفتن در بزرگسالان و کودکان را کاهش میدهد. به همین دلیل برای تنظیم خواب کودک از این دارو استفاده میشود.
- برخی نابینایان دچار اختلالات ریتم شبانهروزی خواب میشوند. ملاتونین به بهبود این اختلالات در بزرگسالان و کودکان نابینا کمک میکند.
- اختلال تاخیر در فاز خواب بیماری دیگری است که برای درمان آن پزشک میتواند این دارو را تجویز کند. در این اختلال الگوی خواب شخص نسبت به الگوی خواب معمولی دو ساعت یا بیشتر عقب میفتد. در نتیجه شخص دو ساعت دیرتر خوابیده و دو ساعت دیرتر بیدار میشود. با مصرف این دارو میتوان زمان به خواب رفتن در این افراد را کاهش داد و به بهبود بیماری کمک کرد.
- برای درمان بی خوابی بهخصوص در افراد مسن میتوان این دارو را استفاده کرد. در افراد مسن ترشح این هورمون در بدن کاهش پیدا میکند. این دارو مدت زمان به خواب رفتن را کاهش میدهد. اما تاثیر آن بر کیفیت خواب و مدت زمان آن مشخص نیست.
- جت لگ یا پرواززدگی نوعی دیگر از اختلال خواب است که به دلیل پرواز هوایی بین مناطق زمانی متفاوت ساعت داخلی بدن دچار مشکل شده و شخص خسته و بیخواب میشود. این دارو میتواند علائم جت لگ را تا حدودی کاهش دهد.
- افرادی که از داروهای مسدودکننده بتا از جمله داروهای خاص فشارخون استفاده میکنند، دچار بیخوابی شده و مصرف این دارو به کاهش بیخوابی کمک میکند.
- گاهی ممکن است دوزهای بالای ملاتونین بهصورت خوراکی یا تزریقی برای درمان سرطان استفاده شود. این دارو همراه با شیمیدرمانی یا درمانهای دیگر سرطان میتواند به کوچک شدن تومور کمک کند.
- در کودکانی که تحت عمل جراحی قرار میگیرند، برای کاهش گیجی و بیقراری بعد از عمل، قبل از بیهوشی این دارو تجویز میشود. کودکانی که در طول جراحی داروی سووفلوران دریافت میکنند، هنگام بیدارشدن دچار اضطراب و بیقراری میشوند.
دوز مصرفی ملاتونین
این دارو در دوزهای ۱ تا ۱۰ میلیگرم در روز تجویز میشود. پزشک میتواند برای بزرگسالان ۲ یا ۳ عدد قرص ملاتونین ۳ را تجویز کند. مصرف دارو حدودا تا ۶ ماه ادامه دارد. اما در کودکان باید دوز دارو کاهش پیدا کند. معمولا برای کودکان مصرف یک قرص ملاتونین ۳ توصیه میشود و باید مصرف آن تا ۳ ماه ادامه داشته باشد.
عوارض جانبی ملاتونین چیست؟
این دارو برای استفاده کوتاهمدت بیخطر بوده و عوارض جانبی جدی ندارد. تحقیقات نشان دادهاند که این دارو وابستگی ایجاد نکرده و مصرف مکرر آن باعث کاهش پاسخ نمیشود. از شایعترین عوارض این دارو میتوان به موارد زیر اشاره کرد.
- سردرد
- سرگیجه
- حالت تهوع
- خوابآلودگی
- رویا یا کابوس غیرمعمول.
برخی از عوارض کمتر شایع بوده و احتمال بروز آنها بسیار کم است. از جمله:
- احساس کوتاهمدت افسردگی
- لرزش خفیف
- اضطراب
- گرفتگی عضلات شکم
- تحریکپذیری
- کاهش هوشیاری
- گیجی
- افت فشارخون به طور غیرعادی.
موارد منع مصرف ملاتونین چیست؟
اگر هر یک از موارد زیر شامل حال شما میشود، حتما این مورد را با پزشک در میان بگذارید. ممکن است پزشک داروی شما را تغییر داده یا دوز مصرفی را کاهش دهد.
- سرطان
- افسردگی یا بیماری روانی
- دیابت
- مشکلات هورمونی
- مصرف زیاد الکل
- مشکلات سیستم ایمنی
- بیماری کبد
- بیماری ریوی یا تنفسی مانند آسم
- پیوند عضو
- تشنج
- واکنش آلرژیک یا غیرمعمول به ملاتونین
- بارداری یا تلاش برای باردار شدن
- شیردادن.
به ساعات مصرف این دارو باید دقت کنید. ازآنجاییکه دارو باعث خوابآلودگی میشود، فقط باید در شب مصرف شود. پس از مصرف دارو تا ۵ ساعت از کارهایی با دقت بالا مانند رانندگی اجتناب کنید.
حتما پیش از مصرف دارو در مورد سوابق پزشکی و داروهای مصرفی خود با پزشک صحبت کنید. این دارو انعقاد خون را کاهش داده و میتواند خطر خونریزی را بیشتر کند.
مصرف داروی ملاتونین در بارداری مجاز است؟
دررابطهبا تاثیر این دارو در زمان بارداری تحقیقات کامل انجام نشده است. اگر در دوره بارداری هستید، بهتر است از این دارو استفاده نکنید و یا قبل از مصرف آن با متخصص زنان مشورت کنید.
مصرف داروی ملاتونین در شیردهی مجاز است؟
این دارو میتواند از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل شود. به همین دلیل نوزادان شیردهی که مادران آنها از این دارو استفاده میکنند، دچار خوابآلودگی میشوند. در این شرایط باید داروی دیگری جایگزین کرده یا به نوزاد شیر مادر ندهید.
تداخلات دارویی ملاتونین چیست؟
ملاتونین با برخی از داروها تداخل دارد. ممکن است برخی از داروها تاثیر آن را از بین برده و برخی دیگر باعث افزایش عوارض جدی شوند. به همین دلیل حتما پیش از مصرف دارو در مورد سوابق پزشکی و داروهای مصرفی خود با پزشک مشورت کنید. برای مشاوره با پزشک میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو امکان مشاوره دارویی بهصورت آنلاین و تلفنی وجود دارد.
برخی از داروهایی که ممکن است تداخل ایجاد کنند، عبارتند از:
- داروهای ضدانعقاد، ضد پلاکت، گیاهان دارویی و مکملها: مصرف این دسته از داروها با ملاتونین خطر خونریزی را افزایش میدهد.
- داروهای ضدتشنج: مصرف همزمان این دو دارو باعث کاهش اثر ضدتشنج شده و دفعات تشنج را افزایش میدهد.
- داروی فشارخون: فشارخون در این افراد بدتر میشود.
- داروهای ضعیف کننده سیستم عصبی مرکزی: اثر آرامبخش بیش از حد معمول میشود.
- داروی دیابت: سطح قند خون تحت تاثیر تداخل این دو دارو قرار میگیرد.
- داروهای ضدبارداری: اثرات جانبی ملاتونین افزایش پیدا میکند و اثر آرامبخش دارو بیشتر میشود.
- فلووکسامین: این دارو برای درمان اختلال وسواس فکری تجویز میشود. میتواند سطح ملاتونین را افزایش دهد و شخص بیش از حد دچار خوابآلودگی شود.
- سرکوبکننده ایمنی: عملکرد سیستم ایمنی توسط این دارو تحریک شده و با این دسته از داروها تداخل ایجاد میکند.
- داروهای پایینآورنده آستانه تشنج: مصرف همزمان این داروها باعث افزایش احتمال تشنج میشود.
قرص ملاتونین خارجی
اگر به دنبال قرص خارجی هستید، میتوانید برخی داروهای آمریکایی، کانادایی یا بلژیکی را در داروخانهها پیدا کنید. مشابه خارجی این دارو شامل موارد زیر است:
- ویتانز نیچر ملاتونین ساخت آمریکا
- قرص زیرزبانی ملاتونین وبر ساخت کانادا
- ملاتونین پلاس ساخت آمریکا
- قرص زیرزبانی واناتونین ساخت کانادا
- سافت ژل اسلینایت ویواتیون ساخت سوئیس
- ملاتونین مکس استارویت ساخت بلژیک
قرص ملاتونین رازک
این قرص ساخت شرکت لابراتوارهای رازک است که بهصورت قرص ملاتونین ۳ میلیگرم عرضه میشود. این مکمل تغذیهای ساعت بیولوژیک بدن را تنظیم میکند.
ملاتونین گیاهی
برخی از برندهای این دارو برای تاثیر بهتر و ایجاد حس آرامش در زمان خواب از ترکیبات گیاهی استفاده کردهاند. بهعنوانمثال کپسول دورمیرین فورت آدریان علاوه بر ملاتونین از عصاره گیاهان بادرنجبویه و سنبلالطیب نیز استفاده کرده است. همچنین در کپسول ملاتونین ملاتومکس هرباویوا ترکیباتی مانند اسطوخودوس، بابونه و بادرنجبویه یافت میشود.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
روانپزشک داروی ملاتونین را برای درمان اختلالات خواب مانند بیخوابی، اختلالات ریتم شبانهروزی و جت لگ تجویز میکند. این دارو عوارض جانبی جدی نداشته و میتوان گفت مصرف کوتاهمدت آن بیخطر است. قبل از مصرف دارو باید در مورد داروهای مصرفی خود به دکتر روانپزشک اطلاع دهید تا تداخل دارویی ایجاد نشود. این قرص باعث خوابآلودگی شده و نباید در زمان انجام فعالیتهای خاص مصرف شود.
برای درمان بیخوابی و سایر اختلالات خواب باید به دکتر روانپزشک یا بهترین دکتر روانشناس مراجعه کنید. همچنین برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این دارو میتوانید از دکتر مشاور دارویی در سایت دکترتو استفاده کنید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من ۶۲ ساله دیابت ۲ دارم قرص مصرف نمی کنم دو ساله خواب راحتی ندارم شب نمی توانم بخوابم دکتر قرص پرازپین داده به جهت نفرط به قرص خواب آن قرص را یک چهارم یا نصف میخورم باز شب خواب راحتی ندارم سه چهاربار بیدار میشم روزها هم بیحال هستم ویک قرص پرازسین ۵ شب یک بار وپرازاسین ۲ صبح و شب یک عدد مصرف میکنم آیا میتونم ملاتونین برای خواب مصرف کنم لطفا راهنمایم بفرماید متشکرم
سلام دوست عزیز
بله استفاده کنید
قرص ملاتونین برای افراد مبتلا به دیابت ضرر ندارد و ممکن است به کنترل سطح قند خون و بهبود علائم دیابت کمک کند.
سلام من ۶۲ ساله دیابت ۲ دارم قرص مصرف نمی کنم دو ساله خواب راحتی ندارم شب نمی توانم بخوابم دکتر قرص پرازپین داده به جهت نفرط به قرص خواب آن قرص را یک چهارم یا نصف میخورم باز شب خواب راحتی ندارم سه چهاربار بیدار میشم روزها هم بیحال هستم ویک قرص پرازسین ۵ شب یک بار وپرازاسین ۲ صبح و شب یک عدد مصرف میکنم آیا میتونم ملاتونین برای خواب مصرف کنم لطفا راهنمایم بفرماید متشکرم
سلام دوست عزیز
بله استفاده کنید
قرص ملاتونین برای افراد مبتلا به دیابت ضرر ندارد و ممکن است به کنترل سطح قند خون و بهبود علائم دیابت کمک کند.
سلام خسته نباشین. ببخشیدقرص ملاتونین را میشه باآب خورد؟یافقط زیرزمینی بایداستفاده کرد
سلام دوست عزیز
بله با آب بخورید
قرص ملاتونین را هرشب باید استفاده کنم؟
سلام میثم عزیز
اگر مشکل خواب دارید بله
سلام
آیا مصرف ملاتونین باعث بروز بیماریهای روماتیسمی میشود
من مدت ۳ ماهه که این قرص را با دوز ۵ مصرف میکنم ، اخیرا دچار درد دست در ناحیه شانه و بازوها ی هردو دست شدم
قبلا از پسخی که ارائه میفرمایید تشکر میکنم
سلام دوست عزیز
ارتباطی بین این دارو و روماتیسم ثبت نشده است
احتمالا جداگانه و همزمان دچار این مشکل شده اید
سلام مادر ۹۶سال دارد خیلی کم خواب عزیت میشه چه قرصی بهش بدم
سلام دوست عزیز
با تجویز و نظارت پزشک می توانید از آلپرازولام ، دیازپام ، زاناکس ، لورازپام ، کلونازپام استفاده کنید
سلام وقت بخیر من از این قرص خیلی راظی بودم اما مدتیه سردرد و سرگیجه دارم مصرف و قطع کنم؟
سلام دوست عزیز
بهتر است مدتی دوز ان را نصف و سپس قطع کنید
سلام وقت بخیر دوماه میشه دوز ۳ این قرص رو مصرف میکنم دوهفته است سردرد و سرگیجه دارم به نظر شما باید قرص رو قطع کنم خیلی راظی بودم
سلام دوست عزیز
اگر برای بی خوابی تان موثر بود می توانید ادامه دهید
به مرور عوارض آن هم کمتر می شود
سپاس گذارم
سپاس از شما
سلام وقت بخیر دوماه میشه دوز ۳ این قرص رو مصرف میکنم دوهفته است سردرد و سرگیجه دارم به نظر شما باید قرص رو قطع کنم؟
سلام دوست عزیز
اگر برای بی خوابی تان موثر بود می توانید ادامه دهید
به مرور عوارض آن هم کمتر می شود
سلام من پانیک اتک دارم وافسردگی هم دارم سرچندروز وقتی دچارحمله عصبی میشم کلونازپام ۱ استفاده میکنم اخیرا برای مشکلات بی خوابیم ملاتونین میخورم روزا خیلی سرد دردشدید میگم این روزا مشکلش چیه
سلام
برای حمله ها و افسردگی نیاز به درمان اساسی تر دارید
از نظر میگرن هم باید بررسی شوید
سلام ببخشیدمتخصص زنان بعلت آندومتریوزقرص وروژست۲میلی گرمی تجویزکردن ودرکنارش قرص ملاتونین۱۰گفتن بخورم سوالم این که من افت فشارخون دارم قرص ملاتونین۱۰بخورم مشکلی پیش نمیاد؟ممنون میشم پاسخ بدین
سلام دوست عزیز
ایرادی ندارد
قرص ملاتونین به طور کلی فشار خون را تحت تأثیر قرار نمیدهد. در واقع، مصرف ملاتونین ممکن است فشار خون را کاهش دهد یا تأثیری بر آن نداشته باشد.