فهرست مطالب
در مورد لارو درمانی چه میدانید؟ زخم یکی از پیامدهای ناگوار و اجتنابناپذیر برخی بیماریهای مزمن مانند بیماریهای انسدادی ریوی، بیماریهای قلبی – عروقی و دیابت است که التیام نمییابند. متاسفانه چنین زخمهایی میتواند باعث بروز ناراحتیهای جدی در بیماران شود. درمان چنین زخمهایی معمولاً بسیار دشوار است و استفاده از گونههای باکتری یا بیوفیلم باکتریایی مقاوم به آنتی بیوتیک میتواند مانع بهبود زخم شود. بنابراین، دبریدمان (به فرانسوی: Debridement به برش، برداشت یا حذف بخشی از بافت مرده یا عفونی گفته میشود) موثر و کاهش بار باکتریایی، بخش ضروری مدیریت زخم است. از اینرو، در جستجوی مدیریت بالینی مؤثرتر، روشهای جدید درمان زخم متعددی در دو دهه گذشته معرفی شده است که ماگوت تراپی یکی از مهمترین آنهاست و ما در این مقاله از دکترتو به آن خواهیم پرداخت. اگر علاقمند به استفاده از لارو برای بهبود زخمهای خود هستید بهتر است با یک متخصص داخلی یا طب سنتی در این مشورت کنید. شما میتوانید علاوه بر تعیین نوبت حضوری از دکترتو با بهترین پزشکان بصورت آنلاین در ارتباط باشید.
لارو درمانی (ماگوت تراپی) چیست؟
ماگوت تراپی که تحت عنوان لارو درمانی نیز شناخته میشود، یکی از گزینههای موجود برای درمان زخمهای مزمن، عفونی، نکروزه و مرده پوست است. ماگوتهای مورد استفاده، لاروهای بالینی ویژهای هستند که از مگس معمولی سبز بطری (Lucilia sericata) گرفته میشوند.
طی این روش غیرتهاجمی، هر بار حدود ۲۰۰ حشره یا لارو زنده در محل زخم استفاده می شود. در این تکنیک، لاروها با قلابهای دهانی خود، قسمتهای نکروزه زخم را خراش داده و با ترشح آنزیم پروتئولایتیک، بافتهای مرده را به حالت نیمه مایع درآورده و سپس آن را میمکند و به این ترتیب سبب پاکسازی و از بین رفتن قسمتهای مرده زخم میشوند. ترشح مداوم و زیاد بزاق لاروها از یک سو سبب پاکسازی زخم شده و از سوی دیگر قسمت اعظم باکتریهایی که مورد تغذیه لارو قرار گرفتهاند در قسمت اسیدی دستگاه گوارش لارو ( ph=3) از بین میروند.
کاربردهای لارو درمانی
لارو درمانی در بهبود انواع زخمها همچون زخمهای دیابتی، زخم بستر و پای دیابتی به کار گرفته میشود. بهبود زخمهای سرطانی و عفونت پس از جراحی نیز از دیگر کاربردهای این متد است.
۱. لارو درمانی زخم
لارو درمانی زخم، یک عنوان کلی از کاربرد لارو درمانی در بهبود زخمهای موجود در تمام بدن است. طی این روش، ماگوتهای مورد استفاده با ترویج رگزایی (رشد عروق خونی جدید)، بهبود پرفیوژن اکسیژن و افزایش مهاجرت سلولهای حیاتی (فیبروبلاستها) به بستر زخم، به التیام آن کمک میکنند.
۲. لارو درمانی زخم دیابتی
زخم دیابتی در افراد مبتلا به دیابت یک خطر رایج است که اغلب منجر به عفونت، بستری شدن در بیمارستان یا در بدترین حالت، قطع عضو میشود. از اینرو، مراقبت منظم از زخم و درمان بهموقع آن میتواند خطر عوارض جدی مرتبط با زخم را کاهش دهد. برای بسیاری از بیماران دیابتی، درمان مرسوم زخم با باندهای مخصوص و تمیز کردن منظم زخم میتواند به بهبود این زخمها در طول زمان کمک کند.
در این روش از ماگوتهای استریل برای تمیز کردن محل زخم استفاده میشود، زیرا ماگوتها با تجزیه بافتهای مرده میتوانند روند بهبودی زخم را تسریع بخشند. این حشرهها، آنزیمهایی ترشح میکنند که بافتهای مرده زخم دیابتی را تجزیه و زخمهای باز را تمیز و در نهایت روند بهبودی را تسهیل میکنند.
البته لازم به اشاره است که لارو درمانی بهعنوان یک روش ترکیبی برای درمان زخم دیابتی استفاده میشود. این روش شامل استفاده از پلاکتهای خونی، ریشه نیشکر و سایر اجزای طبیعی است که به طور خاص برای افرادی که به داروهای دیگر مقاومت نشان میدهند مناسب است.
۳. لارو درمانی پای دیابتی
ظهور زخمهای دیابتی در هر جایی از بدن و به خصوص در پاها بسیار ملموس است. در این میان، لارو درمانی پای دیابتی یک روش ایمن، کارآمد و مقرونبهصرفه برای پاکسازی و درمان زخم افراد دچار سندروم پای دیابتی است. همه بیماران مبتلا به زخم پای نوروپاتیک، کاندیدای مناسبی برای تصمیمگیری در مورد دبریدمان سریع بافت مرده آنها هستند.
۴. لارو درمانی زخم بستر
لارو درمانی در درمان انواع زخمها همچون درمان زخم بستر نیز کاربرد دارد. لاروها، با مکانیسمی مشابه، زخم بستر را با تجزیه و تحلیل بافت نکروزه و عفونی بهبود میبخشند، بهطوریکه انگلها و عفونتها را از بافت مرده جدا کرده و برای تغذیه خود استفاده میکنند. اما به بافت سالم کاری ندارند. مواد ترشح شده از لاروها، باکتریهای عفونتزا را مهار کرده یا از بین میبرند و در نتیجه زخم بستر را تمیز میکنند.
لارو درمانی برای چه کسانی مناسب است؟
افرادی که دچار زخمهای ترشحی و مرطوب با درجهای از بافت مرده، زخمهای چرکی و یا قانقاریا هستند، گزینههای خوبی برای لارو درمانیاند.
لارو درمانی برای چه کسانی مناسب نیست؟
- افراد مبتلا به بیماریهای انعقادی و زخمهای تونلی عمیق
- افرادی که زخمهای آنها با سیستم عصبی و رگهای بزرگ بدن در ارتباط است.
- آنهایی که زخمهایی در اندامهای حیاتی چون قرنیه چشم دارند (زیرا کوتیکول قلابهای دهانی حشرهها، احتمالاً سطح قرنیه را خراش داده و به آن آسیب میرسانند).
- افرادی که زخمهای خشک یا باز در بدن خود دارند (زیرا این موارد، محیط مناسبی برای تغذیه لارو فراهم نمیکنند).
مزایای انجام لارو درمانی
به طور خلاصه میتوان مزایای لارو درمانی را شامل موارد زیر برشمرد:
- کاهش خطر قطع عضو
- دبریدمان سریع بافتهای مرده از روی زخم
- سرعت بالای بهبود زخمهای مزمن
- بدون درد و عارضه
- بدون نیاز به بیهوشی
- بدون نیاز به مصرف آنتی بیوتیک (زیرا خود لاروها دارای آنتی بیوتیک آلانتوئین هستند که روی زخم پخش میشود).
- کاهش میزان عفونت زخم
- ازبینبرنده بوی بد عفونت زخم
- روشی نسبتاً آسان و کمهزینه
روش انجام لارو درمانی
دو روش کاربردی برای لارو درمانی وجود دارد:
پانسمان بایوبگ:
(Pansman BioBag) در این روش، لاروها داخل یک پانسمان یا کیسه توری جای میگیرند. این کیسه، حاوی یک یا چند تکه کوچک فوم نیز است که به رشد ماگوتها کمک میکند و اگزودا (مایع خارج سلولی) را کنترل میکند. پانسمانهای بایوبگ، با توجه به ماهیت و سایز محل زخم، در اندازههای مختلفی تولید و به کار گرفته میشوند. لازم به اشاره است که این ماگوتها در طول دوره درمان، از کیسه خارج نمیشوند؛ بنابراین نیازی به ترس یا انزجار نیست.
لاروهای مستقیم یا آزاد:
در این روش، ماگوتها مستقیماً روی محل زخم قرار داده میشوند و به صورت ویژهای پانسمان میشوند. ماهیت دقیق این لاروها با توجه به اندازه و موقعیت منطقهای که باید درمان شوند متفاوت است. در این روش، ماگوتها قبل از برداشتن پانسمان، معمولاً تا سه روز در محل خود باقی میمانند و سپس ممکن است این روند تکرار شود. زیرا پیشبینی مدت زمان یک دوره درمان با ماگوت تراپی غیرممکن است. گاهی اوقات یک زخم با یکبار استفاده از ماگوت، به طور کامل پاکسازی میشود، اما برخی از زخمها به دو یا چند دوره درمان برای رسیدن به نتیجه مطلوب نیاز دارند.
نوع لارو درمانی | توضیحات |
---|---|
لارو درمانی باز | در این روش، لاروها به طور مستقیم روی زخم قرار داده میشوند. |
لارو درمانی بسته | در این روش، لاروها در یک کیسه استریل با زخم محصور میشوند. |
لارو درمانی ترکیبی | در این روش، از ترکیبی از لارو درمانی باز و بسته استفاده میشود. |
آمادگی برای انجام لارودرمانی
تنها آمادگی و اقدام لازم قبل از لارو درمانی، تحقیق و جستجوی مرکزی پیشرو در درمان زخمهای مختلف با کمک این روش پیشرفته و معتبر است. چراکه کشت تخم مگس ضدعفونی شده و باکیفیت و اعمال صحیح آن بر روی انواع زخمها نیازمند تخصص و تجهیزات مناسب درمانی است.
مراقبت های لازم بعد از انجام لارو درمانی
- محل زخم خود را در آب غوطهور نکنید.
- محل زخم خود را در معرض گرما قرار ندهید و خیلی نزدیک به منبع گرما مانند آتش یا رادیاتور ننشینید. زیرا ممکن است ماگوتهای محل زخم شما خشک شوند.
- همچنین تا حدامکان، از نشستن یا راه رفتن روی زخمی که با ماگوت درمان شده است اجتناب کنید.
عوارض و خطرات لارو درمانی
خونریزی و درد از جمله عوارض جانبی گزارش شده از ماگوت تراپی در برخی از بیماران است. درد ناشی از ماگوت تراپی، تقریباً در ۵ تا ۳۰ درصد از بیماران گزارش شده است که از ناراحتی موضعی بافتی تا درد شدید متغیر بوده است. پوست اطراف زخم، ممکن است به حرکت و فشار لاروها و ترشحات ماگوتها، حساس باشد. به خصوص که احساس حرکت حشرات پس از گذشت ۲۴ ساعت از درمان، به دلیل افزایش اندازه لاروها آشکارتر میشود. اما جای نگرانی نیست؛ چراکه در چنین مواقعی درد را میتوان با مسکنها کاهش داد.
هزینه لارو درمانی
هزینه لارو درمانی، بسته به تعداد ماگوتها، اندازه کیسههای زیستی یا بایوبَگ (BioBag) مورد نیاز، متفاوت خواهد بود. این درمان جزو درمانهای کمهزینه محسوب نمیشود. پس قبل از اینکه این درمان را شروع کنید به این مورد توجه داشته باشید. با این حال، طبق گزارشها استفاده از ماگوت یک گزینه درمان زخم مقرونبهصرفه است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
بهطورکلی، لارو درمانی بهعنوان گزینهای برای دبریدمان و درمان زخمهای نکروزه یا مرده داخل زخم مطرح میشود. این روش که در چند دهه گذشته به طور آزمایشی استفاده میشد، از سال ۲۰۰۴، گسترش بیشتری یافت و نهتنها در دبریدمان زخم، بلکه در کاهش بار باکتریایی زخم و تسریع بهبود زخم موثر بوده است. بنابراین توصیه میکنیم در درمان زخمهای دیابتی و زخمهای بستر مزمن خود از این متد بهرهمند شوید.
در پایان، لارو تراپی نیازمند مراکز معتبر پرورش لارو و افراد متخصص و پرستارانی است که تبحر لازم را در این زمینه داشته باشند. توجه داشته باشید که لاروها پس از یک دوره درمان که معمولاً سه تا چهار روز به طول میانجامد، باید توسط دکتر داخلی یا متخصص طب سنتی از روی زخم برداشته شوند. پس میبایست در زمان مقرر به پزشک خود مراجعه کنید. اما چنانچه سوالات زیادی در این باره دارید میتوانید از متخصص داخلی آنلاین یا دکتر طب سنتی آنلاین دکترتو برای پاسخ به سوالات خود کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!