داروی لیتیوم چیست و چه کاربردی دارد؟

خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:

لیتیوم یک داروی تثبیت کننده خلق و خو است که برای درمان برخی بیماری‌های روانی مانند مانیا (احساس هیجان شدید، پرتحرکی یا پرت شدن) هیپومانیا (مانند شیدایی با شدت کمتر) اختلال دوقطبی و افسردگی استفاده می‌شود. این دارو تنها با تجویز پزشک در دسترس است. اگر علائم افسردگی یا مانیا را در خود یا اطرافیان مشاهده‌کرده‌اید، بدون هدر دادن وقت، اولین نوبت روانپزشک را دریافت کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین روانپزشک در شهر خود آشنا شوید، با آنها به صورت تلفنی یا آنلاین مشورت کنید و همچنین برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

قرص لیتیوم چیست؟

اختلالات روانی از فلج‌کننده‌ترین بیماری‌هایی هستند که می‌توانند یک شخص را درگیر کنند. گاهی برای درمان برخی از این اختلالات لازم است که شخص دارو مصرف کند. داروهای روانپزشکی عوارض و فواید بسیاری دارند که زمانی که تصمیم بر مصرف آنها گرفته‌می‌شود، بدون شک فواید آنها بیشتر بوده است.

یکی از داروهایی که در اختلال افسردگی و همچنین دوقطبی تجویز می‌شود و کاربرد زیادی دارد، داروی لیتیوم است. اشکال دارویی لیتیوم خوراکی هستند. این داروی ضدافسردگی بر سیستم اعصاب مرکزی اثر می‌گذارد.

استفاده طولانی مدت از این دارو مزایای خاصی دارد که موجب کاهش تعداد و سطح حالت مانیا مانند احساسات تند و فوران احساس خوب، احساس عدم امنیت، تحریک‌پذیری، اضطراب، سریع حرف‌زدن و رفتارهای تهاجمی و خصمانه می‌شود.

متن انگلیسی:
Lithium is a mood stabilising medicine used to treat certain mental illnesses such as bipolar disorder.
ترجمه فارسی:
لیتیوم یک داروی تثبیت‌کننده خلق و خو است که برای درمان برخی بیماری‌های روانی مانند اختلال دوقطبی استفاده می‌شود.

به نقل از سایت healthdirect

مکانیسم اثر قرص لیتیوم چیست؟

لیتیوم قرص ضد افسردگی، نیمه عمر حدودا ۲۴ ساعته دارد و بعد از خوردن، کم‌تر از یک ساعت بعد به طور کامل جذب می‌شود. دفع این دارو کلیوی است و بخش زیادی از آن از طریق کلیه‌ها دفع می‌شود. این دارو شبیه به یون سدیم است و با اثر بر مکانیسم انتقال پیام‌های عصبی، از تحریک سلول‌ها جلوگیری می‌کند. با این کار پاسخ‌های سلولی ضعیف‌تر می‌شوند.

مكانيسم اثر ليتيوم دقيقا مشخص نيست. همچنین خواص کنترل خلقی کربنات لیتیوم کاملاً درک نشده‌است. اما می‌دانیم که بر روی عملكرد واسطه‌های شيميايي عصبي‌ مثل نوراپی‌نفرين، سروتونين، دوپامين و استيل‌كولين و گيرنده‌هاي آنها تأثير مي‌گذارد. و با كاهش توليد پيام‌رسان ثانويه ايجاد پاسخ سلولي را تضعيف می‌كند. در نتیجه داروی لیتیوم به پایدارای حالات روانی کمک می‌کند و حالات تند رفتاری را با ایجاد تعادل در مواد طبیعی خاصی در بدن (انتقال‌دهنده‌های عصبی) کاهش می‌دهد.

نحوه مصرف قرص لیتیوم چگونه است؟

برندهای مختلفی از این دارو موجود است و تاثیرات آن‌ها مشابه هم نیست. لذا دارو و برند داروی خود را بدون مشورت با پزشک یا دکتر داروخانه عوض نکنید. نکات مهم مصرف قرص لیتیوم شامل موارد زیر است:

• لیتیوم را همراه یا بلافاصله بعد از وعده‌های غذایی مصرف کنید تا دچار معده درد نشوید.
• روزانه ۸ تا ۱۲ لیوان آب (هر لیوان ۲۴۰ میلی‌لیتر) بنوشید. و رژیم غذایی سالم مصرف نمکی داشته باشید که توسط پزشک یا متخصص تغذیه تجویز شده باشد.
• تغییرات زیاد مصرف نمک در رژیم غذایی می‌تواند بر روی میزان لیتیوم خون تاثیر بگذارد. در نتیجه میزان نمک مصرفی خود را جز با دستور پزشک تغییر ندهید.
• عملکرد بهینه دارو زمانی اتفاق می‌افتد که میزان لیتیوم خون شما ثابت بماند. به همین دلیل، این دارو را با فاصله زمانی مساوی مصرف کنید.
• این دارو فقط در زمان تجویزی توسط پزشک مصرف شود و مهم است با وجود بهبود حال به مصرف آن ادامه دهید.
• از قطع مصرف دارو بدون مشورت با پزشک پرهیز کنید (قطع مصرف این دارو ممکن است موجب برخی عوارض ناخواسته شود)
• اگر وضعیتتان بهبود نیافت یا بدتر شد با پزشک تماس بگیرید. معمولا حدود ۱ تا ۳ هفته تا مشاهده نشانه‌های بهبود زمان لازم است.

تجویز و تعیین دوز مصرفی این داروی برای درمان اختلالات روانی مانند افسردگی یا دو قطبی تنها بر عهده روانپزشک است پس از مصرف خودسرانه جدا پرهیز کنید. اگر درباره مصرف این دارو سوالی دارید، از مشاوره دارویی دکترتو کمک بگیرید.

۱. مصرف لیتیوم حتما باید با تجویز پزشک باشد؟

بله. تنها در صورتی می‌توانید این دارو را تهیه کنید که نسخه پزشک را داشته‌باشید. این دارو عوارض زیادی دارد و مصرف طولانی مدت آن می‌تواند مشکل ساز باشد. بنابراین یک متخصص باید تعیین کند که دارو برای بیمار مفید است یا خیر. برای مصرف این دارو حتما از مشاوره دارویی دکترتو کمک بگیرید.

۲. مراقبت های لازم در زمان مصرف لیتیوم چیست؟

بین مقدار درست لیتیوم در بدن و لیتیوم بیش‌ازحد تفاوت کمی وجود دارد. از این رو پزشک همواره باید شما را بررسی کند و آزمایش‌های لازم را انجام دهد. هنگام مصرف لیتیوم در تمامی جلسات درمانی و آزمایشگاهی حضور داشته‌باشید. همیشه مراقب میزان لیتیوم بدن خود باشید. لیتیوم زیاد ممکن است منجر به عوارض ناخواسته‌ای مانند موارد زیر شود:

• تهوع
• اسهال
• لرزش دست
• سرگیجه
• گر گرفتگی
• تشنج در اثر کمبود لیتیوم در مغز
• افزایش میزان ادرار.

اگر هر کدام از این عوارض را مشاهده کردید با روانپزشک تماس بگیرید.

قرص لیتیم کربنات برای چه درمانی است؟

حتما قبل از مصرف دارو، مشاوره بگیر!

مشاوره داروییفوق تخصص روانشناسی

۳. اگر دوز مصرفی لیتیم را فراموش کردیم، چه کنیم؟

اگر دوز مصرفی داروی لیتیوم را فراموش کردید، در اولین زمان ممکن آن را مصرف کنید. مگر اینکه کمتر از ۴ ساعت تا دوز بعدی باقی مانده‌باشد. در صورتیکه نزدیک به مصرف دوز بعدی، به یاد آوردید که دارو را مصرف نکرده‌اید، نیازی به مصرف دو برابر دارو نیست و فقط دوز مقرر را مصرف کنید.

۴. نحوه قطع مصرف لیتیوم (عوارض قطع ناگهانی لیتیوم چیست؟)

یکی از مهم‌ترین نکاتی که درباره مصرف لیتیوم وجود دارد، این است که نمی‌توانید سر خود و ناگهانی دارو را قطع کنید. برای اینکه مصرف دارو متوقف شود و یا با داروی دیگری جایگزین شود، باید یک روانپزشک تصمیم‌گیری کند و برنامه‌ی درمانی در نظر بگیرد.

در صورتیکه داروی لیتیوم را مصرف نکنید، ممکن است حملات و رفتارهای جنون‌آمیز با شدت بیشتری بازگردند و بیماری که تحت کنترل با دارو بود، از کنترل خارج شود. عوارض نخوردن قرص لیتیوم به مراتب بیشتر از خوردن آن است، زمانی که برای درمان بیماری تجویز می‌شود.

۵. شرایط نگهداری صحیح داروی لیتیوم چیست؟

آن را در دمای اتاق، دور از حرارت و رطوبت و خارج از دسترس کودکان قرار دهید. دارو را در حمام نگهداری نکنید. از یخ زدن دارو جلوگیری کنید و توجه داشته‌باشید که داروی منقضی شده را مصرف نکنید.

۶. مدت زمان اثر قرص لیتیوم چقدر است؟

قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ نیمه‌ی عمری حدود ۲۴ ساعت در بدن دارد.‌ مدت زمانی که طول می‌کشد تا دارو اثر کند، نیم ساعت بعد از جذب‌شدن به طور کامل است.

۷. علائم اوردوز لیتیوم چیست؟

اگر علائم اوردوز این دارو مانند از هوش رفتن و مشکلات تنفسی را مشاهده کردید سریعا با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید. علائم اوردوز لیتیوم شامل موارد زیر است:

• اسهال
• تهوع
• زنگ گوش
• تاری دید
• مشکلات حرکتی
• خواب‌آلودگی غیر طبیعی
• تشنج
• لرزش
• عدم هوشیاری.

در صورت مشاهده آن‌ها با فوریت‌های پزشکی تماس بگیرید.

موارد مصرف قرص لیتیوم (فواید قرص لیتیوم و اثرات آن چیست؟)

قرص لیتیم کربنات برای چیست؟ برخی از خواص قرص لیتیوم و تاثیر مثبتی که بر علائم بیماری‌هایی که برای آنها تجویز می‌شود، می‌گذارد، شامل موارد زیر هستند؛

• در بیماری‌‌های اسکیزوفرنی و دوقطبی بهبودی ایجاد می‌کند.
• خود ماده‌ی معدنی لیتیوم اثرات مثبتی بر مغز دارد و از آلزایمر تا حدی پیشگیری می‌کند.
• لیتیم به کمک انتقال سروتونین در بدن کمک می‌کند.
• فعالیت عصبی مغز را کاهش می‌دهد و این در رفتارهای جنون‌آمیز بسیار کمک‌کننده است.‌

۱. قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ برای چیست؟ (لیتیوم و درمان اختلال دو قطبی)

این دارو بر رفتارهای بیمار در بیماری دوقطبی اثر می‌گذارد و همچنین یک داروی ضد افسردگی است و در درمان افسردگی هم به کار برده‌می‌شود. داروی لیتیم با نام لیتیم کربنات ۳۰۰ هم دیده می‌شود.

لیتیوم کربنات ۳۰۰ متناسب با نوع اختلال روانی و شدت بیماری که شخص با آن درگیر است برای درمان و کنترل حالت‌های خطرناک تجویز می‌شود. معمولا قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ را برای دوقطبی و از روزی ۱ عدد تا دوزهای بالاتری مانند ۳ عدد تجویز می‌کنند.

۲. قرص لیتیوم کربنات برای چه بیماری تجویز میشود؟

قرص لیتیم کربنات یا لیتمون کربنات ۳۰۰ برای بیماری‌های روانی تجویز می‌شوند که برخی از آنها شامل موارد زیر هستند؛

• افسردگی
• دوقطبی
• بیماری مانیک
• رفتار تهاجمی

گاهی داروی لیتیوم همراه با داروهای افسردگی دیگر تجویز می‌شود تا بیماری روانی به شکل بهتری کنترل شود و کیفیت زندگی فرد بهبود بیشتری پیدا‌کند.

۳. لیتیوم و درمان افسردگی و اسکیزوفرنی

این سوال بدون شک ذهن هر کسی را درگیر می‌کند که لیتیوم قرص ضد افسردگی است؟ بهتر است بدانید که این دارو در اصل داروی ضد افسردگی است و برای درمان افسردگی کاربرد دارد؛ اما یکی دیگر از موارد استفاده‌ی لیتیوم که بی ارتباط به افسردگی نیست، اختلال دو قطبی است.

البته افسردگی انواع مختلفی دارد که از میان آنها می‌توان به افسردگی بعد از زایمان، افسردگی فصلی و افسردگی ساده اشاره کرد. این دارو می‌تواند یکی از انتخاب‌های خوب روی میز برای درمان بیماری اسکیزوفرنی هم باشد.

۴. دوز مصرفی لیتیوم به چه شکل است؟

در رابطه با دوز دارو نکات زیر را مد نظر داشته‌باشید؛

• این دارو را به صورت خوراکی و معمولا ۳ یا ۴ بار با توجه به تجویز دکتر مصرف کنید.
• دوز مصرف داروی لیتیوم به میزان لیتیوم خون، وضعیت بیماری، و پاسخگویی بدن شما به درمان، نتایج آزمایش‌های پزشکی و سایر داروها بستگی دارد.
• این دارو را منظم مصرف کنید تا بیشترین اثر داشته باشد.
• از قاشق غذاخوری به دلیل دقیق نبودن میزان مصرف دارو استفاده نکنید.
• اگر از شربت این دارو استفاده می‌کنید، میزان مصرف را با دقت اندازه‌گیری کنید. و از وسیله یا قاشق مخصوص استفاده کنید.

عوارض لیتیوم چیست؟

قرص لیتیوم چه عوارضی دارد؟ مصرف لیتیوم ممکن است منجر به عوارضی مانند موارد زیر می‌شود. اگر هر یک از این عوارض ادامه یافت یا بدتر شد به سرعت با پزشک خود تماس بگیرید:

• خواب‌آلودگی
• سرگیجه
• خستگی
• تشنگی زیاد
• افزایش وزن
• لرزش دست
• کاهش کلیرانس کراتینین
• پر ادراری، عوارض کلیوی ناشی از مصرف لیتیوم
• نقص کلیوی در تغلیظ ادرار
• اسهال
• استفراغ
• حرکت غیرمتعادل
• سردرگمی
• مشکلات صحبت کردن
• تاری دید
• مشکلات بینایی (مانند افزایش نقطه کور دید، کاهش بینایی)
• تورم و درد مفاصل
• درد یا تغییر رنگ انگشتان دست و پا
• یخ‌زدگی پا و دست
• علائم پوستی مانند خارش و تورم (مخصوصا در صورت، زبان و گلو)

همین حالا بهترین دکتر برای درمان افسردگی رو پیدا کن!

دکتر افسردگی

۱. عوارض جانبی خطرناک (عوارض کمبود لیتیوم در بدن)

اگر عوارض جانبی خطرناکی مانند موارد زیر را تجربه کردید، هر چه سریع‌تر با پزشک تماس بگیرید:

• سرگیجه شدید
• غش کردن از عوارض قرص اعصاب لیتیوم
• تپش قلب آهسته و نامنظم
• مشکلات تنفس
• یا تشنج.

۲. سندورم مسمومیت سروتونین از عوارض خطرناک لیتیوم

این دارو ممکن است موجب افزایش سروتونین شود و این امر به ندرت باعث بیماری بسیار جدی با نام سندرم یا مسمومیت سروتونین شود. استفاده از دیگر داروهایی که حاوی سروتونین هستند باعث افزایش این خطر می‌شود لذا داروهای مصرفی خود را به اطلاع پزشک یا دکتر داروخانه برسانید. اگر علائمی مانند موارد زیر را تجربه کردید با پزشک مشورت کنید:

• تپش قلب سریع
• توهم
• عدم تعادل
• سرگیجه شدید
• اسهال یا استفراغ یا تهوع شدید
• گرفتگی عضله
• تب بی‌دلیل
• افزایش آشفتگی و بی‌حوصلگی.

۳. تاثیر لیتیم بر قاعدگی چیست؟

یک مطالعه نشان داد که لیتیوم می‌تواند پرولاکتین را احتمالاً از طریق کاهش حساسیت گیرنده دوپامین افزایش دهد. هیپرپرولاکتینمی حاصل از لیتیوم می‌تواند منجر به آمنوره شود و آمنوره طولانی مدت همراه با هیپرپرولاکتینمی خطر زیادی برای سلامت استخوان در دختران نوجوان دارد. مراقبت پرستاری داروی لیتیوم را فراموش نکنید.

موارد احتیاط مصرف لیتیوم چیست؟

اگر به داروی لیتیوم حساسیت دارید (یا هر حساسیت دیگری دارید) قبل از مصرف این دارو با پزشک یا داروساز مشورت کنید. داروی لیتیوم ممکن است شامل ترکیبات غیرفعالی (مانند پروپیلن گریکول) باشد که موجب بروز حساسیت یا مشکلات دیگر بشود.

قبل از استفاده از این دارو سوابق پزشکی خود را به اطلاع پزشک یا دکتر داروخانه برسانید:

• بیماری‌های قلبی
• بیماری‌های کلیوی
• مشکلات دفع ادرار
• کم‌کاری تیروئید
• تشنج
• بیماری پارکینسون
• سرطان خون
• مشکلات کم آبی بدن
• عفونت‌هایی با تب بالا
• و مشکلات پوستی مانند پسوریازیس.

همچنین بهتر است موارد زیر را هم در نظر داشته باشید:

• داروی لیتیوم ممکن است موجب خواب‌آلودگی و تاری دید شما شود
• الکل و ماری جوآنا این حالات را تشدید می‌کند.
• از رانندگی و فعالیت‌هایی که نیاز به هوشیاری دارند، تا زمانی که در هوشیاری کامل به سر ببرید دوری کنید.
• اگر تعرق یا اسهال شدید اتفاق افتاد در مورد ادامه مصرف لیتیوم با پزشک مشورت کنید.
• هنگام فعالیت‌هایی که موجب تعرق می‌شوند مانند سونا، حمام‌های داغ و ورزش احتیاط کنید.
• قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی را که مصرف می‌کنید را  با پزشک یا دندانپزشک خود در میان بگذارید.

۱. آزمایش های توصیه شده در زمان مصرف لیتیوم

در صورت مصرف لیتیوم، آزمایش‌های پزشکی زیر به صورت دوره‌ای برای بررسی پیشرفت و عوارض جانبی دارو توصیه می‌شود:

• آزمایش عملکرد کلیه
• عملکرد تیروئید
• سطح لیتیوم و کلسیم خون در زمان مصرف لیتیوم.

۲. سندروم بروگادا و مصرف لیتیم

مصرف لیتیوم به ندرت ممکن است مشکلاتی مانند تپش قلب را تشدید کند. سندروم بروگادا یک مشکل قلبی ارثی و خطرناکی است که ممکن است بدون این‌که بدانید به آن مبتلا باشید.

این سندرم می‌تواند باعث تپش قلب غیر طبیعی (و احتمالا کشنده) شود که علائم آن عبارتند از:

• سرگیجه شدید
• از هوش رفتن
• تنگی نفس.

سندروم بروگادا ممکن است باعث مرگ ناگهانی شود. قبل از مصرف لیتیوم اگر هر گونه بیماری خطرناکی مانند موارد زیر را به پزشک خود اطلاع دهید:

• سندروم بروگادا
• غش کردن‌های بی‌دلیل
• سابقه خانوادگی مشکلات قلبی (مرگ‌های بی‌دلیل قبل از ۴۵ سالگی)

۳. قرص لیتیم کربنات در بارداری و شیردهی

موارد زیر را در بارداری و شیردهی در نظر داشته‌باشید؛

• مصرف این دارو در زمان بارداری توصیه نمی‌شود زیرا ممکن است موجب آسیب به جنین شود
• از آنجایی که بیماری‌های درمان‌نشده روانی (مانند اختلال دو قطبی) می‌تواند به مادر و جنین آسیب‌رسان باشد، مصرف این دارو را جز با تجویز پزشک قطع نکنید
• در مورد این‌که آیا درمان دیگری برای شما در زمان بارداری بهتر خواهد بود با پزشک مشورت کنید
• اگر قصد بارداری دارید یا فکر می‌کنید ممکن است باردار شده‌باشید سریعا با پزشک تماس بگیرید
• لیتیوم از طریق شیر مادر به نوزاد انتقال می‌یابد و ممکن است تاثیرات نامطلوبی در پرستاری از بچه داشته‌باشد.

۴. امکان خودکشی با داروی لیتیوم وجود دارد؟

متاسفانه یکی از داروهایی که بسیار برای اقدام به خودکشی کاربرد دارد و استفاده می‌شود، لیتیوم است که مسمومیت دارویی لیتیوم خطرناک است. قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ به علت اثرات و عوارضی که دارد، با تاثیر بر مغز و تمامی سیستم‌های بدن، امکان مرگ با لیتیوم را بالا می‌برد و در صورتیکه فرد از خودکشی نجات پیدا کند، عوارض جبران‌ناپذیری در اثر استفاده بیش از حد از دارو برایش به جای می‌ماند.

۵. آیا قرص لیتیوم خواب آور است؟

لیتیوم قرص خواب است؟ یکی از عوارض جانبی قرص لیتیوم کربنات ۳۰۰ بر روی سیستم اعصاب مرکزی است. این دارو می‌تواند باعث ایجاد خستگی و خواب‌آلودگی شود.

۶. آیا قرص لیتیم چاق کننده است؟

داروی لیتیوم بر روی غدد درون‌ریز بدن تاثیر می‌گذارد و سوخت و ساز بدن را تغییر می‌دهد. یکی از تاثیرات این دارو بر روی غده‌ی تیروئید است. این دارو می‌تواند تیروئید را پرکار و یا کم‌کار کند. معمولا تیروئید کم کار باعث چاقی می‌شود. پس ممکن است لیتیوم باعث چاق کننده باشد.

موارد منع مصرف لیتیوم کدامند؟

در برخی موارد مصرف داروی لیتیوم ممنوع است. این گروه‌ها شامل موارد زیر هستند؛

• کسانی که داروهای مذکور را مصرف می‌کنند؛ داپوکستین، فکسینیدازول، مهارکننده‌های مونو آمین اکسیداز (تیپ B)
• آنهایی که سابقه حساسیت به این دارو را نشان داده‌اند.
• این دارو کروه ‌D است و مصرف آن اصلا توصیه نمی‌شود. البته در مواردی باید با پزشک مشورت شود.
• در مورد بالا بودن لیتیوم خون با پزشک مشورت کنید.

۱. لوسمی و منع مصرف لیتیوم

افرادی که سابقه لوسمی دارند، نباید از داروی لیتیوم استفاده کنند. این دارو می‌تواند باعث ایجاد مشکلات جدی برای این گروه شود. لوسمی سرطان خون است که با کم خونی خود را نشان می‌دهد.

تداخلات دارویی لیتیوم با داروهای دیگر چیست؟

تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی لیتیوم را تغییر دهد یا باعث افزایش ریسک بروز عوارض جانبی آن شود. این مقاله شامل تمامی تداخلات دارویی ممکن، نیست بنابراین لیست تمامی داروهای مصرفی‌تان را با پزشک یا دکتر داروخانه در میان بگذارید و بدون صلاحدید پزشک شروع به مصرف، قطع یا تغییر دوز داروی لیتیوم نکنید.

برخی از داروها می‌توانند بر روی روند خروج لیتیوم از بدن تاثیر بگذارند که موجب تاثیر بر عملکرد این دارو می‌شود. در صورت مصرف این داروها لازم است پزشک‌تان دوز مصرفی لیتیوم را با این داروها تنظیم کنید. این داروها عبارتند از:

• داروهای مهارکننده ACE مانند کاپتوپریل، انالاپریل
• داروهای مسدودکننده گیرنده‌های آنژیوتانسین ARBها مانند لوزارتان و والاسارتان
• مسکن‌های غیر استروئیدی NSAIDها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن
• قرص‌های اب و دیورتیک‌هایی مانند هیدروکروتیازید و فوروزماید
• داروهای شرایط روانی مانند کلروپرومازین، هالوپریدول و تیوتیکسین
• قرص‌های اکستاسی/MDMA
• فلوکستین/پروکستین
• دولوکستین/ونلافاکسین
• تیپتوفان

مصرف همزمان لیتیوم و سرترالین

مصرف لیتیوم همراه با سرترالین می‌تواند اثرات این دارو را افزایش دهد و حتی عوارض جانبی آن را تشدید کند.

اطلاعات دارویی قرص لیتیوم

لیتیوم یک داروی تثبیت کننده خلق و خو است که برای درمان برخی بیماری‌های روانی مانند اختلال دوقطبی استفاده می‌شود. داروی لیتیوم ممکن است نیاز به مصرف طولانی مدت داشته باشد، بنابراین بدون مشورت با پزشک، مصرف آن را ناگهان قطع نکنید. عوارض جانبی کوتاه مدت آن نیز شامل حالت تهوع و اسهال، ضعف عضلانی یا احساس گیجی است. در جدول زیر مشخصات دارویی لیتم را قرار دادیم:

اشکال دارویی لیتیوم	تداخل دارویی لیتیم کربنات	عوارض جانبی لیتم
قرص لیتیم کربنات-الحاوی ۳۰۰ میلی‌گرم-لیتومید	داپوکستین و فکسینیدازول	لرزش
قرص آهسته رهش لیتیرام ۴۰۰ میلی‌گرم	کلسی‌تونین و متیل‌فنیدات	خواب آلودگی
پریادل ۴۰۰ میلی‌گرم	آلموتریپتان و دکسترومتورفان	اختلال در هماهنگی
قرص لیتوسان ۳۰۰ میلی‌گرم	التریپتان و مشتقات ارگوت	ضعف عضلانی
قرص لیتیم کربنات روناک ۳۰۰ میلی‌گرم	متاکسالون و اندانسترون	خشکی دهان
داروی بایپوران ۳۰۰ میلی‌گرم	اوزانیمود و فنی‌توئین	کهیر
قرص لیتیرام ۳۰۰ میلی‌گرم	مهارکننده‌های باز جذب سروتونین	هایپوناترمی
قرص لیتمون ۳۰۰ میلی‌گرم	توپیرامات	نفروپاتی

۱. نام رایج و اطلاعات دارویی لیتیوم کربنات

لیتیوم را با نام‌های مختلفی می‌شناسند. در ادامه به برخی از این نام‌ها اشاره‌کرده‌ایم.

• لیتیوم سیترات
• Lithium
• لیتیم
• لیتیرام
• لیتیم کربنات
• لیتمون
• پریادل

نام‌های تجاری داروی لیتیوم شامل موارد زیر هستند؛

• قرص لیتوسان ۳۰۰ میلی گرم
• قرص پریادل ۴۰۰ میلی گرم
• قرص لیتمون ۳۰۰ میلی گرم
• قرص لیتیم کربنات – الحاوی ۳۰۰ میلی گرم – لیتومید
• قرص لیتیرام ۳۰۰ میلی گرم
• قرص آهسته رهش لیتیرام ۴۰۰ میلی گرم

قرص لیتیوم در دوزهای مختلفی در داروخانه‌ها وجود دارد. این دارو را تنها باید با نسخه‌ی دکتر روانپزشک دریافت کنید. قرص لیتیم به شکل‌های زیر نسخه می‌شود؛

• LITHIUM 295MG TAB
• LITHIUM CARBONATE 200MG TAB
• LITHIUM CARBONATE 300MG TAB
• LITHIUM CARBONATE SR 400MG TAB

۲. آیا داروی مشابه لیتیوم داریم؟ (جایگزین قرص لیتیوم چه دارویی است؟)

می‌دانیم که داروی لیتیوم برای کنترل رفتارهای تهاجمی و درمان رفتارهای فاز مانیا در دوقطبی کاربرد دارد. همچنین مکانیسم اثر این دارو را شناختیم که با اثر بر انتقال پیام عصبی است. داروهای دیگری هم به جای لیتیم کربنات ۳۰۰ کاربرد دارند. داروهای جایگزین قرص لیتیوم معمولا موارد زیر هستند؛

• اولانزاپین؛ این دارو نسبت به قرص لیتیوم سریع‌تر اثر می‌کند و رفتارهای دوقطبی را بهتر کنترل می‌کند. اما عوارض جانبی آن نسبت به قرص لیتیم بیشتر است.
• سدیم والپرات یا والپرات سدیم؛ سدیم والپرات و قرص لیتیوم ۳۰۰ مانند یکدیگر اثربخشی دارند، تنها فرق آنها در این است که سدیم والپرات کمی سریع‌تر اثر می‌کند. اما در نهایت نتایج دو دارو مشابه است.

اینکه سرخود داروهای روانپزشکی را قطع کنید و شروع به مصرف داروهای گیاهی برای بهبود حال خود بکنید، به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. مصرف و قطع مصرف داروهای روانپزشکی، فقط و فقط باید تحت نظر دکتر روانپزشک باشد. اما داروی گیاهی جایگزین لیتیوم عبارتند از؛

• خار مریم
• ریشه والرین
• زیتون
• روغن ماهی
• ناز باتلاقی
• بهمن بری
• مخمر آبجو

۳. نظرات مردم در مورد قرص لیتیوم

معمولا کسانی که از قرص لیتیم کربنات ۳۰۰ برای مدت طولانی استفاده می‌کنند، نظرات خوبی ندارند و از عوارض گسترده‌ی آنها بر همه‌ی بخش‌های بدن شکایت می‌کنند. اما کسانی که به تازگی دارو را شروع کرده‌اند و در ۶ هفته‌ی اول هستند، بعد از کنترل علائم بیماری‌های روانی، احساس بهتری دارند و اطرافیان آنها نیز نظرات مثبتی را ارائه می‌دهند.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

در صورتیکه در رفتارهای خود و یا اطرافیانتان، متوجه الگوهای غیرعادی شده‌اید، نباید بی‌توجه نسبت به آنها رفتار کنید و از آنها گذر کنید. بسیاری از اختلالات روانی را می‌توان با تشخیص زودهنگام و مصرف دارو کنترل کرد. اگر رفتارهای مانیک و یا افسرده در فرد و یا خودتان مشاهده می‌کنید که دوره‌ای تکرار می‌شوند، حتما به دکتر روانپزشک یا بهترین دکتر روانشناس مراجعه کنید.

اگر داروی لیتیوم مصرف می‌کنید و یا عزیزان شما از دارو مصرف می‌کنند و سوالاتی درباره نحوه مصرف، تداخلات دارویی و یا عوارض داروی لیتیوم دارید، می‌توانید از مشاوره دارویی آنلاین، دکتر روانپزشک آنلاین یا دکتر روانشناس آنلاین دکترتو کمک بگیرید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!