فهرست مطالب
سرم رینگر محلول مایع داخل وریدی است که پزشک جهت درمان دهیدراتاسیون و بازگرداندن تعادل مایعات بدن تجویز میکند. این سرم حاوی نمکهای الکترولیتی اصلی مانند سدیم، پتاسیم، کلرید و کربنات و گلوکز به عنوان منبع انرژی برای سلولها است.
در مواقعی که بدن نیاز به تعویض مایعات دارد، مانند اسهال و استفراغ شدید، نارسایی کلیه، سوختگی شدید، عمل جراحی بزرگ یا در موارد اضطراری مانند ضرورت تزریق مایعات مصرف این سرم پیشنهاد میشود تا تعادل آبی و الکترولیتی بدن را تسهیل نموده، کمبود مایعات را جبران کند و باعث بهبود عملکرد عضلات شود.
مهمترین نکته درباره مصرف این محلول تزریقی این است که حتما باید با تجویز و تشخیص پزشک باشد. مصرف خودسرانه آن به دلیل احتمال عوارض جانبی توصیه نمیشود. در ادامه این مقاله با ما باشید تا بیشتر با این سرم، عوارض احتمالی و ترکیبات آن آشنا شوید.
اگر میخواهید برای بیماری خود از این سرم استفاده کنید، حتما با متخصص عمومی مشورت کنید. همچنین میتوانید از مشاوره دارویی در دکترتو استفاده کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
سرم رینگر چیست؟
سرم رینگر یا رینگر سرم (Ringer’s solution) محلول الکترولیتی است که به عنوان جایگزین متعادل کننده مایعات بدن استفاده میشود. این محلول به نام دکتر سیدنی رینگر نامگذاری شده است که یک فیزیولوژیست بریتانیایی بود. سرم رینگر شامل آب مقطر و مجموعهای از نمکهایی مانند نیترات سدیم، کلرید کلسیم، کلرید پتاسیم و بیکربنات سدیم است که به منظور جبران مایعات بدن در مواردی مانند جراحی، ترشح مایعات بیش از حد یا نیاز به بازسازی الکترولیتها استفاده میشود.
این سرم از طریق تزریق وریدی وارد بدن میشود و به تعادل الکترولیتی بدن کمک میکند. هدف از استفاده آن حفظ ترکیب الکترولیتها و حجم مایعات بدن است تا عملکرد صحیح اعضا و سیستمهای بدن حفظ شود.
اسامی رایج سرم رینگر:
- سرم رینگر ثامن ۲۵۰ سی سی
- سرم رینگر ثامن ۰.۵ لیتر
- سرم رینگر ثامن ۱ لیتر
- سرم رینگر قاضی ۲۵۰ سی سی
- سرم رینگر قاضی ۰.۵ لیتر
- سرم رینگر قاضی ۱ لیتر
- سرم رینگر دی پی ۰.۵ لیتر
- سرم رینگر دی پی ۱ لیتر
- سرم رینگر آی پی پی ۲۵۰ سی سی
- سرم رینگر آی پی پی ۵۰۰ میلی لیتر
- سرم رینگر آی پی پی ۱۰۰۰ میلی لیتر
- سرم بطری رینگر البرزدارو ۱ لیتر
سرم رینگر قندی است یا نمکی؟
این سرم یک محلول نمکی الکترولیتی است و قند ندارد. ترکیبات اصلی آن شامل نیترات سدیم، کلرید سدیم، کلرید پتاسیم و بیکربنات سدیم است.
نحوه مصرف سرم رینگر
به صورت تزریق وریدی و با تجویز پزشک استفاده میشود. برای مصرف صحیح مراحل زیر را دنبال کنید:
- در صورتی که در یخچال نگهداری میشود، قبل از استفاده باید به دمای معمول برسد. قبل از باز کردن بسته، از صحت بستهبندی و تاریخ انقضا اطمینان حاصل کنید.
- قبل از تزریق، دستها را با آب و صابون یا محلول ضدعفونی کننده مناسب تمیز کنید. همچنین، وسایل مورد استفاده برای تزریق نیز باید تمیز و ضدعفونی شده باشند.
- سرم رینگر را از بسته بیرون آورده و در یک سرنگ یا کیسه تزریق قرار دهید. به دقت و با استفاده از تکنیک صحیح، به ورید بیمار تزریق کنید. این مرحله باید توسط پزشک یا پرستار مجرب انجام شود.
- مقدار، سرعت و طول زمان تزریق باید بر اساس دستورات پزشک تعیین شود.
موارد صرف سرم رینگر (سرم رینگر برای چی خوبه؟)
این سرم در موارد مختلف برای بازگرداندن تعادل مایعات بدن استفاده میشود. موارد آن عبارتند از:
- پس از عمل جراحی برای جبران افت مایعات و الکترولیتها
- جبران افت مایعات در برخی بیماریهای معده، اسهال شدید یا ترشح مایعات بیش از حد از طریق تنفس
- تعادل الکترولیتی و بازسازی الکترولیتها در بدن در شرایطی مانند عوارض بیماریهای کلیوی، اختلالات الکترولیتی و اسیدی-بازی
- در مواردی که بدن نیاز به آب دارد مانند موارد نارسایی مایعات.
۱. سرم رینگر برای اسهال
در موارد شدید اسهال و ترشح مایعات بیش از حد بدن سرم رینگر مورد استفاده قرار میگیرد. ایا اسهال طولانی مدت خطرناک است؟ اسهال شدید میتواند منجر به افت قابل توجه مایعات و الکترولیتها در بدن شود که در نتیجه ممکن است نیاز به جبران مایعات داشته باشید. سرم رینگر، با ترکیبات نمکی مختلف خود، به جبران الکترولیتهای از دست رفته در اثر اسهال و تقویت مایعات بدن کمک میکند.
۲. سرم رینگر در زایمان
برای جبران مایعات و الکترولیتهای از دست رفته طی فرآیند زایمان طبیعی یا سزارین از این ترکیب نمکی استفاده میشود. زایمان فرآیند فیزیولوژیکی است که موجب ترشح مایعات بیش از حد و از دست رفتن الکترولیتها در بدن مادر میگردد. با تزریق سرم رینگر، الکترولیتهای مورد نیاز برای حفظ تعادل الکترولیتی در بدن مادر جبران میشود. این محلول همچنین ممکن است در برخی موارد برای تامین مایعات مورد نیاز طی زایمان استفاده شود.
۳. سرم رینگر در بارداری برای چیست؟
هدف از استفاده از این سرم در بارداری جبران مایعات و الکترولیتهای از دست رفته در طول حاملگی است. در دوران بارداری، بدن مادر نیاز به مقدار بیشتری مایعات و الکترولیتها دارد تا نیازهای خود و جنین را برطرف کند.
۴. سرم رینگر برای سگ
سگها ممکن است به علت عوامل مختلفی مانند بیماری، دیاره شدید، اسهال یا استرس، الکترولیتهای خود را از دست دهند و نیاز به ترکیبات الکترولیتی و مایع داشته باشند. سرم رینگر در برخی موارد به عنوان روشی برای جبران مایعات و الکترولیتهای از دست رفته، حفظ تعادل الکترولیتی و هیدراتهسازی در بدن سگها استفاده میشود. استفاده از آن برای سگها باید توسط دامپزشک یا متخصص دامپزشکی تعیین شود.
سرم رینگر برای افراد دیابتی مناسب است؟
این سرم به طور عمومی برای افراد دیابتی توصیه نمیشود، مگر در موارد خاص و تحت نظارت پزشک چرا که این سرم حاوی قند نیست و برای کنترل سطح قند خون در افراد دیابتی ممکن است مشکل ایجاد کند.
در مواردی که افراد دیابتی نیاز به مصرف مایعات بیش از حد یا تعادل الکترولیتی دارند، پزشک اقدام به تجویز محلولهای خاص دیگری میکند که برای آنها مناسبتر باشد.
سرم رینگر در بدنسازی کاربرد دارد؟
در بدنسازی معمولا به عنوان روش جبران مایعات و الکترولیتهای از دست رفته در طی فعالیت و ورزش شدید مورد استفاده قرار نمیگیرد. بلکه اغلب از مکملهای الکترولیتی خاصی استفاده میشود که طی فعالیت بدنی شدید و تعرق فراوان، الکترولیتهای مورد نیاز را جبران میکنند.
دوز مصرفی سرم رینگر
دوز مصرفی این سرم بسته به وزن، سن، وضعیت سلامتی و نیازهای خاص بیمار متفاوت است و باید توسط پزشک تجویز شود.
سرم رینگر ۵۰۰ (سرم رینگر نیم لیتری)
سرم رینگر ۵۰۰ میلی لیتری به عنوان حجم استاندارد استفاده میشود و کاربرد آن جبران پتاسیم کاهش یافته بین سلولی در بدن فرد است.
ترکیبات سرم رینگر
ترکیبات این سرم شامل ترکیبات الکترولیتی زیر میشود:
- نیترات سدیم به عنوان منبع نیتروژن و الکترولیت
- کلرید سدیم به عنوان منبع سدیم
- کلرید پتاسیم برای تأمین نیازهای پتاسیم بدن
- بیکربنات سدیم جهت حفظ تعادل pH بدن
عوارض سرم رینگر (مضرات سرم رینگر)
این سرم، همانند هر دارو یا محلول دیگری، ممکن است عوارض و مضراتی داشته باشد:
- حساسیت و واکنشهای آلرژیک مانند آنافیلاکسی، خارش، تورم صورت و لبها، تنگی نفس و افزایش ضربان قلب
- نارسایی کلیه
- اختلالات الکترولیتی مانند نارسایی قلبی، اختلالات عصبی و عضلانی
- عفونت در محل تزریق مانند درد، تورم، قرمزی یا ترشح غیرعادی
موارد احتیاط و منع مصرف سرم رینگر
مصرف این سرم در افراد با شرایط زیر باید با احتیاط و زیر نظر پزشک باشد:
- بیماران نارسایی احتقانی قلبی
- بیماران کلیوی
- سیروز کبدی
- مبتلایان هیپوآلبومینمی
افرادی که از بیماری و اختلالات زیر رنج میبرند نیز منع مصرف این سرم را دارند:
- هیپرکالمی یا شرایط مستعد ابتلا به هیپرکالمی مانند نارسایی شدید کلیوی یا نارسایی آدرنال
- دهیدراسیون حاد
- آسیب بافتی یا سوختگی گسترده
- بیماران قلبی عروقی
عوارض سرم رینگر در بارداری
مصرف این سرم در بارداری و شیردهی منوط به اینکه توازن بین سرم و الکترولیت برقرار باشد خطری برای مادر ندارد و عوارض جانبی خاصی بابت مصرف آن در حاملگی مشاهده نشده است.
تداخلات دارویی سرم رینگر
مصرف همزمان این سرم با برخی داروها ممکن است تداخل دارویی ایجاد کند:
- استفاده همزمان با دیورتیکها (داروهای ادرارآور) منجر به افزایش تولید ادرار و کاهش حجم خون میشود.
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن ریسک افزایش خونریزی و اثرات کلیه دارد.
- داروهای ضدلرز (مثل فنتولامینها) باعث تشدید اثر ضدلرزی این داروها و تداخل در عملکرد قلب و فشار خون میشود.
- استفاده همزمان با داروهای ضدتشنج تاثیر توکسیسیتهای دارو را افزایش میدهد.
داروهایی که نباید در سرم رینگر ریخته شود.
بعضی از داروها یا موادی که نباید در سرم رینگر ریخته شوند عبارتند از:
- داروهای قلبی مانند دیگوکسین و دیورتیکهای تیازیدی
- داروهای ضدتشنج مثل فنوباربیتال و فنیتوئین
- داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مثل آسپرین
- داروهای آنتیکوآگولانت مثل وارفارین و هپارین
اطلاعات دارویی سرم رینگر
اسامی دارویی، عوارض و تداخلات دارویی این سرم را در جدول زیر مشاهده میکنید:
اسامی رایج دارویی | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
---|---|---|
سرم رینگر ثامن ۲۵۰ سی سی | اختلالات ریتم قلبی | دیگوکسین |
سرم رینگر ثامن ۰.۵ لیتر | خواب آلودگی، سرگیجه، تهوع | فنوباربیتال |
سرم رینگر قاضی ۰.۵ لیتر | خونریزی، زخم معده، حساسیت آسیب کبدی | آسپیرین |
سرم رینگر قاضی ۱ لیتر | اختلالات الکترولیتی، خشکی دهان | وارفارین |
سرم رینگر دی پی ۰.۵ لیتر | عوارض عصبی | هپارین |
سرم رینگر آی پی پی ۲۵۰ سی سی | ضربان قلب نامنظم | دیورتیکهای تیازیدی |
سرم رینگر آی پی پی ۵۰۰ میلی لیتر | مشکلات گوارشی | فنیتوئین |
سرم رینگر آی پی پی ۱۰۰۰ میلی لیتر | – | – |
سرم بطری رینگر البرزدارو ۱ لیتر | – | – |
مکانیسم عملکرد سرم رینگر
این سرم یک محلول بیولوژیکی برای تزریق وریدی در بیماران است که نقش مهمی در تعادل الکترولیتی و آبی بدن دارد و الکترولیتها و مواد مغذی در بدن را احیا میکند. مکانیسم عملکرد این سرم به طور کلی احیا و بازگرداندن تعادل الکترولیتی و آبی بدن با نمکهای الکترولیتی اصلی مانند سدیم، پتاسیم، کلرید و کربنات است.
این الکترولیتها نقش مهمی در حفظ تعادل آب و الکترولیت بدن دارند و در فعالیتهای بیولوژیکی مختلف اعم از عملکرد عضلات، نقل و انتقال نبض الکتریکی در قلب و حفظ تعادل اسیدی-بازی بدن نقش ایفا میکنند. همچنین، این سرم حاوی گلوکز است که به عنوان منبع انرژی برای سلولها عمل میکند.
تفاوت سرم رینگر و رینگر لاکتات
سرم رینگر و رینگر لاکتات دو نوع محلول بیولوژیکی هستند که به منظور تزریق وریدی در بیماران استفاده میشوند. این دو محلول تفاوتهایی در ترکیبات و خصوصیات خود دارند:
سرم رینگر | رینگر لاکتات |
---|---|
شامل نمکهای الکترولیتی اصلی مانند سدیم، پتاسیم، کلرید و کربنات و گلوکز | شامل نمکهای الکترولیتی مشابه سرم رینگر است، اما به جای گلوکز، لاکتات (مثل لاکتات سدیم) به عنوان منبع انرژی برای سلولها، و یونهای بیکربنات دارد. |
الکترولیتها در سرم رینگر به نسبتی مشابه با ترکیبات الکترولیتی بدن انسان هستند. | حاوی الکترولیتهایی است که ترکیبی شبیه به پلاسما خون دارند و برای جبران از دست رفتن الکترولیتها در بیماران با میزان بالایی از ریخت شدن مایعات بکار میرود. |
ترکیبات با خاصیت بازی است و به حفظ تعادل اسیدی-بازی بدن کمک میکند. | دارای ترکیبات با خاصیت اسیدی است و روی خاصیت اسیدی-بازی بدن اثر میگذارد. |
برای تامین مایعات، تعادل آبی و الکترولیتی بدن، و انرژی برای سلولها استفاده میشود. | برای جبران الکترولیتها و مایعات از دست رفته بدن کاربرد دارد. |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
سرم رینگر برای تامین مایعات و الکترولیتهای مورد نیاز بدن تجویز میشود. این سرم نمکی بوده و قند ندارد. سرم رینگر شامل آب مقطر و مجموعهای از نمکهایی مانند نیترات سدیم، کلرید کلسیم، کلرید پتاسیم و بیکربنات سدیم است که به منظور جبران مایعات بدن در مواردی مانند جراحی، ترشح مایعات بیش از حد یا نیاز به بازسازی الکترولیتها استفاده میشود.
اگر میخواهید این سرم را تزریق کنید، حتما با متخصص عمومی مشورت کنید یا از مشاوره دارویی در دکترتو استفاده کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین با دکتر عمومی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام دکتر عزیز من ویروسی شدم بی حال لرزش بدن کمر درد و پا درد مخصوصا سرگیجه و بی حال بودم ۱ روز در میون سرم رینگر و ویتامینc و بیکمپلکس داخل سرم زدم ۵ عدد شد خیلی خوب بود اصلا هردفه میزدم جون جدید بهم میداد ولی نمیدونم دکترها چرا منع میکند ممنونم از توجه و راهنماییتون منتظر جواب هستم
سلام
در صورت لزوم و تجویز پزشک ایرادی ندارد
رینگر بعلت تداخل با بعضی داروها مخصوصا انتی بیوتیک ها باید احتیاط شود
سلام علایم حساسیت بعد از تزریق سرم رینگر حاوی ویتامین ب کمپلکس بخاطر رینگر بوده یا ب کمپلکس ؟
سلام
احتمال خیلی زیاد بعلت ب کمپلکس بوده است
از تزریق این دارو بصورت سرومی بپرهیزید
خیلی عالی بود ممنون تان
تندرست باشید پرهام عزیز
سپاس از شما