فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
معده یکی از حساسترین بخشهای دستگاه گوارش است و وقتی پولیپ در آن ایجاد میشود، حتی غذای روزمره هم ممکن است موجب سوزش، نفخ یا ناراحتی شود. به همین دلیل، تغذیه نقشی فراتر از یک توصیه ساده پیدا میکند و به بخشی مهم از مراقبت طولانیمدت تبدیل میشود. رعایت اصول درست خوردن و انتخاب مواد غذایی مناسب میتواند محیط داخلی معده را آرامتر کند و احتمال تحریک پولیپها را کاهش دهد. بسیاری از افراد نمیدانند که تغییرات کوچک در برنامه غذایی، چه اندازه میتواند به کاهش التهاب کمک کند و روند بهبود را آسانتر سازد. آشنایی با رژیم غذایی پولیپ معده و اصول آن، میتواند قدمی مؤثر در مدیریت علائم و حفاظت از سلامت معده باشد. در این مطلب از دکترتو، با اصول و اجزای رژیم غذایی پولیپ معده آشنا میشوید.
رژیم غذایی پولیپ معده چیست؟
رژیم غذایی پولیپ معده به مجموعهای از تغذیههای خاص میگویند که به کاهش التهاب معده، تسکین علائم و جلوگیری از پیشرفت پولیپهای معده کمک میکند. در این رژیم، هدف این است که با استفاده از مواد غذایی مناسب، فشار بر روی معده کاهش یابد و از تحریک بیشتر آن جلوگیری شود. مصرف وعدههای غذایی کوچک و مکرر، استفاده از غذاهایی که به راحتی هضم میشوند و پرهیز از مواد غذایی که میتوانند باعث التهاب شوند، جزء اصول اصلی این رژیم به شمار میروند.
در رژیم غذایی پولیپ معده معمولا توصیه میشود وعدهها کوچکتر، اما تعداد آنها در طول روز بیشتر باشد تا معده تحت فشار قرار نگیرد. غذاهای خیلی داغ، بسیار تند یا اسیدی میتوانند مخاط معده را تحریک کنند و بهتر است مصرف آنها محدود شود، بهخصوص اگر در کنار پولیپ، التهاب معده یا عفونت هلیکوباکتر هم وجود داشته باشد. از طرف دیگر نوشیدن آب کافی، مصرف فیبر کافی و پرهیز از سیگار و الکل، به سلامت عمومی معده و دستگاه گوارش کمک میکند.
رژیم غذایی پولیپ معده چه تاثیری بر رشد پولیپ دارد؟
رژیم غذایی به تنهایی عامل اصلی ایجاد پولیپ معده نیست، اما میتواند بر محیط داخلی معده و میزان التهاب آن اثر بگذارد و به طور غیر مستقیم در رشد یا پیشرفت پولیپها نقش داشته باشد. وقتی التهاب مزمن وجود داشته باشد، احتمال شکلگیری پولیپهای خاص و در برخی موارد تغییرات پیش سرطانی بیشتر میشود، به همین دلیل اصلاح برنامه غذایی بخشی از مراقبت طولانی مدت این بیماران است.
اگرچه شواهد مستقیمی درباره اینکه علت بوجود آمدن پولیپ معده و رشد آن با رژیم غذایی مرتبط باشند وجود ندارد اما اصول کلی مثل محدود کردن گوشت قرمز و فرآوری شده، غذاهای سرخ شده و قندهای ساده، برای سلامت کل سیستم گوارش از جمله معده مفید است.
متن انگلیسی:
vinmec
Therefore, after a stomach polyp removal, patients should follow a diet that includes: A soft or liquid diet that is not too hot: Porridge, warm broth, warm soup, etc. Juices from fruits and vegetables are also beneficial for the digestive system and prevent constipation.
ترجمه متن:
بعد از برداشتن پولیپ معده، بیماران باید رژیم حاوی مواد غذایی نرم یا مایع را دنبال کنند که خیلی داغ نباشد، موادی مانند فرنی، عصاره گرم، سوپ گرم و غیره. همچنین، آبمیوههای میوهها و سبزیجات برای سیستم گوارش مفید هستند و از یبوست جلوگیری میکنند.
وعده های غذایی کوچک و مکرر در رژیم غذایی پولیپ معده
یکی از اصول مهم رژیم غذایی برای پولیپ معده، خوردن وعدههای غذایی کوچک و مکرر است. این روش به معده کمک میکند تا از فشار زیاد ناشی از پر شدن بیش از حد جلوگیری کرده و راحتتر عمل هضم را انجام دهد. در صورت خوردن وعدههای غذایی سنگین و حجیم، معده مجبور به تولید مقدار زیادی اسید میشود که میتواند باعث تحریک پولیپها و تشدید علائم شود. بنابراین، بهتر است که افراد مبتلا به پولیپ معده، غذا را در وعدههای کوچک و در فواصل زمانی منظم مصرف کنند تا عملکرد معده بهتر شود.
جراحی پولیپ معده انجام بدهیم یا نه؟
برای پولیپ معده چه بخوریم؟
در رژیم غذایی پولیپ معده، برخی غذاها میتوانند به بهبود وضعیت معده کمک کنند و التهاب را کاهش دهند. این غذاها باید به گونهای انتخاب شوند که علاوه بر فراهم کردن مواد مغذی لازم، فشار زیادی بر روی معده وارد نکنند. در چنین رژیمی معمولا تاکید بر غذاهای ساده، کمچرب، با ادویه ملایم و به دور از تحریککنندههایی مثل فلفل تند و ترشیهای خیلی اسیدی است. از طرف دیگر، توجه به شیوه خوردن هم مهم است؛ یعنی جویدن کامل غذا، آهسته خوردن، نخوردن حجم زیاد غذا در یک وعده و خودداری از دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا میتواند به کاهش علائم گوارشی کمک کند. به طور کلی برای پولیپ معده توصیه میشود گروههای زیر در برنامه غذایی روزانه جایگاه ثابت داشته باشند:
- غذاهای پر فیبر مانند میوههای تازه، سبزیجات پخته و غلات کامل که به نظم عملکرد روده کمک میکنند
- میوه و سبزیجات سرشار از آنتی اکسیدانها که از سلولها در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت میکنند
- پروتئین کم چرب مانند مرغ بدون پوست، ماهی و در موارد مناسب لبنیات کم چرب که برای ترمیم بافتها ضروری هستند
- چربیهای غیراشباع مانند روغن زیتون، مغزها و دانهها در حد متعادل که بخشی از یک رژیم ضد التهاب محسوب میشوند
- مایعات کافی شامل آب و در صورت تحمل، دمنوشهای ملایم که به هیدراتاسیون بدن و عملکرد بهتر دستگاه گوارش کمک میکنند
۱. غذاهای کم چرب و آسان هضم
غذاهایی که کم چرب هستند و به راحتی هضم میشوند، برای افراد مبتلا به پولیپ معده مناسبتر هستند. غذاهای پرچرب میتوانند باعث تحریک تولید اسید معده شده و مشکلات گوارشی بیشتری ایجاد کنند. مواد غذایی کم چرب، مانند ماهیهای چرب کم، گوشتهای بدون چربی و سبزیجات بخارپز، گزینههای خوبی برای این رژیم هستند. این غذاها نه تنها کمک به کاهش التهاب میکنند، بلکه هضم راحتتری دارند و برای معده آرامش بیشتری فراهم میآورند.
۲. غذاهای پر فیبر
فیبر یکی از مواد غذایی کلیدی در رژیم غذایی برای پولیپ معده است که میتواند تاثیرات مثبتی بر عملکرد دستگاه گوارش داشته باشد. این ماده نه تنها به بهبود حرکات روده کمک میکند، بلکه باعث میشود که غذاها به راحتی در معده و رودهها حرکت کنند و از احساس سنگینی و ناراحتی جلوگیری شود. مصرف میوهها، سبزیجات و غلات کامل که حاوی فیبر هستند، به تنظیم سیستم گوارشی کمک کرده و از بروز یبوست و مشکلات هضمی جلوگیری میکند. همچنین، فیبر باعث کاهش التهاب در معده میشود و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کرده و در مقابله با عفونتها و مشکلات گوارشی موثر است.
دنبال رژیم مناسب برای پولیپ معده هستی؟
ار متخصص راهنمایی بگیر.
۳. مواد غذایی ضد التهابی
مواد غذایی ضد التهابی میتوانند به کاهش التهاب در بدن، بهویژه در معده، کمک کنند. زردچوبه و زنجبیل، که خواص ضد التهابی شناخته شدهای دارند، میتوانند در کاهش علائم ناراحتی و درد ناشی از پولیپهای معده موثر باشند. سبزیجات سبز تیره مانند اسفناج و کلم بروکلی نیز حاوی ترکیبات ضد التهابی هستند که از تشدید التهاب در معده جلوگیری میکنند. این مواد میتوانند روند بهبودی را تسریع کرده و به تسکین دردهای معده کمک کنند، در نتیجه به کاهش علائم پولیپهای معده کمک میکنند.
۴. مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان
آنتیاکسیدانها نقش مهمی در محافظت از سلولهای بدن در برابر آسیبهای ناشی از رادیکالهای آزاد دارند. این ترکیبات میتوانند به کاهش خطر ابتلا به بیماریهای مزمن مانند سرطان معده کمک کنند و از آسیب به سلولهای معده جلوگیری کنند. میوهها و سبزیجات غنی از آنتیاکسیدانها مانند توتها، انار، اسفناج و کلم بروکلی باید بخشی از رژیم غذایی افراد مبتلا به پولیپ معده باشند. این مواد غذایی علاوه بر کاهش التهاب، با افزایش دفاعهای طبیعی بدن به مقابله با عفونتها و آسیبهای گوارشی کمک میکنند.
پروتئین کمچرب
پروتئین کم چرب مانند مرغ بدون پوست و ماهی تازه، بخش مهمی از رژیم غذایی پولیپ معده است، زیرا برای ترمیم بافتها، حفظ توده عضلانی و عملکرد سیستم ایمنی لازم است. این منابع پروتئین در مقایسه با گوشت قرمز پرچرب، چربی اشباع و ترکیبات مضر کمتری دارند و در صورت پخت مناسب، معمولا برای معده قابل تحملتر هستند. بهتر است این پروتئینها به صورت آبپز، بخارپز، خوراک کم چرب یا در فر آماده شوند و از سرخ کردن در روغن زیاد یا کباب کردن مستقیم با حرارت خیلی بالا که ترکیبات مضر تولید میکند پرهیز شود.
چربیهای غیراشباع
چربیهای غیراشباع مانند آنچه در روغن زیتون، روغن کانولا، مغزها، دانهها و آووکادو یافت میشود، در صورت مصرف متعادل میتوانند بخشی از یک رژیم غذایی سالم برای پولیپ معده باشند. این نوع چربیها نسبت به چربیهای اشباع و ترانس اثرات بهتری بر سلامت قلب و عروق دارند و در کنار رژیم کلی ضد التهاب، به کاهش التهاب مزمن بدن کمک میکنند.
به دلیل این که چربیها کالری بالایی دارند و میتوانند در برخی افراد احساس سنگینی و کندی هضم ایجاد کنند، حجم آنها باید کنترل شده باشد و ترجیحا به صورت خام یا با حرارت کم در غذاها استفاده شوند. جایگزین کردن بخشی از چربیهای حیوانی و روغنهای جامد با چربیهای غیراشباع میتواند در طولانی مدت به بهبود سلامت عمومی و کاهش عوامل خطر بیماریهای گوارشی و متابولیک کمک کند.
| غذاهای مناسب پولیپ معده | غذاهای نامناسب پولیپ معده |
|---|---|
| ماهی کمچرب، گوشت بدون چربی | فستفود و غذاهای سرخشده |
| سبزیجات بخارپز | غذاهای پرچرب و چربیهای اشباع |
| میوهها (بهویژه غیر اسیدی) | نوشیدنیهای کافئیندار (قهوه، انرژیزا) |
| سبزیجات تازه | الکل |
| غلات کامل | غذاهای فرآوریشده و کنسروی |
| مواد غذایی پرفیبر | غذاهای شور و پرسدیم |
| زردچوبه و زنجبیل | شیرینیجات و شکر افزوده |
| اسفناج و کلم بروکلی | نوشیدنیهای شیرین |
| توتها و انار | غذاهای تند و ادویهدار |
| مواد غذایی آنتیاکسیدانی | مرکبات و غذاهای اسیدی |
برای پولیپ معده چه غذاهایی نخوریم؟
برخی غذاها میتوانند برای افراد مبتلا به پولیپ معده مضر باشند و باید از مصرف آنها خودداری کرد. این غذاها ممکن است باعث تحریک معده و تشدید التهاب شوند. بعضی از گروههای غذایی باعث افزایش ترشح اسید، کندشدن تخلیه معده یا تشدید التهاب میشوند و در نتیجه احتمال احساس درد، سوزش، سنگینی و نفخ بعد از غذا را بالا میبرند. حذف کامل تمام غذاهای ممنوع برای همه افراد ضروری نیست، اما محدود کردن برخی گروهها و جایگزین کردن آنها با گزینههای سبکتر، میتواند هم کیفیت زندگی را بهتر کند و هم از دید برخی متخصصان به سلامت طولانی مدت معده کمک کند.
در صورت داشتن پولیپ معده، بهتر است غذاهای ساده، کم چرب، کم نمک و کم ادویه مصرف کنید و در عین حال مصرف فیبر از منابع ملایم مثل سبزیجات پخته و میوههای نرم حفظ شود. همچنین بهتر است از انتخابهای غذایی هیجانی مثل فست فودها، نوشیدنیهای انرژی زا یا خوراکیهای بسیار شیرین که معده را ناگهانی تحت فشار قرار میدهند، پرهیز شود. در ادامه، مهمترین گروه غذاهایی که معمولا برای پولیپ معده مناسب نیستند را معرفیمیکنیم.
- غذاهای چرب و سرخ شده
- نوشیدنی های کافئین دار و الکلی
- مواد غذایی فرآوری شده و شور
- شکر زیاد و شیرینی جات
- غذاهای اسیدی و تند
۱. غذاهای چرب و سرخ شده
غذاهای چرب و سرخشده به دلیل محتوای بالای چربی، میتوانند مشکلات زیادی برای معده ایجاد کنند. این غذاها باعث تحریک معده و تولید بیش از حد اسید میشوند، که میتواند منجر به احساس درد و ناراحتی در افرادی شود که پولیپ معده دارند. غذاهای سرخشده، مانند فست فودها، به دلیل سختی هضم و چربیهای اشباعشده ممکن است علائم پولیپ معده را تشدید کنند. برای افرادی که مبتلا به پولیپ معده هستند، بهتر است از این نوع غذاها پرهیز کرده و به جای آنها غذاهای کم چرب و سالم مانند گوشتهای سفید، ماهی و سبزیجات بخارپز مصرف کنند.
نگرانی غذاهایی که میخوری برای پولیپ مضر باشه؟ مشاوره بگیر.
۲. نوشیدنی های کافئین دار و الکلی
نوشیدنیهای حاوی کافئین، مانند قهوه و برخی نوشیدنیهای انرژیزا، میتوانند موجب تحریک بیش از حد معده شوند و تولید اسید را افزایش دهند. این امر ممکن است باعث تشدید علائم درد و ناراحتی در افراد مبتلا به پولیپ معده گردد. همچنین، مصرف الکل میتواند به دیواره معده آسیب زده و التهاب را افزایش دهد که باعث تشدید درد و سایر علائم میشود. به همین دلیل، توصیه میشود که این نوشیدنیها از رژیم غذایی افراد مبتلا به پولیپ معده حذف شوند تا روند بهبودی تسریع یابد.
۳. مواد غذایی فرآوری شده و شور
مواد غذایی فرآوریشده و شور معمولاً حاوی مقادیر بالای سدیم هستند که میتواند موجب احتباس آب در بدن و افزایش فشار بر دستگاه گوارش شود. این نوع غذاها میتوانند التهاب را در معده افزایش داده و شدت علائم پولیپ معده را بدتر کنند. مصرف زیاد نمک همچنین میتواند به مشکلات دیگر دستگاه گوارش نیز منجر شود. برای بهبود وضعیت معده، بهتر است از مصرف غذاهای فرآوریشده و شور اجتناب شود و به جای آنها غذاهای طبیعی و تازه مصرف گردد که از نظر نمک پایینتر و سرشار از مواد مغذی مفید برای سلامت معده هستند.
۴. شکر زیاد و شیرینی جات
مصرف زیاد شکر میتواند تأثیرات منفی بر سطح انسولین و التهاب بدن داشته باشد. این موضوع میتواند باعث تشدید علائم پولیپ معده و کاهش سرعت بهبودی شود. شکر میتواند تحریکات معده را افزایش دهد و شرایطی همچون سوزش معده را به همراه داشته باشد. بنابراین، برای کنترل علائم پولیپ معده، بهتر است مصرف شکر و شیرینیجات به حداقل برسد و به جای آنها از مواد غذایی با شیرینی طبیعی مانند میوههای تازه استفاده گردد که علاوه بر داشتن فواید سلامتی، به معده آسیب نمیزنند.
۵. غذاهای اسیدی و تند
غذاهای اسیدی، مانند مرکبات و غذاهای تند، میتوانند معده را بیشتر تحریک کرده و علائم پولیپ معده را تشدید کنند. این نوع غذاها ممکن است باعث ایجاد احساس سوزش و درد در معده شوند و وضعیت را بدتر کنند. مصرف این غذاها میتواند باعث افزایش تولید اسید در معده و ناراحتیهای گوارشی شود. افراد مبتلا به پولیپ معده بهتر است از مصرف غذاهای اسیدی و تند خودداری کنند و به جای آنها از غذاهایی با خاصیت آرامبخش مانند برنج سفید، پوره سیبزمینی و سبزیجات پخته استفاده کنند که کمتر معده را تحریک میکنند.
متن انگلیسی:
my.clevelandclinic
A nutritious diet can help your stomach heal after endoscopic surgery as well as help prevent gastritis, a leading cause of stomach polyps. Healthcare providers advise an anti-inflammatory diet, emphasizing whole foods, lean protein and unsaturated fats over processed foods, excess sugar and saturated fats.
ترجمه متن:
رژیم غذایی مغذی میتواند به بهبود معده شما پس از جراحی اندوسکوپی کمک کند و همچنین از بروز عفونت معده که یکی از دلایل اصلی پولیپهای معده است، جلوگیری کند. پزشکان رژیم ضد التهابی را توصیه میکنند که بر مصرف غذاهای کامل، پروتئین کم چرب و چربیهای غیر اشباع تأکید دارد و مصرف غذاهای فرآوریشده، شکر اضافی و چربیهای اشباع را کاهش میدهد.
رژیم غذایی بعد از برداشتن پولیپ معده
بعد از برداشتن پولیپ معده با آندوسکوپی، رژیم غذایی نقش مهمی در بهبود زخم مخاط و پیشگیری از تحریک محل جراحی دارد. در ساعات و روزهای اول معمولا توصیه میشود از غذاهای نرم، ملایم و نسبتا کم فیبر استفاده شود تا معده فرصت ترمیم پیدا کند و فشار مکانیکی و شیمیایی زیادی به آن وارد نشود. غذاهای خیلی داغ، بسیار ادویهدار، اسیدی، سفت و جویدنی یا خیلی چرب در این دوره ممکن است باعث سوزش، درد شکم یا تأخیر در بهبود شوند، به همین دلیل تا مدتی بهتر است حذف شوند.
مصرف آب کافی و تقسیم وعدهها به حجم کم و تعداد بیشتر نیز به تحمل بهتر غذا و کاهش نفخ کمک میکند. با گذشت چند روز و بر اساس توصیه پزشک، بیمار میتواند به تدریج از رژیم مایع و نرم به سمت غذاهای جامدتر حرکت کند و بعد از چند هفته معمولا به رژیم غذایی نزدیک به حالت عادی اما سالم و ضد التهاب میرسد. در این مرحله تاکید بر مصرف میوه و سبزی پخته، غلات کامل سبک، پروتئین کم چرب و چربیهای سالم است و همچنان باید از غذاهای بسیار اسیدی، الکل، نوشابههای گازدار و غذاهای بسیار پرچرب یا فرآوری شده فاصله گرفت.
بهترین روش پخت رژیم غذایی پولیپ معده
شیوه پخت غذا در رژیم غذایی پولیپ معده به اندازه خود مواد غذایی اهمیت دارد، زیرا میتواند میزان چربی، ترکیبات مضر ناشی از حرارت بالا و تحریک پذیری غذا برای معده را تغییر دهد. روشهایی که با روغن کم، حرارت ملایم و زمان پخت کافی همراهاند، معمولا برای این بیماران مناسبتر هستند. تمرکز اصلی در انتخاب بهترین روش پخت رژیم غذایی پولیپ معده بر روشهایی مثل بخارپز ، پخت در فر و کبابکردن ملایم است.
کنترل دمای پخت، استفاده از مقدار کم روغنهای سالم مانند روغن زیتون، پرهیز از سوختن یا قهوهای شدن بیش از حد سطح گوشت و انواع نان و انتخاب ادویههای ملایم، از نکات کلیدی در پخت سالم برای افراد مبتلا به پولیپ معده محسوب میشود. علاوه بر این، آماده کردن غذا به صورت خانگی و تازه، نسبت به غذاهای آماده و فست فود، این امکان را میدهد که میزان نمک، چربی و ادویه کاملا در کنترل خود فرد باشد.
۴.۷ (۱۹۷۲ نظر)۴.۶ (۱۵۱۱ نظر)۴.۹ (۸۹۱ نظر)۴.۲ (۱۰۲۴ نظر)۴.۸ (۸۳۰ نظر)۴.۷ (۷۵۵ نظر)نتیجه گیری
رژیم غذایی پولیپ معده میتواند نقش مهمی در مدیریت علائم و جلوگیری از پیشرفت این وضعیت داشته باشد. با انتخاب غذاهایی که کم چرب، آسان هضم، حاوی فیبر و مواد ضد التهابی هستند و اجتناب از غذاهای چرب، سرخشده، کافئیندار و فرآوریشده، میتوان به کاهش التهاب معده و تسکین علائم پولیپهای معده کمک کرد. اگرچه رژیم غذایی بهتنهایی عامل ایجاد یا حذف پولیپ نیست، اما نقش مهمی در کنترل علائم و کاهش احتمال پیشرفت التهاب دارد. در صورت بروز هرگونه علائم جدی، مهم است که افراد مبتلا به پولیپ معده به پزشک متخصص گوارش مراجعه کرده و راهنماییهای لازم از متخصص تغذیه نیز دریافت کنند.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!