فهرست مطالب
سرطان روده بزرگ دومین عامل مرگ و میر در زنان و سومین عامل مرگ و میر در مردان است. همانطور که احتمالا می دانید سرطان روده بزرگ، سومین نوع معمول سرطان در کل دنیا است و ده درصد تمامی موارد سرطان را در بر میگیرد. اما چگونه سرطان روده بزرگ تشخیص داده میشود؟ درمان سرطان روده بزرگ چیست؟ آیا سرطان روده بزرگ و مقعد علائم اولیه ای دارد که بتوانیم با توجه به آن هر چه سریع تر این بیماری خطرناک را بشناسیم؟ این نوع سرطان جزء بیماریهایی محسوب میشود که در صورت تشخیص بهموقع خطر مرگ درآن پایین میآید. بههمیندلیل باید با شناخت علائم سرطان روده بزرگ از ابتلا به آن و پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.
سرطان روده انواع مختلفی دارد که در این مطلب به سرطان روده بزرگ پرداختهایم.
اگر به دنبال یک پزشک دکتر متخصص گوارش برای بررسی علائم خود هستید، میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در سایت دکترتو علاوه بر مشاوره حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با متخصصان وجود دارد.
سرطان روده بزرگ چیست؟
سرطان روده بزرگ یا سرطان کولون، نوعی سرطان است که در رودهی بزرگ دیده میشود. رودهی بزرگ بخش انتهایی سیستم گوارش است. سرطان کولون گاهی به نام سرطان کولورکتال نیز شناخته شده که از راست روده شروع میشود. کولورکتال اصطلاحاتی است که از ترکیب دو کلمهی کولون و رکتوم ساخته شده است.
سرطان روده بزرگ معمولا با تشکیل تودههای کوچک و خوشخیمی به نام پولیپ در قسمت داخلی روده بزرگ آغاز میشود. در ابتدا پولیپها کوچک، کم و بی علامت هستند. به همین دلیل پیگیری و غربالگری منظم برای کنترل و برداشتن پولیپها قبل از سرطانی شدن آنها ضروری است.
در صورت تبدیل پولیپ به سرطان روده بزرگ، درمانهای زیادی مانند جراحی، پرتودرمانی، درمانهای دارویی، شیمیدرمانی و ایمونوتراپی برای کنترل بیماری در دسترس است.
۱. سرطان روده بزرگ بدخیم
سرطان بدخیم روده بزرگ نوعی سرطان روده پیشرفته است که سرعت تقسیم سلولها و تغییر شکل آنها زیاد است و معمولا در زمان کوتاهی روده را در بر میگیرند و علائم آنها در مراحل پیشرفته بروز میکند. سرطان کولورکتال بدخیم سختتر از سرطانهای دیگر به درمان جواب میدهد و احتمال متاستاز در آن بیشتر است.
سرطان روده بزرگ بدخیم درمان دارد؟
اگر سرطان در مرحلهی لوکالیزه (localized) تشخیص داده شود، احتمال نجات پیدا کردن بیمار و درمان آن ۹۰٪ است. اگر سرطان به غدد لنفاوی مجاور و یا بافتهای زیرین تهاجم کردهباشد، احتمال زنده ماندن بیماران تا ۵ سال به ۷۳٪ کاهش پیدا میکند. در صورتیکه سرطان بدخیم به اندامهای دیگر متاستاز داده باشد، احتمال درمان و نرخ ۵ سال زندگی به ۱۷٪ کاهش مییابد.
۲. سرطان روده بزرگ خوش خیم
معمولا پولیپهایی هستند که سرطانی شدهاند اما اندازه کوچکی دارند و به خوبی به درمان پاسخ میدهند. این تومورها کمتر تهاجمی هستند و با اقدامات درمانی سادهتر میتوان آنها را رفع کرد.
سرطان روده بزرگ چگونه شروع میشود؟
در بیشتر مواقع سرطان کولورکتال با رشد سلولها در پوشش داخلی کولون یا راستروده شروع میشود. به این سلولهای رشدیافته پولیپ میگویند. برخی از انواع پولیپها با گذشت زمان میتوانند به سرطان تبدیل شوند. احتمال تبدیل پولیپ به سرطان به نوع آن پولیپ بستگی دارد. انواع مختلف پولیپ عباتند از:
- پولیپ آدنوماتوز (آدنوم): این نوع پولیپها گاهی اوقات به سرطان تبدیل میشوند. اما همه آنها خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را ندارند. به همین دلیل آدنومها را سلولهای پیشسرطانی مینامند. ۲ نوع آدنوم لولهای و پرزدار وجود دارد.
- پولیپ هایپرپلاستیک و پولیپهای التهابی: این نوع پولیپها بیشتر شایع هستند. اما پیشسرطانی محسوب نمیشوند. برخی افراد که پولیپ هایپرپلاستیک بزرگ (بیشتر از یک سانتیمتر) دارند، به غربالگری سرطان روده بزرگ نیاز دارند.
- پولیپهای دندانهدار: این نوع پولیپها اغلب مانند آدنومها درمان میشوند. زیرا خطر زیادی برای ابتلا به سرطان روده بزرگ دارند.
عواملی که میتوانند پولیپها را به سلولهای سرطانی تبدیل کنند یا خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند، عبارتند از:
- اگر پولیپ بزرگتر از یک سانتیمتر باشد.
- اگر بیش از ۳ پولیپ پیدا شود.
- اگر بعد از برداشتن دیسپلازی، پولیپ مشاهده شود. دیسپلازی یکی دیگر از عوامل ایجاد سرطان است.
سرطان روده چند مرحله دارد؟
در صورت تشخیص سرطان روده بزرگ، پزشک آزمایشاتی را برای تعیین میزان (مرحله) سرطان توصیه میکند. آزمایشات مرحله بندی ممکن است، شامل روشهای مختلف تصویربرداری مانند سیتیاسکن شکم، لگن و قفسه سینه باشد. البته در بسیاری از موارد تا قبل از جراحی سرطان روده بزرگ، تعیین مرحله امکانپذیر نیست.
مراحل سرطان روده با اعداد رومی ۰ تا IV نشان داده میشود. در اولین و پایینترین مرحله، سرطان محدود به پوشش داخلی روده است. در مرحله چهار سرطان پیشرفت کرده و در سایر نواحی گسترش پیدا میکند.
تعیین مرحلهی سرطان، میزان گسترش سرطان را مشخص میکند و در انتخاب مناسبترین گزینهی درمانی کمک میکند. در ۴۰ درصد موارد، سرطان کولورکتال در مراحل پیشرفته که نیازمند درمان جراحی است، تشخیص داده میشود. مراحل مختلف سرطان عددی از ۰ تا ۴ است که عبارتند از:
مرحلهی ۰: اولین مرحلهی سرطان کولون زمانی است که سرطان محدود به مخاط و لایهی داخلی کولون و رکتوم میباشد. با نام کارسینوم درجا نیز شناخته میشود.
مرحلهی ۱: سرطان در لایهی داخلی کولون یا رکتوم رشد کرده اما از دیوارهی رودهی بزرگ فراتر نرفته است.
مرحلهی ۲: سرطان از دیوارهی روده بزرگ عبور کرده، اما به گرههای لنفاوی مجاور نرسیده است.
مرحلهی ۳: سرطان به گرههای لنفاوی مجاور دست اندازی کرده، اما هنوز به سایر قسمتهای بدن متاستاز نداده است.
مرحلهی ۴: در این مرحله، سرطان به سایر ارگانهای بدن مانند کبد، غشای پوشاننده حفره شکم، ریه و تخمدانها گسترش یافته است.
مرحلهی راجعه: در این مرحله، سرطان پس از درمان عود میکند. میتواند دوباره روی راست روده، رودهی بزرگ و دیگر قسمتهای بدن تاثیر بگذارد.
متاستاز سرطان روده بزرگ
در مواردی که سلولهای سرطانی به اندامها و بافتهای دیگر مهاجرت میکنند، آنجا ساکن میشوند و ایجاد سرطان میکنند، متاستاز رخ دادهاست. در مرحلههای بالا و پیشرفته سرطان کولورکتال (مثلا مرحله ۴) متاستاز اتفاق میافتد.
متاستاز سرطان روده بزرگ به غدد لنفاوی
در مرحله ۳ و ۴ گرهها و غدد لنفاوی مجاور درگیر سرطان میشوند. در چنین مواقعی احتمال درمان و نرخ زندگی ۵ سالهی بیمار ۷۳٪ است.
علائم سرطان روده بزرگ چیست؟
در اکثر موارد، در مراحل اولیهی بیماری، علائمی وجود ندارد. علائمی که فرد تجربه میکند با توجه به اندازه و مکان توده سرطانی متغیر خواهد بود. حتی ممکن است علائم سرطان روده بزرگ با علائم بیماریهای دیگر مشترک باشد. در صورت تجربهی علائم زیر به مدت بیش از ۴ هفته، به پزشک داخلی مراجعه کنید.
۱. سرطان روده بزرگ چه علائمی دارد؟
علائم و نشانههای سرطان روده بزرگ عبارتند از:
- تغییر مداوم در اجابت مزاج: وجود اسهال، یبوست و یا تغییر در قوام مدفوع.
- خونریزی گوارشی: خونریزی مستقیم به شکل دفع خون قرمز روشن از مقعد یا وجود خون در مدفوع که باعث سیاه شدن مدفوع میشود.
- خارش مقعد
- ناراحتی گوارشی مداوم مانند دفع گاز یا درد شکم.
- احساس عدم تخلیه کافی روده پس از اجابت مزاج.
- ضعف و خستگی
- کاهش وزن بدون دلیل
- احساس پر بودن شکم: حتی در حالی که فرد غذا نخورده است احساس سیری دارد.
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- وجود توده در شکم که توسط فرد یا دکتر احساس میشود.
- فقر آهن غیر قابل توضیح در مردان و در زنان پس از یائسگی.
۲. علائم اولیه سرطان روده بزرگ
شاید از خود بپرسید که علایم سرطان کولون خود را چگونه نشان میدهد؟ برخی از اولین علائم سرطان کولورکتال شامل موارد زیر هستند؛
- اسهال
- یبوست
- احساس میکنید که روده کامل تخلیه نشدهاست.
- احساس ناخوشی و ناراحتی گنگ در شکم
- نفخ
- ورم شکم
- خستگی و انرژی نداشتن دائمی
۳. علائم سرطان روده بزرگ در مردان
معمولا علائم سرطان کولون در مردان و زنان تقریبا مشابه است. علائمی که یک مرد هنگام ابتلا به سرطان روده بزرگ مشاهده میکند شامل موارد زیر هستند؛
- تغییر الگوی دفع
- خستگی
- پر بودن روده بزرگ بعد از دفع
- نفخ
- ورم شکم
- خون در مدفوع
- کاهش وزن
- تنگی نفس
۴. علائم سرطان روده بزرگ در زنان چیست؟
احتمالا میپرسید که علائم سرطان کولورکتال در زنان چیست. موارد زیر را در نظر داشتهباشید؛
- تغییر الگوی اجابت مزاج؛ دچار یبوست و یا اسهال میشوید.
- خونریزی مقعدی و یا وجود خون در مدفوع
- دردهای شکمی که شبیه به دردهای پریود هم هستند.
- احساس پری در روده
- از دست دادن وزن غیر منطقی
- انرژی نداشتن
۵. علائم سرطان روده بزرگ در جوانان
علائم سرطان کولون یا همان سرطان روده بزرگ در جوانان و حتی کودکان شامل موارد زیر هستند؛
- خونریزی از رکتوم
- خون در مدفوع
- یبوست
- اسهال
- خستگی مفرط
- احساس حرکات رودهی شدید حتی پس از دفع
- ضعف
- درد و گرفتگی شکم
۶. علائم سرطان روده بزرگ بدخیم
برخی از علائم سرطان روده بزرگ بدخیم شامل موارد زیر هستند؛
- الگوی دفع دائما در حال تغییر است
- خونریزی مقعدی و خون در مدفوع
- احساس درد دائم و پایدار در شکم
- خستگی و ضعف شدید
- احساس پری دائم در روده بزرگ
۷. علائم دوره ای سرطان روده بزرگ
علائم دورهای سرطان روده بزرگ، همان علائمی هستند که فرد مبتلا به سرطان کولون تجربه می کند، فقط گاهی بروز میکنند و گاهی برطرف میشوند. با دیدن این علائم، حتی در صورت برطرف شدن آنها، بهتر است که به متخصص انکولوژی یا فوق تخصص گوارش مراجعه کنید.
۸. علائم عود سرطان روده بزرگ
گاهی شخص اقدامات درمانی را انجام میدهد و از سرطان روده بزرگ و کولون نجات پیدا میکند اما بعد از مدتی مجددا علائم ذکر شده همراه با درد لگنی، درد پشت و از دست رفتن اشتها باز میگردند. در چنین شرایطی باید بررسیهای سرطان کولورکتال مجددا انجام شوند. احتمال متاستاز سرطان به بخشهای دیگر بدن هم وجود دارد. کمر درد میتواند علائم مختلفی داشته باشد ولی یکی از مهمترین علائم سرطان روده بزرگ در موارد عود سرطان است. پس ممکن است که سرطان روده بزرگ کمر درد داشتهباشد.
اگر با یک یا چند نشانه سرطان روده بزرگ مواجه شدید، برای تشخیص و درمان سرطان باید به متخصص انکولوژی مراجعه کنید. در دکترتو میتوانید با بهترین انکولوژیست آشنا شوید، بهصورت آنلاین یا تلفنی با آنها مشورت کنید و در صورت نیاز برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.
دلایل سرطان روده بزرگ و عوامل موثر در ابتلا به سرطان کولون
اگرچه علت دقیق سرطان کولون هنوز به درستی مشخص نشده است اما به طور کلی، سرطان روده بزرگ به علت بروز تغییراتی (جهش) در دی ان ای (DNA) سلولهای سالم روده بزرگ ایجاد میشود. دی ان ای سلول، شامل مجموعهای از دستورالعملهایی است که وظایف سلول را مشخص میکند.
برای عملکرد طبیعی بدن، به رشد منظم و طبیعی سلولهای سالم نیاز است. اما هنگامی که دی ان ای سلول آسیب دیده و سرطانی میشود، سلولها بیرویه تقسیم میشوند، حتی زمانی که بدن به سلولهای جدید نیاز ندارد. تجمع این سلولها باعث تشکیل تومور میشود.
با گذشت زمان، سلولهای سرطانی میتواند رشد کند. به بافتهای طبیعی مجاور حمله کرده و آنها را نیز نابود میکنند. سلولهای سرطانی همچنین میتوانند به قسمتهای دیگر بدن که نسبت به محل اولیه تومور فاصله دارند، مهاجرت کنند و متاستاز بدهند.
۱. فاکتورهای خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ
فاکتورهایی که ممکن است خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش دهند عبارتند از:
- سن: سرطان کولون در هر سنی رخ میدهد. اما اکثر افراد مبتلا به سرطان روده بزرگ بیش از ۵۰ سال سن دارند. میزان سرطان روده بزرگ در افراد زیر ۵۰ سال افزایش یافته است، اما پزشکان از علت این افزایش آگاهی ندارند.
- جنس: سرطان کولون زنان و مردان را به طور مساوی درگیر میکند. اما در مردان در سنین جوانتر تظاهر پیدا میکند.
- سابقهی سرطان کولورکتال یا پولیپ: اگر قبلا سرطان روده بزرگ یا پولیپهای سرطانی روده بزرگ داشتهاید، خطر ابتلا به سرطان کولون در آینده افزایش مییابد.
- سابقهی دیگر سرطانها: وجود سرطان سینه، تخمدان یا رحم با افزایش احتمال متاستاز و سرطان کولون همراه هستند.
- سابقهی خانوادگی سرطان رودهی بزرگ: وجود سرطان کولون در افراد درجه یک خانواده، احتمال ابتلا به سرطان کولون را افزایش میدهد. اگر بیش از یک عضو خانواده به سرطان روده بزرگ مبتلا باشند، خطر ابتلا به سرطان کولورکتال بیشتر است.
- التهاب در روده: بیماریهای التهابی مزمن کولون، مانند کولیت زخمی، بیماری کرون یا بیماری التهابی روده (IBD) خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهند.
- سندرومهای ژنتیکی: اگرچه تنها یک درصد از سرطانهای روده بزرگ با تغییرات ژنی ارتباط دارند، اما این سندرومها خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را به میزان قابل توجهی افزایش میدهند. شایعترین سندرومهای ارثی که باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ میشوند، عبارتند از: پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی (FAP) و سندروم لینچ، که به عنوان سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی (HNPCC) نیز شناخته میشود.
۲. فاکتورهای قابل کنترل ابتلا به سرطان روده بزرگ
- رژیم غذایی: رژیم غذایی حاوی فیبر کم، چربی اشباع شده، کالری بالا، پروتئین حیوانی مانند گوشت قرمز و گوشت فرآوری شده، جز مواد غذایی مضر هستند. معمولا در جوامع غربی رواج بیشتری داشته و با خطر بالای سرطان کولون و سرطان رکتوم همراه است.
- شیوهی زندگی غیرفعال: فعالیت بدنی منظم خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را کاهش میدهد.
- افزایش وزن و چاقی: افراد چاق در مقایسه با افرادی که وزن طبیعی دارند در معرض خطر بالاتر ابتلا به سرطان کولورکتال هستند.
- مصرف الکل و سیگار کشیدن: استفاده بیش از حد الکل و سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد.
- دیابت: ریسک ابتلا به سرطان کولون در افراد مبتلا به دیابت و افراد دارای مقاومت انسولینی، بالاتر است.
- پرتو درمانی: رادیوتراپی در ناحیه شکمی برای درمان سرطانهای قبلی خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ را افزایش میدهد.
- نژاد آفریقایی آمریکایی: نژاد آفریقایی آمریکایی بیشتر از سایر نژادها در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ قرار دارند.
۳. سن ابتلا، مرگ و میر و طول عمر بیماران سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ در هر سنی دیده میشود اما در افراد مسن شیوع بیشتری دارد. طبق آمار انجمن سرطان آمریکا، حدود ۱ نفر از هر ۲۱ مرد و ۱ نفر از هر ۲۳ زن در طول عمر خود، به سرطان کولورکتال مبتلا میشوند.
سرطان روده بزرگ دومین عامل مرگ و میر در زنان و سومین عامل مرگ و میر در مردان پس از سرطان ریه است. غربالگری سرطان منظم و پیشرفت راههای درمانی، میزان مرگ و میر ناشی از سرطان کولورکتال را کاهش داده است. سرطان کولورکتال ممکن است خوشخیم یا بدخیم باشد. نوع بدخیم آن میتواند به سایر قسمتهای بدن نیز گسترش یابد.
طول عمر بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ بعد از عمل
حدود ۵.۷٪ بیمارانی که جراحی سرطان روده بزرگ انجام دادهاند، مجددا با سرطان روده بزرگ مواجه میشوند. افرادی که جراحی میکنند معمولا امید به زندگی بالایی دارند و احتمال نجات آنها زیاد است. البته مرحله سرطان و پیشرفت آن و متاستاز دادن یا ندادن بیماری در موفقیت عمل موثر است.
بررسی و تشخیص سرطان روده بزرگ
آزمایشات غربالگری برای تشخیص زودهنگام سرطان روده بزرگ و پولیپ، در افراد سالم بدون علامت از سن ۵۰ تا ۷۵ سالگی توصیه میشود. شروع غربالگری افراد در معرض خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ در سن ۵۰ سالگی است. اما افرادی که دارای خطر بالاتری هستند، مانند افرادی با سابقهی خانوادگی سرطان کولون یا نژاد آفریقایی آمریکایی، باید زودتر بررسی شوند.
غربالگری میتواند پولیپها را قبل از تبدیل شدن به سرطان تشخیص دهد. تشخیص سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه، شانس موفقیت درمان را بالاتر میبرد. روشهای تشخیصی و غربالگری سرطان کولورکتال متفاوت هستند. هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارد. اگر علائم بیمار حاکی از ابتلا به سرطان کولون است، با توجه به سن و شرایط وی، دکتر گوارش از انواع روشهای تشخیصی به شرح زیر استفاده خواهد کرد:
۱. آزمایش بررسی خون در مدفوع
تست خون در مدفوع کاملا دقیق نیست. زیرا همه سرطانها باعث خونریزی نمیشوند. بنابراین، این تست میتواند نتیجه منفی کاذب داشته باشد. همچنین خون در مدفوع ممکن است به دلیل بیماری دیگری مانند هموروئید، دیده شود. برخی از غذاها نیز ممکن است باعث خونریزی گوارشی شوند.
۲. آزمایش دی ان ای مدفوع
این آزمایش چندین نشانگر دی ان ای که در سرطان کولون و یا سلولهای پولیپ پیش سرطانی در مدفوع رها میشوند، بررسی میکند. این تست برای تشخیص سرطان روده بزرگ از پولیپ دقیقتر است، اما نمیتواند تمام جهشهای دی ان ای ایجاد کنندهی تومور را تشخیص دهد.
۳. سیگموئیدوسکوپی انعطاف پذیر
پزشک با استفاده از سیگموئیدوسکوپ (لولهی انعطاف پذیر، بلند، باریک و دارای پروژکتور و دوربین کوچکی در انتها) رکتوم و سیگموئید بیمار را بررسی میکند. کولون سیگموئید آخرین بخش روده بزرگ، قبل از مقعد است. این آزمایش چند دقیقه طول میکشد و دردناک نیست.
اما ممکن است ناراحت کننده باشد. در صورت تشخیص پولیپ یا سرطان روده بزرگ، پس از آن کولونوسکوپی برای بررسی کل کولون انجام میشود. سیگموئیدوسکوپی تنها پولیپ و سرطان را در یک سوم انتهایی روده و راست روده تشخیص میدهد و ضایعه در بخشهای دیگر دستگاه گوارش را تشخیص نخواهد داد.
۴. عکس اشعه ایکس به همراه تنقیه باریم
باریم رنگی است که از طریق تنقیه در روده بیمار تزریق میگردد و در اشعهی ایکس ظاهر میشود. در صورت وجود یافته غیر طبیعی، انجام کولونوسکوپی توصیه میشود.
۵. کولونوسکوپی
در حال حاضر بهترین روش تشخیصی سرطان رودهی بزرگ، کولونوسکوپی است. لوله کولونوسکوپی طولانیتر از لولهی سیگموئیدوسکوپی است و به پزشک این امکان را میدهد که تمام کولون و رکتوم را ببیند. میتوان طی کولونوسکوپی، پولیپ کشف شده را برداشت و نمونه بافتی یا بیوپسی تهیه کرد.
کولونوسکوپی بدون درد است و قبل از انجام آن داروی مسهل برای تخلیه روده، به بیمار داده میشود. خونریزی و سوراخ شدن دیواره روده بزرگ، از عوارض بسیار نادر کولونوسکوپی است.
۶. CT کولونوگرافی
بعد از تخلیه کولون، دستگاه عکس برداری، از کولون تصویربرداری میکند. اگر چیزی غیر طبیعی پیدا شود، انجام کولونوسکوپی ضروری است. این روش کمتر تهاجمی بوده، تحمل پذیرتر است، دقت تشخیصی خوبی دارد و جایگزین مناسبی برای کولونوسکوپی، در بیماران در معرض خطر ابتلا به سرطان کولورکتال است.
۷. روشهای تصویربرداری
سونوگرافی، ام آر آی (MRI) و سی تی اسکن شکمی، لگنی و قفسهی سینه، میتوانند مرحلهی سرطان و گسترش (متاستاز) سرطان به قسمتهای دیگر بدن را نشان دهند.
۸. آنتی ژن کارسینوامبریونیک (CEA)
سطح CEA در خون، در تعیین پیش آگهی و پاسخ به درمان موثر هستند.
مدیریت و درمان سرطان روده بزرگ
درمان سرطان کولون به عوامل متعددی از قبیل اندازه، موقعیت و مرحله سرطان بستگی دارد. در صورت عدم درمان تومورهای بدخیم، ممکن است به سایر قسمتهای بدن متاستاز دهند. شانس درمان کامل به میزان زیادی به تشخیص زودهنگام سرطان بستگی دارد. گزینههای درمانی عبارتند از شیمی درمانی، پرتودرمانی و عمل جراحی که در این قسمت آنها را توضیح خواهیم داد.
۱. عمل جراحی
به نقل از rogelcancercenter، شایعترین گزینهی درمان سرطان کولورکتال است. اگر سرطان در مراحل ابتدایی تشخیص داده شود، جراح سرطان و گوارش با موفقیت تودهی سرطانی را حذف میکند. عمل جراحی، سرطان کولون را متوقف نمیکند؛ بلکه علائم را کاهش میدهد. انواع عملهای جراحی که با توجه به پیشرفت سرطان استفاده میشوند عبارتند از:
- اعمال جراحی سرطان روده بزرگ در مراحل اولیه: اگر سرطان کولون منطقهی بسیار کوچکی از روده را درگیر کرده باشد، پزشک عمل جراحی کمتر تهاجمی را پیشنهاد میکند، مانند:
- عمل جراحی حذف پولیپ در طول کولونوسکوپی (پولیپکتومی): اگر بدخیمی شامل یک پولیپ کوچک، موضعی و در مراحل اولیه باشد، پزشک میتواند در طول کولونوسکوپی آن را کاملا حذف کند.
- عمل جراحی برداشت مخاطی آندوسکوپی: برای درمان پولیپهای بزرگتر، در طول کولونوسکوپی با استفاده از ابزارهای ویژهای پولیپ و مقدار کمی از پوشش داخلی کولون برداشته میشود.
- عمل جراحی کمتر تهاجمی (جراحی لاپاروسکوپی): پولیپهایی که در طول کولونوسکوپی قابل برداشتن نیستند با استفاده از عمل جراحی لاپاروسکوپی حذف میشوند. در این روش، جراح با ایجاد چند برش کوچک در شکم، ابزارهای ویژهای که به دوربین مجهز هستند را وارد حفرهی شکم میکند و از طریق مانیتور تصویر رودهها و کولون را مشاهده میکند. ناحیهی درگیر و نمونههایی از گرههای لنفاوی، طی این روش برداشته خواهند شد.
جراحی سرطان روده بزرگ در مراحل پیشرفته تر
اگر سرطان بسیار پیشرفته باشد یا وضعیت بیمار ضعیف باشد، جراح برای رفع انسداد کولون و بهبود علائم ایجاد شده در اثر سرطان مانند انسداد، خونریزی و درد، عمل جراحی را توصیه میکند. انواع عملهای جراحی تهاجمیتر که توصیه میشوند عبارتند از:
۱. عمل جراحی حذف قسمتی از کولون
برای کاهش خطر گسترش سرطان، قسمتی از روده که دارای بدخیمی است به همراه حاشیهی بافت نرم و گرههای لنفاوی مجاور، طی عمل جراحی برداشته میشوند. سپس دو انتهای سالم روده به هم متصل میشوند. این روش جراحی از طریق لاپاروسکوپی نیز قابل انجام است.
۲. سرطان روده بزرگ و گذاشتن کیسه
گاهی رکتوم به طور کامل برداشته میشود و نمیتوان دو انتهای روده را بهم متصل کرد. در این حالت انتهای آزاد روده در سطح شکم قرار داده میشود و برای جمع آوری مدفوع، کیسهی کولوستومی به طور موقت در انتهای آزاد روده قرار داده میشود. این کار به بافت روده اجازه میدهد بعد از جراحی بهبود یابد. در شرایطی که دو انتهای روده قابل اتصال به هم نباشد کولوستومی ممکن است دائمی باشد.
عوارض بعد از عمل سرطان روده بزرگ
مشکلاتی که برای بیماران بعد از انجام عمل سرطان کولون ممکن است ایجاد شود، شامل موارد زیر هستند؛
- عفونت
- خونریزی
- لخته خون
- آسیب رسیدن به اندامهای کناری
- نشت از بخشهای متصلشدهی روده به هم
تغذیه بعد از عمل سرطان روده بزرگ
بعد از انجام سرطان کولورکتال باید مواد غذایی سبک و کم حجم خورده شود، موادی که نیازی به هضم ندارند و روده را آزار نمیدهند. سوپ، ژلاتین، ماست و آب گوشت و مرغ از این مواد هستند. از خوردن مواد غذایی جویدنی و جامد پرهیز کنید.
۲. مراحل شیمی درمانی سرطان روده بزرگ
بر اساس mayoclinic، شیمی درمانی شامل مصرف دارو برای از بین بردن سلولهای سرطانی است که معمولا قبل از عمل جراحی، برای کمک به کاهش اندازه تومور استفاده میشود. شیمی درمانی پس از عمل جراحی میتواند هر سلول سرطانی که در بدن باقی میماند را از بین ببرد. همچنین به کاهش خطر عود سرطان کمک کند.
در مواردی که سرطان کولورکتال قابل جراحی نمیباشد، شیمی درمانی در کاهش علائم کمک کننده است. مطالعات نشان میدهند که احتمال عود و مرگ و میر ناشی از سرطان در بیماران مبتلا به سرطان پیشرفته روده بزرگ با سابقهی خانوادگی سرطان کولورکتال که شیمی درمانی میشوند، به میزان قابل توجهی کمتر است.
شیمی درمانی هدفمند
نوعی شیمی درمانی است که به طور خاص پروتئینهایی که در ایجاد سرطان نقش دارند را هدف قرار میدهد. درمان هدفمند عوارض جانبی کمتر از سایر انواع شیمی درمانی دارد. داروهایی که برای درمان هدفمند سرطان کولورکتال استفاده میشوند عبارتند از:
- Bevacizumab: بوازیکوماب (Avastin: آوستین)
- Ramucirumab: راموکروماب (Cyramza: سیرامزا)
۳. پرتو درمانی
پرتودرمانی شامل استفاده از پرتوهایی با انرژی بالا مانند اشعه ایکس و پروتون برای از بین بردن سلولهای سرطانی و جلوگیری از تکثیر آنها است. پرتودرمانی، قبل از عمل جراحی برای کاهش سایز تومور استفاده میشود. پرتودرمانی و شیمی درمانی، پس از جراحی برای کاهش احتمال عود مجدد به کار برده میشوند.
برای تشخیص و درمان سرطان روده بزرگ به تیمی متشکل از متخصص گوارش و متخصص انکولوژی نیاز دارید. در دکترتو میتوانید با بهترین پزشکان برای تشخیص و درمان سرطان روده بزرگ آشنا شوید، از آنها مشورت بگیرید و یا برای دریافت نوبت حضوری اقدام کنید.
۴. ایمونوتراپی
ایمونوتراپی یک درمان دارویی است که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده میکند. سیستم ایمنی بدن ممکن است به سلولهای سرطان حمله نکند. زیرا سلولهای سرطانی پروتئینهایی تولید میکنند که تشخیص سلولهای سرطانی توسط سلولهای سیستم ایمنی بدن را مختل میکند. ایمونوتراپی معمولا برای درمان سرطان کولون پیشرفته استفاده میشود.
درمان قطعی سرطان روده بزرگ
معمولا جراحی از درمانهای قطعی سرطان کولون است. البته همراه با شیمی درمانی و پرتودرمانی انجام میشود. توجهداشتهباشید که نمیتوان برای سرطان درمان قطعی در نظر گرفت و همیشه احتمال برگشت سرطان وجود دارد.
پیشگیری از سرطان روده بزرگ
طبق medicalnewstoday، بهترین راه پیشگیری از سرطان کولورکتال، غربالگری است. از سن ۵۰ سال به بعد در افراد عادی و در افراد دارای سابقه خانوادگی و سایر ریسک فاکتورها، در سنین پایینتر انجام میگیرد. تغییر در سبک زندگی در پیشگیری از سرطان کولون موثر است. در زیر به بررسی بیشتر این موضوع خواهیم پرداخت:
- ورزش: انجام فعالیتهای بدنی به مدت ۳۰ دقیقه در روز، نه تنها در پیشگیری از سرطان بسیار موثر هستند؛ بلکه در بهبود روحیه نیز تاثیر بهسزایی دارند. اگر تاکنون فعالیت بدنی نداشتهاید، با انجام فعالیتهای سبک شروع کنید و مدت زمان آن را به نیم ساعت در روز برسانید.
- وزن مناسب: بهترین روش برای کاهش وزن، ورزش کافی به همراه رعایت رژیم غذایی مناسب است. به یاد داشته باشید کاهش وزن باید به آرامی و تحت نظر پزشک صورت گیرد تا از بروز عوارض جدی پیشگیری شود.
- ترک سیگار و کاهش مصرف الکل
غذاهای مفید برای سرطان روده بزرگ
مصرف انواع مختلف منابع غذایی مانند؛
- میوهها
- سبزیجات
- غلات کامل
- روغن زیتون
- روغن ماهی
که حاوی انواع ویتامین، مواد معدنی، فیبر، کربوهیدرات و آنتی اکسیدان هستند توصیه میشود. همچنین کاهش مصرف گوشت قرمز و فرآوری شده، چربیهای اشباع شده در پیشگیری از سرطان کولون نقش دارد.
سخن آخر دکترتو
اگر علائم سرطان روده بزرگ را داشته یا سابقه خانوادگی سرطان دارید، حتما با یک پزشک مجرب مشاوره داشته باشید. پزشک با توجه به علائم و نشانهها تست غربالگری سرطان روده بزرگ را انجام داده و نتایج را بررسی میکند.
برای پیدا کردن بهترین دکتر متخصص گوارش میتوانید از طریق سایت دکترتو اقدام کنید. در دکترتو علاوه بر مشاوره حضوری با متخصصان امکان مشاوره دکتر گوارش آنلاین نیز وجود دارد.
درود بیکران بخدمت خونریزی مقعدی بدون درد وهرگونه عارضه دیکر دارم البته در هفته ٣تا چهار بار خون ب اندازه ای که سنگ فرنکی قرمز میشود بعضی مواقع همراه با بو هست علتش جیست و کجا باید رجوع کنمو
سلام
علایم کولیت اولسراتیو یا زخم روده دارید
این علایم بسیار می تواند خطرناک باشد
در اولین فرصت به متخصص گوارش مراجعه کنید
از لینک زیر وارد شوید
متخصص گوارش
باعرض سلام و خسته نباشیدعذرمیخواهم جواب کولونوسکوپی نوشته اریتم لکه دار بااحتقان وازبین رفتن الگوی عروقی در روده بزرگ نزولی مشاهده شده این یعنی چی؟
سلام
یعنی علایم خونریزی و التهاب روده بزرگ دارید
که به ان کولیت می گویند
و نیاز به درمان جدی دارید
زیر نظر پزشکتان باشید
سلام من اکثریت مقالات رو دنبال میکنم واقعا برای آگاهی از وضعیت سلامت مفیده ممنون از لطفتون
سپاس از همراهی شما رامین عزیز
پایدار باشید