علائم روماتیسم قلبی که باید جدی بگیرید. راه درمان این بیماری

روماتیسم یک بیماری عفونی التهابی است که می‌تواند بخش‌های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار دهد و با حمله به ارگان‌های اصلی مانند مفاصل، پوست و از همه مهم‌تر قلب، عوارضی بسیار جدی را ایجاد کند. در صورتی که هدف بیماری، عضلات و ماهیچه‌های قلبی باشد، به آن روماتیسم قلبی گفته می‌شود که می‌تواند بسیار خطرناک باشد. کودکان و نوجوانان بین سنین ۵ تا ۱۵ سال مبتلا به عفونت‌های استرپتوکوکی درمان نشده بیشترین احتمال ابتلا به تب روماتیسمی قلبی را دارند. افراد اغلب در جوانی علائم بیماری روماتیسمی قلبی را نشان می‌دهند. در این مقاله از دکترتو با روماتیسم قلبی و عوارض آن بیشتر آشنا می‌شویم. اما هر نوع علائم قلبی را باید با متخصص قلب در میان بگذارید. شما می‌توانید از سامانه نوبت‌دهی دکترتو برای دریافت وقت حضوری و از خدمات آنلاین برای مشاوره تلفنی یا متنی کمک بگیرید.

روماتیسم قلبی چیست؟

بیماری روماتیسمی قلب آسیب دریچه قلب ناشی از تب روماتیسمی است. عفونت‌های باکتریایی به نام عفونت‌های استرپتوکوک گروه A (GAS) می‌توانند باعث تب روماتیسمی شوند. عفونتی مانند گلودرد استرپتوکوکی یا مخملک پاسخ ایمنی بدن شما را تحریک می‌کند و باعث التهاب در سراسر بدن، از جمله در قلب می‌شود.

التهاب ناشی از تب روماتیسمی می‌تواند به آسیب دائمی دریچه‌های قلب منجر شود. دریچه‌های قلب باعث می‌شوند خون در جهت درست در قلب جریان یابد. دریچه‌های آسیب دیده مقدار خونی را که می‌تواند در قلب حرکت کند کاهش می‌دهد. آنها همچنین ممکن است اجازه دهند مقداری خون در جهت اشتباه به حرکت درآید. روماتیسم قلبی می‌تواند آسیب‌های موقتی و طولانی‌مدت را به دنبال داشته باشد. در واقع به صورت کلی روماتیسم قلبی با آسیبی به که دریچه‌های اصلی قلب مانند میترال یا آئورت می‌رساند، موجب می‌شود که آنها درست کار نکنند و عملکردشان دچار مشکل شود.

ایا روماتیسم قلبی باعث مرگ میشود؟

در کل روماتیسم قلبی یک بیماری بسیار خطرناک و تهدید کننده سلامتی است. این بیماری در کشورهای پیشرفته مانند ایالات متحده نادر است. اما در مناطق کم‌درآمد یا درحال‌توسعه جهان که در آن افراد نمی‌توانند به صورت گسترده به آنتی‌بیوتیک‌های لازم برای درمان عفونت‌ها دسترسی داشته باشند، شایع‌تر است. به همین دلیل هم ابتلا به این بیماری می‌تواند این مناطق جان افراد را تهدید کند. آمار نشان می‌دهد که سالانه حدود ۳۰۰۰۰۰ نفر در سراسر جهان بر اثر بیماری روماتیسمی قلبی جان خود را از دست می‌دهند. بیش از ۴۰ میلیون نفر در جهان به این بیماری مبتلا هستند.

علائم روماتیسم قلبی (روماتیسم قلبی چه علائمی دارد؟)

برخی از افراد ممکن است علائم رماتیسم و درگیری قلب را در طول یک دوره حاد تب روماتیسمی داشته باشند. اما در بیشتر موارد، علائم بیماری روماتیسمی قلبی ممکن است تا سال‌ها پس از عفونت استرپتوکوکی یا تب روماتیسمی ظاهر نشود. افراد مبتلا به آسیب قلبی ممکن است این موارد را تجربه کنند:

• درد قفسه سینه سمت چپ
• خستگی
• سوفل قلب (صدای غیرطبیعی در قلب)
• تنگی نفس با ورزش، در حالت استراحت یا هنگام دراز کشیدن صاف
• تورم در معده، دست‌ها یا پاها
• تپش قلب یا آریتمی‌های قلبی مانند فیبریلاسیون دهلیزی (دلیل تپش قلب ناگهانی چیست؟)
• سرفه کردن خونی

علائم روماتیسم قلبی داری و نگرانی؟

تا دیر نشده از متخصص نوبت بگیر.

دکتر روماتولوژی آنلاینبهترین دکتر روماتولوژی

روماتیسم قلبی در کودکان

تب روماتیسمی در کودکان ۵ تا ۱۵ سال که به صورت کامل از عفونت گلودرد استرپتوکوکی بهبود نیافته باشند، رایج است. در صورتی که تب روماتیسمی ماهیچه‌های قلب کودک را هدف قرار دهد، احتمال درست کار نکردن قلب کودک یا از کار افتادن آن وجود دارد. علائم و نشانه‌های اصلی روماتیسم قلبی در کودکان شامل موارد زیر می‌شود:

• مشکل در تنفس
• درد در قفسه سینه
• تورم یا ادم در پاها
• درد و تورم مفاصل
• کهیر
• برجستگی‌های کوچک، سخت و گرد زیر پوست (ندول‌ها)
• حرکات نامنظم یا تند
• درد شکم
• خون‌دماغ شدن
• تب
• سبکی سر یا سرگیجه
• خستگی شدید و غیرمعمول

علت روماتیسم قلبی

التهاب دریچه قلب ناشی از تب روماتیسمی باعث بیماری روماتیسمی قلب می‌شود. آسیب ممکن است بلافاصله رخ دهد. یا ممکن است در طول زمان از عفونت‌های مکرر استرپتوکوک ایجاد شود. ادامه التهاب منجر به زخم و باریک شدن دریچه قلب می‌شود. علاوه بر این برخی از شرایط می‌توانند ریسک بروز این بیماری را افزایش دهند. افرادی که به درستی به درمان‌های آنتی‌بیوتیکی دسترسی ندارند با عفونت‌های مکرر استرپتوکوکی درمان نشده دارند، بیشتر در معرض ابتلا به این بیماری هستند.

درمان نشدن کدام بیماری باعث بروز بیماری روماتیسم قلبی میشود؟

عدم درمان عفونت‌های استرپتوکوکی (گلودردهای استرپتوکوکی گروه A) و درمان نشدن تب مخملک از دلایل مهم ابتلا به تب روماتیسمی هستند که به دنبال آن ممکن است فرد با روماتیسم قلبی هم درگیر شود.

میکروب روماتیسم قلبی از چه نوعی است؟

در واقع این میکروب‌ها نیستند که موجب ابتلای فرد به تب روماتیسمی قلبی می‌شوند. باکتری‌های گرم مثبت استرپتوکوک تنها موجب ابتلای فرد به گلودرد باکتریایی می‌شوند. عدم درمان کامل این بیماری و بروز یک اختلال ایمنی در بدن خود فرد باعث می‌شود که سیستم ایمنی به جای حمله به باکتری‌ها و از بین بردن آنها، به بافت‌ها و اندام‌های خود بدن حمله‌ور شده و موجب بروز التهاب در آنها شود؛ بنابراین نمی‌توان روماتیسم را یک بیماری عفونی در نظر گرفت، بلکه این بیماری بیشتر یک بیماری خودایمنی ثانویه به دنبال یک عفونت باکتریایی است.

تشخیص روماتیسم قلبی

برای تشخیص بیماری روماتیسمی قلبی، یک ارائه‌دهنده مراقبت های بهداشتی علائم بیمار را ارزیابی کرده و یک معاینه فیزیکی انجام می‌دهد. آنها همچنین تاریخچه سلامتی بیمار را بررسی می‌کنند، به خصوص هر گونه سابقه تب یا عفونت باکتریایی قبلی که به صورت کامل درمان نشده باشد. در ابتدا پزشک یک معاینه فیزیکی کامل انجام می‌دهد و با گوش دادن به صدای قلب، عملکرد آن را بررسی می‌کند.

 پزشک از آزمایش خون یا آزمایشات تصویربرداری مانند اشعه ایکس قفسه سینه، برای بررسی التهاب و تغییرات ایجاد شده در دریچه‌های قلبی کمک می‌گیرد. اشعه ایکس قفسه سینه، یک آزمایش تصویربرداری رایج از قلب و آئورت است. تست‌های اکوکاردیوگرام و الکتروکاردیوگرام هم انجام می‌شود. اکوکاردیوگرام از یک معاینه اولتراسوند از امواج صوتی برای گرفتن تصاویر متحرک از حفره‌ها و دریچه‌های قلب استفاده می‌کند. الکتروکاردیوگرام هم فعالیت الکتریکی قلب را اندازه‌گیری می‌کند و می‌تواند تعیین کند که آیا قسمت‌هایی از قلب بزرگ‌تر شده یا خیر.

آزمایش خون روماتیسم قلبی

آزمایش خون انجام شده برای تشخیص روماتیسم قلبی می‌تواند میزان التهاب بدن و بالا بودن سطح پاسخ ایمنی را چک کند. ESR و CRP دو فاکتور مهمی هستند که در صورت وجود التهاب در قلب، بالا می‌روند.

آیا روماتیسم قلبی درمان قطعی دارد؟

هیچ درمان قطعی برای بیماران مبتلا به روماتیسمی قلبی وجود ندارد و آسیب‌های وارد شده به دریچه‌های قلبی اغلب دائمی هستند. در نتیجه اکثر افراد ممکن است سال‌ها با مشکلات و نارسایی‌های قلبی ناشی از این بیماری درگیر باشند و حتی در مواردی، این مشکلات موجب مرگ بیماران هم می‌شود.

درمان روماتیسم قلبی

همان‌طور که گفته شد درمان‌ها به هیچ عنوان نمی‌توانند به صورت کامل و قطعی روماتیسم قلبی را درمان کنند و این عارضه معمولا تا پایان عمر همراه بیماران است. درمان روماتیسم بسته به شدت بیماری و شرایطی که فرد دارد متفاوت است. گاهی درمان دارویی به تنهایی می‌تواند شرایط را برای فرد بیمار بهتر کند و در مواردی هم به درمان های بیشتر تهاجمی، مانند جراحی نیاز است.

۱. درمان دارویی روماتیسم قلبی

در درجه اول پزشک از درمان دارویی برای کم کردن التهاب و مدیریت نارسایی قلبی یا ضربان قلب غیرطبیعی استفاده می‌کند. اگر دریچه میترال باریک شده باشد یا فیبریلاسیون دهلیزی رخ داده باشد، داروهای ضدانعقاد (رقیق‌کننده‌های خون) می‌توانند خطر سکته یا لخته شدن خون را کاهش دهند.

۲. عمل روماتیسم قلبی

در مواردی به عمل قلب نیاز است. مرحله  اول که کمتر تهاجمی است شامل یک عمل ساده‌تر برای باز کردن دریچه‌های تنگ شده میترال است. در مواردی که شدت بیماری زیاد است و دریچه‌های قلبی به شدت آسیب ‌دیده‌اند، جراح دریچه‌های آسیب دیده قلب را ترمیم یا تعویض می‌کند. اگر آنها نتوانند دریچه را ترمیم کنند، می‌توانند دریچه آسیب دیده را با یک دریچه مصنوعی جایگزین کنند.

۳. درمان روماتیسم قلبی در طب سنتی

در طب سنتی از چندین گزینه برای درمان روماتیسم قلبی استفاده می‌شود. یکی از آنها، استفاده از گیاهانی است که خاصیت آنتی‌اکسیدانی دارند. آویشن، درخت بید، رزماری، پونه کوهی، ریحان و زردچوبه از ترکیباتی هستند که مصرف مداوم آنها برای روماتیسم قلبی توصیه می‌شود.

۴. درمان خانگی و گیاهی روماتیسم قلبی

برای درمان روماتیسم در خانه می‌توان از یک سری دم‌نوش‌های گیاهی ضدالتهاب مانند دم‌نوش دارچین، دم‌نوش چای سبز و دم‌نوش زنجبیل استفاده کرد. همچنین فلفل سیاه و سیر هم جزو ترکیباتی هستند که می‌توانند برای درمان خانگی روماتیسم قلبی مفید باشند.

دنبال بهترین درمان برای روماتیسم قلبی هستی؟ همین حالا مشاوره بگیر.

دکتر روماتیسم قلبی

۵. درمان روماتیسم قلبی در بزرگسالان

در برخی مواقع بزرگسالان به عمل جراحی نیاز دارند. همچنین ممکن است به درمان مادام‌العمر با آنتی‌بیوتیک‌ها، مانند آنتی‌بیوتیک‌های تزریقی نیاز داشته باشند.

۶. روماتیسم قلبی و ورزش

تغییر سبک زندگی برای بیماران مبتلا به روماتیسم قلبی بسیار مهم است. آنها باید بیشتر به سلامت جسمانی و قلبی خود اهمیت دهند. افرادی با این شرایط باید حتما ورزش کردن را در برنامه روزانه خود قرار دهند، اما این تمرینات شامل ورزش‌هایی است که برای بیماران قلبی مناسب است.

عوارض روماتیسم قلبی

روماتیسم می‌تواند حدود ۲۰ یا ۳۰ سال پس از یک دوره تب روماتیسمی بر قلب شما تأثیر بگذارد. اگر در زمان ابتلا به تب روماتیسمی دوره‌های مکرر داشتید یا جوان‌تر بودید، ممکن است عواقب بیماری روماتیسمی قلبی را در سنین پایین‌تر ببینید.

اولین عارضه این بیماری، باریک‌تر شدن یک یا چند دریچه قلب است که به آن تنگی دریچه هم گفته می‌شود. این حالت اجازه می‌دهد که خون به سمت عقب و در جهتی اشتباه جریان یابد. متخصصان قلب به این حالت نارسایی قلبی می‌گویند. بیشترین عوارض این بیماری روی دریچه‌های میترال و آئورت قلب است. علاوه بر این، روماتیسم قلبی می‌تواند عوارض زیر را هم به دنبال داشته باشد:

• آریتمی قلبی (ریتم غیرطبیعی قلب، مانند فیبریلاسیون دهلیزی)
• نارسایی قلب
• اندوکاردیت عفونی، عفونت در دریچه‌های قلب
• فشار خون ریوی
• برخی از این شرایط می‌توانند خطر سکته مغزی یا لخته شدن خون را افزایش دهند.

بیماری روماتیسمی قلب به ویژه برای افراد باردار خطرناک است. بارداری باعث افزایش مقدار خون در بدن می‌شود. قلب باید برای پمپاژ خون اضافی بیشتر کار کند. در نتیجه، فردی که دریچه‌های قلب او آسیب دیده است ممکن است در دوران بارداری دچار مشکلات سلامتی جدی شود. سلامت جنین نیز در خطر است.

پیشگیری از روماتیسم قلبی

بیماری روماتیسمی قلب قابل پیشگیری است. از آنجایی که بیماری روماتیسمی قلبی ناشی از تب روماتیسمی است، یک استراتژی مهم جلوگیری از بروز تب روماتیسمی است. درمان گلودرد استرپتوکوکی با آنتی‌بیوتیک‌های مناسب از تب روماتیسمی جلوگیری می‌کند. هنگامی که بیمار مبتلا به تب روماتیسمی تشخیص داده شد، مهم است که از عفونت‌های استرپتوکوکی اضافی جلوگیری شود، زیرا این امر می‌تواند باعث یک دوره بیشتر تب روماتیسمی و آسیب اضافی به دریچه‌های قلب شود.

استراتژی برای جلوگیری از عفونت استرپتوکوک اضافی، درمان بیمار با آنتی‌بیوتیک در مدت زمان طولانی است. درمان آنتی‌بیوتیکی که در پیشگیری از عفونت بیشتر موثر است بنزاتین پنی‌سیلین G است که هر ۳-۴ هفته یکبار طی سالیان متمادی تزریق می‌شود.

تفاوت روماتیسم قلبی و مفصلی

در جدول زیر می‌توانید تفاوت روماتیسم قلبی و مفصلی را از نظر علائم، عوارض و نوع درمان مشاهده کنید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

بیماری روماتیسمی قلبی با گلودرد ناشی از باکتری به نام استرپتوکوک پیوژنز شروع می‌شود که می‌تواند به راحتی از فردی به فرد دیگر مانند سایر عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی منتقل شود. عفونت‌های استرپتوکوکی در دوران کودکی شایع‌تر است. در برخی افراد، عفونت‌های مکرر استرپتوکوکی باعث می‌شود که سیستم ایمنی در برابر بافت‌های بدن از جمله التهاب و زخم دریچه‌های قلب واکنش نشان دهد. این همان چیزی است که به آن تب روماتیسمی می‌گویند.

بیماری روماتیسمی قلب ناشی از التهاب و زخم شدن دریچه‌های قلب ناشی از تب روماتیسمی است. به همین دلیل درمان کامل و به موقع عفونت‌های باکتریایی اهمیت زیادی دارد. روماتیسم قلبی یک شرایط تهدید‌کننده سلامتی است و در صورت وجود علائم، باید سریعاً بیمار توسط یک دکتر روماتولوژی و متخصص قلب معاینه و درمان شود. اما خدمات غیرحضوری دکترتو شامل مشاوره آنلاین با دکتر روماتولوژی و ویزیت آنلاین دکتر قلب می‌توانند سرعت روند درمانی را بیشتر کنند.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!