افراد مبتلا به کرونا در خطر لخته شدن خون و سکته مغزی هستند

لخته شدن خون همیشه یکی از دغدغه‌های اساسی پزشکی بوده است. این عارضه می‌تواند انواع مختلفی داشته باشد. اما این روزها به واسطه کرونا، آمار لخته شدن خون در افراد مبتلا، به حداکثر رسیده است. در واقع یکی از عوارض کرونا، لخته شدن خون است که دردساز شده. این روزها گاهی اخباری درمورد لخته شدن خون پس از واکسیناسیون شنیده می‌شود. اما آیا کرونا واقعا باعث لخته شدن خون می‌شود؟ کدام نوع لخته خون خطرناک است؟ آیا واکسن آسترازنکا باعث لخته شدن خون می‌شود؟ جواب تمام این سوالات را در این مقاله بخوانید.

لخته شدن خون چیست؟

لخته شدن خون (انعقاد) یک فرآیند مهم است که از خونریزی بیش از حد در هنگام آسیب رگ خونی جلوگیری می‌کند. پلاکت‌ها (نوعی سلول خونی) و پروتئین‌های موجود در پلاسمای شما (قسمت مایع خون) با هم کار می‌کنند تا با تشکیل لخته روی آسیب، خونریزی را متوقف کنند. به طور معمول، بدن شما به طور طبیعی لخته خون را پس از بهبودی آسیب حل می‌کند. با این حال، گاهی اوقات، لخته‌ها در داخل عروق بدون آسیب آشکار ایجاد می‌شوند یا به طور طبیعی حل نمی‌شوند. این شرایط می‌تواند خطرناک باشد و نیاز به تشخیص دقیق و درمان مناسب دارد.

لخته شدن می‌تواند در وریدها (سیاهرگ‌) یا شریان‌ها (سرخرگ)‌ ایجاد شود. هر دو نوع رگ به انتقال خون در سراسر بدن کمک می‌کنند اما عملکرد هر یک متفاوت است. وریدها عروق کم فشار هستند که خون اکسیژن زا را از اندا‌های بدن دور کرده و به قلب باز می‌گردانند. لخته غیرطبیعی که در رگ ایجاد می‌شود ممکن است بازگشت خون به قلب را محدود کرده و با تجمع خون در پشت لخته منجر به درد و تورم شود.

---

انواع لخته‌های خون

هنگامی که لخته خون در شریان (سرخرگ) رخ می‌دهد، لخته شریانی نامیده می‌شود. این نوع لخته بلافاصله علائم ایجاد می‌کند و نیاز به درمان فوری دارد. علائم لخته شریانی شامل درد شدید، فلج قسمت‌هایی از بدن یا هر دو است. این می‌تواند منجر به حمله قلبی یا سکته مغزی شود.

لخته خونی که در ورید (سیاهرگ) ایجاد می‌شود، لخته وریدی نامیده می‌شود. این نوع لخته‌ها ممکن است با گذشت زمان کندتر ایجاد شوند، اما هنوز هم می‌توانند زندگی را تهدید کنند. جدی‌ترین نوع لخته وریدی، ترومبوز ورید عمقی نامیده می‌شود.

عوارض لخته شدن خون چیست؟

لخته‌های خون می‌تواند به ریه ها، قلب، مغز یا مناطق دیگر جابه‎ جا شود. این مهاجرت‌ها می‌توانند منجر به عوارض جدی شوند زیرا لخته جریان خون به اندام‌های مهم را مختل می‌کند.

۱. ترومبوز ورید عمقی

ترومبوز سیاهرگ عمقی (DVT) زمانی اتفاق می‌افتد که لخته در یکی از وریدهای اصلی در عمق بدن شما تشکیل می‌شود. این ترومبوز ورید عمقی نوعی لخته است که در سیاهرگ اصلی ساق پا یا به ندرت در بازوها، لگن یا سایر وریدهای بزرگ بدن ایجاد می‌شود. در برخی موارد، لخته در ورید ممکن است از مبدأ خود جدا شده و از طریق قلب به ریه‌ها منتقل شده و در آنجا گلو گرفته شود و از جریان خون کافی جلوگیری کند. این آمبولی ریه (PE) نامیده می‌شود و می‌تواند بسیار خطرناک باشد.

۲. لخته شدن خون در پا یا بازو

لخته شدن خون در پا یا بازو می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد، از جمله:

• ورم
• درد
• لطافت
• یک احساس گرم
• تغییر رنگ قرمز

علائم شما بستگی به اندازه لخته دارد. به همین دلیل است که ممکن است هیچ علائمی نداشته باشید، یا ممکن است فقط تورم جزئی ساق پا بدون درد زیاد داشته باشید. اگر لخته بزرگ باشد، تمام ساق پای شما با درد شدید متورم می‎شود.

معمولاً لخته شدن خون در هر دو پا یا بازو به طور همزمان معمول نیست. اگر علائم شما در یک پا یا یک دست باشد‌، احتمال لخته شدن خون افزایش می‌یابد.

۳. لخته شدن خون در قلب، یا حمله قلبی

لخته شدن خون در قلب باعث حمله قلبی می‌شود. قلب محل کمتری برای لخته شدن خون است‌، اما هنوز هم می‌تواند اتفاق بیفتد. لخته شدن خون در قلب می‌تواند باعث درد قفسه سینه یا احساس سنگینی شود. سبکی سر و تنگی نفس از دیگر علائم بالقوه هستند.

۴. لخته شدن خون در شکم

درد و تورم شدید شکمی می‌تواند علائم لخته شدن خون در جایی در شکم شما باشد. این‌ها همچنین می‌توانند علائم ویروس معده یا مسمومیت غذایی باشند .

۵. لخته شدن خون در مغز یا سکته مغزی

لخته شدن خون در مغز به عنوان سکته مغزی نیز شناخته می‌شود. لخته شدن خون در سر می‌تواند باعث سردرد ناگهانی و شدید همراه با برخی علائم دیگر از جمله مشکل در صحبت کردن یا دیدن شود.

۶. لخته شدن خون در ریه‌ها یا آمبولی ریه

لخته خونی که به ریه‌ها می‌رود، آمبولی ریه (PE) نامیده می‌شود. علائمی که می‌توانند نشانه PE باشند عبارت‌اند از:

• تنگی نفس ناگهانی که ناشی از ورزش نیست
• درد قفسه سینه
• تپش قلب، یا ضربان قلب سریع
• مشکلات تنفسی
• سرفه کردن خون.

---

کدام لخته خون بیشترین خطر را برای سلامتی دارد؟

هرگونه لخته خونی که در سرخرگ‌ها (لخته‌های شریانی) یا وریدها (لخته های وریدی) ایجاد می‌شود می‌تواند جدی باشد.

یکی از خطرناک‌ترین لخته‌ها لخته‌ای است که در یکی از وریدهای بزرگ بدن ایجاد می‌شود و ترومبوز ورید عمقی (DVT) نامیده می‌شود. ممکن است لخته خونی که در محل تشکیل لخته ثابت باقی می‌ماند، آسیبی به شما وارد نکند اما لخته خونی که منقبض شده و شروع به حرکت در جریان خون می‌کند می تواند مضر باشد.

یکی از مهمترین نگرانی‌‎های لخته شدن زمانی است که DVT به ریه‌های شما راه پیدا کرده و گیر کرده است. این وضعیت، که آمبولی ریه نامیده می شود، می‌تواند جریان خون را متوقف کند و نتایج آن می‌تواند بسیار جدی، حتی کشنده باشد. در حقیقت، سالانه ۱۰۰۰۰۰ نفر در ایالات متحده بر اثر DVT و PE جان خود را از دست می‌دهند.

لخته‌های شریانی که باعث سکته در مغز می‌شوند نیز از خطرناک ترین انواع لخته شدن خون به شمار می‌رود. لخته‌ها می‌توانند در عروق قلب ایجاد شده و باعث حمله قلبی شوند. لخته‌های خون همچنین می‌توانند در رگ‌های خونی شکمی ایجاد شوند و باعث درد و یا حالت تهوع و استفراغ شوند. شما حتی ممکن است در طول قاعدگی خود دچار ایجاد این نوع علائم یا عوارض شوید.

---

لخته خون در پرویودی خطرناک است؟ (لخته شدن خون در قاعدگی)

خانم‌ها ممکن است در صورت مشاهده لخته در خون قاعدگی خود نگران شوند، اما این کاملا طبیعی است و بندرت باعث نگرانی می‌شود. لخته‌های قاعدگی مخلوطی از سلول‌های خونی، بافت داخلی رحم و پروتئین‌های موجود در خون است که به تنظیم جریان آن کمک می‌کند.

اگر بعد از کمتر از ۲ ساعت باید تامپون یا پد خود را عوض کنید یا لخته‌هایی به اندازه یک چهارم یا بزرگتر از خود عبور دهید، این خونریزی شدید است. اگر این نوع خونریزی را دارید، باید به پزشک مراجعه کنید. خونریزی شدید یا طولانی مدت بدون درمان می‌تواند شما را از ادامه زندگی کامل باز دارد. همچنین می‌تواند باعث کم خونی شود.

---

علائم و نشانه‌های لخته شدن خون چیست؟

علاوه بر آگاهی از عوامل خطرساز، آگاهی از علائم انعقاد خون نیز مهم است، که بسته به محل قرارگیری لخته متفاوت است:

• قلب: سنگینی یا درد قفسه سینه، ناراحتی در سایر نواحی بالای بدن، تنگی نفس، تعریق، حالت تهوع، سبکی سر
• مغز: ضعف صورت، بازوها یا پاها، مشکل در صحبت کردن، مشکلات بینایی، سردرد ناگهانی و شدید، سرگیجه
• بازو یا پا: درد ناگهانی یا تدریجی، تورم، حساسیت و گرما
• ریه: درد شدید قفسه سینه، ضربان قلب، تنگی نفس، تعریق، تب، سرفه خون
• شکم: درد شدید شکم، استفراغ، اسهال.

چه عواملی خطر ابتلا به لخته شدن خون را افزایش می‌دهد؟

عوامل خطر ایجاد لخته وریدی با لخته‌های شریانی متفاوت است و افرادی که در معرض ابتلا به یکی قرار دارند لزوماً در معرض ابتلا به دیگری نیستند. عوامل یا رویدادهای مختلف خطر می‌تواند باعث لخته شدن غیرطبیعی شود. با این حال، هر عامل ممکن است لخته شدن را به روش متفاوتی آغاز کند. در سیستم شما مولکول‌هایی وجود دارد که به بدن شما سیگنال می‌دهند تا به او اطلاع دهد که کی، کجا و با چه سرعتی لخته تشکیل شود و ژنتیک در واکنش سریع بدن شما به این سیگنال‌ها نقش دارد. برخی عوامل خطر مانند چاقی، جریان خون را در وریدها کند می‌کند، درحالی که برخی دیگر مانند سن، می‌توانند توانایی طبیعی لخته شدن بدن را افزایش دهند. حتی برخی از داروها می‌توانند بر سرعت لخته شدن خون شما تأثیر بگذارند.

عوامل زیر خطر ابتلا به لخته خون را افزایش می‌دهد:

• چاقی
• بارداری
• بی تحرکی (از جمله عدم فعالیت طولانی مدت، سفرهای طولانی با هواپیما یا ماشین )
• سیگار کشیدن
• داروهای ضد بارداری خوراکی
• برخی سرطان‌ها
• ضربه
• جراحی‌های خاص
• سن (افزایش خطر برای افراد بالای ۶۰ سال)
• سابقه خانوادگی لخته شدن خون
• بیماری‌های مزمن التهابی
• دیابت
• فشار خون بالا
• کلسترول بالا
• ابتلا به بیماری covid-19
• تحت درمان سرطان قرار گرفتن.

---

چگونه لخته خون تشخیص داده می‌شود؟

علائم لخته خون می‌تواند شبیه سایر بیماری‌ها باشد. پزشکان از آزمایش‌های مختلفی برای تشخیص لخته شدن و یا رد سایر دلایل استفاده می‌کنند. اگر پزشک به لخته شدن خون مشکوک باشد، ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

• در برخی موارد می‌توان از آزمایش خون برای پی بردن به لخته شدن استفاده کرد.
• سونوگرافی دید واضحی از رگ‌ها و جریان خون شما ارائه می‌دهد.
• ممکن است از سی تی اسکن سر، شکم یا قفسه سینه برای تایید لخته شدن خون استفاده شود. این آزمایش تصویربرداری می‌تواند به رد سایر علل احتمالی علائم شما کمک کند.
• آنژیوگرافی رزونانس مغناطیسی (MRA) یک آزمایش تصویربرداری مشابه آزمایش تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) است که به طور خاص عروق خونی را بررسی می کند.
• اسکن V/Q گردش هوا و خون را در ریه‌ها آزمایش می‌کند.

---

لخته شدن خون در بیماران کرونایی

لخته شدن یکی ازعوارض طولانی مدت کرونا شناخته شده است. یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که ویروس کرونا باعث تولید آنتی بادی‌هایی می‌شود که از طریق خون در گردش هستند و باعث ایجاد لخته در افرادی که با این بیماری بستری شده‌اند می‌شود.

لخته‌های خون برای بیماران مبتلا به عفونت شدید COVID-19 ویران کننده است و یک مطالعه جدید توضیح می‌دهد که چه چیزی ممکن است آنها را در نیمی از بیماران جرقه بزند.

چه چیزی باعث لخته شدن خون در بیماران کرونایی می‌شود؟

دلیل لخته شدن خون در بیماران کرونایی یک آنتی بادی خود ایمنی است که در خون گردش می کند، به سلول‌ها حمله می‌کند و باعث ایجاد لخته در شریان‌ها، وریدها و عروق میکروسکوپی می‌شود. لخته شدن خون می‌تواند منجر به وقایع تهدید کننده زندگی مانند سکته مغزی شود. و در COVID-19، لخته‌های میکروسکوپی ممکن است جریان خون را در ریه‌ها محدود کرده و تبادل اکسیژن را مختل کنند.

صرف نظر از عفونت کروناویروس جدید، این آنتی بادی‌های ایجاد کننده لخته معمولاً در بیمارانی مشاهده می‌شود که دارای سندرم آنتی فسفولیپید بیماری خود ایمنی هستند. ارتباط بین اتوآنتی بادی‌ها و COVID-19 غیرمنتظره بود.

موضوع قابل توجه دیگر که خطر لخته شدن خون را افزایش می‌دهد بی تحرکی است. وقتی بخاطر بیماری کووید -۱۹ مریض هستید یا دستورات قرنطینه را دنبال می کنید، احتمالاً زیاد حرکت نمی‌کنید. این بی تحرکی خطر ابتلا به لختگی خون را بیشتر می‌کند. و بزرگترین توصیه برای مبتلایان به COVID-19 در خانه: به حرکت خود ادامه دهید. وقتی نشسته‌اید سعی کنید پاهای خود را بالا نگه دارید. خون را به معنای واقعی کلمه، جاری نگه دارید.

آزمایشات مربوط به لخته شدن خون بیماران کرونایی

در نشریه جدید Science Translational Medicine، اعلام شد: حدود نیمی از بیمارانی که مبتلا به COVID-19 بودند، ترکیبی از سطوح بالایی از آنتی بادی‌های خطرناک و نوتروفیل‌های فوق فعال را نشان می دادند که مخرب هستند و گلبول‌های سفید خون را منفجر می‌کنند. در ماه آوریل، این تیم برای اولین بار گزارش داد که بیماران بستری در بیماری شدید COVID-19 دارای سطوح بالاتری از تله‌های خارج سلولی نوتروفیل در خون خود بودند.

برای کسب اطلاعات بیشتر، نوتروفیل‌های انفجاری و آنتی بادی‌های COVID-19 را با هم در مدل‌های موش مطالعه کردند تا ببینند آیا این می‌تواند ترکیب خطرناکی در مورد لخته‌ها باشد.

نتیجه این بود که: آنتی بادی‌های بیماران مبتلا به عفونت فعال COVID -19 باعث ایجاد لخته شدن خون به صورت قابل توجهی در حیوانات شد(بدترین لخته هایی که تا به حال دیده شده) آن‌ها مکانیزم جدیدی را کشف کردند که به موجب آن بیماران مبتلا به COVID-19 ممکن است دچار لخته شدن خون شوند.

کمک به بیماران مبتلا به COVID-19 برای جلوگیری از لخته شدن خون

کارشناسان عروقی در جریان داده‌های دائمی خود هستند تا بهترین روش‌ها را برای جلوگیری از وقوع خطرناک ترومبوز در افراد مبتلا به کروناویروس جدید تصحیح کنند.

آن‌ها می‌افزایند که سطح D-dimer (یک نشانگر بیولوژیکی پروتئینی است که به طور کلی برای لخته شدن خون اندازه گیری می شود) در بیماران مبتلا به بیماری شدید COVID-19 به میزان قابل توجهی افزایش می‌یابد. این که آیا این بیماران می‌توانند از داروهای رقیق کننده خون برای بهبود بیماری استفاده کنند هنوز یک آزمایش فعال در زمینه تحقیقات است .

آخرین داده‌ها نقش ضد انعقاد را در درمان لخته‌های خونی مرتبط با COVID تایید می‌کند.

---

درمان لخته شدن خون در بیماران کرونایی

محققان در حال حاضر در حال انجام یک کارآزمایی بالینی تصادفی به نام DICER هستند که در حال آزمایش یک عامل ضد انعقاد شناخته شده، دی پیریدامول، در بیماران مبتلا به COVID-19  است تا مشخص شود آیا این دارو در کاهش لخته‌های خون موثر است یا خیر. دیپیریدامول یک داروی قدیمی است که ایمن، ارزان و قابل عرضه است که دارای خواص تنظیم کننده سیستم ایمنی و بالقوه ضد ویروس نیز می باشد. FDA 20 سال پیش برای جلوگیری از لخته شدن آن را تأیید کرد، اما به تازگی پتانسیل آن برای جلوگیری از این نوع التهاب خاص که در COVID رخ می‌دهد کشف شده.

موسسه ملی بهداشت به تازگی داده‌های موقت را منتشر کرده و دو مورد اصلی را ترویج کرده است: بیماران با وضغیت جسمانی متوسط مبتلا به عفونت COVID-19 وقتی از داروهای رقیق کننده خون کامل استفاده می‌کردند، در روند درمان بهتر عمل کردند، اما برای بیمارانی که در حال حاضر در مراقبت‌های ویژه بستری هستند به درستی عمل نمی‌کند.

در سوی دیگر این طیف، نشریه‌ای گزارش داد که بیمارانی که موارد بدتری از COVID-19 داشتند و نیاز به استفاده از دستگاه تنفسی داشتند، در سیستم انعقاد خونریزی آنها عدم تعادل وجود داشت که خطر خونریزی را افزایش می‌داد. پس استفاده از رقیق کننده خون برای بیماران شدید کرونایی ایده خوبی به نظر نمی‌رسد.

لخته شدن خون در بیماران کرونایی و سکته مغزی

به نظر می‌رسد هر هفته داده‌های جدیدی در مورد لخته شدن خون در بیماران مبتلا به COVID-19 منتشر می‌شود. ترومبوز (لخته شدن خون) فردی را که برای COVID-19 در بیمارستان بستری شده است بیشتر در معرض مشکلاتی مانند سکته مغزی یا نارسایی اندام‌ها قرار می‌دهد.

لخته شدن خون می تواند در عمق رگ‌های پا (ترومبوز ورید عمقی) ایجاد شده و به سمت ریه‌ها حرکت کند و باعث آمبولی ریه شود که جریان خون و اکسیژن را محدود می‌کند و می تواند کشنده باشد. لخته شدن خون در سرخرگ‌ها می‌تواند باعث سکته قلبی شود، زمانی که مانع از جریان خون به قلب می‌شود یا زمانی که مانع از اکسیژن رسانی به مغز می‌شود، سکته می‌کند.

به طور معمول، احتمال سکته مغزی با افزایش سن و سایر عوامل خطر مانند فشار خون بالا، افزایش سطح کلسترول یا سیگار کشیدن مرتبط است. با این حال، میزان بالای سکته مغزی در بیماران مبتلا به COVID-19 تا حدودی غیر معمول است زیرا به نظر می‌رسد در افراد زیر ۵۰ سال بدون عوامل خطر خاصی سکته مغزی اتفاق می‌افتد.

دلیل سکته مغزی در بیمارانی که کرونا باعث ایجاد لخته خون شده:

به نظر می‌رسد COVID-19 با لخته شدن خون در رگ‌های خونی کوچک که برای انتقال اکسیژن در اندام‌ها مهم است، مرتبط باشد. گزارش‌های کالبد شکافی نشان داده است که عناصر SARS-CoV-2، در سلول‌های پوشاننده این رگ‌های خونی کوچک در ریه‌ها، کلیه‌ها و روده‌ها وجود دارد.

این ممکن است منجر به لخته شدن خون در این رگ‌های خونی کوچک شود که جریان طبیعی خون را مختل کرده و توانایی خون رسانی اکسیژن به این اندام‌ها را مختل می‌کند.

نکته مهم این است که این لخته های کوچک خون می‌توانند عملکرد طبیعی ریه را کاهش دهند. اگر این لخته‌های خونی کوچک به ریه‌ها برسد، ممکن است مانع از ورود اکسیژن به خون به اندازه معمول شود. این ممکن است توضیح دهد که چرا بعضی بیماران مبتلا به COVID-19 شدید سطح اکسیژن بسیار پایینی دارند.

علائم خطرناک لخته شدن خون که نشانه سکته مغزی یا حمله قلبی در بیماران مبتلا به COVID-19 است:

• افتادگی صورت
• ضعف یک دست یا پا
• مشکل در صحبت کردن
• تورم ، حساسیت، درد یا تغییر رنگ در بازوها یا پاها
• تنگی نفس ناگهانی
• درد قفسه سینه یا دردی که به گردن، بازوها، فک یا پشت سرایت می‌کند

لخته شدن خون پس از واکسینه شدن توسط واکسن‌های کرونا

اخبار اخیر از اروپا و ایالات متحده نگرانی‌هایی را در مورد لخته شدن خون پس از واکسیناسیون COVID-19 ایجاد کرده است. واکسن آسترازنکا و جانسون اند جانسون از جمله واکسن هایی بود که عامل لخته شدن خون در اروپا و ایالت متحده گزارش شد. اما این حادثه بسیار نادر بوده است.

طبق گزارش سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) در آوریل ۲۰۲۱، از بیش از ۶.۸ میلیون دوز واکسن J&J ، شش مورد از آنها باعث لخته‌های نادر مغزی شده‌اند.

FDA پس از درخواست توقف در مرحله بعدی و انجام بازبینی، به این نتیجه رسید که واکسن در پیشگیری از کووید -۱۹ ایمن و موثر است.

خطر لخته شدن خون با یک نوع واکسن COVID-19 بسیار کم می‌باشد، مهم است به یاد داشته باشید که خطر لخته شدن خون در اثر عفونت COVID-19 بسیار بیشتر از هرگونه عارضه جانبی واکسن است. اگر می خواهید از لخته شدن خون در امان باشید، واکسینه شوید.

برای اطلاعات بیشتر درمورد واکسن سینوفارم و عوارض احتمالی ناشی از آن می‌توانید به مقاله واکسن سینوفارم ، از شایعه تا حقیقت! مراجعه کنید.

علائم لخته شدن خون پس از واکسیناسیون و نحوه تشخیص

هر کسی که علائم زیر را پس از تزریق واکسن به مدت چهار روز یا بیشتر داشته باشد، باید فوراً به دنبال کمک پزشکی باشد:

• سردرد شدیدی که با مسکن برطرف نمی‌شود یا در حال بدتر شدن است.
• سردردی که هنگام دراز کشیدن یا خم شدن بدتر می‌شود.
• سردردی که برای شما غیر معمول است و با تاری دید، احساس بیماری، مشکل در صحبت کردن یا خواب آلودگی ایجاد می‌شود
• تشنج یا ضعف
• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• تورم پا
• درد مداوم معده یا شکم
• آثاری که شبیه کبودی‌های کوچک یا خونریزی زیر پوست است.

---

لخته خون چگونه درمان می‌شود؟

درمان لخته‌های خون بسته به محل لخته و سلامت شما متفاوت است. اگر علائم را تجربه می‌کنید و مشکوک به لخته شدن خون هستید، فوراً به پزشک مراجعه کنید.

پیشرفت‌های زیادی در زمینه تحقیقات پیشگیری و درمان لخته شدن خون صورت گرفته است. برخی از درمان‌های فعلی عبارت‌اند از:

ضد انعقاد: دارویی که از تشکیل لخته جلوگیری می‌کند.

ترومبولیتیک: دارویی که لخته‌های خون را حل می‌کند.

ترومبولیز هدایت شده توسط کاتتر: روشی است که در آن یک لوله بلند که کاتتر نامیده می‌شود با جراحی وارد شده و به سمت لخته خون هدایت می‌شود و در آنجا داروهای حل کننده لخته را ارائه می‌دهد.

ترومبکتومی: برداشتن لخته با جراحی

جوراب‌های تراکمی: این جوراب‌های تنگ، فشار را برای کمک به کاهش تورم پا یا جلوگیری از تشکیل لخته‌های خون ایجاد می‌کند.

استنت‌ها: پزشکان ممکن است تصمیم بگیرند که آیا استنت برای باز نگه داشتن رگ خونی ضروری است یا خیر.

فیلترهای Vena cava: در برخی موارد، ممکن است فرد نتواند داروهای رقیق کننده خون را مصرف کند و یک فیلتر در ورید اجوف تحتانی (بزرگترین ورید بدن) قرار داده می‌شود تا قبل از حرکت به ریه‌ها‌، لخته شدن خون را انجام دهد.

در صورت تشخیص لخته وریدی، پزشک ممکن است شما را به متخصص خون ارجاع دهد. افرادی که مبتلا به بیماری شریانی هستند و در معرض خطر ایجاد لخته در عروق خود هستند، ممکن است چندین پزشک در مراقبت از آنها مشارکت داشته باشند، از جمله یک متخصص قلب (یک پزشک متخصص در شرایط قلب)، یک متخصص مغز و اعصاب و احتمالاً یک متخصص خون.

قرص رقیق کننده خون

داروهای رقیق کننده خون داروهایی هستند که از تشکیل لخته خون جلوگیری می‌کنند. آنها همچنین از بزرگ شدن لخته های خون موجود جلوگیری می‌کنند

دو نوع اصلی رقیق کننده خون وجود دارد. داروهای ضد انعقاد مانند هپارین یا وارفارین (که کومادین نیز نامیده می‌شود) روند ایجاد لخته در بدن شما را کند می‌کند. داروهای ضد پلاکتی مانند آسپرین از تجمع سلول‌های خونی به نام پلاکت در تشکیل لخته جلوگیری می‌کند.

هنگام مصرف داروی رقیق کننده خون، دستورالعمل‌ها را با دقت دنبال کنید. داروهای رقیق کننده خون ممکن است با برخی غذاها، داروها، ویتامین‌ها و الکل تداخل داشته باشند. اطمینان حاصل کنید که پزشک شما از همه داروها و مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید مطلع باشد. احتمالاً برای بررسی میزان لخته شدن خون به آزمایش منظم خون نیاز خواهید داشت. مهم است که مطمئن شوید که از داروی کافی برای جلوگیری از لخته شدن استفاده می‌کنید، اما نه آنقدر که باعث خونریزی شود.

عوارض جانبی رقیق کننده خون

داروهای رقیق کننده خون ممکن است در برخی افراد عوارض جانبی ایجاد کند. خونریزی زیاد شایع ترین واکنش است. عوارض احتمالی رقیق کننده خون:

• پریودهای سنگین
• ادرار یا مدفوع خونی یا تغییر رنگ داده
• خون دماغ
• خونریزی لثه
• خونریزی طولانی از بریدگی

آیا لخته شدن خون قابل پیشگیری است؟

لخته شدن یکی از قابل پیشگیری‌ترین انواع بیماری‌های خونی است. چندین راه برای کاهش شانس ایجاد لخته خون وجود دارد، مانند کنترل عوامل خطر در صورت امکان. اگر فکر می‌کنید به دلیل عوامل ژنتیکی یا رفتاری ممکن است در معرض خطر باشید، با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، مطمئن شوید که پزشک شما از تمام داروهایی که مصرف می‌کنید و سابقه خانوادگی اختلالات انعقاد خون آگاه است. با موارد زیر می‌توانید خطر لختگی خون را کاهش دهید.

• لذت بردن از فعالیت بدنی منظم.
• سیگار نکش.
• داشتن رژیم غذایی سالم و اطمینان از هیدراته ماندن شما.
• حفظ وزن سالم.
• کنترل مشکلات پزشکی مانند فشار خون بالا و دیابت.
• مطمئن شوید که از غربالگری سرطان مطلع هستید.

داروی گیاهی برای لخته شدن خون

رقیق کننده‌های طبیعی موادی هستند که توانایی خون در تشکیل لخته را کاهش می‌هند. در این بخش ۹ داروی گیاهی را نام می‌بریم که به صورت طبیعی خون را رقیق می‌کنند:

1. زردچوبه
2. زنجبیل
3. فلفل قرمز
4. ویتامین E
5. سیر
6. دارچین کاسیا
7. عصاره هسته انگور
8. گیاه جینسینگ(دونگ کوآی)
9. گل مروارید

خوراکی‌های ضد لخته شدن خون

مصرف بیش از حد برخی غذاها و نوشیدنی‌ها می‌تواند دوز قدرتمندی در برابر لخته شدن خون خطرناک ایجاد کند.

1. آب بنوشید تا خون همواره جریان یابد.
2. با سیر به غذاها طعم دهید.
3. برای جلوگیری از کند شدن گردش خون از چربی های ناسالم خودداری کنید.
4. از روغن زیتون بکر برای کاهش خطر لخته شدن خون خود استفاده کنید.
5. سبزی‌های برگ دار را به رژیم عادی روزانه اضافه کنید.
6. چربی‌های حیوانی را در رژیم غذایی خود محدود کنید.

---

برای لخته شدن خون به چه دکتری مراجعه کنیم؟

اگر فکر می‌کنید علائم مشکوک به لخته شدن را دارید هر چه سریعتر به دکتر متخصص داخلی مراجعه کنید. شما به راحتی می‌توانید از این مشکل جلوگیری کنید. فقط کافیست هشیار باشید. برای دسترسی راحت‌تر به دکتر داخلی می‌توانید به سایت دکترتو مراجعه کنید.

منابع: wexnermedical – labblog – hematology – clevelandclinic – healthline