فهرست مطالب
زمانی که فردی با نشانه‌های زوال عقل یا بیماری آلزایمر به پزشک مراجعه می‌کند، پزشک برای کنترل علائم و آهسته شدن روند پیشرفت بیماری او معمولا دارویی به نام ممانتین را تجویز می‌کند. اگر شما هم می‌خواهید بیشتر با داروی ممانتین، مکانیسم آن، کاربردها و عوارض آن آشنا شوید تا انتهای این مقاله ما را همراهی کنید.
قبل از مصرف این دارو حتما با دکتر مغز و اعصاب مشورت کنید. همچنین می‌توانید مشاوره دارویی داشته باشید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.
ممانتین چیست؟
ممانتین دارویی است که اثرات قابل‌توجهی در بهبود بیمارانی دارد که حافظه‌شان به مشکل خورده است. این دارو فقط به‌صورت تجویزی در دسترس است و مصرف خودسرانه آن می‌تواند خطرناک باشد. نکته مهم در خصوص ممانتین این است که برای همه افراد مبتلا به اختلالات حافظه موثر نیست و سطح اثرگذاری آن در افراد، متفاوت است. ممکن است برخی از افراد متوجه شوند که این دارو به بهبود علائم آنها کمک زیادی می‌کند. این در حالی است که برای برخی دیگر ممکن است این دارو کار نکند.
اسامی رایج داروی ممانتین:
- قرص ممانتین ایران دارو ۱۰ میلی گرم
- قرص ممانتین اسوه ۱۰ میلی گرم
- قرص مموکسا ۱۰ میلی گرم
- قرص مموروپ ۱۰ میلی گرم
- قرص مموروپ ۵ میلی گرم
- قرص ممانتین دی پی ۱۰ میلی گرم
- قرص ممانتین دی پی ۵ میلی گرم
- قرص ممانتین-سها چهارباغ ۱۰ میلی گرم
- قرص آلزانتین ۱۰ میلی گرم
- قرص آلزانتین ۵ میلی گرم
- قرص آلزانکس ۱۰ میلی گرم
- قرص آلزانکس ۵ میلی گرم
- قرص مموتین ۱۰ میلی گرم
- قرص مموتین ۵ میلی گرم
- قرص ممانتین تی.دی ۱۰ میلی گرم
- قرص آلزیکسا ۱۰ میلی گرم
- قرص آلزیکسا ۵ میلی گرم
- قرص ابیکسا ۱۰ میلی گرم
- قرص مموکسا ۵ میلی گرم
- قرص آلزیکسا ای آر ۷ میلی گرم
- کپسول آلزیکسا ای آر ۲۱ میلی گرم
- کپسول آلزیکسا ای آر ۱۴ میلی گرم
- شربت ممانتین راموفارمین ۱۰ میلی گرم/۵ میلی لیتر
نحوه مصرف داروی ممانتین
ممانتین به‌صورت قرص، کپسول و شربت (محلول) در دسترس است. نحوه مصرف هر شکلی از این دارو، به طور دقیق روی بسته‌بندی درج شده است. با این حال اگر سوالی در خصوص نحوه مصرف ممانتین دارید حتما از پزشک، پرستار یا کارکنان داروخانه بپرسید.
قرص و کپسول ممانتین را باید با آب مصرف کنید و آنها را قورت دهید. اگر شما هم از آن دسته افرادی هستید که با قورت دادن قرص مشکل دارند، می‌توانید یک کپسول را به‌دقت باز کنید و محتویات آن را خارج کنید. همچنین می‌توانید یک قرص را له کنید سپس با کمی سس سیب مخلوط و مصرف کنید. این مخلوط را بلافاصله ببلعید و از جویدن آن خودداری کنید.
محلول یا شربت خوراکی ممانتین نیز معمولا با یک سرنگ عرضه می‌شود که هدف از ارائه سرنگ مدرج، اندازه‌گیری دقیق دوز دارو است. برای مصرف این شکل از داروی ممانتین، به‌آرامی دارو را از سرنگ به گوشه‌ای از دهان خود بریزید و آن را قورت دهید یا اینکه دارو را از سرنگ به قاشق انتقال دهید و مصرف کنید. اگر شربت ممانتین با سرنگ ارائه نشده بود، از قاشقی که همراه آن است برای اندازه‌گیری استفاده کنید. شربت ممانتین را با هیچ مایع دیگری مخلوط نکنید.
نمی‌دونی چطور ممانتین رو مصرف کنی؟
همین حالا مشاوره دارویی بگیر.
نحوه قطع مصرف ممانتین (عوارض قطع قرص ممانتین)
بیمار باید به مصرف ممانتین ادامه دهد تا زمانی که پزشک به او بگوید که مصرف آن را قطع کند. بیمارانی که ممانتین مصرف می‌کنند باید به طور منظم توسط پزشک معاینه شوند تا پزشک ببیند که آیا ممانتین همچنان اثرگذار است یا نه. همچنین پزشک بر اساس نتایج این معاینات تعیین می‌کند که به ادامه مصرف، تغییر دوز یا هر اقدام دیگری نیاز است یا نه. اگر مصرف ممانتین را به‌صورت خودسرانه و ناگهانی متوقف کنید، احتمال بازگشت یا تشدید علائم بیماری وجود دارد.
متن انگلیسی:
Webmd
Take this medication by mouth with or without food as directed by your doctor
ترجمه متن:
این دارو را طبق دستور پزشک به‌صورت خوراکی به همراه غذا یا بدون غذا مصرف کنید.
موارد مصرف داروی ممانتین
قرص ممانتین کاربردهای گسترده‌ای دارد و به طور عمده برای درمان اختلالات مرتبط با حافظه و خلق‌وخو مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این بخش به معرفی چند مورد از رایج‌ترین اثرات این دارو پرداخته‌ایم.
۱. ممانتین برای تقویت حافظه
داروی ممانتین فعالیت غیرطبیعی در مغز را کاهش می‌دهد. این دارو توانایی فکر کردن و به خاطر سپردن را نیز بهبود می‌بخشد. همچنین کمک می‌کند که از دست دادن این توانایی‌ها در افرادی که مبتلا به آلزایمر هستند کاهش پیدا کند. با این حال، ممانتین آلزایمر را درمان نمی‌کند و هیچ تضمینی نمی‌دهد که در آینده دچار آلزایمر نشوید (علت فراموشی چیست؟).
۲. ممانتین برای افسردگی
مطالعات بالینی نتایج متناقضی را در مورد اثرات داروی ممانتین در بیماران مبتلا به اختلال افسردگی عمده یا ماژور نشان داده‌اند. اما طی یک مطالعه ۱۲ هفته‌ای که روی ممانتین انجام شد نشان داده شد که ممانتین به بهبود سریع و موثر نشانه های افسردگی در بیماران دچار اختلال افسردگی عمده کمک می‌کند.
۳. ممانتین برای آلزایمر
اگر چه اثرات ممانتین در افراد مبتلا به آلزایمر متوسط تا شدید خیلی زیاد نیست؛ اما همچنان به‌عنوان یک روش کنترل‌کننده علائم شروع آلزایمر برای این افراد عمل می‌کند. ممانتین همچنین روی بهبود تفکر، توانایی انجام فعالیت‌های عادی روزانه و کنترل مشکلات رفتاری و خلقی نیز تاثیر می‌گذارد.
۴. قرص ممانتین برای کودکان
هیچ‌کدام از اشکال ممانتین برای کودکان بی‌خطر نیست و باید مراقب باشید که فرزندتان به طور اشتباهی این دارو را مصرف نکند. به‌طورکلی ممانتین نباید در افراد کمتر از ۱۸ سال استفاده شود.
دوز مصرفی داروی ممانتین
داروی ممانتین در دوزهای مختلفی در دسترس است که پزشک بسته به شدت علائم آلزایمر یا دیگر بیماری‌ها، یک دوز مناسب را برای شما تجویز خواهد کرد. همچنین، تعداد دوزهای ممانتین که هر روز باید مصرف کنید، فاصله زمانی بین دوزها، و طول مدت درمان با ممانتین به وضعیت سلامتیتان و مشکلی که دارو را برای آن استفاده می‌کنید بستگی دارد.
اگر یادتان رفت یک دوز از داروی ممانتین را مصرف کنید، دوزی که فراموش کرده‌اید، به‌محض یادآوری مصرف کنید. با این حال، اگر تقریباً زمان مصرف دوز بعدی رسیده است، دوز فراموش شده را رها کنید و از دوز بعدی به طور دقیق‌تر برنامه مصرف دارو را ادامه دهید.
به‌هیچ‌عنوان برای جبران دوزی که فراموش کرده‌اید، دو دوز ممانتین مصرف نکنید. اگر چند روز مصرف ممانتین را فراموش کردید، قبل از شروع مجدد دارو با پزشک خود تماس بگیرید؛ زیرا ممکن است نیاز باشد که مجدداً از دوز کم شروع کنید و دوباره پس از مدتی دوز را زیاد کنید.
متن انگلیسی:
Nhs.uk
Your doctor may increase your dose slowly for several weeks after starting. This helps to reduce any side effects
ترجمه متن:
پزشک ممکن است چند هفته پس از شروع، دوز را به‌آرامی افزایش دهد. این کار به کاهش بروز عوارض جانبی کمک می‌کند.
ممانتین ۵
معمولا برای بزرگسالانی که دچار مشکلات حافظه و آلزایمر شده‌اند پزشک ابتدا یک دوز ۵ میلی‌گرمی از ممانتین را یک‌بار در روز تجویز می‌کند.
قرص ممانتین ۱۰ برای چیست؟
بعد از مدتی که پزشک مطمئن شد که نسبت به داروی ممانتین واکنش یا عوارض خاصی نشان نداده‌اید و این دارو برای درمان علائمتان موثر بوده، ممکن است دوز ۱۰ میلی‌گرمی ممانتین را تجویز کند. به این صورت که باید دو بار در روز در فواصل زمانی مشخص، دو بار ممانتین ۵ میلی‌گرمی دریافت کنید.
ممانتین ۱۴
اگر آلزایمر و مشکلات حافظه شدید باشند پزشک دوز ۱۴ میلی‌گرمی از محلول، قرص یا کپسول ممانتین را تجویز می‌کند. این دوز قوی‌تر است و اثرات چشمگیرتری دارد.
ممانتین ۲۱ درصد
حداکثر دوز مجاز برای مصرف داروی ممانتین ۲۰-۲۸ میلی‌گرم است. از آنجایی که این دوز خیلی بالا در نظر گرفته می‌شود ممکن است عوارض جانبی شدیدتری داشته باشد. پس پزشک مدام باید وضعیت سلامتیتان را زیر نظر بگیرد تا مطمئن شود که عوارض خطرناکی شما را تهدید نمی‌کند.
عوارض جانبی داروی ممانتین
همچون بسیاری از داروها، داروی ممانتین هم ممکن است باعث بروز عوارض جانبی شود. البته همه افراد دچار عوارض جانبی نمی‌شوند و بدن بسیاری از افراد هیچ واکنش نامطلوبی به این دارو نشان نمی‌دهد. عوارض جانبی رایجی که ممکن است در اثر مصرف ممانتین رخ دهند عبارتند از:
- خواب‌آلودگی
- سرگیجه
- سردرد
- گیج بودن و سردرگمی
- یبوست
داروی ممانتین در کنار عوارض جانبی متداول، گاهی باعث بروز عوارض جانبی خطرناک‌تری می‌شود که شامل این مواردند:
- زرد شدن چشم‌ها یا پوست (اگر چه این علامت ممکن است در افرادی که پوست تیره دارند کمتر آشکار باشد)، کم‌رنگ شدن مدفوع و تیره شدن ادرار که همه اینها نشان‌دهنده مشکلات کبدی هستند.
- ورم مچ پاها و پاها، تنگی نفس پس از فعالیت یا در حالت استراحت، سرفه‌های مداوم، احساس خستگی مفرط و مداوم، ضربان قلب سریع و نداشتن توانایی بدنی برای ورزش که همه این علائم می‌توانند نشان‌دهنده نارسایی قلبی باشند.
- توهم که ممکن است باعث دیدن یا شنیدن چیزهایی شود که واقعی نیستند. همچنین برخی از این افراد توهمات بویایی و چشایی دارند. اینها می‌توانند نشان‌دهنده روان‌پریشی باشند.
- درد شدید و ناگهانی در معده، اسهال و تب که از نشانه‌های پانکراتیت هستند.
- درد ضربان‌دار یا احساس گرفتگی، ورم، قرمزی و گرم شدن پا یا دست که این علائم می‌توانند از نشانه‌های لخته شدن خون باشند.
آلزایمر داری؟ بعد از مصرف ممانتین دچار سردرد شدی؟ برای بررسی دقیق مشاوره بگیر.
موارد احتیاط و منع مصرف ممانتین
ممانتین برای برخی از افراد مناسب نیست. برای اطمینان از بی‌خطر بودن آن برای خودتان یا فردی که از او مراقبت می‌کنید، در صورت وجود این موارد به پزشکتان اطلاع دهید:
- اگر تابه‌حال به ممانتین یا هر داروی دیگری واکنش آلرژیک داشته‌اید.
- اگر سابقه صرع یا تشنج دارید.
- اگر سابقه حمله قلبی دارید.
- اگر دچار نارسایی قلبی، فشارخون بالا و مشکل کلیه یا کبد هستید.
- اگر در حال حاضر عفونت مجرای ادراری دارید یا در طول درمان با ممانتین دچار آن شده‌اید به پزشک خود اطلاع دهید.
اگر قبلاً به ممانتین، داروهای مشابه با آن و هر داروی دیگری واکنش آلرژیک نشان داده‌اید به پزشک خود اطلاع دهید. همچنین اگر اخیراً تغییراتی در رژیم غذاییتان اعمال کرده‌اید (برای مثال رژیم غذایی پر پروتئین را به رژیم گیاهخواری تبدیل کرده‌اید) نیز به پزشکتان اطلاع دهید.
مصرف داروی ممانتین در بارداری
مصرف ممانتین در دوران بارداری توصیه نمی‌شود؛ زیرا هنوز اطلاعات کامل و جامعی در مورد اثرات آن روی زنان باردار وجود ندارد. اگر در حال حاضر داروی ممانتین مصرف می‌کنید و در تلاش برای باردار شدن هستید یا حین درمان باردار شده‌اید، حتما به پزشک اطلاع دهید. معمولا ممانتین در دوران شیردهی هم توصیه نمی‌شود؛ زیرا به تحقیقات گسترده‌تری برای شناسایی اثرات آن روی زنان شیرده و فرزند آنها نیاز است.
تداخلات دارویی ممانتین
قرص خوراکی ممانتین می‌تواند با چندین داروی دیگر تداخل داشته باشد. تداخلات دارویی می‌توانند خطرناک باشند و اثرات نامطلوبی روی بدن داشته باشند. برای مثال برخی از تداخلات دارویی می‌توانند در عملکرد یک دارو اختلال ایجاد کنند، درحالی‌که برخی دیگر می‌توانند باعث افزایش عوارض جانبی شوند.
به همین خاطر قبل از مصرف ممانتین، حتما پزشکتان را در مورد تمام داروهای شیمیایی و گیاهی که مصرف می‌کنید مطلع کنید. به خاطر داشته باشید که در این بخش تمام داروهایی که ممکن است با ممانتین تداخل داشته باشند، ذکر نشده‌اند. بلکه به رایج‌ترین داروهایی که تداخل آنها با ممانتین اثبات شده اشاره کرده‌ایم:
- داروهای گلوکوم: مصرف این داروها به همراه داروی ممانتین می‌تواند میزان ممانتین را در بدنتان افزایش دهد. این می‌تواند منجر به بروز عوارض جانبی بیشتری شود. نمونه‌هایی از این داروها عبارتند از:
- استازولامید
- متازولامید
- سدیم بی‌کربنات: برخی از پزشکان برای درمان سوزش سر دل، ممانتین را با سدیم بی‌کربنات تجویز می‌کنند. اما این ترکیب می‌تواند شما را در معرض عوارض جانبی قرار دهد.
- داروهای بیماری پارکینسون: برای مثال آمانتادین به روشی مشابه با داروی ممانتین عمل می‌کند. به همین دلیل مصرف آنها با هم ممکن است منجر به افزایش عوارض جانبی شود.
- داروی بیهوشی: کتامین نیز به روشی مشابه ممانتین عمل می‌کند و مصرف هم‌زمان آنها به بیماران توصیه نمی‌شود.
- داروهای سرفه: دکسترومتورفان نیز درصورتی‌که با ممانتین مصرف شود سبب خواب‌آلودگی، خستگی و عوارض مشابهی می‌شود.
اطلاعات دارویی ممانتین
در جدول زیر می‌توانید اطلاعات دارویی ممانتین را مشاهده کنید.
| اسامی دارویی | تداخلات دارویی | عوارض جانبی |
|---|---|---|
| قرص ممانتین ایران دارو ۱۰ میلی گرم | دکسترومتورفان | علائم مرتبط با نارسایی قلبی |
| قرص مموکسا ۱۰ میلی گرم | داروهایی که برای درمان گلوکوم استفاده می‌شوند همچون استازولامید و متازولامید | احساس خواب‌آلودگی |
| قرص مموروپ ۱۰ میلی گرم | سدیم بی‌کربنات | گیج بودن |
| قرص ممانتین دی پی ۵ میلی گرم | داروهای پارکینسون مثل آمانتادین | سردرد و سرگیجه |
| قرص آلزانتین ۱۰ میلی گرم | کتامین | زرد شدن پوست و قسمت سفیدی چشم‌ها |
| قرص آلزانکس ۵ میلی گرم | – | توهماتی که نشان‌دهنده روان‌پریشی هستند. |
| قرص مموتین ۱۰ میلی گرم | – | درد، گرفتگی و قرمز شدن دست‌ها و پاها |
| قرص آلزیکسا ۱۰ میلی گرم | – | – |
| قرص ابیکسا ۱۰ میلی گرم | – | – |
| قرص مموکسا ۵ میلی گرم | – | – |
| کپسول آلزیکسا ای آر ۲۱ میلی گرم | – | – |
| کپسول آلزیکسا ای آر ۱۴ میلی گرم | – | – |
| شربت ممانتین راموفارمین ۱۰ میلی گرم/۵ میلی لیتر | – | – |
مکانیسم اثر داروی ممانتین
داروی ممانتین جزء دسته‌ای از داروها به نام آنتاگونیست‌های گیرنده NMDA است. این دارو با مسدود کردن عملکرد یک ماده طبیعی خاص در مغز (به نام گلوتامات) عمل می‌کند. طبق تحقیقات انجام شده، این ماده با علائم بیماری آلزایمر مرتبط است و مسدود کردن آن می‌تواند تاثیر مثبتی روی کنترل پیشرفت و علائم آلزایمر داشته باشد.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به پزشک
داروی ممانتین یکی از موثرترین و کاربردی‌ترین داروهای حال حاضر برای درمان آلزایمر، مشکلات حافظه، مشکلات خلق‌وخو و گاهی افسردگی در نظر گرفته می‌شود. این دارو اثرات چشمگیر و قابل‌توجهی دارد و کمک می‌کند که این افراد بدون نیاز به کمک دیگران بتوانند کارهای روزانه‌شان را انجام دهند.
زمانی که حس کردید حافظه‌تان به مشکل خورده، خیلی زود هر چیزی را فراموش می‌کنید و علائم جدیدی را تجربه می‌کنید حتما به یک پزشک مراجعه کنید. پزشکان با تجویز داروی ممانتین یا دیگر داروهای مشابه به بهبود وضعیت سلامتی شما کمک می‌کنند.
اما باید احتیاط کنید و ممانتین را دقیقاً طبق تجویز پزشک مصرف کنید. اگر دوز زیادی از این دارو دریافت کردید و علائمی مثل ضعف، غش کردن، عدم تعادل و عدم توانایی برای فهمیدن حرف‌های دیگران را تجربه کردید فورا به پزشک معالجتان یا مراکز درمانی مراجعه نمایید.
قبل از مصرف این دارو حتما با متخصص مغز و اعصاب مشورت کنید تا عوارضی برای شما ایجاد نشود. همچنین می‌توانید از مشاوره دارویی در دکترتو استفاده کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دکتر مغز و اعصاب آنلاین وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!