فهرست مطالب
اعتیاد به موبایل که به آن نوموفوبیا یا ترس از کنار گذاشتن موبایل نیز میگویند معمولا ناشی از استفاده زیاد از اینترنت است و حالتی است که فرد نتواند بدون موبایل زندگی کند. اگرچه دسترسی به موبایل و گوشی هوشمند زندگی را آسانتر کرده اما این راحتی هزینهای دارد. موبایلها طوری طراحی شدهاند که نتوانید آنها را کنار بگذارید و به اعتیاد به موبایل دچار شوید. استفاده بیش از حد از گوشی آن عوارضی مثل مشکلات خواب، افسردگی و کاهش اعتماد به نفس را دارد. اگر استفاده زیاد از گوشی کنترل نشود میتواند به یک مشکل بزرگ تبدیل شود که نیاز به درمان دارد.
اعتیاد به موبایل چیست؟
اعتیاد به موبایل نوعی از اعتیاد رفتاری است و حالتی است که زندگی فرد بدون استفاده از مختل شود. استفاده مفرط از موبایل پیامدهای منفی زیادی دارد. فردی که به موبایل اعتیاد دارد زمانی که از گوشی استفاده نکند علائم ترک اعتیاد را تجربه خواهد کرد نوجوانان و جوانان بیشتر در معرض اعتیاد به موبایل هستند. حدود ۲۰% تا ۳۰% از آنها به موبایل اعتیاد دارند. همچنین افرادی که در سنین پایینتر گوشی خود را دریافت میکنند، احتمال بیشتری دارد که رفتارهای اعتیادی از خود نشان دهند..
نوموفوبیا چیست؟
به ترس از نداشتن دسترسی به موبایل نوموفوبیا (no-mobile-phone phobia) میگویند. نوموفوبیا میتواند برای فرد به شکل پانیک یا اضطراب احساس شود. این ترس آنقدر شدید است که بر زندگی روزمره فرد نیز تاثیر میگذارد. کارشناسان سلامت روان هنوز معیارهای تشخیصی رسمی برای این وضعیت مشخص نکردهاند. اما معتقدند که نوموفوبیا نوعی اعتیاد به موبایل است.
علائم اعتیاد به موبایل و فضای مجازی چیست؟
اگر به موبایل خود بیش از اندازه وابسته هستید و نمیتوانید آن را کنار بگذارید، به احتمال زیاد به آن اعتیاد پیدا کردهاید. علائم استفاده زیاد از گوشی و اعتیاد به موبایل عبارت است از:
- در رابطه با زمان استفاده از این وسیله به دیگران دروغ میگویید.
- مدام به سمت گوشی خود دست دراز میکنید.
- وقت زیادی از روز را صرف استفاده از گوشی میکنید.
- از خواب بیدار میشوید تا بررسی کنید آیا پیام جدیدی دارید یا خیر.
- وقتی از گوشی دور هستید احساسات منفی مانند عصبانیت، ناراحتی یا اضطراب را تجربه میکنید.
- مدت زمانی که شما صرف گوشی خود میکنید بر زندگی حرفهای یا شخصی شما تأثیر میگذارد.
- وقتی سعی میکنید استفاده از گوشی را محدود کنید، در مدت کوتاه مجدد به آن وابسته میشوید.
- به مشکلات و مسائل مهم خود در مدرسه، دانشگاه و محل کار بیتوجهی میکنید و بیجهت با گوشی همراه خود مشغول هستید.
- به علت استفاده از تلفن همراه در هنگام رانندگی، برای شما حوادثی پیش آمدهاست یا در معرض وقوع آن بودهاید.
علت اعتیاد به موبایل چیست؟
یکی از مهمترین علل اعتیاد به موبایل دسترسی آسان به تلفنهای هوشمند، پلتفرمهای شبکه اجتماعی و راحتی آسان در دسترسی به اطلاعات است. یکی دیگر از دلایل اعتیاد به موبایل درگیری با مشکلات روانی مثل استرس، اضطراب، افسردگی یا تنهایی باشد. البته استفاده از موبایل این مشکلات را تشدید خواهند کرد.
چگونه بفهمیم اعتیاد به موبایل داریم؟
اعتیاد به موبایل یکی از عادت های بد روزانه است و اولین قدم برای حل این مشکل تشخیص اعتیاد به موبایل است. اگر هر یک از شرایط زیر را دارید، به احتمال زیاد به موبایل خود معتاد هستید و نمیتوانید بدون آن فعالیتهای روزانهی خود را انجام دهید:
- از عزیزان خود دور شدهاید و نمیتوانید موبایل خود را رها کنید و برای آنها وقت بگذارید.
- احساس میکنید موبایل شما میلرزددر حالیکه در حالت لرزش نیست.
- نمیتوانید به محدودیت زمانبندیهای خود در رابطهبا استفاده از موبایل، پایدار باشید.
- زندگی اجتماعی شما ضعیف شدهاست و دوستان اجتماعی در دنیای واقعی ندارید.
- نیاز به چک کردن مداوم گوشی دارید.
- اگر استفاده از موبایل برای شما ممنوع شود، عصبانی میشوید و پرخاش میکنید.
- از خواب بیدار میشوید تا موبایل خود را چک کنید.
- میترسید موبایل خود را گم کنید یا جای بگذارید.
همچنین تست اعتیاد به تلفن همراه برای ارزیابی میزان وابستگی فرد به تلفن همراه یا گوشی هوشمند طراحی شده است. نسخههای مختلفی از این آزمون وجود دارد. سوالات آن جنبههایی مانند مدت زمان صرف شده با تلفن، دفعات استفاده، مشکل در کنترل استفاده از تلفن، اشتغال ذهنی به تلفن، تأثیر بر عملکرد کار یا مدرسه، تداخل در تعاملات یا فعالیتهای اجتماعی و احساسات را پوشش میدهند.
چگونه اعتیاد به موبایل را ترک کنیم؟
اعتیاد به موبایل همهگیر است، اما روشهای زیادی برای درمان آن وجود دارد. روشهای درمانی مختلفی برای کمک به شناسایی علل زمینهای اعتیاد به موبایل، مقابله با اضطراب و سایر احساسات منفی ناشی از این اعتیاد، و یادگیری چگونگی غلبه بر این اعتیاد وجود دارد. ترک اعتیاد به موبایل شامل ترکیبی از راهبردها و مداخلات کمککننده است:
- تعیین اهداف و محدودیت برای استفاده از تلفن
- تمرین تکنیکهای خود کنترلی
- کاهش تدریجی استفاده از تلفن
- مشورت با متخصص روانشناس
- درمان روان – شناختی
- گروه درمانی
- گروه حمایتی
- سایکوتراپی
- مصاحبههای انگیزشی
- دارو درمانی
میزان استفاده و روش دوری از وابستگی شدید به تلفن همراه برای هر فردی متفاوت است. اگر قصد دوری از این حالت را دارید، بهتر است پایدار و صبور باشید و در صورت نیاز از خانواده، دوستان یا متخصصان روانشناسی کمک بگیرید.
درمان اعتیاد به تلفن برای کودکان
درمان اعتیاد به موبایل در کودکان به زمان و برنامه ثابتی نیاز دارد و مشارکت والدین را میطلبد. اولین اصل این است که سعی کنید برای کودکان خود الگوی خوبی در استفاده از موبایل و تکنولوژی باشید. چند راهکار دیگر برای درمان اعتیاد یا وابستگی به تلفن همراه در کودکان شامل تعیین محدودیتهای زمانی، در نظر گرفتن فعالیتهای جایگزین، افزایش مهارتهای سواد دیجیتال و استفاده از ابزارهای کنترل در صورت نیاز است.
روشهای درمانی وابستگی به تلفن همراه | توضیحات |
---|---|
تعیین حد و مرز و محدودیتهای زمانی | محدودیتهای زمانی خاصی را برای استفاده از تلفن همراه توسط کودکان یا بهبود اعتیاد کودک به تکنولوژی تنظیم کنید و آنها را به طور منظم اجرا کنید. |
فعالیتهای جایگزین را ایجاد کنید | کودکتان را تشویق کنید تا فعالیتهای مختلفی مانند مسابقه ورزشی، مطالعه کتاب جدید، یا گذراندن وقت با دوستان و خانواده را تجربه کند. |
مهارتهای سواد دیجیتال خود و فرزندتان را گسترش دهید | به کودکان در مورد استفاده مسئولانه و ایمن از اینترنت، از جمله اهمیت حفظ حریم خصوصی، آگاهی از آزار و اذیت سایبری و استفاده سالم از فضای مجازی را آموزش دهید. |
در صورت لزوم، از ابزارهای کنترل والدین استفاده کنید | برای کودکان زیر ۵ سال، از ویژگیهای کنترل والدین در دستگاهها و تلفن همراه برای محدود کردن دسترسی به برنامه یا سایتهای خطرناک استفاده کنید. |
عوارض اعتیاد به موبایل چیست؟
مطالعات نشان میدهند که اثرات منفی اعتیاد به تلفن همراه بر بدن بسیار است. در ادامه به بخشی از عوارض اعتیاد به گوشی اشاره کردهایم:
- اختلال خواب (به خصوص بی خوابی)
- استرس و اضطراب
- از بین رفتن خلاقیت
- شدتپیدا کردن ADD
- تنهایی
- عدم امنیت
- ارتباطات مختل شده
- کاهش عملکرد تحصیلی یا کاری
- اختلالات روانشناختی
- کاهش بهرهوری و تمرکز به دلیل حواسپرتی ناشی از استفاده از تلفن
- مدیریت زمان ضعیف و مشکل در انجام به موقع وظایف
- کمتحرکی و عدم تحرک بدنی به دلیل استفاده زیاد از موبایل
- خستگی چشم و مشکلات بینایی ناشی از استفاده طولانی مدت از صفحه نمایش
- مشکلات اسکلتی عضلانی ناشی از قوز کردن طولانی مدت
- کاهش همدلی و ارتباط عاطفی با دیگران.
عوارض استفاده زیاد از گوشی برای مغز
برخی شواهد نشان میدهند که اعتیاد به موبایل میتواند تغییرات شیمیایی در مغز ایجاد کند. افرادی که به اعتیاد به موبایل، اینترنت و گوشیهای هوشمند مبتلا هستند، نسبت به گروه کنترل، عدم تعادلهایی در شیمی مغز داشتند. این تغییرات ممکن است توضیح دهند که چرا برخی افراد به راحتی دچار اعتیاد به فناوری میشوند و چرا برخی دیگر نمیتوانند بدون گوشی خود زندگی کنند.
همچنین استفاده بیش از حد از گوشی میتواند ظرفیت شناختی . عملکرد مغز را کاهش دهد. مطالعاتی نشاند دادهاند که خواندن مطالب روی گوشیهای هوشمند باعث کاهش درک مطلب میشود و افراد مطالب را کمتر از مطالب چاپی درک میکنند. همچنین استفاده از گوشی در هنگام شب میتواند باعث اختلال در خواب شود، زیرا نور آبی ازصفحهنمایش گوشی باعث کاهش ملاتونین، هورمونی که موجب خوابآلودگی میشود، میشود. این اختلالات خواب میتواند به مشکلاتی چون تغییرات خلقی، استرس، اضطراب و افسردگی منجر شود.
همچنین استفاده زیاد از گوشی و وابستگی زیاد به گوشی برای یافتن اطلاعات باعث نوعی تنبلی ذهنی خواهد شد. زیرا افراد به جای فکر و یادگیری، برای یافتن پاسخها به راحتی به گوشیهای خود مراجعه میکنند. این کار باعث اختلال در تفکر تحلیلی و منطقی میشود و حتی ممکن است به کاهش تواناییهای ذهنی کمک کند.
عوارض استفاده زیاد از گوشی برای کودکان
طبق تحقیقات سال ۲۰۱۹، استفاده زیاد از گوشی در کودکان و نوجوانان میتواند تأثیرات منفی مختلفی بر سلامت آنها داشته باشد. این تأثیرات ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- مشکلات در یادگیری در مهارتهای اجتماعی
- افت تحصیلی
- اختلالات خواب
- تاثیرات بد روی سلامت عاطفی و روانی
- افزایش خطر آزار و اذیت آنلاین و خطرات اینترنتی.
متن انگلیسی:
به نقل از verywellhealth
Since children in their teen years are most at risk, you could hold off on buying them a phone until it is absolutely necessary.
ترجمهی فارسی:
از آنجا که نوجوانان در سنین بلوغ بیشترین خطر را دارند، میتوانید خرید گوشی برای آنها را تا زمانی که کاملاً ضروری نشود، به تعویق بیندازید.
عوارض استفاده زیاد از گوشی برای چشم
استفاده زیاد از صفحهنمایش گوشیها میتواند باعث خستگی چشم دیجیتال (digital eye strain) شود. این شرایط نوعی سندرم بینایی کامپیوتری است کهناشی از تمرکز زیاد چشم بر روی صفحهنمایشهای دیجیتال است. علائم خستگی چشم دیجیتال شامل موارد زیر است:
- خستگی چشم
- خشکی چشم
- درد چشم
- سردرد
- تاری دید
- دوبینی
- افزایش پلک زدن
- نزدیکبین شدن
- تحریک چشم.
استفاده زیاد از گوشی در بارداری چه عوارضی دارد؟
استفاده بیش از حد از گوشیهای موبایل میتواند در دوران بارداری خطراتی برای سلامت مادر و جنین داشته باشد. پزشکان به زنان باردار توصیه میکنند که در طول نه ماه بارداری، تا حد ممکن در معرض تابش پرتوهای موبایل قرار نگیرند تا خطر نوزاد با نقص کاهش یابد. اگر تابش اشعه موبایل، به ویژه در هفتههای اولیه بارداری، بین هفته ۲ تا ۱۸ بیشتر از حد نرمال باشد میتواند به جنین در حال رشد آسیب بزند. کاهش تراکم استخوان، مشکلات رفتاری و اختلال در رشد مغز ممکن است از عوارض اعتیاد به موبایل در بارداری باشد
پیشگیری از اعتیاد به موبایل
میتوان از ابتلا به اعتیاد به موبایل تا حدی پیشگیری کرد. یکی از مهمترین ویژگیهای گوشیهای هوشمند، نحوهی طراحی آنها است و به نوعی ساختهشده تا شما را وابسته کند. بنابراین شما باید استفاده از این گوشیها را مدیریت کنید تا برای شما مشکلی پیش نیاید و به اعتیاد به آنها دچار نشوید. در ادامه چند روش را معرفی کردهایم:
- سعی کنید بیشتر با دوستان خود به طور حضوری وقت بگذرانید تا به صورت مجازی.
- استفاده از موبایل را محدود کنید.
- از اپلیکیشن ترک اعتیاد به موبایل کمک بگیرید. (نرم افزار ترک اعتیاد به موبایل)
- اگر وقت خالی دارید، آن را در فضای مجازی هدر ندهید و سعی کنید که فعالیتی فیزیکی برای خود در نظر بگیرید.
- برای خود جریمه یا تشویق در نظر بگیرید.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
اگرچه اعتیاد به موبایل یک اختلال رسمی نیست، اما استفاده زیاد از گوشی شباهتهای زیادی با اعتیاد رفتاری دارد. فردی که به گوشی موبایل اعتیاد دارد، نمیتواند از گوشی دور باشد و ممکن است علاقه خود را به چیزهایی که قبلاً از آنها لذت میبرد از دست بدهد. ناراحتی و خشم هنگام عدم دسترسی به گوشی و عدم توانایی در کنار گذاشتن گوشی برای مدت طولانی از علائم اعتیاد به موبایل است. روشهای متعددی برای اعتیاد به موبایل وجود دارد. یکی از روشهای درمان اعتیاد به گوشی مشاوره با روانپزشک و روانشناس است. اگر شما یا اطرافیانتان با مشکل استفاده زیاد از گوشی دست و پنجه نرم میکنید، بهتر است به روانشناس مراجعه کنید.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
این روش ها به درمان این مشکل کمکی نمیکنه ، نوع نگاه به مسئله به نظرم اشتباهه. معمولا رفتار های افراطی دلیل های روانی دارند و برای کمتر کردن تکرار رفتار اول به اون دلیل روانی باید پرداخت ، مثلا افسردگی و اضطراب یا وسواس که روش های درمان بیرونی روی فرد جواب نمیدن و به مسئله باید از جنبه های دیگه پرداخته شود.
سلام
بله
موافقم که نگاه به اعتیاد به موبایل باید به طور جامعتری انجام شود. این نوع رفتارهای افراطی معمولاً به دلایل روانی و عاطفی عمیقتری مرتبط هستند، مانند افسردگی، اضطراب، یا وسواس که باعث میشوند فرد برای فرار از احساسات ناخوشایند یا اضطرابهای درونی خود، به گوشی موبایل پناه ببرد. در این شرایط، درمان صرفاً با روشهای بیرونی مانند محدود کردن استفاده از موبایل یا تعیین زمانهای خاص برای استفاده، ممکن است موقتی باشد و به طور کامل مشکل را حل نکند.
کسی موبایل رو درست کرد باید
بگم:یک تروریسم هستش
موبایل یک ابزار خوبی برای در ارتباط بودن هستش.ولی چشم رو میسوزونه