علل مسمومیت غذایی چیست و چه راه های درمانی دارد؟

مسمومیت غذایی یکی از علل اصلی گاستروانتریت است. علائم مسمومیت غذایی که اغلب شامل تهوع، استفراغ، اسهال و یا دل درد است، ممکن است در عرض چند ساعت بعد از خوردن غذای آلوده شروع شود. در اکثر موارد مسمومیت غذایی خفیف است و بدون درمان برطرف‌ می‌شود، اما اگر علائم بعد از چند روز از بین نرود و یا در صورت وجود تب، خون در مدفوع (خونریزی مقعدی) و بروز علائم کم آبی بدن، باید به دکتر مراجعه کرد. درمان مسمومیت غذایی بر هیدراته نگه داشتن و حفظ آب بدن فرد مبتلا متمرکز است.

با مشاهده علائم مسمومیت، به دکتر گوارش، داخلی یا پزشک عمومی مراجعه کنید. جهت دریافت نوبت حضوری و مشاوره آنلاین با متخصصان، می‌توانید از سایت دکترتو اقدام کنید. در ادامه این مقاله همراه ما باشید که به‌طور کامل مسموم‌شدن غذایی را بررسی خواهیم کرد.

مسمومیت غذایی چیست؟

مسمومیت غذایی، بیماری منتقله از راه مواد غذایی آلوده است. ارگانیسم‌های عفونی از جمله باکتری‌ها، ویروس‌ها، انگل‌ها و یا سموم آن‌ها شایع ترین علل مسمومیت غذایی‌ می‌باشند. ارگانیسم‌های عفونی یا سموم آن‌ها‌ می‌توانند مواد غذایی را در هر مرحله از پردازش یا تولید آلوده کنند. گاستروانتریت که تحت عنوان ورم معده یا آنفولانزای معده نیز شناخته‌ می‌شود، به معنای التهاب پوشش روده، به ویژه در معده و روده و بروز علت معده درد شدید و ناگهانی است.

در کشورهای در حال توسعه که با بیماری‌های عفونی که مسبب اسهال هستند، دست و پنجه نرم‌ می‌کنند، هزاران نفر به دلیل از دست دادن آب بدن‌ می‌میرند. طبق آمار مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، سالانه حدود ۴۸ میلیون نفر به بیماری‌های مرتبط با غذا مبتلا‌ می‌شوند و ۱۲۸ هزار نفر در بیمارستان بستری‌ می‌شوند و ۳ هزار مرگ و میر رخ‌ می‌دهد. پیشگیری، کلیدی ترین نکته در مسمومیت غذایی است و به نظافت محیط آماده سازی مواد غذایی، شستشوی دست‌ها و پختن کامل مواد غذایی بستگی دارد.

علائم و نشانه‌ های مسمومیت غذایی چه هستند؟

جدی‌ترین عارضه‌ مسمومیت غذایی و گاستروانتریت، کمبود آب بدن در اثر اسهال و استفراغ، به ویژه در افراد آسیب پذیر مانند جوانان و سالمندان است. در نوزادان علاوه بر موارد فوق، نشانه‌های کاهش آب بدن شامل کاهش تون عضلانی، فرو رفتن ملاج (فونتانل) و کاهش شیر خوردن و مکیدن است.

علائم مسمومیت غذایی با توجه به عامل آلوده کننده و عضو آلوده شده متفاوت است. علائم و نشانه‌ها ممکن است در عرض چند ساعت، چند روز یا حتی چند هفته پس از خوردن غذای آلوده شروع شوند، دوره‌ کمون، بسته به پاتوژن‌ می‌تواند بسیار طولانی باشد. مسمومیت‌های غذایی‌ می‌توانند چند ساعت تا چند روز طول بکشند و باعث بروز یک یا چند نشانه‌ زیر‌ می‌شوند:

• حالت تهوع
• کاهش عرق در زیر بغل و کشاله‌ ران
• خشکی دهان
• گود افتادن چشم‌ها
• استفراغ: استفراغ یک علامت شایع در مسمومیت غذایی است.
• علت اسهال طولانی مدت آبکی یا خونی: اسهال معمولا چند روز به طول‌ می‌انجامد، اما بسته به ارگانیسم، ممکن است طولانی تر باشد.
• درد شکم
• خشکی و چروک شدن پوست
• نفخ و گاز معده
• علاوه بر علائم کلاسیک بالا، مسمومیت غذایی و گاستروانتریت‌ می‌توانند باعث از دست دادن اشتها و تب و لرز نیز شوند.

مسمومیت غذایی و استفراغ خونی

مسمومیت غذایی و حالت تهوع و استفراغ با خون هرگز طبیعی نیست. اما اگر مقدار کمی باشد ممکن است دلیل خوش‌خیم تری را نشان دهد. بهترین راه این است برای بررسی علت حالت تهوع و خون بالا اوردن مداوم یا کوتاه، به دکتر گوارش مراجعه کنید.

با مشاهده علائم بیماری مسمومیت غذایی، در چه صورت به دکتر مراجعه کنیم؟

در صورت تجربه‌ی هریک از علایم یا نشانه‌های زیر، به دکتر گوارش مراجعه کنید:

• دوره‌های مکرر استفراغ و عدم توانایی در حفظ مایعات
• استفراغ خونی و مدفوع سیاه یا خون در مدفوع
• اسهالی که بیش از سه روز در بزرگسالان و بیش از یک روز در کودکان طول بکشد.
• درد شدید یا گرفتگی شکمی شدید
• دمای بدن (دمای دهانی) بیش از ۱۰۰.۴ درجه‌ی فارنهایت یا ۳۸ درجه‌ی سانتیگراد.
• بروز علائم کم آبی بدن مانند تشنگی بیش از حد، خشکی دهان، کم ادراری و یا قطع ادرار، ضعف شدید، سرگیجه و یا سبکی سر.
• علائم عصبی مانند تاری دید، ضعف عضلانی و گزگز در بازوها
• اسهال یا بیماری شبه آنفولانزایی در زنان باردار
• یرقان (زرد شدن پوست): می‌تواند نشانه‌ای از هپاتیت A باشد.
• بوتولیسم، نوعی نادر اما شدید مسمومیت غذایی باکتریایی است که علائمی مانند لکنت زبان، تاری دید، ضعف عضلانی، بلع سخت، خشکی دهان، فلج عضلات از سمت سر به طرف پایین بدن و استفراغ را ایجاد‌ می‌کند، در صورت مشاهده علائم بوتولیسم سریعا به مراکز درمانی مراجعه کنید.

بعد از خوردن غذا دچار اسهال و دل درد شدید شدی؟

همین حالا از پزشک کمک بگیر.

مشاوره آنلاین متخصص گوارشدکتر گوارش و کبد

عوامل موثر در ابتلا به مسمومیت غذایی چیست؟ (علت مسمومیت غذایی)

علل مسمومیت غذایی چیست؟ احتمال بروز بیماری پس از خوردن غذای آلوده بستگی به ارگانیسم، میزان قرار گرفتن در معرض عوامل، سن و میزان سلامتی فرد بستگی دارد. گروه‌هایی که در معرض خطر بیشتری قرار دارند شامل موارد زیر‌ است:

• افراد مسن: با افزایش سن، میزان موثر بودن، توانایی و سرعت پاسخ سیستم ایمنی بدن به ارگانیسم‌های عفونی نسبت به زمان جوانی کاهش‌ می‌یابد.
• زنان باردار: در طول بارداری تغییرات متابولیکی و گردش خون ممکن است خطر مسمومیت غذایی را افزایش دهد، همچنین واکنش به مسمومیت غذایی در دوران بارداری شدیدتر‌ می‌باشد. ندرتا ممکن است جنین نیز بیمار شود.
• نوزادان و کودکان خردسال: سیستم ایمنی بدن آن‌ها به طور کامل توسعه نیافته است و به همین دلیل در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به مسمومیت غذایی هستند.
• افراد مبتلا به بیماری‌های مزمن: داشتن بیماری مزمن مانند دیابت، بیماری کبد، ایدز، شیمی درمانی یا پرتودرمانی برای سرطان، پاسخ ایمنی بدن را کاهش‌ می‌دهد.

چگونه مسمومیت غذایی تشخیص داده می‌ شود؟

تشخیص گاستروانتریت بر اساس علائم، آسان است. مسمومیت غذایی اغلب بر اساس یک تاریخچه‌ پزشکی دقیق در مورد علائم و غذاهای خاصی که خورده‌اید و معاینه‌ی بالینی تشخیص داده‌ می‌شود. به عنوان مثال، اگر بیمار دچار ضعف و بی‌حسی پاها شده، سوالاتی در مورد مصرف مواد غذایی کنسروی پرسیده خواهد شد. سابقه‌ سفر به خارج از کشور و یا اتراق در نزدیکی رودخانه و دریاچه و آشامیدن آب آلوده، به تشخیص کمک‌ می‌کند.

بسته به علائم و تاریخچه‌ی پزشکی، دکتر ممکن است آزمایش‌های تشخیصی مثل آزمایش خون، آزمایش کشت مدفوع و بررسی انگل را برای شناسایی علت و تایید تشخیص انجام دهد. کشت مدفوع در موارد عفونت‌های ناشی از سالمونلا، شیگلا و کمپیلوباکتر‌ می‌تواند مفید باشد.

آزمایش‌های ایمونولوژیک (مثلا تشخیص سم شیگا)، آزمایش مولکولی به نام واکنش زنجیره‌ای پلیمراز (PCR) و آزمایش تشخیص پریون در نمونه‌های بافتی، از دیگر آزمایش‌هایی هستند که ممکن است در تشخیص استفاده شوند. در برخی موارد، علت مسمومیت غذایی را نمی‌توان مشخص کرد.

روش مدیریت و درمان مسمومیت غذایی چیست؟

درمان مسمومیت غذایی معمولا به منبع بیماری و شدت علائم بستگی دارد. در اکثر موارد، بدون درمان در عرض چند روز بیماری بهبود‌ می‌یابد، هر چند برخی از انواع مسمومیت غذایی ممکن است طولانی‌تر شوند. درمان مسمومیت غذایی شامل موارد زیر‌ است:

• جایگزینی مایعات از دست رفته: مایعات و الکترولیت‌ها و مواد معدنی مانند سدیم، پتاسیم و کلسیم که مسئول حفظ تعادل مایعات در بدن هستند و به دلیل اسهال از دست رفته‌اند نیاز به جایگزینی دارند. برخی از کودکان و بزرگسالان مبتلا به اسهال و استفراغ مداوم ممکن است نیاز به بستری در بیمارستان و جایگزینی وریدی مایعات و الکترولیت‌های از دست‌رفته برای پیشگیری یا درمان کم‌آبی داشته باشند.
• مصرف آنتی‌بیوتیک: در موارد خاصی از مسمومیت غذایی یا شدید بودن علائم، پزشک ممکن است آنتی‌بیوتیک تجویز کند. مسمومیت غذایی ناشی از لیستریا باید در طول بستری، با آنتی‌بیوتیک داخل وریدی درمان شود. هرچه درمان زودتر آغاز شود، پاسخ به درمان بهتر است. در دوران بارداری، درمان سریع آنتی‌بیوتیک ممکن است به جلوگیری از انتقال عفونت به نوزاد کمک کند. آنتی بیوتیک به درمان مسمومیت غذایی ناشی از ویروس کمکی نمی‌کند و در انواع خاصی از مسمومیت غذایی ویروسی یا باکتریایی، بیماری را بدتر‌ می‌کند.
• کنترل تهوع و استفراغ: برای درمان بزرگسالان مبتلا به اسهال که تب و اسهال خونی ندارند، از لوپرامید (Imodium A-D) و یا بیسموت (Pepto-Bismol) می‌توان استفاده کرد. داروهایی برای کمک به کنترل تهوع و استفراغ نیز تجویز‌ می‌شوند.

بهترین آنتی بیوتیک برای مسمومیت غذایی چیست؟

پزشکان ممکن است آنتی بیوتیکی مانند ریفاکسیمین (Xifaxan) یا ریفامایسین (Aemcolo) و داروی دمیترون را برای درمان بزرگسالان مبتلا به علائم اسهال و افرادی که تب یا خون در مدفوع ندارند و به سویه‌های خاصی از باکتری اشرشیا کلای Escherichia coli link (E. coli) مبتلا هستند، تجویز کنند.

برای درمان استفراغ در مسمومیت غذایی با پزشک مشورت کن.

دکتر تهوع و استفراغ

درمان مسمومیت غذایی در خانه

مسمومیت غذایی طی ۴۸ ساعت بدون درمان برطرف‌ می‌شود. حفظ مایعات بدن کلید درمان است. فرد‌ می‌تواند مقدار قابل توجهی مایعات را از طریق اسهال و استفراغ از دست بدهد و این مایعات باید از طریق نوشیدن مقدار زیادی آب یا یک محلول الکترولیتی مناسب جایگزین شوند.

افرادی که دچار نشانه‌های کم آبی بدن از جمله کاهش ادرار، سرگیجه و یا خشکی غشاهای مخاطی‌ می‌شوند، به خصوص کودکان، جوانان و افراد مسن، باید به پزشک مراجعه کنند. عوارض جانبی اسهال و استفراغ در کودکان‌ می‌تواند جدی باشد. برای کمک به جلوگیری از کمبود آب و رفع مسمومیت غذایی در منزل موارد زیر را امتحان کنید:

• اجازه دهید معده تسکین یابد: چند ساعت خوردن و نوشیدن را متوقف کنید.
• شروع دوباره‌ غذا خوردن: به تدریج با غذاهای شیرین، سبک و کم چرب که آسان هضم‌ می‌شوند مانند نوشابه، نان تست، ژلاتین، موز و برنج شروع به خوردن کنید. اگر حالت تهوع دارید نخورید.
• رعایت غذایی: تا زمانی که حالتان بهتر شود از بعضی غذاها مانند محصولات لبنی، کافئین، الکل، نیکوتین و غذاهای چرب یا پرچاشنی اجتناب کنید.
• ۴. از مصرف داروهایی که اسهال را قطع‌ می‌کنند خودداری کنید: زیرا اسهال کمک‌ می‌کند تا هر چیزی که باعث بیماری شده از طریق جریان اسهال از بدن خارج شود.
• استراحت کنید: بیماری و کم آبی بدن‌ می‌تواند شما را تضعیف و خسته کند.

متن انگلیسی: «People with compromised immune systems or other risk factors need to stay particularly vigilant.»
ترجمه فارسی: «افرادی که دارای سیستم ایمنی ضعیف یا سایر عوامل خطر هستند، باید مراقب باشند.»

به نقل از سایت piedmont

مصرف چه غذاهایی در زمان مسمومیت غذایی مناسب هستند؟ (برای مسمومیت غذایی چی بخوریم؟)

برای درمان علائم بعد از مسموم شدن غذایی چه بخوریم و بنوشیم؟ موارد زیر به بهبود شما کمک می‌کنند:

• موز
• غلات
• سفیده تخم مرغ
• عسل
• بلغور جو دوسر
• سیب زمینی و ترکیبات آن مانند پوره سیب زمینی
• برنج

درمان مسمومیت غذایی با عسل

یکی از مهم‌ترین فواید عسل این است که به درمان بسیاری از بیماری‌های بدن کمک می‌کند و هرگز فاسد نمی‌شود! می‌توانید برای درمان علائم خود از مخلوط عسل با زنجبیل همراه با آب گرم استفاده کنید. جینجرول، یک ترکیب ضدمیکروبی موجود در زنجبیل است که برای هضم غذا مفید است و جذب مواد مغذی ضروری را بهبود می‌بخشد. از عسل برای تسریع روند بهبودی استفاده می‌شود.

روش‌ های درمان مسمومیت با شیر

در بیشتر موارد، علائم ناشی از نوشیدن شیر فاسد ظرف ۱۲ تا ۲۴ ساعت برطرف می‌شود. نکته کلیدی این است که با خوردن مقدار کمی مایع حاوی قند یا الکترولیت، مانند بستنی و آبمیوه، از کم آبی بدن جلوگیری کنید.

چه زمانی برای درمان مسمومیت غذایی به دکتر مراجعه کنیم؟

در حالی که همیشه هنگام مسمومیت غذایی نیازی به مراجعه به یک مرکز مراقبت فوری نیست، علائم خاصی می‌تواند خطرناک و ضروری باشد. هنگامی که خون در مدفوع وجود دارد، زمانی که اسهال بیش از سه روز طول می‌کشد یا زمانی که بیش از دو روز استفراغ می‌کنید، مراجعه به دکتر گوارش یا پزشک عمومی ضروری است. دکترتو فقط یک تماس تلفنی با شما فاصله دارد. برای دریافت خدمات مشاوره تلفنی و دریافت نوبت حضوری می‌توانید همین الان از طریق سایت اقدام کنید.

انواع مسمومیت غذایی چیست؟

علل شایع مسمومیت غذایی چیست؟ دلایل زیادی برای مسمومیت غذایی وجود دارد. یکی از طبقه بندی‌ها بر اساس زمان شروع علائم پس از مصرف ماده‌ی غذایی آلوده است که به عنوان دوره‌ی کمون یا دوره‌ی انکوباسیون شناخته‌ می‌شود. این نوع طبقه بندی را در زیر بررسی خواهیم کرد:

۱. دوره‌ کمون کوتاه، کمتر از ۱۶ تا ۲۴ ساعت

مسمومیت با ماهی Scrombroid (گروهی از ماهی‌ها که ماهی تون نیز جزو این دسته‌ می‌باشد)، که در نگهداری یا پخت آن مشکلی وجود داشته است. فرد در عرض ۱ تا ۲ ساعت پس از غذا خوردن دچار گرگرفتگی، تنگی نفس و اشکال در بلع خواهد شد.

مسمومیت با ماهی‌هایی مانند کپور، سرخو و نیزه ماهی که مسمومیت سیگواترا نامیده‌ می‌شود، علائمی مانند اسهال، استفراغ، درد عضلانی و مشکلات عصبی شامل سردرد، بی حسی و سوزن سوزن شدن، توهم و مشکل در تعادل (عدم تعادل) را ایجاد‌ می‌کند. مصرف خوراکی برخی قارچ‌ها‌ می‌تواند علایم اولیه مانند استفراغ و اسهال ایجاد کند. خوردن قارچ آمانیتا‌ می‌توانید باعث نارسایی کبد و کلیه شده و درنهایت منجر به مرگ شود.

علل باکتریایی

انواع باکتری‌های زیر که در جدول به آن‌ها اشاره کردیم می‌توانند دلیل بروز این اتفاق باشند:

باکتری عامل مسمومیت غذایی	علائم آن
باکتری استافیلوکوکوس اورئوس	به علت سمی که قبل از مصرف غذا در آن تشکیل شده رخ‌ می‌دهد. این سم در عرض ۱ تا ۶ ساعت پس از خوردن غذای آلوده باعث ایجاد استفراغ‌ می‌شود.
باسیلوس سرئوس	به علت خوردن برنج خام که کاملا پخته نشده، به وجود‌ می‌آید.
باکتری کلستریدیوم پرفرنژنس	در گوشت پخته شده‌ای که در محیطی گرم ذخیره شده بوده، ممکن است اسپور تولید کند و در عرض ۸ تا ۱۲ ساعت، باعث اسهال شدید شود.

۲. دوره‌ کمون متوسط، بین ۱ تا ۳ روز

اسهال به علت عفونت روده‌ی کوچک ممکن است خونی نباشد، اما عفونت‌ می‌تواند هم زمان روده‌ی کوچک و روده‌ی بزرگ را درگیر کند. عفونت روده‌ی بزرگ یا کولون‌ می‌تواند اسهال خونی و مخاطی همراه با درد شکمی را ایجاد کند:

• کمپیلوباکتر: عامل شماره‌ی یک بیماری‌های منتقله از راه غذا در ایالات متحده است.
• گونه‌های شیگلا: باعث آلودگی آب و غذا شده و اسهال خونی (اسهال شدید، اغلب حاوی مخاط و خون) ایجاد‌ می‌کنند.
• سالمونلا: اغلب به علت خام بودن یا پخت ناکامل مرغ و تخم مرغ اتفاق‌ می‌افتد. در افراد مبتلا به ضعف سیستم ایمنی از جمله سالمندان، عفونت سالمونلایی‌ می‌تواند وارد جریان خون شود و باعث عوارض خطرناکی شود.
• ویبریو پاراهمولیتیکوس: می‌تواند سخت پوستان آب شور را آلوده کرده و باعث اسهال آبکی شود.
• باکتری اشریشیاکلای انتروتوکسوژنیک (Enterotoxigenic E. coli، به طور مخفف ETEC ): شایع ترین علت اسهال مسافران یا اسهال مسافرتی است.
• ویبریوکلرا: اغلب به علت نوشیدن آب آلوده منتقل‌ می‌شود و باعث اسهال آبکی حجیم‌ می‌شود که اسهال آب برنجی نام دارد، ولی تب و اسهال خونی ایجاد نمی کند.
• برخی ویروس‌ها: ویروس‌هایی مانند نورواک، روتا ویروس و آدنویروس تمایل دارند علائم دیگر عفونت مانند تب، لرز، سردرد و استفراغ را ایجاد کنند.
• بوتولیسم: بیماری ناشی از سم باکتری کلستریدیوم بوتولینوم است و علائمی شامل تب، استفراغ، اسهال خفیف، بی حسی و ضعف منجر به فلجی را ایجاد‌ می‌کند.

۳. دوره‌ کمون طولانی، ۳ تا ۵ روز

باکتری اشریشیاکلای هموراژیک یا خون ریزی دهنده ( Enterohemorrhagic E. coli، به طور مخفف EHEC): با ایجاد التهاب در کولون باعث مدفوع خونی‌ می‌شود. در برخی از کودکان، حدود یک هفته پس از عفونت، بیماری‌ می‌تواند به سمت سندرم همولیتیک اورمیک (HUS) پیشرفت کند.

در افراد مسن خطر پورپورای ترومبوتیک ترومبوسیتوپنیک (TTP) وجود دارد. توکسین از باکتری به جریان خون وارد‌ می‌شود و باعث همولیز و مرگ سلول‌های قرمز خون‌ می‌شود. علاوه بر این، سموم باعث نارسایی کلیه و اورمی نیز‌ می‌شوند. یرسینیا انتروکولیتیکا نیز باعث التهاب غدد لنفاوی در دیواره‌ی شکم‌ می‌شود و‌ می‌تواند علائم آپاندیسیت را تقلید کند.

۴. دوره‌ کمون بسیار طولانی، بیش از یک ماه

یکی از مهم‌ترین علل، باکتری ژیاردیا است که با آشامیدن آب آلوده‌ دریاچه‌ها یا رودخانه‌هایی که توسط ماکیان، موش یا گوسفندان آلوده شده باشد، منتقل‌ می‌شود. ژیاردیا همچنین‌ می‌تواند از فردی به فرد دیگر در طی تماس‌ها و مراقبت‌های روزانه منتقل شود. سایر موارد عبارت‌اند از:

• آمیبیازیس: در آب آشامیدنی آلوده در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری وجود دارد،‌ می‌تواند از فردی به فرد دیگر منتقل شود.
• تریشین یا کرم گوشت خوک: با خوردن گوشت خوک خام علائمی مانند تب، مشکلات گوارشی، درد عضلانی، تورم صورت و خونریزی در اطراف چشم و زیر ناخن ایجاد‌ می‌کند.
• سیستی سرکوسیس: از طریق خوردن تخم کرم نواری گوشت خوک که در آب آلوده وجود دارد، منتقل‌ می‌شود. این عفونت‌ می‌تواند به مغز نیز نفوذ کند (Neurocysticercosis) و باعث تشنج شود.
• سیکلوسپورا: انگل تک سلولی است که از طریق خوردن غذا و آب آشامیدنی آلوده منتقل‌ می‌شود و باعث حرکات شدید روده‌ می‌شود. عفونت سیکلوسپورا معمولا انتقال فرد به فرد ندارد.
• لیستریا: معمولا پس از خوردن غذاهای آلوده به باکتری لیستریا مانند شیر غیرپاستوریزه و خام، پنیر غیرپاستوریزه و گوشت فرآوری شده و مرغ، اتفاق‌ می‌افتد.
• بروسلوز: با خوردن شیر خام و پنیر پاستوریزه نشده که از شیر بز آلوده به بروسلا تهیه شده، رخ‌ می‌دهد.
• ویروس‌ها: هپاتیت A برخلاف هپاتیت B و C که از طریق خون آلوده منتقل‌ می‌شوند، از طریق خوردن مواد غذایی که به درستی پخته نشده اند منتقل‌ می‌شود.
• تک یاخته‌ها: توکسوپلاسموز معمولا از طریق مدفوع گربه‌ آلوده به انگل توکسوپلاسما به انسان منتقل‌ می‌شود، بیشتر موارد بیماری بدون علامت است.
• پریون: انسفالوپاتی اسفنجی شکل گاوی (بیماری جنون گاوی) به علت خوردن محصولات حاوی پریون (مواد قابل انتقالی که موجب شکل گیری غیر طبیعی پروتئین مغزی‌ می‌شوند) که از گاوهای آلوده به دست آمده‌اند، ایجاد‌ می‌شود که مغز را آلوده‌ می‌کند.

عوارض جانبی و ریسک فاکتورهای ابتلا به مسمومیت غذایی کدامند؟

چه کسانی بیشتر در خطر ابتلا به مسمومیت غذایی هستند؟ در حالی که عوارض مسمومیت غذایی نادر است، اما می‌تواند شدید و در برخی موارد حتی کشنده باشد. کم آبی شدید شایع‌ترین خطر است، اما برخی از انواع خاص عفونت‌ها می‌توانند عوارض خاص دیگری ایجاد کنند. عوامل خطر مسمومیت غذایی چیست؟ برای اطلاع، به موارد زیر دقت کنید:

• سقط جنین و مرده زایی: عفونت لیستریا به ویژه برای نوزادان متولد نشده خطرناک است زیرا این باکتری می‌تواند باعث آسیب عصبی و مرگ شود.
• آسیب کلیه: E. coli می‌تواند منجر به سندرم همولیتیک اورمیک (HUS) و نارسایی کلیه شود.
• آرتریت: باکتری‌های سالمونلا و کمپیلوباکتر می‌توانند باعث آرتریت مزمن و آسیب مفاصل شوند.
• آسیب به سیستم عصبی و مغز: برخی از باکتری‌ها یا ویروس‌ها می‌توانند باعث عفونت مغزی به نام مننژیت شوند. سایرین مانند کمپیلوباکتر نیز منجر به اختلال عصبی به نام سندرم گیلن باره می‌شوند.

مسمومیت غذایی در بارداری

اگر در دوران بارداری دچار مسمومیت غذایی شوید، می‌تواند خطرناک باشد. ایمنی مواد غذایی یک موضوع مهم برای زنان باردار است که در بدترین موارد می‌تواند باعث سقط جنین، مرده‌زایی یا زایمان زودرس شود.

پیشگیری از مسمومیت غذایی (چگونه می‌ توان از مسمومیت غذایی جلوگیری کرد؟)

مسمومیت غذایی برای کودکان، زنان باردار و جنین آنها، افراد مسن و افراد با ضعف سیستم ایمنی تهدید کننده‌ زندگی است. این افراد باید اقدامات احتیاطی بیشتری را با اجتناب از غذاهای زیر انجام دهند:

• گوشت، مرغ و صدف و ماهی خام یا نیم پز
• تخم مرغ خام یا غذاهایی که حاوی تخم مرغ خام هستند مانند سس مایونز، خمیر شیرینی و بستنی خانگی
• جوانه‌ خام مانند یونجه، لوبیا، شبدر و جوانه‌ تربچه
• آب میوه‌های غیر پاستوریزه
• شیر و محصولات لبنی غیر پاستوریزه
• پنیرهای نرم و غیر پاستوریزه
• مغز گوسفند یخ زده و هات داگ خام و دیگر غذاهای خیابانی

موارد زیر را حتما امتحان کنید:

• ظروف و دست‌های خود را قبل و بعد از دست زدن به غذا و پخت، به خوبی با آب گرم و صابون بشویید
• غذاهای خام را از غذاهای آماده جدا کنید
• غذاهایی که به سرعت فاسد‌ می‌شوند را در عرض دو ساعت پس از خرید در یخچال قرار دهید
• مواد غذایی را در دمای محیط یخ زدایی و گرم نکنید
• در صورت استفاده از مایکروفر، آن را روی حالت «یخ زدایی» یا «۵۰ درصد قدرت» تنظیم کنید و پس از یخ زدایی، بلافاصله مواد غذایی را بپزید
• اگر مطمئن نیستید که غذا به درستی ذخیره یا آماده شده، آن را دور بیندازید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر متخصص

مسمومیت غذایی یا بیماری‌های ناشی از مصرف غذای ناسالم ممکن است برای هر کسی که غذای آلوده را می‌بلعد اتفاق بیفتد. اکثر افراد خود به خود بهبود می‌یابند، اما برخی ممکن است به شدت بیمار شوند. اگر باردار هستید، بالای ۶۵ سال سن دارید یا سیستم ایمنی ضعیفی دارید، بیشتر در معرض خطر هستید. کودکان خردسال نیز بیشتر به دلیل کم آبی به این بیماری مبتلا می‌شوند.

بهتر است با بروز علائم ناراحتی یا مواردی مانند تهوع و اسهال خونی، هرچه زودتر به پزشک عمومی یا دکتر گوارش مراجعه کنید. در دکترتو می‌توانید با بهترین پزشکان متخصص گوارش در شهر خود آشنا شوید، از روش مشاوره آنلاین متخصص گوارش استفاده کنید یا برای دریافت نوبت ویزیت حضوری اقدام کنید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!