فهرست مطالب
خلاصه این مطلب را در این پادکست گوش دهید:
ریفامپین یا ریفامپیسین یک آنتی‌بیوتیک (ضد باکتری) است که معمولا برای درمان عفونت‌های باکتریایی سل (TB) و انواع خاصی از مننژیت استفاده میشود. این دارو با جلوگیری از ساخت RNA باکتری، مانع رشد و تولید مثل آنها میشود. ریفامپین معمولا همراه با سایر آنتی‌بیوتیک‌ها برای اطمینان از درمان موثر، جلوگیری از مقاومت دارویی و افزایش نتایج درمانی تجویز میشود. در ادامه این مطلب از مجله سلامت دکترتو همراه ما باشید تا با نحوه مصرف و عوارض جانبی این دارو آشنا شویم. برای دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با بهترین متخصصان نیز می‌توانید از سایت دکترتو نوبت بگیرید.
داروی ریفامپین چیست؟
داروی ریفامپین نوعی آنتی‌بیوتیک است که برای درمان و جلوگیری از سل و دیگر عفونت‌های میکروبی موثر است. همچنین دارو به همراه داروهای دیگر برای درمان عفونت‌های مختلف مانند بیماری مننگوکوک مورد استفاده قرار می‌گیرد. این آنتی‌بیوتیک فقط برای درمان عفونت‌های باکتریایی موثر است و روی عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا تاثیری ندارد.
| شناسنامه دارویی | توضیحات |
|---|---|
| ریفامپین چیست؟ | داروی ریفامپین (Rifampin) یک آنتی‌بیوتیک از دسته داروهای ریفامایسین است که برای درمان عفونت سل و سایر بیماری‌های تنفسی استفاده میشود. البته ممکن است ماه‌ها طول بکشد تا این دارو میکروب سل را از بین ببرد. ریفامپین فقط با نسخه پزشک در دسترس است. |
| نام عمومی دارو | ریفامپین |
| نام تجاری | کِفلکس، Rifadin، Rimactane |
| نوع دارو | آنتی‌بیوتیک |
| فرمول شیمیایی | C43H58N4O12 |
| دسته بندی بارداری | دسته C (هیچ مطالعه کافی و کنترل‌شده‌ای روی زنان باردار وجود ندارد) |
| نیمه عمر | ۱.۵ تا ۵ ساعت |
| دفع دارو | به‌سرعت در صفرا از بین می‌رود و کمتر از ۳۰ درصد آن از ادرار دفع میشود. |
| مکانیسم اثر | ریفامپین با مهار پلیمراز rna وابسته به DNA (RNAP) اثرات ضد میکروبی و ضد باکتری اعمال می‌کند. |
| بهترین شرایط نگهداری | در دمای اتاق، دور از رطوبت و گرما نگهداری شود. |
| نحوه مصرف | معمولا مصرف ۱ عدد کپسول در روز، ۱ ساعت قبل یا ۲ ساعت بعد از غذا |
| اشکال دارویی | کپسول خوراکی، شربت خوراکی، پودر برای تزریق |
| داروهای هم گروه | ایزونیازید-پی ار، آمینوسالیسیلیک اسید، کاپرئومایسین سولفات، سیکلوسرین، اتامبوتول، اتیونامید، ایزونیازید، پیرازینامید، ریفابوتین، ریفاپنتین، ریفامپین+ایزونیازید+اتامبوتول، ریفامپین+ایزونیازید+پیرازینامید+اتامبوتول، ریفامپین+ایزونیازید+پیرازینامید ایزونیازید+ریفامپین |
نحوه مصرف ریفامپین و دوز مصرف آن
بهتر است قرص یا کپسول ریفامپین را با معده خالی و ۱ تا ۲ ساعت قبل از وعده غذایی اصلی همراه با ۱ لیوان آب مصرف کنید. اگر در بلعیدن کپسول دچار مشکل شدید، می‌توانید محتویات کپسول را روی یک قاشق ژله یا مربای خنک بریزید و آن را سریع بخورید:
- استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها زمانی که به آنها نیازی نیست باعث میشود اثربخشی دارو در مواقع نیاز از بین برود.
- از آنجایی که داروهای ضد اسید باعث کاهش اثر ریفامپین می‌شوند، در صورتی که پس از مصرف ریفامپین احساس تهوع داشتید از مصرف این دارو با داروهای ضد اسید خودداری کنید.
- حداقل ۱ ساعت بین مصرف ریفامپین با داروهای دیگر فاصله بیندازید.
- در صورت مصرف شربت ریفامپین قبل از مصرف، شیشه دارو را خوب تکان دهید.
- دوز مصرفی شربت یا قرص ریفامپین را با دقت اندازه‌گیری کنید و سپس آن را مصرف کنید.
- بهتر داروی ریفامپین را در ساعات مشخص بخورید تا میزان دارو در بدنتان ثابت بماند.
| نوع بیماری | دوز مصرف بزرگسالان | دوز مصرف کودکان |
|---|---|---|
| بیماری سل (توبرکلوزیس) | ۱۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یکبار در روز (حداکثر ۶۰۰ میلی‌گرم قرص یا پودر تزریقی روزانه) | ۱۰ تا ۲۰ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن یکبار در روز (حداکثر ۶۰۰ میلی‌گرم قرص یا پودر تزریقی روزانه) |
| مننژیت (مننگوکوک) | ۶۰۰ میلی‌گرم دوبار در روز | کودکان بالای ۱ ماه: ۱۰میلی‌گرم به ازای هر کیلو گرم وزن بدن (حداکثر ۶۰۰ میلی‌گرم) ۲ بار در روز کودکان زیر ۱ ماه: ۵ میلی‌گرم به ازای هر کیلو گرم وزن بده هر ۱۲ ساعت |
با نحوه مصرف داروی ریفامپین به طور کامل آشنایی داری؟
حتما قبل از مصرف مشاوره بگیر!
موارد مصرف ریفامپین: قرص یا کپسول ریفامپین برای چیست؟
کپسول ریفامپین یا ریفامپیسین برای عفونت‌های مختلف باکتریایی به‌خصوص برای درمان بیماری سل فعال تجویز میشود. همچنین این دارو برای جلوگیری از گسترش نیسریا مننژیتیدیس که باعث مننژیت میشود، در افراد بدون علائم که با یک فرد آلوده در تماس بودند موثر است. ریفامپین گاهی اوقات برای سایر عفونت‌های باکتریایی مقاوم در برابر آنتی‌بیوتیک‌های سنتی هم استفاده دارد:
- درمان عفونت‌هایی مثل جذام
- عفونت حاد استافیلوکوکی
- عفونت‌های آتیپیک ناشی از انواع میکوباکتریوم
- پیشگیری از مننژیت باکتریایی مننگوکوکی مقاوم به پنی‌سیلین
- عفونت ناشی از هموفیلوس آنفلوانزا
کپسول ریفامپین ۳۰۰ برای جوش
قرص ریفامپین برای جوش به‌طور خاص کاربرد ندارد. کپسول ریفامپین ۳۰۰ میلی‌گرم نقش مهمی در درمان عفونت‌های باکتریایی دارد و ممکن است برای افراد مبتلا به مشکلات تنفسی مزمن تجویز شود. با این حال این دارو به‌طور مستقیم برای درمان جوش یا آکنه صورت تجویز نمی‌شود. ریفامپین می‌تواند بخشی از یک رژیم آنتی‌بیوتیکی در عفونت‌های حاد باکتریایی باشد که افراد را مستعد عوارض ثانویه مانند جوش می‌کند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت uptodate
The rifamycins include rifampin, rifapentine, and rifabutin. Of these, rifampin is most commonly used, either as first-line therapy (in combination with other agents) for treatment of mycobacterial disease (including tuberculosis) or for select invasive staphylococcal infections.
ترجمه فارسی:
ریفامایسین‌ها شامل ریفامپین، ریفاپنتین و ریفابوتین هستند. از این تعداد، ریفامپین معمولا به‌عنوان درمان اصلی (در ترکیب با سایر داروها) برای بیماری میکوباکتریال (از جمله سل) یا عفونت‌های استافیلوکوک تهاجمی محسوب میشود.
کپسول ریفامپین برای تب مالت
ریفامپیسین ۱۵۰ یا ۳۰۰ گاهی اوقات در ترکیب با سایر آنتی‌بیوتیک‌ها مانند داکسی سایکلین برای درمان تب مالت (بروسلوز مزمن) استفاده میشود. مدت زمان درمان ریفامپین همراه با داکسی سایکلین به طور کلی چندین هفته طول می‌کشد و نیاز به نظارت منظم پزشک دارد.
درد قفسه سینه داری و دچار عفونت ریه شدی؟ همین الان برای درمان بیماری نوبت بگیر.
عوارض قرص ریفامپین
یکی از عوارض رایج قرص ریفامپین، تغییر رنگ مایعات بدن (مانند ادرار، عرق، بزاق یا اشک) به رنگ‌های زرد، نارنجی، قرمز یا قهوه‌ای است. این تغییرات رنگی بی‌ضرر است و بعد از توقف مصرف دارو از بین می‌رود. سایر عوارض جانبی کپسول ریفامپین ۱۵۰ یا ۳۰۰ میلی‌گرمی عبارت است از:
- کاهش فشارخون
- گرگرفتگی
- سردرد و سرگیجه
- خستگی غیر طبیعی
- سوزش سر دل
- اسهال
- خون در ادرار
- اختلال عملکرد کبدی
- اختلال بینایی
- خواب‌آلودگی
اگر هریک از عوارض جانبی نادر و خطرناک زیر را مشاهده کردید حتما به اورژانس مراجعه کنید:
- بیماری شدید روده (کلوستریدیوم دیفیسیل با اسهال شدید)
- ترشحات دهانی و عفونت‌های مخمری جدید (عفونت‌های قارچی دهان و واژن)
- مشاهده لکه‌های سفید در دهان یا تغییر در ترشحات واژن
- اسهال مداوم
- دردهای شکمی غیرعادی
- مدفوع مخاطی یا خونی
موارد احتیاط مصرف ریفامپین
قبل از مصرف داروی ریفامپین اگر به این دارو یا داروی دیگری حساسیت دارید، این موضوع را با پزشک در میان بگذارید:
- داروی ریفامپین ممکن است باعث خواب‌آلودگی و تاری دید شود.
- قرص یا کپسول ریفامپین را همزمان با واکسن‌های باکتریایی مانند واکسن تیفوئید مصرف نکنید.
- قبل از هر گونه جراحی همه‌ی داروهایی که مصرف می‌کنید را با پزشک یا دندانپزشک در میان بگذارید.
- در صورت استفاده از داروی ریفامپین در هفته‌های پایانی بارداری، خطر خونریزی در مادر و جنین افزایش می‌یابد.
- این دارو از طریق شیر مادر منتقل میشود.
- اگر مشکلات کبدی و کلیوی، سوء مصرف الکل، بیماری ایدز یا دیابت دارید، حتما قبل از مصرف قرص ریفامپین سابقه پزشکیتان با دکتر متخصص در میان بگذارید.
ریفامپین و پیشگیری از بارداری
تقریبا بیشتر آنتی‌بیوتیک‌ها روی هورمون‌های کنترل بارداری مانند قرص‌ها، برچسب‌ها و حلقه‌های کنترل بارداری تاثیر می‌گذارند و برخی از این آنتی‌بیوتیک‌ها (مانند ریفامپین و ریفابوتین) تاثیر این محصولات را کاهش می‌دهند و ممکن است باعث بارداری شوند.
اگر از هورمون‌های کنترل‌کننده بارداری استفاده می‌کنید، قبل از مصرف این آنتی‌بیوتیک درباره روش‌های ایمن جلوگیری از بارداری با پزشک متخصص مشورت کنید. همچنین اگر دچار خونریزی شدید با پزشک تماس بگیرید زیرا ممکن است نشان‌دهنده این باشد که قرص‌های جلوگیری از بارداری به‌خوبی عمل نمی‌کنند.
تداخل دارویی ریفامپین
تداخلات دارویی ممکن است عملکرد و تاثیر داروی ریفامپین را تغییر دهد یا باعث افزایش بروز عوارض جانبی آن شود. برخی از داروهایی که عوارض جانبی ریفامپین را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:
- آبماسیکلیب
- آلپلیسیب
- فراورده‌های ترکیبی ضدویروس هپاتیت سی
- آپیکسابان
- اپرمیلاست
- ب.ث.ژ (داخل مثانه‌ای)
- اپرپیتانت
- آسوناپرویر
- بورتزومیب
- آتوواکون
- آواپریتینیب
- بریگاتینیب
- کریزوتینیب
- بتریکسابان
- کپماتینیب
| اشکال دارویی | تداخل دارویی | عوارض جانبی |
|---|---|---|
| کپسول ریفامپین-الحاوی ۳۰۰ میلی‌گرم | آسوناپرویر | کاهش فشارخون |
| کپسول ریفامپین-حکیم ۱۵۰ میلی‌گرم | بورتزومیب | گرگرفتگی |
| قرص ریفامپین-حکیم ۳۰۰ میلی‌گرم | آتوواکون | سردرد و سرگیجه |
| کپسول ریفامپین-الحاوی ۱۵۰ میلی‌گرم | آواپریتینیب | سوزش سر دل |
۴.۹ (۷۰۱ نظر)۴.۸ (۲۷۷ نظر)۴.۹ (۲۵۲ نظر)۴.۶ (۲۵۱ نظر)۴.۸ (۲۰۷ نظر)۴.۷ (۱۹۵ نظر)نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
ریفامپین یا ریفامپیسین همراه با داروهای دیگر برای درمان سل (TB) استفاده میشود. همچنین ممکن است برای بیمارانی که باکتری مننژیت در بینی یا گلو دارند و علائم عفونت را نشان نمی‌دهند تجویز شود. ریفامپین نوعی آنتی‌بیوتیک است که برای از بین‌بردن یا جلوگیری از رشد باکتری‌ها کاربرد دارد. این دارو نمی‌تواند برای عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی یا آنفولانزا موثر باشد. اگر دچار عفونت تنفسی شدید، حتما به فوق تخصص ریه، دکتر متخصص داخلی یا دکتر متخصص عفونی مراجعه کنید. در سایت دکترتو امکان دریافت نوبت ویزیت حضوری یا مشاوره با بهترین پزشکان برای شما قرار گرفته است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
سلام من این دارو رو نزدیک دو هفته هر دوازده ساعت مصرف میکنم و خارش واژن همراه ترشح دارم دکتر هم جواب نمیدن چیکار باید بکنم؟؟
سلام دوست عزیز
این عارضه تغییر ترشحات واژن از عوارض این دارو هست. توصیه میکنم حتما از مشاوره تلفنی پزشک های متخصص ما تو سایت کمک بگیری.
در هر ۲۴ ساعت ۳ تا مصرف بکن برای کمک و نتیجه گیری با فاصله ۲ ساعت کپسول تتراسایکلین مصرف کن هیچ گونه عوارضی نخواهد داشت ولی یک در صد احساس کردی عارضه ای دارد پس از مصرف دوازده عدد کپسول ریفامپین را قطع نموده دوازده عدد تتراسایکلین را شروع کن
سلام
این داروها مخصوصا ریفامپین برای همه سازگار نیست
و
استفاده از هر گونه انتی بیوتیک و دز ان
باید با تجویز پزشک صورت گیرد
سلام تب مالت داشتم دکتر ریفامپین و داکسی سایکلین تجویز کرد الان حدود ۵ هفته است که دارم مصرف میکنم ولی حدود ۱۰ روزه پهلو درد و کلیه درد گرفتم دلیلش چیه آیا باید دارو قطع بشه؟؟
سلام دوست عزیز
دارو رو قطع نکنید. داروها باید با آب فراوان مصرف شده و تا ۲ ساعت پس از مصرف دارو دراز نکشید. در صورت ادامه درد کلیه ها با پزشک معالج خود مشورت کنید.
سلام من مو کاشتم دکترم شیرازه ومن تهران به من ریفامپین داده برایه زخمه‌ای دور سرم از موقعی که استفاده کردم ادرارم نارنجی شده و بدنم خارش و درد شدید گرفته ممنون میشم راهنمایی کنید
سلام همراه گرامی
علائم ذکر شده از عوارض این دارو هستن و بعد از قطع مصرف برطرف می شن. برای خارش می تونین از قرص لوراتادین کمک بگیرین.
سلام خسته نباشید عذر میخوام دکترپوستم برای مشکلی که داشتم جوشهای زیر بغل که باز میشه و عفونت بیرون میاد ریفامپین ۳۰۰ و سیپروفلوکساسین ۵۰۰ هر 12h هر کدام ۶۰ تا داده الان از هرکدام ۱۴ تا خوردم سردرد و سنگینی سر وگلو درد دارم آیا از عوارض این داروهاست؟ الان دیدم تداخل دارویی با هم دارند دلواپس شدم دسترسی به پزشکم هم ندارم ممنون میشم راهنماییم کنید.
سلام دوست عزیز
سردرد شما می تونه از عوارض دارو باشد ولی با ادامه مصرف این علامت از بین می رود. اگر ادامه دار بود با پزشک معالج خود مشورت کنید.
سلام و خسته نباشین ،من نزدیک دوماه ازrifampicinو ISONIAZID استفاده میگم یعنی ۴ ماه و دوماه هم مونده و میخام برم ترکیه،آیاتوترکیه گیرنمیدن و قرص قاچاق نیست،وآیا اگرگیردادن و دیگه نتونستم دوماه اخرو طی کنم چیزی نمیشه؟ممنون
سلام دوست عزیز
این دو دارو مخدر و قاچاق نیستن و میتونی در سفر به همراه داشته باشی.
سلام دکتر مادرم نزدیک به ۲۰روزه قرص ریفامپین مصرف میکنه ولی خیلی سوزش معده داره قرص پنتوپرازول و کلیدینیوم سی دادم بهش هنوزم سوزش داره چکار کنم
سلام همراه گرامی
کمی طول می کشه تا قرص اثر کنه. اگه بهتر نشدن با پزشکشون مشورت کنین تا در صورت لزوم داروشون رو تغییر بدن.
سوزش معده تاکی ادامه داره ده روزی میشه قرص سل مصرف میکنه
این مشکل بعد از قطع مصرف داروهای سل برطرف می شه. به همین دلیل تا زمانی که داروهای سل رو مصرف می کنن باید پنتوپرازول وکلیدینیوم سی مصرف کنن.
سلام مادرم قرص ریفامپین مصرف میکنه برای سل ولی از روزی که اینا را میخوره سوزش معده داره
سلام همراه گرامی
برای کاهش سوزش معده می تونین از قرص پنتوپرازول ناشتا و قرص کلیدینیوم سی بعد از غذا استفاده کنین. چون سل باید کامل درمان بشه نمی شه داروهاشون رو قطع کرد و به جاش عوارض دارویی رو کنترل می کنیم.
ریفامپین چیست
سلام
در مقاله به خوبی توضیح داده شده است
مطالعه فرمایید
سلام خسته نباشین من تب مالت دارم ۲ ماهه که این دارو رو مصرف میکنم هرروز صبح دوتا چند روزی هست که زبانم التهاب پیدا کرده همچنین تو مفاصلم درد شدید دارم و رنگ ادرارم به حالت طبیعی برگشته دسترسی به دکتر ندارم فعلا ممنون میشم راهنماییم کنید داکسی سایکلین و ریفامپین مصرف میکنم
سلام
میتونه ازعوارض ریفامپین باشه. اگه علائمتون ادامه دار باشه لازمه برای تغییر داروی مصرفی به پزشکتون مراجعه کنین.
سلام آیا ریفامپین برای درمان سوزاک موثر است؟
سلام
ممکنه استفاده بشه اما ترجیح بر دیگر آنتی بیوتیک ها است.
این دارو در دوران قاعدگی مضر است یانه؟
سلام همراه گرامی
خیر مشکلی ندارد.
سلام من پامو بدلیل جوش نخوردن استخون عمل کردم، عملم پیوند ایتخون بود. بعد از دوماه پام ورم و قرمزی و درد و گرما داشت دکتر برام ریفامپین تجویز کرده، دو روزه همینجوری افتادم، خستگی مفرط دارم و سردرد خفیف، چیکار کنم؟
سلام همراه گرامی
لازمه به مراکز درمانی مراجعه کنین تا معاینه بشین و مشکلتون تشخیص داده بشه.
سلام.من چهار روز است که این کپسول را برای درمان جوش صورت هر دوازده ساعت استفاده میکنم.امروز صبح متوجه شدم رنگ چشمانم کمی زرد شده است.سابقه بیماری کبدی و کلیوی هم ندارم.دسترسی به پزشک معالج هم ندارم چون در شهر دیگری است.با توجه به محدودیت ها امکان رفتن ندارم.
ممنون میشم راهنمایی کنید.
سلام
لازمه که مصرفتون رو قطع کنین. با پزشکتون تماس بگیرین و موضوع رو باهاشون در میان بگذارید تا داروی مناسب براتون تجویز بشه.
سلام من ۵۲ سالمه حدود ۳۰ سال پیش سوزاک گرفته بودم که دکتر برام ریفامپین تجویز کرده بود و من استفاده کردم و خیلی زود خوب شدم الان حدود ۵ روز هستش که همون مشکل ۳۰ سال پیش رو پیدا کردم و از مجاری ادرارم ترشح میاد و موقع ادرار کمی سوزش دارم و خود سرانه ۳ روز هستش که ریفامپین ۳۰۰ مصرف میکنم ولی هیچ فایده ای تا الان نداشته ایا ادامه بدم یا نه لطفا راهنمایی کنین ممنون
سلام همراه گرامی
برای این مشکلتون باید به متخصص کلیه و مجاری ادراری مراجعه کنین تا داروی مناسب براتون تجویز بشه:
لیست متخصصین کلیه و مجاری ادراری
سلام وقتتون بخیر دکترم به من ریفامپین ۳۰۰ داده برای جوش صورت وگفته ۳ماه مصرف کنم احساس خستگی شدید دارم میخواستم بدونم مصرف ۳ ماهه این دارو خطرناک نیست؟
سلام
بله زیاد است و نیاز به بازبینی دارد
از مهمترین عوارض ان خستگی سرگیجه و خونریزی های شدید پریودی است
من جای شما باشم اصلا از این داروها استفاده نمیکنم چون جوش بهتر از برخی داروها هستش من خودم برای حوشهام هر دارورو رو مصرف کردم اخرش رسید به راکوتان واسپیرولاکتون که پوست سفید قشنگم پر از لک شد جوش هم که ادامه دارد استرس کم غذای بدون ادویه اب زیا د فست فود وسرخ کردنی کم داروی جوش هستن