بیماری فلبیت و هر آنچه باید درباره آن بدانید.

بیماری فلبیت به التهاب و گرفتگی سیاهرگ‌های بدن اطلاق می‌شود. این مشکل می‌تواند به دلایلی مانند واریس‌های عمقی و سطحی پا، چاقی زیاد، حاملگی، ایستادن‌های طولانی مدت و اختلالات انعقادی خون ایجاد شود. فلبیت علائم مختلفی مانند درد، تورم، قرمزی و گرما در محل درگیر را به همراه دارد که نیاز به درمان سریع پزشکی دارد. برای درمان این عارضه، روش‌هایی مانند استفاده از داروهای ضد التهاب، جوراب فشاری، درمان فیزیکی و در مواردی جراحی کم تهاجمی توصیه می‌شود. اگر دچار علائم این بیماری هستید، حتما برای تشخیص و درمان آن با متخصص قلب و عروق مشورت کنید. شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان وجود دارد.

بیماری فلبیت چیست؟

فلبیت (Phlebitis) بیماری التهابی است که در آن سیاهرگ‌های بدن، به ویژه سیاهرگ‌های عمقی پا، دچار التهاب می‌شوند. این التهاب می‌تواند به شکل گرفتگی و ورم سیاهرگ، درد و قرمزی در دو فرم عمقی و سطحی ایجاد شود.

علائم بیماری فلبیت

علائم اصلی بیماری فلبیت عبارتند از:

1. درد و ورم در محل التهاب سیاهرگ، ساق پا، ران یا ناحیه لگن و درد و ورم در سطح پوست که به آن واسکولیت می‌گویند (واسکولیت چیست؟).
2. قرمزی و احساس گرما در محل سیاهرگ‌های التهابی
3. حساسیت و افزایش درد در اثر فشار یا لمس
4. احساس سوزش در محل التهاب
5. گرفتگی و سفتی عضلات ساق پا (گرفتگی عضلات پا نشانه چیست؟)

در مواردی که لخته خون تشکیل شود، علائم شدیدتر بوده و خطر انتقال لخته به ریه‌ها (آمبولی ریوی) نیز وجود خواهد داشت. بنابراین تشخیص زودهنگام علائم فلبیت اهمیت بسیار زیادی دارد تا بتوان درمان مناسب را انجام داد.

درد و ورم ساق پات نگران‌کننده شده؟

برای بررسی علت نوبت بگیر.

دکتر قلب و عروق آنلایندکتر قلب و عروق

متن انگلیسی:
If the inflamed vein is deep within a muscle, you may experience the following symptoms in the affected limb: pain, swelling, warmth, skin discoloration. You may also notice pain in your calf or thigh if your phlebitis is caused by a DVT. The pain may be more noticeable when walking or flexing your foot
ترجمه متن:
اگر سیاهرگ ملتهب در عمق عضله باشد، ممکن است علائمی مانند درد، تورم، گرما، تغییر رنگ پوست را در اندام آسیب‌دیده تجربه کنید. همچنین اگر فلبیت شما ناشی از DVT باشد، ممکن است متوجه درد در ساق پا یا ران خود شوید. درد ممکن است هنگام راه رفتن یا خم کردن پایتان بیشتر محسوس باشد.

healthline

علت بیماری فلبیت

علت اصلی بیماری فلبیت، التهاب درونی دیواره سیاهرگ‌ها است که می‌تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود. یکی از مهم‌ترین عوامل خطرساز برای ابتلا به فلبیت، وضعیت نشسته یا خوابیده بودن طولانی‌ مدت است که باعث کاهش جریان خون در سیاهرگ‌ها می‌شود. این امر می‌تواند زمینه را برای تشکیل لخته خون و التهاب سیاهرگ‌ها فراهم کند. همچنین آسیب‌های مکانیکی به سیاهرگ‌ها، مانند ضربه یا جراحی، نیز از دیگر علل ایجاد التهاب به شمار می‌آیند.

برخی عوامل زمینه‌ای دیگر از قبیل چاقی، بارداری، استفاده از داروهای خاص، سرطان و بیماری‌های خودایمنی نیز می‌توانند در بروز فلبیت نقش داشته باشند. در مجموع، هر عاملی که باعث کاهش جریان خون یا آسیب به دیواره سیاهرگ‌ها شود، می‌تواند زمینه‌ساز ابتلا به فلبیت باشد.

شایع‌ترین علل فلبیت (التهاب ورید) آسیب یا تحریک پوشش داخلی رگ خونی یا تشکیل لخته خون داخل ورید است. علت بیماری فلبیت سطحی عبارت است از:

• قرار گرفتن کاتتر داخل وریدی
• تجویز داروهای تحریک کننده داخل ورید
• وجود لخته خون کوچک
• عفونت
• آسیب به بافت نرم

راه های تشخیص بیماری فلبیت

برای تشخیص بیماری فلبیت، پزشکان از چند روش تشخیصی استفاده می‌کنند:

• معاینه فیزیکی
• ارزیابی سوابق پزشکی
• آزمایشات خون
• تصویربرداری سونوگرافی رنگی دوپلر و سی‌تی آنژیوگرافی
• بررسی عملکرد رگ‌ها

راه های درمان بیماری فلبیت

برای درمان بیماری فلبیت، پزشکان از رویکردهای مختلفی استفاده می‌کنند که بسته به شدت و نوع فلبیت متفاوت است. برخی از روش‌های درمان فلبیت عبارتند از:

1. درمان دارویی با داروهای ضد‌انعقاد مانند هپارین یا وارفارین برای پیشگیری از تشکیل لخته خون، داروهای ضد‌التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش التهاب و درد و داروهای مسکن برای تسکین درد
2. فیزیوتراپی و تمرینات: به کارگیری گرما برای بهبود جریان خون و کاهش درد و التهاب، انجام تمرینات خفیف و آرام برای جلوگیری از ایجاد لخته
3. استراحت و محدودیت فعالیت: استراحت کامل در بستر برای جلوگیری از عوارض، محدود کردن فعالیت‌های روزانه برای کاهش فشار بر رگ‌های آسیب‌دیده
4. درمان جراحی: در موارد شدید یا پیشرفته، جراحی برای برداشتن لخته‌های خونی یا حذف بخش‌های آسیب‌دیده سیاهرگ
5. استفاده از جوراب‌های فشاری برای بهبود جریان خون و پیشگیری از تشکیل لخته‌های جدید

درمان دارویی بیماری فلبیت

درمان دارویی یکی از مهم‌ترین بخش‌های درمان بیماری فلبیت به شمار می‌آید.: 

• داروهای ضد‌انعقاد
  • هپارین: درمان اولیه و سریع برای جلوگیری از گسترش لخته‌ها
  • وارفارین (کومادین): داروی ضد‌انعقاد خوراکی برای درمان طولانی‌مدت
  • داروهای ضد‌انعقاد مستقیم مانند ریواروکسابان و آپیکسابان

• داروهای ضد‌التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)مانند ایبوپروفن، ناپروکسن، دیکلوفناک: برای کاهش التهاب و درد
• داروهای مسکن مانند استامینوفن، آسپرین برای تسکین درد
• آنتی‌بیوتیک‌ها در صورت وجود عفونت همراه
• داروهای فیبرینولیتیک برای حل شدن لخته‌ها

به دنبال بهترین روش درمان بیماری فلبیت هستی؟ از متخصص کمک بگیر.

دکتر التهاب عروق خونی

درمان فلبیت ناشی از آنژیوکت

درمان فلبیت ناشی از آنژیوکت شامل چند مرحله اصلی است. نخست، باید آنژیوکت آسیب‌دیده برداشته شود تا از گسترش فلبیت جلوگیری شود. سپس، درمان دارویی شامل استفاده از داروهای ضد‌انعقاد خون مانند هپارین یا وارفارین برای پیشگیری از تشکیل لخته‌های جدید، تجویز داروهای ضد‌التهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) برای کاهش التهاب و درد، و مصرف داروهای مسکن در صورت نیاز، انجام می‌شود.

از سوی دیگر، مراقبت‌های موضعی نیز اهمیت دارند. استفاده از کمپرس گرم برای بهبود جریان خون و کاهش التهاب، همچنین پوشاندن محل با پانسمان استریل، از جمله این اقدامات هستند.

همچنین، استراحت در بستر و محدودیت فعالیت‌های روزانه برای کاهش فشار بر رگ‌های آسیب‌دیده، در درمان فلبیت ناشی از آنژیوکت توصیه می‌شود. در نهایت، پیگیری و نظارت پزشکی مداوم برای ارزیابی پیشرفت درمان و انجام اقدامات تشخیصی بیشتر در صورت عدم بهبودی، بسیار مهم هستند. هدف اصلی در درمان فلبیت ناشی از آنژیوکت، جلوگیری از تشدید عارضه و پیشگیری از عوارض بالقوه بیماری است. 

درمان خانگی بیماری فلبیت

درمان خانگی بیماری فلبیت شامل موارد زیر می‌شود:

درمان خانگی بیماری فلبیت	توضیحات
استراحت کامل	بهتر است فرد به استراحت در بستر بپردازد و از انجام فعالیت‌های روزمره پرهیز کند تا از فشار بر رگ‌های آسیب دیده جلوگیری شود.
استفاده از کمپرس گرم	قرار دادن کمپرس گرم روی ناحیه آسیب‌دیده می‌تواند به بهبود جریان خون و کاهش التهاب کمک کند.
مصرف داروهای مسکن و ضد‌التهاب	استفاده از داروهای ضد‌درد و ضد‌التهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن یا استامینوفن می‌تواند در کاهش درد و التهاب موثر باشد.
بالا نگه داشتن اندام‌های آسیب‌دیده	قرار دادن اندام آسیب‌دیده در وضعیت بالاتر از سطح قلب، به کاهش ورم و بهبود جریان خون کمک می‌کند.
پوشیدن جوراب‌های فشاری مخصوص	به بهبود جریان خون و کاهش ورم کمک می‌کند.
پرهیز از سیگار و الکل	مصرف دخانیات و الکل می‌تواند روند بهبودی را کندتر کند.

در صورت عدم بهبود یا تشدید علائم، حتماً با پزشک مشورت شود تا اقدامات درمانی تخصصی‌تری انجام شود.

درمان بیماری فلبیت در طب سنتی

طب سنتی برای درمان بیماری فلبیت، موارد زیر را توصیه می‌کند: 

• حجامت: انجام حجامت در نواحی آسیب‌دیده می‌تواند به تسکین درد و التهاب کمک کند. حجامت باید توسط افراد آموزش‌دیده و تحت نظر پزشک انجام شود.
• مصرف داروهای گیاهی
  • روغن زیتون: ماساژ دادن روغن زیتون روی ناحیه آسیب‌دیده می‌تواند به کاهش ورم و التهاب کمک کند.
  • گل گاوزبان: مصرف دم‌کرده گل گاوزبان به عنوان ضد‌التهاب و آرام‌بخش می‌تواند موثر باشد.
  • بادرنجبویه: این گیاه به عنوان ضد‌التهاب و محرک جریان خون شناخته می‌شود.

• مصرف زردچوبه به دلیل خواص ضد‌التهابی می‌تواند به کاهش التهاب رگ‌ها کمک کند.
• استراحت و آرامش: در طب سنتی، استراحت کامل و آرامش روحی برای بهبود بیماری فلبیت بسیار مهم تلقی می‌شود.

این روش‌های درمانی طب سنتی باید تحت نظر پزشک و با هماهنگی انجام شود. در صورت عدم بهبود، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید. 

انواع بیماری فلبیت

بیماری فلبیت انواع مختلفی دارد که دو نوع بیشتر متداول آن عبارتند از: 

1. فلبیت سطحی (Superficial Phlebitis) که در رگ‌های سطحی پوست ایجاد می‌شود و علائم آن شامل درد، قرمزی، ورم و گرما در ناحیه آسیب‌دیده هستند. این نوع سطحی معمولا بدون نیاز به درمان تخصصی بهبود می‌یابد.
2. فلبیت عمقی (Deep Vein Thrombosis)یا DVT: این نوع فلبیت در رگ‌های عمقی اندام‌ها، و بیشتر پاها ایجاد می‌شود. علائم آن شامل درد، ورم، گرما و قرمزی در اندام آسیب‌دیده هستند. این نوع فلبیت خطر جدی داشته و ممکن است منجر به انسداد رگ‌ها و ایجاد لخته خونی شود. نیاز به درمان فوری با داروهای ضد‌انعقاد دارد.
3. فلبیت ناشی از کاتتر: این نوع فلبیت در اثر استفاده از کاتتر داخل وریدی ایجاد می‌شود و علائم آن شامل قرمزی، درد و ورم در محل ورود کاتتر بوده و برای درمان باید کاتتر برداشته شده و درمان با آنتی بیوتیک آغاز شود.
4. فلبیت ناشی از بدخیمی (Malignant Phlebitis): این نوع فلبیت در اثر گسترش تومور بدخیم به رگ‌های خونی ایجاد می‌شود و علائم آن شامل درد، ورم و قرمزی در ناحیه آسیب‌دیده هستند. نیاز به درمان علت زمینه‌ای (بدخیمی) دارد.

عوارض بیماری فلبیت

فلبیت سطحی معمولا بدون عوارض جدی است و با درمان مناسب به خوبی بهبود می‌یابد. اما در صورت پیشرفت بیماری یا درمان نشدن، امکان گسترش لخته خونی به داخل سیستم گردش خون عمقی وجود دارد که به فلبیت عمقی (DVT) منجر می‌شود. فلبیت عمقی خطرات جدی‌تری دارد، زیرا امکان جدا شدن لخته و انسداد رگ‌های ریوی (آمبولی ریوی) وجود دارد که می‌تواند حیات‌ و جان فرد را به خطر بیاندازد.

همچنین فلبیت ناشی از کاتتر یا بدخیمی نیز می‌تواند زمینه‌ساز عوارض عفونی شدید و گسترش لخته‌های خونی باشد. در مجموع، عدم تشخیص و درمان به موقع فلبیت می‌تواند منجر به عوارض جدی و حتی مرگ‌بار شود. بنابراین، تحت نظر پزشک قرار گرفتن و انجام درمان مناسب در این بیماری اهمیت زیادی در جلوگیری از بروز عوارض دارد. 

راه های پیشگیری از بیماری فلبیت

برای پیشگیری از بیماری فلبیت، اقدامات زیر توصیه می‌شوند: 

• فعالیت فیزیکی و ورزش منظم: انجام حرکات ساده و متوسط در اندام‌ها مانند پیاده‌روی، حرکات ساده پا و ماساژ اندام‌ها  جریان خون را بهبود بخشیده و از تشکیل لخته‌های خونی جلوگیری می‌کند.
• استفاده از جوراب‌های مخصوص (جوراب‌های فشاری): پوشیدن این جوراب‌ها که روی رگ‌های سطحی فشار اعمال می‌کنند، می‌تواند از ایجاد فلبیت سطحی جلوگیری نماید.
• اجتناب از نشستن یا ایستادن طولانی‌مدت: تغییر وضعیت بدن و انجام حرکات ساده در فواصل زمانی کوتاه کمک می‌کند تا جریان خون بهبود یابد.
• حفظ سلامت وزن و رژیم غذایی مناسب: اضافه وزن و چاقی می‌تواند زمینه‌ساز بروز فلبیت باشد. بنابراین، داشتن وزن متعادل و رژیم غذایی مناسب توصیه می‌شود.
• عدم استعمال دخانیات: سیگار کشیدن و مصرف دخانیات خطر ابتلا به فلبیت را افزایش می‌دهد.
• کنترل بیماری‌های زمینه‌ای: بیماری‌هایی مانند فشارخون بالا، دیابت و بیماری‌های قلبی-عروقی باید تحت کنترل باشند تا خطر فلبیت کاهش یابد.
• مراقبت در صورت استفاده از کاتتر: در صورت نیاز به استفاده از کاتتر داخل وریدی، باید تحت نظر پزشک و با رعایت اصول بهداشتی انجام شود. 

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

فلبیت التهاب ورید است که به دلیل لخته خون یا آسیب به دیواره ورید ایجاد می‌شود. فلبیت سطحی وریدهای نزدیک به سطح پوست را درگیر می‌کند. فلبیت عمقی ورید‌های عمیق داخل ماهیچه‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. راهکارهای مراقبتی خود درمانی مانند استفاده از کمپرس گرم، نگه داشتن پا در حالت بلند هنگام استراحت و مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی به تسکین علائم این بیماری کمک می‌کند. فلبیت سطحی اغلب بدون عوارض ماندگار بهبود می‌یابد. اما فلبیت عمقی (DVT) می‌تواند خطرناک باشد و باید تحت مراقبت پزشکی قرار بگیرد. 

شما می‌توانید از طریق سایت دکترتو با پزشک متخصص قلب و عروق در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان ویزیت آنلاین دکتر قلب وجود دارد.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!