دلیل بی خوابی چیست و چگونه درمان میشود؟

آنچه در این مقاله می‌خوانید

یکی از مواردی که می‌تواند فعالیت روزانه‌ی شما را مختل کند، بی خوابی است. بی‌خوابی علت‌های متفاوتی دارد که مهم‌ترین آن‌ها نداشتن الگوی منظم خواب است. برای تشخیص علت و درمان بی‌خوابی باید به دکتر مراجعه کنید.

approved-by-doctors

تأیید‌‌‌‌‌‌‌ شده توسط پزشکان متخصص دکترتو

محتوای این مقاله صرفا برای افزایش آگاهی شماست. قبل از هرگونه اقدام، جهت درمان از پزشکان دکترتو مشاوره بگیرید.

زمان مطالعه : 14 دقیقه
دلیل بی خوابی چیست و چگونه درمان میشود؟

خواب یکی از مهم‌ترین نیازهای بشر است. اگر خواب شما مختل شود، بدون شک عملکرد شما هم تحت‌تاثیر قرار خواهد‌گرفت. بی خوابی یکی از مشکلاتی است که می‌تواند نظم خواب را به هم بزند. اگر شما در خواب خود بی‌نظمی داشته‌باشید، نمی‌توانید روز خوبی را شروع کنید و در انتهای روز با رضایت به خواب‌بروید. اما چرا به بی‌خوابی دچار می‌شویم و علت این مشکل چیست و برای درمان این مشکل چه باید بکنیم؟ اگر این سوالات ذهن شما را درگیر کرده‌است، این مطلب را تا انتها مطالعه کنید. در صورتیکه با بی‌خوابی مواجه شدید، می‌توانید به دکتر روانشناس یا دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید. برای دریافت نوبت از بهترین دکترهای معرفی‌شده در شهر خود نیز از دکترتو کمک بگیرید.

بی خوابی چیست؟

بی‌خوابی به انگلیسی insomnia، رایج‌ترین اختلال خواب است که می‌تواند مشکلاتی همچون سخت به خواب‌رفتن، سخت خوابیدن یا خیلی زود بیدار‌شدن و عدم توانایی در دوباره خوابیدن را شامل شود. در بی‌خوابی ممکن است بعد از بیدار‌شدن هنوز احساس خستگی کنید. بی‌خوابی نه تنها بر میزان انرژی و خلق‌و‌خوی شما اثر دارد، بلکه بر سلامتی، عملکرد کاری و کیفیت زندگی شما نیز موثر است.

با وجود متفاوت‌بودن خواب مورد نیاز هر فرد، به طور میانگین بزرگسالان به ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه نیاز دارند. بی‌خوابی می‌تواند به صورت حاد (کوتاه‌مدت) و مزمن (بلندمدت) باشد. بی‌خوابی حاد معمولا نتیجه‌ی استرس یا حادثه‌ای آسیب‌زا است و به مدت چند روز یا چند هفته طول می‌کشد. ولی بی‌خوابی مزمن معمولا نتیجه‌ی استرس، حوادث زندگی یا عاداتی است که خواب را مختل می‌کند و یک ماه یا بیشتر طول می‌کشد.

مشاوره روانشناسی

با برترین روانشناسان ایران از دیدگاه کاربران

مشاوره حضوری و آنلاین۵۰۰+ خدمت

علائم بی خوابی کدامند؟ (بی خوابی نشانه چه بیماری است؟)

بی خوابی زیاد نشانه چیست؟ علائم بی خوابی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • دشواری در ابتدای خواب رفتن در شب
  • بیدار شدن در طول شب
  • بیدار شدن زود هنگام
  • خستگی بعد از بیدار شدن از خواب
  • خستگی روزانه یا خواب‌آلودگی
  • تحریک‌پذیری، افسردگی یا انواع اختلالات روانی
  • عدم تمرکز، یا فراموشی
  • افزایش اشتباهات و در نتیجه رخداد حوادث
  • نگرانی مداوم در مورد خواب
  • کاهش عملکرد در مدرسه یا محل کار
  • کاهش عکس‌العمل در زمان رانندگی
  • اختلالات سلامت روانی مانند افسردگی، اختلال اضطرابی یا سوء‌مصرف مواد.

۱. رفلاکس و بی خوابی

بی خوابی باعث چه میشود؟ ریفلاکس اسید معده منجر به مشکل در به خواب رفتن یا اختلال در خواب می‌شود. مدیریت محرک‌های ریفلاکس، انتخاب داروهای مناسب و مشورت با یک متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌تواند به رفع علائم کمبود خواب کمک کند.

۲. دیابت و بی خوابی

چرا خوابم میاد ولی خوابم نمیبره؟ سطح قند خون بالا، تکرر ادرار، نوروپاتی و عوامل دیگر در بیماری دیابت خواب را مختل می‌کنند. مدیریت سطح قند خون، می‌تواند به بهبود خواب و مدیریت کلی دیابت کمک کند.

متن انگلیسی:
In people with diabetes, Fatigue and weakness may result when the cells do not get enough glucose.
ترجمه فارسی:
در افراد مبتلا به دیابت، هنگامی که سلول‌ها گلوکز کافی دریافت نمی‌کنند، ممکن است خستگی و ضعف ایجاد شود.

به نقل از سایت medicalnewstoday

۳. یبوست و بی خوابی

علائم یبوست شامل حرکات نادر روده، مشکل در دفع مدفوع و ناراحتی شکمی و علائم بی خوابی شامل مشکل در به خواب رفتن یا خواب بی‌کیفیت است. هیدراتاسیون مناسب، رژیم غذایی غنی از فیبر، ورزش، مدیریت استرس می‌تواند به کاهش علائم هر دو بیماری کمک کند.

اینفوگرافی علائم بی خوابی
مصرف محرک‌ها و نداشتن تحرک روزانه از مهمترین دلایل بی خوابی شب هستند.

دلایل بی خوابی چیست؟ (علت اختلال خواب در زنان و مردان)

بی‌خوابی یک اختلال خواب است که با سختی در خواب‌رفتن یا بیدار‌ماندن مشخص می‌شود. بی خوابی دلایل متعددی دارد که بررسی شایع‌ترین دلیل کم خوابی، مواجهه با این مساله را راحت‌تر می‌کند. اختلال بی‌خوابی، به صورت اولیه یا به صورت ثانویه، به دنبال بیماری یا عوارض مصرف داروها به وجود می‌آید. همچنین درمان علت زمینه‌ای می‌تواند بی‌خوابی را حل کند. اما گاهی اوقات مساله‌ی بی‌خوابی ممکن است سال‌ها ادامه پیدا‌کند.

۱. بی خوابی شبانه نشانه چیست: استرس

شاید برای شما هم پیش آمده که بگویید «از استرس خوابم نمیبره»، استرس از عوامل تاثیرگذار بر کیفیت و مدت زمان خواب است. نگرانی در مورد کار، مدرسه، سلامتی، امور مالی یا خانواده می‌تواند ذهن شما را در شب فعال نگه‌داشته و خواب را دشوار کند. حوادث استرس‌زای زندگی یا تروما، مانند مرگ یا بیماری یک فرد دوست‌داشتنی، طلاق، یا از دست‌دادن شغل، ممکن است به بی‌خوابی منجر شود. بنابراین استرس از جمله شایع‌ترین علل بی‌خوابی است.

۲. سفر یا برنامه کاری علت ناتوانی در خوابیدن

سیستم فیزیولوژیک بدن، مجموعه‌ای منظم است. جالب است بدانید ریتم شبانه‌روزی بدن شما به عنوان یک ساعت داخلی عمل می‌کند. ریتم شبانه‌روزی تنظیم‌کننده‌ چرخه‌ی خواب و بیداری، متابولیسم و دمای بدن است که همان ساعت بدن است. اختلالات ریتم شبانه‌روزی بدن شما می‌تواند منجر به بی‌خوابی شود.

برخی علت‌ها شامل جت‌لگ ناشی از سفر به مکان‌هایی با ساعت زمانی‌های متفاوت، کار در شیفت‌های خیلی زود یا خیلی دیر، یا تغییرات متناوب شیفت کاری است.

۳. عادات ضعیف خواب، علت کم خوابی در مردان

بدن انسان مجموعه‌ای هوشمند است که با عادات فردی تطابق می‌یابد. از‌این‌رو عادات ضعیف خواب شامل برنامه نامنظم خوابیدن، چرت‌زدن‌، فعالیت‌های تحریک‌کننده قبل از خواب، محیط خواب ناراحت‌کننده و استفاده از تخت‌خواب برای کار، غذا‌خوردن و یا تماشای تلویزیون در روند و کیفیت خواب اختلال ایجاد‌می‌کند.

استفاده از کامپیوتر، تلویزیون، بازی‌های ویدئویی، گوشی‌های تلفن هوشمند و یا صفحه نمایش‌های دیگر قبل از خواب می‌تواند در چرخه خواب شما تداخل ایجاد‌کند. جالب است بدانید که این عادات نامناسب از جمله شایع‌ترین علل بی‌خوابی به شمار می‌رود.

دلیل به خواب نرفتن در شب چیست؟

همین حالا از متخصص مشاوره بگیرید.

۴. مصرف وعده غذایی سنگین قبل از خواب

مصرف غذای سنگین به معده فشار می‌آورد، همین مساله می‌تواند دلیل بی‌خوابی‌های شما باشد. یک میان‌وعده سبک قبل از خواب خوب است، اما خوردن بیش‌از‌حد ممکن است سبب شود که شما در حین دراز کشیدن از نظر فیزیکی احساس ناراحتی کنید. بسیاری از افراد نیز در معرض سوزش سر دل، برگشت اسید و مواد غذایی از معده به مری پس از غذا خوردن قرار می‌گیرند، که ممکن است باعث بیداری شود.

۵. کمبود کدام ویتامین باعث بی خوابی میشود؟

کبود برخی از ویتامین‌ها می‌توانند باعث کم‌خوابی شوند. این ویتامین‌ها شامل موارد زیر هستند:

  • ویتامین C
  • ویتامین B6 و ویتامین b5 برای بی خوابی
  • ویتامین E
  • ویتامین D
  • پتاسیم و بی خوابی
اینفوگرافی کمبود ویتامین و بی خوابی
مصرف انواع ویتامین را برای خواب بهتر شبانه فراموش نکنید.

۶. عوارض جانبی داروها و بی خوابی مزمن

بسیاری از داروهای تجویزی می‌توانند در خواب تداخل ایجاد کند، مانند داروهای ضدافسردگی و داروهای آسم یا فشار خون. بسیاری از داروهای بدون نسخه مانند بعضی از داروهای ضددرد، داروهای آلرژی و سرماخوردگی و محصولات کاهش وزن و مواد کافئین‌دار و‌ سایر مواد محرک، می‌توانند خواب را مختل کنند.

بی‌خوابی مزمن نیز ممکن است از عوارض استفاده از داروهای خاص باشد. درمان وضعیت بیماری، ممکن است موجب بهبود بی‌خوابی شود. اما احتمال دارد بی‌خوابی پس از بهبود وضعیت بیماری زمینه‌ای همچنان ادامه یابد.

بی خوابی ترک متادون چند روز است؟ (بی خوابی بعد از ترک اعتیاد چند روز طول میکشد؟)

در ۷۲ ساعت اولیه‌ی ترک مصرف متادون، این اتفاق بسیار سنگین می‌افتد. اما بعد از آن به مرور بی‌خوابی ترک متادون یا علت بی خوابی معتادان کاهش پیدا می‌کند.

۷. بیماری ها و اختلالات جسمی و روانی و بی خوابی شبانه

به‌طور‌کلی فرد بیمار در دوران بیماری ممکن است علاوه‌بر علائم دیگر، بی‌خوابی را نیز تجربه کند و بیماری می‌تواند به عنوان یکی از شایع‌ترین علل آن در نظر گرفته‌شود. بیماری‌هایی که بیشتر در آن‌ها احتمال اختلالات خواب وجود دارد شامل موارد زیر هستند:

  • درد مزمن
  • سرطان
  • دیابت
  • آسم
  • بیماری قلبی
  • پرکاری تیرویید
  • ریفلاکس از معده به مری یا سوزش معده
  • بیماری پارکینسون
  • بیماری آلزایمر
  • اختلال حمله خواب (این بیماری باعث می‌شود که تنفس در طول شب به طور دوره‌ای قطع شود و باعث اختلال در خواب می‌شود)
  • سندروم پای بی‌قرار (این بیماری باعث احساسات ناخوشایند در پاها و دشواری در تکان‌دادن آنها می‌شود که ممکن است مانع از خواب رفتن شما شود.

اختلالات سلامت روان نیز نقش به‌سزایی در بی‌خوابی دارند. اختلالات اضطرابی از عوامل موثر بر خواب است، این اختلالات دلایل زیادی دارد. مانند اختلال استرس پس از سانحه، از اختلالات اضطرابی است که می‌تواند ممکن است خواب شما را مختل کند. همچنین بیداری زودهنگام می‌تواند نشانه‌ی افسردگی باشد. جالب است بدانید بی‌خوابی اغلب با سایر اختلالات روانی نیز رخ‌می‌دهد.

۸. مصرف کافئین، نیکوتین و الکل و بی خوابی عصبی

ایا کاپوچینو باعث بی خوابی میشود؟ مصرف مواد محرک ممکن است باعث اختلال خواب شود که یکی از مهمترین علت بی خوابی شبانه در نوجوانان و جوانان است. همانطور که می‌دانید قهوه، چای، کاپوچینو، نوشابه و دیگر نوشیدنی‌های کافئین‌دار محرک هستند، نوشیدن آنها در اواخر بعد از ظهر و یا شب می‌تواند مانع خوابیدن شما در شب شود.

نیکوتین موجود در تنباکو محرک دیگری است که می‌تواند خواب را مختل کند. الکل ممکن است به خوابیدن شما کمک‌کند، اما از خواب عمیق جلوگیری می‌کند و باعث بیداری در اواسط شب می‌شود.

۹. تغییرات سن، علت کم خوابی بزرگسالان

بی‌خوابی با افزایش سن شایع‌تر می‌شود. همانطور که سن شما افزایش می‌یابد، تغییراتی به شرح زیر را تجربه خواهید‌کرد:

  • تغییرات الگوی خواب: با افزایش سن تاثیر خواب بر بهبود خستگی کم می‌شود. بنابراین سروصدا و تغییر محیط باعث بیداری می‌شود. افزایش سن، موجب افزایش سرعت ساعت بدن می‌شود، بنابراین شما بعد از ظهر خیلی زود خسته می‌شوید و صبح زودتر بیدار می‌شوید. اما به‌طور‌کلی افراد مسن، به همان مقدار جوان‌ترها به خواب نیاز دارند.
  • تغییر در فعالیت‌ها: ممکن است میزان فعالیت‌های جسمی و اجتماعی در سنین بالاتر، کاهش یابد. کمبود فعالیت می‌تواند از کیفیت خواب شبانه بکاهد. همچنین هرچه فعالیت شما کمتر باشد، تمایل شما به چرت‌زدن روزانه بیشتر خواهد‌بود، که می‌تواند در خواب شبانه اختلال ایجاد کند.
  • تغییرات در وضعیت سلامت: درد مزمن در مواردی مانند آرتریت و یا مشکلات کمر و ستون فقرات و همچنین افسردگی و اضطراب می‌تواند در روند خواب اختلال ایجاد کند. بیماری‌هایی مثل مشکلات پروستات یا مثانه باعث افزایش دفعات ادرار کردن در طول شب شود که می‌تواند خواب را مختل کند. آپنه و سندرم پاهای بی‌قرار با افزایش سن شیوع می‌یابد.
  • تعدد دارویی: تعداد داروهای مصرفی سالمندان معمولا از افراد جوان بیشتر است، که با‌توجه‌به عوارض احتمالی داروها باعث افزایش بد خوابیدن می‌شود.
علت کم خوابی بزرگسالان چیست؟
بی خوابی با خطر ابتلا به فشار خون بالا، دیابت، چاقی، افسردگی، حمله قلبی و سکته مغزی مرتبط است.

۱۰. علت بی خوابی زنان چیست؟

بد خوابی یکی از شایع‌ترین مشکلات زنان است، تغییرات هورمونی می‌تواند این اختلال را توجیه کند. تغییرات هورمونی دوران قاعدگی و یائسگی ممکن است نقش داشته‌باشد. همچنین در طول یائسگی، عرق شبانه و گرگرفتگی اغلب خواب را مختل می‌کند. بی‌خوابی به دلیل تغییرات هورمونی در بارداری نیز شایع است.

علت بی خوابی زنان و مردان بعد از رابطه چیست؟

بی‌خوابی بعد از رابطه جنسی می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد. عوامل فیزیکی مانند افزایش ضربان قلب یا عوامل روانشناختی مانند هیجان و اضطراب می‌توانند در بروز آن نقش داشته باشند.

۱۱. علت بی خوابی قبل پریود

بی خوابی و تهوع قبل از پریود می‌تواند ناشی از تغییرات هورمونی به ویژه افزایش پروژسترون و کاهش استروژن باشد. این تغییرات هورمونی الگوهای خواب را مختل کرده و منجر به مشکل در به خواب رفتن یا بیدار ماندن در خواب شود. برای درمان بی خوابی قبل از قاعدگی نیز کم عارضه‌ترین اتفاق ورزش و تحرک زیاد است.

۱۲. بی خوابی بعد از عمل قلب باز

بی‌خوابی بعد از جراحی قلب باز می‌تواند ناشی از عوامل متعددی مانند درد، ناراحتی، اضطراب، عوارض جانبی دارو یا تغییر در الگوی خواب به دلیل بستری شدن در بیمارستان باشد.

۱۳. بی خوابی شبانه و افسردگی (کم خوابی نشانه چیست)

بی خوابی شبانه نشانه چه بیماری است؟ اختلالات خواب می‌تواند علائم افسردگی را بدتر کرده و افسردگی هم می‌تواند الگوهای خواب طبیعی را مختل کند. درمان هر دو بیماری به طور همزمان از طریق دارو، تغییر شیوه زندگی و اقدامات بهداشتی معمولاً برای بهبودی علائم اختلال در خواب شبانه موثر هستند.

۱۴. علت بی خوابی در عین خستگی چیست؟

چه چیزی باعث کم خوابی میشود؟ در برخی موار‌د، برخی افراد ممکن است به دلیل بیماری زمینه‌ای مانند آپنه خواب، استرس یا اضطراب بیش از حد، عادات خواب نامناسب، یا عدم تعادل در چرخه طبیعی خواب و بیداری بدن در کنار خستگی زیاد به مشکلات خواب مبتلا شوند. این موارد مهمترین علت نداشتن خواب عمیق و بی خوابی شبانه سالمندان و جوانان هستند.

علت بی خوابی در عین خستگی چیست؟
اختلالات خواب در بی خوابی شبانه تاثیرگذارند.

۱۵. آیا کرونا باعث بی خوابی می شود؟

در حالی که بی خوابی علامت مستقیم بیماری COVID-19 نیست، استرس، اضطراب و تغییرات روتین ناشی از بیماری علت بی خوابی شدید هستند.

۱۶. نخوابیدن کودک در شب

دلایل زیادی برای بد خوابی در کودکان و نخوابیدن نوزادان وجود دارد. کودکان ممکن است شرایط فیزیکی مانند آپنه انسدادی خواب داشته باشند که از استراحت شبانه خوب جلوگیری می‌کند. آنها همچنین ممکن است استرس یا ضربه روحی را تجربه کنند. عادات غذایی و نداشتن محیط خواب مساعد نیز ممکن است از عوامل باشند.

۱۷. نخوابیدن به دلیل حمله پانیک

کم خوابی یا نخوابیدن در شب می‌تواند یکی از عوارض حمله پانیک باشد. اگر سابقه حمله پانیک یا حمله عصبی را دارید، فقط وقتی آماده بودید به رختخواب بروید و هنگامی که در رختخواب هستید، با تنفس عمیق از طریق بینی و بیرون آوردن از دهان، خود را آرام نگه دارید.

درمان‌های حمله پانیک شبانه می‌توانند شامل تجویز داروهای ضد افسردگی و داروهای ضد اضطراب باشند که دفعات و شدت حملات پانیک را کاهش دهند.

۱۸. شب ادراری و بی خوابی مزمن

بی اختیاری ادرار در خواب یا شب ادراری می‌تواند عارضه جانبی برخی از داروهای بی‌خوابی مانند تیوریدازین، کلوزاپین و ریسپریدون باشد. محرک‌های مثانه مانند الکل و کافئین نیز می‌توانند در بی‌ثباتی مثانه نقش داشته باشند و به عنوان دیورتیک برای افزایش تولید ادرار عمل کنند.

با دیدن علامت بی خوابی، چه زمانی به دکتر مراجعه کنیم؟

شاید خیلی از ما با برخی از اتفاقات، به بی‌خوابی دچار شویم. چه زمانی باید احساس خطر کنیم و به دکتر مراجعه کنیم؟ زمانی که علائم بی‌خوابی شما بیشتر از ۴ هفته طول می‌کشد، باید به دکتر مراجعه کنید. همچنین اگر بی‌خوابی در حال اثرگذاشتن بر روی عملکرد شما در روز داشته‌باشد و یا باعث افت تحصیلی، افت فعالیت کاری شما و موارد دیگر شود، باید بلافاصله به دکتر مراجعه کنید.

برای درمان بی خوابی به چه پزشکی مراجعه کنیم؟

تشخیص بی خوابی چگونه انجام می شود؟

هنگامی که شما بی‌خواب می‌شوید،‌ خودتان متوجه این مسئله می‌شوید. الگوی خواب همیشه منظم و مرتب است. اگر همیشه سر یک ساعت مشخص هم نخوابید، متوجه خواب‌آلودگی خود می‌شوید. در مواردی که خواب دچار مشکل شود، نمود بیرونی پیدا می‌کند.

فعالیت‌های شما تحت تاثیر قرار می‌گیرد و بر روی عملکرد شما تاثیر می‌گذارد. شاید چند روز اول این عارضه خود را نشان ندهد، اما بعد از مدتی که ادامه پیدا کند، خود را به صورت‌های مختلفی نشان‌می‌دهد. برای تشخیص علت بی‌خوابی خود می‌توانید به دکتر روانپزشک و یا دکتر مغز و اعصاب مراجعه کنید.

درمان بی خوابی چیست؟

چگونه بی خوابی را درمان کنیم؟ بی‌خوابی حاد ممکن است نیاز به درمان نداشته‌باشد. بی‌خوابی خفیف اغلب می‌تواند از طریق تمرین عادت خواب خوب، جلوگیری یا درمان شود. اما در موارد شدیدتر، برای رفع بی خوابی سریع باید به دکتر مراجعه کنید.

۱. قرص خواب درمان قطعی بی خوابی است؟ (بهترین دارو برای بی خوابی شبانه)

برای بی خوابی چی خوبه؟ اگر بی‌خوابی باعث می‌شود که شما در طول روز به دلیل خواب‌آلودگی و خستگی دچار مشکل شوید، پزشک ممکن است انواع قرص خواب مانند فلوکستین و قرص گلوریا یا داروی کلردیازپوکساید را برای مدت زمان محدودی به شما بدهد.

شروع سریع، داروهای کوتاه‌مدت می‌تواند به شما در جلوگیری از اثراتی مانند خواب‌آلودگی در روز بعد کمک‌کند. شاید برخی افراد بگویند چرا با قرص خواب خوابم نمیبره، باید گفت از مصرف قرص‌های خواب‌آور بدون نسخه پزشک برای درمان بی‌خوابی اجتناب کنید. زیرا ممکن است عوارض جانبی داشته‌باشند و در طول زمان از تاثیرات موثر آن کاسته‌شود.

کلونازپام و اگزازپام برای بی خوابی موثر است؟ (درمان بی خوابی و استرس)

یکی از انواع داروهای بی‌خوابی که برای بیماران تجویز می‌شود، کلونازپام است. کلونازپام دارویی آرام‌بخش است که می‌تواند باعث آرامش فرد و به خواب‌رفتن او شود. میزان و دوز این دارو را باید دکتر روانپزشک تنظیم کند.

داروی اگزازپام نیست تاثیر آرام‌کنندگی دارد. برای اینکه بدانید دکتر این داروها را برای شما تجویز می‌کند یا نه، می‌توانید از مشاوره تلفنی روانپزشک کمک بگیرید.

قرص آلپرازولام برای بی خوابی خوب است؟

آلپرازولام ممکن است گاهی برای درمان کوتاه مدت عوامل بی خوابی شبانه تجویز شود. با این حال می‌تواند منجر به وابستگی و اعتیاد شده و برای همه افراد توصیه نمی‌شود.

مهمترین دلایل بی خوابی چیست؟

۲. رفتار درمانی جدیدترین درمان بی خوابی

درمان بی‌خوابی مزمن، در ابتدا درمان هر گونه شرایط یا بیماری‌های زمینه‌ای که سبب بی‌خوابی شده‌اند، در اولویت قرار می‌دهد. اگر بی‌خوابی ادامه پیدا کند، پزشک شما ممکن است رفتار درمانی را پیشنهاد کند.

رویکردهای رفتاری به شما کمک‌می‌کند تا رفتارهایی را تغییر دهید که ممکن است بی خوابی را بدتر کنند و رفتارهای جدید را برای ترویج خواب یاد بگیرند. تکنیک‌هایی مانند تمرینات آرام‌سازی، محدودیت درمانی در خواب، ممکن است برای درمان بی خوابی یا درمان پاراسومنیا مفید باشد.

متن انگلیسی:
Cognitive behavioral therapy for insomnia (CBT-I) can help you control or eliminate negative thoughts and actions that keep you awake and is generally recommended as the first line of treatment for people with insomnia.
ترجمه فارسی:
درمان شناختی رفتاری برای بی خوابی (CBT-I) می‌تواند به کنترل یا حذف افکار و اعمال منفی که شما را بیدار نگه‌می‌دارند کمک کند و به طور کلی به عنوان اولین خط درمان برای افراد مبتلا به بی‌خوابی توصیه می‌شود.

به نقل از سایت mayoclinic

۳. عادات اشتباه خواب (درمان سریع بی خوابی نوزاد و کودک)

عادات خواب خوب، که به آن بهداشت خواب نیز می‌گویند، به شما کمک می‌کند خواب شب خوبی داشته‌باشید. در این مورد باید نکات زیر را در نظر داشته‌باشید:

  • ساعت منظم خواب: سعی کنید هر شب در یک زمان خاص به خواب بروید و هر روز صبح نیز در یک زمان بیدار شوید. سعی کنید در طول روز چرت نزنید، زیرا ممکن است خواب شب شما را بر هم بزند.
  • اجتناب از مصرف کافئین: از مصرف کافئین، نیکوتین و الکل در ساعات آخر روز اجتناب کنید. کافئین و نیکوتین محرک هستند و می‌توانند از به خواب‌رفتن شما جلوگیری کنند. الکل می‌تواند موجب بیداری شما در شب شده و بر کیفیت خواب شما نیز تاثیر می‌گذارد.
  • ورزش منظم: به طور منظم ورزش کنید. سعی کنید که در زمان نزدیک به خواب ورزش نکنید، زیرا ممکن است شما را تحریک کند و به خواب‌رفتن شما سخت شود. کارشناسان توصیه می‌کنند که حداقل ۳ تا ۴ ساعت قبل از خوابیدن، ورزش نکنید.
  • اجتناب از مصرف غذای سنگین: سعی کنید در ساعات آخرروز غذای سنگین نخورید. یک میان وعده سبک قبل از خواب، ممکن است به شما در خواب کمک‌کند.
  • اتاق خواب راحت: اتاق خواب خود را به مکان راحتی تبدیل کنید. مطمئن شوید که اتاق خواب‌تان تاریک، آرام و نه خیلی گرم و یا خیلی سرد است.
  • ریلکسیشن یا آرام‌سازی قبل از خواب: از یک روش برای آرام‌کردن خود قبل از خواب کمک بگیرید. مثلا یک کتاب بخوانید، به موسیقی گوش کنید یا حمام بروید.
  • انجام کارهای غیرمحرک قبل از خواب: اگر نمی‌توانید بخوابید و خواب‌آلود هستید، بلند شوید و کتاب بخوانید، یا کاری انجام دهید که بیش‌از‌حد تحریک نشوید، تا اینکه احساس خواب‌آلودگی کنید.

۴. برای رفع بی خوابی چه بخوریم؟

برخی از مواردی که می‌توانند در درمان بی‌خوابی موثر باشند، شامل موارد زیر هستند:

  • مغزهایی مانند بادام
  • گوشت بوقلمون
  • مصرف کیوی از راه های رفع بی خوابی
  • تارت آلو و آلبالو
  • ماهی‌های پرچرب
  • گردو

خوراکی هایی که باعث بی خوابی میشوند کدامند؟

۶ غذایی که شما را در شب بیدار نگه می‌دارد عبارتند از:

  • غذاها و نوشیدنی‌های کافئین دار
  • غذاهای تند
  • غذاهای با شاخص گلیسمی بالا و شکر اضافه شده
  • غذاهای چرب
  • فست فود و سایر غذاهای فرآوری شده
  • نوشیدنی‌های الکلی

۵. درمان استرس و بی خوابی در طب سنتی (داروی گیاهی برای بی خوابی)

طب سنتی اغلب از داروهای گیاهی برای بهبود خواب و درمان خانگی بی خوابی استفاده می‌کند. برخی از آن‌ها ریشه سنبل الطیب، بابونه، اسطوخودوس، گل ساعتی و بادرنجبویه هستند. این گیاهان دارای خواص آرام بخش بوده و باعث خواب بهتر می‌شوند. این دمنوش‌ها به عنوان دمنوش آرامبخش و ضد استرس هم کاربرد دارند.

درمان بی خوابی در طب سنتی چیست؟
نوشیدن دمنوش گل گاو زبان و سنبل الطیب برای خواب بهتر مفید هستند.

۶. یک روز نخوابیدن برای تنظیم خواب خوبه؟

بعضی ها اینطور فکر می‌کنند که این روش مناسب است! در واقع، می‌توانید داستان‌های زیادی را در اینترنت پیدا کنید درباره افرادی که تمام شب را بیدار می‌مانند و روز بعد آنقدر خسته هستند که به محض اینکه به رختخواب می‌روند، عملاً به خواب می‌روند. با این حال، علم نشان می‌دهد که عوارض شب نخوابیدن و روز خوابیدن زیاد است و یک شبانه روز نخوابیدن راه خوبی برای تنظیم مجدد برنامه خواب شما نیست.

برای درمان بی خوابی به چه دکتری مراجعه کنیم؟

در صورتیکه به علائم بی‌خوابی مبتلا هستید، برای درمان اختلال خواب باید به دکتر مغز و اعصاب و یا دکتر روانپزشک مراجعه کنید. در مواردی که استرس یا اضطرابی به زندگی شما وارد شده‌است، باید به دکتر روانپزشک مراجعه کنید تا به شما کمک کند، با این استرس کنار بیایید.

انواع بی خوابی کدامند؟

بی‌خوابی از این نظر که چه مدت طول می‌کشد و هر چند وقت یکبار اتفاق‌می‌افتد، متفاوت است و می‌تواند کوتاه‌مدت (بیخوابی حاد) یا به صورت طولانی‌مدت (بی‌خوابی مزمن) دیده‌شود. به طور کلی، ۴ نوع بی‌خوابی وجود دارد:

شکل‌های مختلف بی‌خوابیتوضیحات و علائم
بی‌خوابی اولیهبدان معنی است که فرد مبتلا به مشکلات خواب است که به طور مستقیم با هیچ گونه بیماری یا مشکل دیگر مرتبط نیست.
اختلال بی‌خوابی ثانویهفرد به علت چیز دیگری دچار مشکل خواب می‌شود، مانند: به دنبال برخی بیماری‌ها (مانند آسم، افسردگی، آرتریت، سرطان یا سوزش سر دل)، درد، مصرف برخی داروها، اعتیاد و‌ موادی که مصرف‌می‌کند (مثل الکل).
بی‌خوابی حادبیخوابی حاد می‌تواند از یک شب تا چند هفته ایجاد شود.
اختلال بی‌خوابی مزمنهنگامی که فردی حداقل ۱ شب در هفته به مدت ۱ ماه یا بیشتر بی‌خواب شود، می‌گوییم دچار بی‌خوابی مزمن شده‌است.
انواع بی‌خوابی کدامند؟

بی خوابی عصبی چیست؟

بی‌خوابی عصبی به بی‌خوابی ناشی از بیماری‌های اعصاب و روان گفته می‌شود. برای درمان آن باید به دکتر روانپزشک مراجعه کنید.

عوارض بی خوابی چیست؟

نخوابیدن در شب چه عوارضی دارد؟ برخی از عوارض رایج بی خوابی عبارتند از:

  • خستگی و خواب آلودگی در طول روز و کاهش هوشیاری
  • اختلال در تمرکز و حافظه از عوارض بی خوابی بر مغز
  • اختلالات خلقی (افزایش تحریک پذیری، نوسانات خلقی و احساس اضطراب یا افسردگی)
  • تضعیف سیستم ایمنی از عوارض بی خوابی شبانه
  • افزایش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن از جمله بیماری قلبی، فشار خون بالا، دیابت و چاقی
  • کاهش کیفیت زندگی و تأثیر بر روابط، تعاملات اجتماعی، کار و فعالیت‌های اوقات فراغت
عوارض بی خوابی چیست؟
از عوارض بی خوابی، تحریک‌پذیری و پرخاشگری بیشتر در طول روز است.

آیا بی خوابی باعث لاغری میشود؟

یکی از سوالات مهم این است که ایا بی خوابی باعث لاغری صورت میشود؟ باید گفت کمبود خواب مزمن یا کیفیت پایین خواب می‌تواند بر ظاهر تأثیر بگذارد و ظاهری خسته، پف کرده یا کشیده به آن بدهد.

آیا بی خوابی باعث ریزش مو میشود؟

کمبود خواب مستقیماً باعث ریزش مو نمی‌شود. با این حال، به طور غیرمستقیم، بی خوابی می‌تواند استرس را شدیدتر کند که به نوبه خود روی رشد موی شما تأثیر می‌گذارد.

چگونه از ابتلا به بی خوابی پیشگیری کنیم؟

برای اینکه از بی‌خوابی پیشگیری کنید، می‌توانید از روش‌های مختلفی کمک بگیرید که در کنترل علائم بی‌خوابی به شما کمک می‌کنند. این روش‌ها شامل موارد زیر هستند:

  • سعی کنید که برای خواب برنامه‌ی منظمی داشته‌باشید. برنامه‌ی خواب خود را در همه‌ی روزهای هفته حفظ‌کنید. حتی اگر آخر هفته باشد.
  • فعال باشید.
  • داروهای مصرفی و عوارض آنها را بررسی‌کنید.
  • چرت زدن‌های خود را محدود کنید و سعی‌کنید ساعت خواب مشخصی داشته‌باشید.
  • از نوشیدنی‌های محرک کمتر استفاده‌کنید.
  • از اضطراب و استرس به دور باشید.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

یکی از مهم‌ترین و در عین حال آزاردهنده‌ترین علائمی که ممکن است با آنها مواجه شوید، بی‌خوابی است. بی‌خوابی ممکن است ناشی از برخی از بیماری‌های اعصاب و روان و یا بیماری‌های دیگر باشد. از طرفی، در مواقعی ممکن است که بی‌‌خوابی عارضه‌ای از مصرف یک دارو و یا سوء مصرف مواد باشد. همچنین کسانی که به دنبال ترک مواد هستند، ممکن است که به بی‌خوابی دچار شوند. برای درمان این علامت، باید علت ایجاد آن پیدا شود.

برای تشخیص علت بی‌خوابی باید با متخصص روانشناسی،‌ دکتر روانپزشک یا متخصصین مغز و  اعصاب مشورت کنید. گاهی ممکن است که علت ایجاد این علامت یک استرس گذرا باشد که بعد از مدیریت کردن آن، از بین برود. پس وقت را تلف نکنید و از بهترین دکتر فوق تخصص مغز و اعصاب یا دکتر روانشناس در شهر خود نوبت حضوری یا مشاوره تلفنی دریافت کنید. برای دریافت مشاوره تلفنی می‌توانید از لینک‌های زیر استفاده کنید:

دکترتو مراقب سلامت شماست!

پرسش‌های متداول

استرس و اضطراب و اختلالات خواب از مهم‌ترین عوامل ایجاد سردرد هستند.

بله، سیگار حاوی نیکوتین است که الگوهای خواب را مختل می‌کند.

هیچ مدرک مستقیمی وجود ندارد که نشان دهد آب کرفس باعث بی‌خوابی می‌شود. اما واکنش‌های فردی به غذاها یا نوشیدنی‌ها می‌تواند متفاوت باشد.

بی‌خوابی به تنهایی نشانه بیش فعالی در نظر گرفته نمی‌شود. بیش فعالی یک ویژگی رفتاری است که شامل فعالیت زیاد، بی‌قراری و تکانشگری می‌شود.

یک زمان خواب منظم داشته باشید، محیط مناسبی را برای خوابتان فراهم کرده و قبل از خواب مواد محرک مانند کافئین را مصرف نکنید.

یکی از مسائلی که در رابطه با مصرف مواد وجود دارد، بی‌خوابی ناشی از آن است. استفاده از مواد مخدر باعث می‌شود که شما به بی‌خوابی حاد یا بی‌خوابی مزمن مبتلا شوید. در مواردی ممکن است که آسیب‌های همیشگی برای شما به جای بماند که برخی از آنها شامل آپنه خواب هستند. کسی که به مواد مخدر اعتیاد دارد، می‌تواند به افسردگی و بیماری‌های مشابه هم مبتلا شود که سبب بی‌خوابی گردند.
از طرفی ترک مواد مخدر و سم‌زدایی هم برای مدتی ایجاد بی‌خوابی می‌کند. بی‌خوابی ناشی از مواد مخدر بعد از مدتی برطرف خواهدشد. اما برای بهبود آن از دارودرمانی هم استفاده می‌شود. برخی از داروهای گیاهی هم می‌توانند اثرات آرام‌بخش داشته‌باشند و باعث تن آرامی شوند که برای آگاهی از آنها باید با دکتر طب سنتی مشورت کنید.

کرونا می‌تواند تنگی نفس شبانه ایجاد کند. هنگامی که تنفس شما به خوبی انجام نشود، از خواب بیدار می‌شوید. همین بیدار شدن از خواب می‌تواند باعث به‌هم خوردن نظم خواب شود. به همین دلیل باید برای درمان این علائم از دکتر کمک بگیرید. از طرفی کرونا می‌تواند مانند آلرژی در شما احتقان و التهاب ایجاد کند. همین مسئله می‌تواند در به سختی نفس کشیدن موثر باشد.

یکی از عوارض بارداری، بی‌خوابی است. ممکن است که همزمان با بارداری، بی‌خوابی هم اتفاق‌بیفتد.

اگر به افسردگی مبتلا هستید و می‌‌خواهید که علائم ناشی از آن که بی‌‌خوابی است را برطرف کنید، باید به دنبال درمان افسردگی باشید. برای اینکار می‌توانید با دکتر روانپزشک یا دکتر روانشناس مشورت کنید. جهت دریافت نوبت از هر یک از دکترهای معرفی‌شده، از دکترتو کمک بگیرید.

بله، متاسفانه کم خونی رابطه مستقیم با بی خوابی دارد.

اگر از کم خوابی مداوم رنج می‌برید، بهتر است با مشورت متخصص طب سنتی درباره مزاجتان پرس و جو کنید. داروی گیاهی برای بی خوابی در یائسگی هم مفید هستند. براساس طبعتان از داروهای گیاهی زیر مصرف کنید:

    • سنبل الطیب (قویترین داروی گیاهی خواب آور)

    • دمنوش بابونه

    • دمنوش بادرنجبویه

  • گل بنفشه و بهار نارنج
امتیاز شما به مقاله:
(3.8از5)
دسته بندی:
برچسب:
منبع:
فاطمه هستم؛ یک مامای 25 ساله که همیشه از به‌روز بودن و آپدیت کردن خودش و دانسته‌هاش در زمینه پزشکی و پیراپزشکی لذت برده. به خاطر همین مسئله، مدتیه که با دکترتو همکاری می‌کنم و درباره موضوعات مختلف بهداشت و درمان مطالعه می‌کنم، می‌نویسم و با شما به اشتراک می‌گذارم.
مطالب مرتبط

پاسخ دادن

نظرات درباره بی خوابی

  1. م.ن گفت:

    سلام
    من چن ساله عادت کردم شبا نخابم ونمیتونم بخابم تا صب بیدارم
    چیکار کنم این عادت از سرم بپره؟

  2. Somayeh گفت:

    قبلا من ساعت ۱۲شب خوابم میبرد صبح ساعت۸یا۷ بیدار بودم ولی الان ۶ماهه که شبا ساعت۴یا۵ به زور خوابم میبره و ساعت۳بعدازظهر بیدار میشم هرکاری میکنم نمیتونم بخوابم یه جوری شدم که خوابم میاد مغزم خسته است ولی باز هرکاری میکنم نمیتونم بخوابم . قبلا وقتی چراغا روشن بود هم خوابم میبرد الان جوری شدم که وقتی چراغ رو روشن کنن بیدار میشم

  3. بی نشان‌ گفت:

    سلام خسته نباشید من اصلانمیتونم‌بخوابم ساعت خوابم شب ها دو یه سه ساعته باید چی کار کنم‌

  4. đ گفت:

    سلام دکتر من شب کار هستم قبلا صبحا میومدم خونه میتونستم بخوابم ولی الان ن خوابم کاملا بهم ریخته یعنی دیگه صبحا نمیتونم بخوابم

  5. مریم تیموری گفت:

    سلام بنده مادرم فشار خون دارن و دارو مصرف میکنن ولی دوماهی هست شب ها خواب نمیرن و بعد لرزش میگیرن و فشارش میره بالا علت این بی خابی چیه

  6. صابر گفت:

    سلام من یک ماه میگرنم عوت کرده رفتم دکتر مغز اعصاب بهم قرص پرانول ۲۰ با نوربتیلین ۱۰شبی دوتا میخورم سردردم کمی بهتر شده ولی خوابم کلا بهم ریخته شب ۱۱میخوابم ۴صبح بیدار میشم دیگه خوابم نمیگیره روزم گیچ خوابم ولی هر کاری کنم نمیتونم بخوابم چیکار کنم

  7. A گفت:

    سلام من ۲ شب هست که خوابن نمیبره کلا هم بیدارم یه بار جام رو عوض کردم این طوری شد

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      با انجام فعالیت هایی که انرژی بیشتری از شما میگیرد و مطالعه زمان خواب و فراهم کردن مکان مناسب این مشکل برطرف می شود.

      1. محجوب گفت:

        سلام.من ۱۲ساله دارم به زورقرص خواب میخوابم.هربترقرص نخورم به هیچ عنوان خوابم نمیبره.لطفا راهنمایی کنید.ممنون

  8. نیازی گفت:

    سلام من کنکوری هستم و برای اینکه به درسام برسن باید حدود هشت ساعت بخوابم از تابستون امسال شروع کردم که خوابمو تنظیم کنم اوایل خوب بود و خوابم درست شد اما الان با اینکه شب ها هشت ساعت میخوابم صبح که پا میشم هنوزم خسته ام و اگه اون روز تو خونه باشم و نخوام برم مدرسه اصلا نمیتونم پا شم و دوباره خوابم می‌بره حس میکنم به خاطر استرس کیفیت خوابم اومده پایین میشه به راهکار بدید که همون هشت ساعت خواب، برام کافی باشه؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      بهتره با روانشناس تحصیلی در این خصوص مشورت کرده و مهارت کنترل استرس را در خود تقویت کنید.
      متخصص روانشناسی

  9. سمیه گفت:

    سلام من کنکوری هستم و حدود یک هفته است که کلا ریتم خوابم مختل شده و شبا ساعت ۳ و ۴ خوابم میبره و روزا تا ۱۰ ۱۱ میخوام و تازه بعدش ک بیدار میشم بدتر خستم و حس میکنم ی تریلی از روم رد شده .. چیکار کنم ؟

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      فعالیت غده تیروئید، کمبودهای ویتامین ها و مواد معدنی بدن بررسی شود اگر مشکل جسمی نباشد این خواب آلودگی به علت بی نظمی سیکل خواب و روحی می باشد.

  10. اسرا گفت:

    سلام
    من يه هفته هست ساعت ١٢اينا خوابم ميبره ساعت۳ نصف شب از خوا پا میشم و دیگه تا ساعت ۷خوابم نمیبره منتها اینطوری که یه انگار یه حالت بین بیداری و خوابه و تا همون ساعت یجورایی توهم میزنم انگار یه چیزی باعث نگرانیم میشه و انگار یه چیزی یه نیرویی نمیذاره بخوابم
    و باید تا صبح بیدار بمونم و نگرانی بکشم
    مثلا ساعت ۳از خواب پریدم و مدام فکر میکردم تو خونه دزد اومده یا اینکه سوسک تو خونس تاصبح نگرانی میکشم بین خواب و بیداری
    نمیدونم متوجه شدین

    1. همیار دکترِتو گفت:

      دوست عزیز
      برای تنظیم خواب و رفع دلهره و اضطراب بهتره توسط متخصص روانپزشکی بررسی و درمان شوید.
      دکتر روانپزشک

    2. رامین گفت:

      سلام دکتر خسته نباشید من قبلا اعتیاد داشتم الان سه ماهه پاکم خوابمم مشکلی نداشته ولی الان پنج روزه ک ساعت ۸شب میخوابم ۱۲بیدارم دیگه تا صبح خوابم نمیبره راهنمایی کنید ممنون میشم باتشکر

      1. همیار دکترِتو گفت:

        دوستعزیز
        بهتره با انجام فعالیت هایی مثل مطالعه چشم های خود را خسته کرده و شب زمان دیرتری به رختخواب رفته تا خواب شما مختل نشود.