کهیر گرمایی یا کولینرژیک: بررسی علل، علائم و روش های درمان آن

آیا تا به حال بعد از ورزش، گرفتن دوش آب گرم یا گذراندن یک روز پراسترس یا گرم متوجه جوش‌های قرمز، کوچک و خارش‌دار همراه با سوزش روی پوست خود شده‌اید؟ این علائم می‌توانند نشانه های کهیر گرمایی یا کولینرژیک باشند؛ یک واکنش پوستی که در اثر افزایش دمای بدن و تعریق ایجاد می‌شود. در این مقاله از دکترتو به‌صورت جامع و دقیق به شما توضیح خواهیم داد که کهیر کولینرژیک چیست، چرا ایجاد می‌شود و چگونه می‌توان آن را تشخیص داد و درمان کرد. اگر به دنبال جوابی برای سوال‌هایتان هستید، این مطلب برای شماست! برای اطلاعات بیشتر می‌توانید با متخصصین پوست دکترتو به صورت حضوری، آنلاین و تلفنی در ارتباط باشید.

کهیر گرمایی یا کولینرژیک چیست؟

کهیر یکی از شایع‌ترین بیماری‌های پوستی است که با برجستگی‌های قرمز و خارش‌دار همراه است. این بیماری بر اساس مدت‌زمان درگیری به دو دسته حاد و مزمن، و بر اساس علت به دو دسته خودبه‌خودی و القایی (فیزیکی) تقسیم می‌شود.

کهیر کولینرژیک یا کهیر گرمایی زیرمجموعه کهیرهای القایی است و به دلیل افزایش دمای داخلی بدن و واکنش بیش‌ازحد سیستم ایمنی به استیل‌کولین ایجاد می‌شود. این افزایش دما می‌تواند در اثر عواملی مانند فعالیت بدنی، دوش آب گرم، مصرف غذاهای تند یا تجربه احساسات شدیدی مانند خجالت و اضطراب رخ دهد. در آخر، این بیماری در هر سنی ممکن است بروز کند، اما شیوع آن در افراد ۱۰ تا ۳۰ ساله و افرادی که به کهیرهای مزمن مبتلا هستند بیشتر است.

متن انگلیسی:
About 7% of people with chronic hives (hives that last longer than six weeks) have cholinergic urticaria.
ترجمه متن:
حدود ۷٪ از افرادی که به کهیر مزمن (کهیری که بیش از ۶ هفته طول می‌کشد) مبتلا هستند، دچار کهیر کولینرژیک می‌شوند.

clevelandclinic

عکس کهیر گرمایی

تصویری که مشاهده می‌کنید، نمونه‌ای از کهیر کولینرژیک یا کهیر گرمایی است، یک نوع واکنش آلرژیک پوستی که معمولاً در اثر افزایش دمای بدن، تعریق، استرس یا فعالیت‌های فیزیکی ایجاد می‌شود. این نوع کهیر معمولاً به‌صورت برجستگی‌های کوچک قرمز همراه با خارش شدید ظاهر شده و ممکن است در نقاطی از بدن که بیشتر در معرض گرما یا تعریق هستند، مانند سینه، گردن، پشت و بازوها، دیده شود.

علائم کهیر گرمایی یا کولینرژیک

کهیر گرمایی با علائمی پوستی که معمولاً بر روی سینه، گردن، پشت، بازوها و گاهی صورت ظاهر می‌شود، همراه است. این علائم معمولا پس از چند دقیقه تا چند ساعت، با استراحت و خنک شدن بدن بهبود می‌یابند. علائم کهیر گرمایی عبارت‌اند از:

1. جوش‌های قرمز و کوچک با قطر ۱ تا ۵ میلی‌متر
2. التهاب و هاله‌ای قرمز اطراف برجستگی‌ها
3. خارش شدید
4. احساس سوزن‌سوزن شدن و گرما در نواحی درگیر به‌خصوص حین لمس

متن انگلیسی:
It almost never occurs on the palms, soles, or axillae.
ترجمه متن:
این علائم تقریباً هرگز در کف دست‌ها، کف پاها یا زیر بغل دیده نمی‌شوند.

dermnetnz

تفاوت کهیر گرمایی و کهیر آفتابی چیست؟

کهیر گرمایی و کهیر آفتابی هر دو از انواع کهیرهای القایی (Inducible Urticaria) هستند، که در پاسخ به محرک‌های محیطی ظاهر می‌شوند. با این حال، این دو نوع کهیر تفاوت‌های قابل‌توجهی دارند، که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.

ویژگی	کهیر گرمایی (کولینرژیک)	کهیر آفتابی
عامل محرک	افزایش دمای داخلی بدن	نور خورشید
مکانیسم بروز	واکنش به استیل‌کولین	تغییر پروتئین‌های پوستی در اثر تماس با اشعه فرابنفش
محل بروز	نواحی مختلف بدن	نواحی در معرض نور خورشید
ظاهر کهیر	جوش‌هایی کوچک، قرمز و خارش‌دار	بزرگ‌تر، قرمزتر و متورم‌تر (گاهی با تاول)
پیشگیری	اجتناب از افزایش دمای بدن	استفاده از کرم ضدآفتاب، لباس‌های محافظ، اجتناب از تابش مستقیم نور

علت کهیر گرمایی چیست؟

بدن انسان به‌طور طبیعی دمای خود را در محدوده‌ای ثابت نگه می‌دارد. با افزایش دمای بدن، سیستم عصبی خودمختار سیگنال‌هایی را از طریق انتقال‌دهنده عصبی استیل‌کولین به غدد عرق ارسال می‌کند، تا آن‌ها را فعال کرده و با تعریق دمای بدن کاهش یابد.

در افراد مبتلا به کهیر گرمایی، سیستم ایمنی به اشتباه استیل‌کولین را مهاجم تشخیص داده و واکنش آلرژیک نشان می‌دهد. این واکنش باعث فعال شدن ماست‌سل‌ها و آزاد شدن هیستامین می‌شود. هیستامین با تجمع مایعات زیر پوست، منجر به ایجاد کهیرهای قرمز خارش‌دار و ملتهب می‌شود. در نتیجه، می‌توان گفت که واکنش سیستم ایمنی به استیل‌کولین مهم‌ترین علت بروز کهیر گرمایی است.

۱. کهیر کولینرژیک در ورزشکاران (کهیر گرمایی و ورزش)

ورزش یکی از علل شایع کهیر گرمایی یا کولینرژیک به‌خصوص در افراد حساس است. ورزش‌هایی مانند دویدن، شنا، وزنه‌برداری یا دوچرخه‌سواری، به‌ویژه در هوای گرم، با افزایش دمای بدن و تعریق، باعث کهیر‌ گرمایی می‌شوند.

اگر کهیر گرمایی با علائمی مانند مشکلات تنفسی، تورم شدید در لب و صورت، افت فشار خون و سرگیجه همراه باشد، ممکن است نشانه آنافیلاکسی ناشی از ورزش باشد و باید فورا به پزشک مراجعه کنید.

۲. کهیر گرمایی یا کولینرژیک در بارداری

زنان باردار به دلیل تغییرات هورمونی، افزایش دمای بدن، تعریق زیاد، افزایش وزن و استرس‌های دوران بارداری، بیشتر در معرض کهیر گرمایی قرار می‌گیرند. علائم کهیر در بارداری مشابه افراد عادی است، اما به دلیل حساسیت بیشتر بدن، شدت آن می‌تواند بیشتر باشد. همچنین درمان کهیر گرمایی باید تحت نظر پزشک باشد تا سلامت مادر و جنین به‌خطر نیافتد.

۳. عوامل تحریک کننده کهیر کولینرژیک

کهیر کولینرژیک یک نوع کهیر است که در پاسخ به تغییرات دمایی، تعریق یا تحریکات فیزیولوژیکی بدن ایجاد می‌شود. این نوع کهیر معمولاً به دنبال فعالیت‌هایی که باعث افزایش دمای بدن می‌شوند، مانند ورزش، دوش آب گرم، استرس یا مصرف غذاهای تند، بروز می‌کند. عوامل تحریک‌کننده دیگر ممکن است شامل تغییرات ناگهانی دما، استرس‌های عاطفی یا حتی مصرف برخی داروها باشند. کهیر کولینرژیک معمولاً موقتی است و پس از کاهش دمای بدن یا آرام شدن سیستم عصبی از بین می‌رود. این عوامل به طور کلی عبارتند از:

• ورزش یا فعالیت بدنی سنگین
• حمام با آب داغ
• جکوزی و سونا
• هوای گرم یا مرطوب
• غذاهای تند و پرادویه یا نوشیدنی‌های داغ
• تنش‌های روحی و روانی
• تب
• پوشیدن لباس تنگ یا لباس‌هایی با الیاف مصنوعی
• تغییرات ناگهانی دمای بدن، مانند انتقال از یک محیط سرد به یک محیط گرم
• گاهی نوشیدن الکل

ورزش و فعالیت‌های شدید می‌توانند باعث کهیر گرمایی شوند.

تشخیص کهیر گرمایی یا کولینرژیک

تشخیص کهیر کولینرژیک با هدف شناسایی علت اصلی و رد سایر بیماری‌های مشابه انجام می‌شود. برای اینکار پزشک معمولا از روش‌های زیر استفاده می‌کند:

1. بررسی سابقه پزشکی بیمار و معاینه فیزیکی: بررسی علائم، دفعات بروز کهیر و عوامل تحریک‌کننده آن.
2. تست تحریکی و ورزشی: از وسایلی مانند تردمیل یا دوچرخه ثابت برای افزایش دمای بدن و مشاهده واکنش‌های پوستی استفاده می‌شود.
3. تزریق متاکولین: دارویی شبیه استیل‌کولین، که در برخی بیماران باعث کهیر گرمایی می‌شود.
4. انجام آزمایش‌های تکمیلی: آزمایش خون برای بررسی سطح هیستامین، آنتی‌بادی‌ها، عملکرد تیروئید و تست‌های آلرژی
5. ثبت علائم: بیمار با ثبت جزئیات در یک دفترچه، به پزشک در تشخیص دقیق‌تر کمک می‌کند.

درمان کهیر کولینرژیک یا گرمایی

هدف از درمان کهیر گرمایی یا کولینرژیک کاهش علائم، جلوگیری از پیشرفت و عود کهیر و بهبود کیفیت زندگی بیمار است. برای دستیابی به این اهداف، نیاز به یک رویکرد درمانی چندجانبه داریم، که شامل ترکیبی از داروها، تغییرات سبک زندگی، درمان‌های طب سنتی و راهکارهای تکمیلی است.

۱. قرص برای درمان کهیر گرمایی یا کولینرژیک

افرادی که علائم آنها به‌طور مکرر یا شدید بروز می‌کند، نیاز به مصرف دارو دارند. قرص‌هایی که در درمان کهیر گرمایی موثر هستند، عبارت‌اند از:

1. آنتی‌هیستامین‌ها: این قرص‌ها اولین و رایج‌ترین داروهایی هستند، که برای درمان کهیر گرمایی تجویز می‌شوند.
   • مثال: سیتریزین، لوراتادین، فکسوفنادین
2. مسدودکننده‌های گیرنده H2: این قرص‌ها در ترکیب با آنتی‌هیستامین‌ها می‌توانند به درمان کهیر گرمایی (به‌خصوص موارد شدید) کمک کنند.
   • مثال: فاموتیدین
3. کورتیکواستروئیدها: این قرص‌ها با کاهش التهاب و سرکوب سیستم ایمنی، باعث تسکین فوری علائم کهیر می‌شوند؛ با این حال، به دلیل خطرات احتمالی، مصرف آنها باید در کوتاه‌مدت و تحت نظارت پزشک باشد.
   • مثال: پردنیزولون، دگزامتازون، هیدروکورتیزون
4. تثبیت‌کننده‌های ماست‌سل: این قرص‌ها برای کنترل بلندمدت کهیر مزمن گرمایی استفاده می‌شوند.
   • مثال: کرومولین سدیم
5. داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی: این داروها برای بیمارانی استفاده می‌شوند که به سایر درمان‌ها پاسخ نداده‌اند.
   • مثال‌ها: سیکلوسپورین، داپسون
6. داروهای کاهنده عرق: این قرص‌ها به بیمارانی که تعریق عامل کهیر است، کمک می‌کنند.
   • مثال: اسکوپولامین

۲. پمادهای مناسب برای درمان کهیر گرمایی

برای تسکین علائم کهیر گرمایی یا کولینرژیک با مشورت پزشک، می‌توان از کرم‌ها و پمادهای موضعی زیر استفاده کرد:

1. پمادهای کورتیکواستروئیدی: یکی از موثرترین راه‌های تسکین علائم کهیر، استفاده از پماد هیدروکورتیزون ۱٪ برای موارد خفیف و پماد بتامتازون برای موارد شدید است.
   • هشدار: استفاده طولانی‌مدت از این پمادها توصیه نمی‌شود.
2. پمادهای آنتی‌هیستامینی: این پمادها با مسدود کردن گیرنده‌های هیستامین در پوست، منجر به تسکین خارش می‌شوند؛ مانند سافت‌ژل دیفن‌پرل (پماد دیفن‌هیدارمین)
3. پمادهای تسکین‌دهنده:‌ این پمادها برای ایجاد حس خنکی و کاهش خارش مفید هستند؛ مانند لوسیون کالامین.
4. پماد زینک‌اکساید: این پماد به تسکین سریع خارش، کاهش قرمزی و محافظت از پوست کمک می‌کند.

پماد هیدروکورتیزون از پمادهای مناسب برای درمان کهیر گرمایی یا کولینرژیک است.

دنبال پماد مناسب برای کهیر گرمایی هستی؟

همین حالا از پزشک بپرس.

فوق تخصص پوست و مو

۳. درمان خانگی کهیر کولینرژیک

در بیشتر موارد، کهیر گرمایی طی یک روز بدون نیاز به مداخله پزشکی بهبود می‌یابد. با این حال، استفاده از روش‌های خانگی زیر می‌توانند به تسکین سریع‌تر علائم کمک کرده، و از پیشرفت آنها جلوگیری کنند.

1. استفاده از کمپرس سرد:
   • اینکار با کاهش دمای پوست و کاهش خون‌رسانی به مناطق کهیرزده، علائمی را تسکین می‌دهد. کافیست یک پارچه تمیز را با آب سرد خیس کرده، و به‌مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی پوست قرار دهید.
2. دوش گرفتن با آب خنک:
   • توصیه می‌شود برای تحریک نشدن پوست، از آب بسیار سرد استفاده نکنید.
3. حمام با جو دوسر:
   • یک فنجان جو دوسر آسیاب‌شده را در یک وان آب ریخته، و برای ۲۰ دقیقه در آن بنشینید.
4. ژل آلوئه‌ورا طبیعی:
   • آلوئه‌ورا با خواص خنک‌کنندگی و ضدالتهابی خود می‌تواند به کاهش علائم کمک کند. ژل را روی نواحی کهیرزده بمالید، و پس از خشک شدن، آن را با آب ولرم بشویید.
5. اجتناب از نوشیدنی‌های داغ و غذاهای تند:
   • این موارد می‌تواند دمای بدن را افزایش داده و علائم کهیر را تشدید کند.
6. پوشیدن لباس‌های گشاد و نخی:
   • لباس‌های دیگر تعریق را افزایش داده و تشدید علائم می‌شوند.
7. دور ماندن از نور خورشید و محیط‌های گرم.

۴. درمان کهیر گرمایی یا کولینرژیک در طب سنتی

طب سنتی در کنار روش‌های درمان پزشکی، می‌تواند به درمان کهیر گرمایی کمک کند. با این حال، پیش از استفاده از روش‌های زیر مشاوره با پزشکان دکترتو ضروری است.

• دمنوش گزنه: ۱ قاشق چای‌خوری گزنه خشک را در آب جوش دم کرده و بنوشید. گزنه با کنترل میزان هیستامین تولید شده می‌تواند به تسکین علائم کمک کند.
• زردچوبه:‌ ۱ قاشق چای‌خوری زردچوبه را با یک لیوان شیر گرم مخلوط کرده و بنوشید. زردچوبه در کاهش التهاب، تقویت سیستم ایمنی و تسریع بهبود علائم پوستی نقش دارد.
• روغن نعناع:‌ چند قطره روغن نعناع را با روغن حامل (مانند روغن زیتون) ترکیب کرده و روی کهیر بمالید. روغن نعناع به دلیل داشتن منتول، خاصیت خنک‌کنندگی و ضدخارش دارد.
• دمنوش بابونه: می‌توانید دمنوش را روزانه میل کرده یا برای شست‌وشوی پوست استفاده کنید.
• روغن نارگیل:‌ این روغن می‌تواند به کاهش خارش کمک کند.
• سرکه سیب: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری سرکه سیب را با یک لیوان آب رقیق کرده، و با یک دستمال روی پوست بمالید.

دنبال درمان سنتی برای کهیر گرمایی هستی؟ از متخصص مشاوره بگیر.

دکتر آلرژی پوستی

۵. درمان قطعی کهیر گرمایی

اگرچه هنوز درمانی قطعی برای کهیر گرمایی یا کولینرژیک وجود ندارد، اما روش‌هایی برای کاهش شدت و دفعات بروز کهیر وجود دارد. به بیمارانی که به درمان‌های متداول پاسخ نمی‌دهند و کهیر باعث اختلال در فعالیت‌های روزمره آنها شده است، روش ایمونوتراپی با داروی اومالیزوماب توصیه می‌شود. این دارو با هدف قرار دادن مستقیم سیستم ایمنی، تولید هیستامین را کاهش داده، و در طولانی‌مدت به کنترل علائم کمک می‌کند.

عوارض کهیر کولینرژیک

کهیر کولینرژیک معمولاً عوارض جدی ندارد و به‌طور موقت بروز می‌کند، اما در برخی موارد ممکن است باعث ناراحتی و اذیت شدید شود. خارش و التهاب پوست ممکن است موجب آزار فرد شود و در موارد نادر، علائمی مانند تنگی نفس یا تهوع به‌دنبال تشدید کهیر بروز کند که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. همچنین، در صورت تکرار مداوم کهیر کولینرژیک، ممکن است فرد از لحاظ اجتماعی یا روانی تحت تأثیر قرار گیرد. در بیشتر موارد، این نوع کهیر با کاهش دما یا تجویز داروهای مناسب بهبود می‌یابد. گاهی ممکن است باعث عوارض زیر شود:

1. افت شدید فشار خون:‌ این وضعیت می‌تواند باعث ضعف، سرگیجه و حتی از دست دادن هوشیاری شود.
2. تنگی مجاری تنفسی: این وضعیت با خس‌خس سینه، تنگی نفس و احساس فشار در قفسه سینه است.
3. آنژیوادم: این عارضه شامل تورم سریع و شدید در لایه‌های عمیق پوست، به‌ویژه در صورت، لب‌ها، زبان و گلو است.
4. شوک آنافیلاکسی:‌ این عارضه با افت فشار خون، تورم گلو، تنگی نفس و از دست دادن هوشیاری همراه است.
5. همچنین در برخی از افراد عوارضی دیگر مانند تپش قلب، تهوع و معده درد، سردرد و حتی اسهال هم دیده شده است.

پیشگیری از کهیر گرمایی

با اینکه به‌طور کامل نمی‌توان از کهیر کولینرژیک جلوگیری کرد، زیرا تعریق و گرم شدن بدن عملکردهای طبیعی بدن هستند، اما می‌توان با کارهای زیر، دفعات و شدت بروز این کهیر را کاهش داد.

• نخوردن غذاهای تند، پرادویه و تحریک‌کننده، که می‌توانند با افزایش دمای بدن باعث کهیر شوند.
• ورزش کردن در ساعات خنک روز مانند صبح زود یا عصر، برای جلوگیری از تعریق و افزایش بیش‌ازحد دمای بدن.
• استراحت‌های کوتاه و مکرر در حین ورزش و فعالیت‌های سنگین.
• مدیریت استرس و اضطراب.
• پوشیدن لباس‌‌های خنک و گشاد.
• دوش نگرفتن با آب داغ.
• نوشیدن آب کافی برای جلوگیری از کم‌آبی و کمک به تنظیم دمای بدن.
• ماندن در محیط‌هایی با تهویه مناسب یا کولر در روزهای گرم.

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

کهیر گرمایی یا کولینرژیک نوعی واکنش پوستی است، که در اثر افزایش دمای بدن به‌واسطه عواملی مانند ورزش، استرس، تعریق یا مصرف غذاهای تند ایجاد می‌شود. این کهیر معمولاً با جوش‌های قرمز، خارش‌دار و ملتهب همراه است. خوشبختانه، کهیر گرمایی معمولا خطرناک نیست، و می‌توان آن را با روش‌هایی مانند مصرف آنتی‌هیستامین‌ها، اجتناب از محرک‌ها و استفاده از درمان‌های خانگی و طب سنتی کنترل کرد.

برای تشخیص دقیق و درمان کهیر کولینرژیک، می‌توانید در دکترتو به‌صورت حضوری با دکتر پوست در ارتباط باشید. همچنین در سایت دکترتو علاوه‌بر سیستم تعیین نوبت حضوری، می‌‌توانید مشکل خود را با پزشک عمومی آنلاین و دکتر پوست آنلاین در میان بگذارید.

دکترتو مراقب سلامتی شماست!