فهرست مطالب
در بازار داروهای متنوعی وجود دارد که به منظور کاهش علائم بیماری‌ها و تسکین مشکلات مختلف استفاده می‌شوند. یکی از این داروها، دکسترومتورفان (Dextromethorphan) است که برای سرفه و سرماخوردگی تجویز می‌شود و با نام تجاری ژلوکاف (Gelocough) نیز معروف است. این ترکیب شیمیایی به عنوان مهارکننده سرفه در سیستم عصبی مرکزی عمل می‌کند. در این مقاله از دکترتو قصد داریم به موارد مصرف ژلوکاف، دوز مصرف و عوارض جانبی ژلوکاف بپردازیم، بنابراین تا انتها همراه ما باشید. اما چنانچه تحت مصرف این دارو قرار دارید و نگران عوارض جانبی آن هستید بهتر است با یک پزشک عمومی در ارتباط باشید. شما می‌توانید از سامانه نوبت دهی دکترتو برای تعیین وقت حضوری و یا مشاوره دارویی آنلاین استفاده کنید.
ژلوکاف چیست؟
ژلوکاف از اسامی تجاری داروی دکسترومتورفان بوده و داروی ضدسرفه است که با تاثیر بر سیگنال‌های مغز، واکنش سرفه را تحریک می‌کند. از دکسترومتورفان برای درمان سرفه استفاده می‌شود و بدون نسخه موجود است و همچنین در بسیاری از داروهای ترکیبی که به‌صورت OTC و تجویزی عرضه می‌شوند، وجود دارد. البته ژلوکاف برای درمان سرفه‌های ناشی از سیگار کشیدن، آسم یا آمفیزم کارایی ندارد.
| شناسنامه دارویی | توضیحات |
|---|---|
| ژلوکاف چیست؟ | دارویی برای تسکین سرفه‌های خشک و بدون خلط است. |
| نام عمومی دارو | دکسترومتورفان (Dextromethorphan) |
| نام تجاری | ژلوکاف، و همچنین در برخی محصولات دیگر به عنوان یک ترکیب وجود دارد. |
| نوع دارو | ضد سرفه |
| فرمول شیمیایی | (+)-(۹α,۱۳α,۱۴α)-۳-متوکسی-۱۷-متیل فینان |
| دسته بندی بارداری | دسته C: مطالعات حیوانی نشان‌دهنده اثرات زیان‌آور بر روی جنین بوده است. قبل از مصرف در دوران بارداری با پزشک مشورت شود. |
| نیمه عمر | حدود ۲-۳ ساعت |
| دفع دارو | عمدتاً از طریق کلیه‌ها |
| مکانیسم اثر | با اثر بر روی گیرنده‌های سروتونین در مغز، سرفه را مهار می‌کند. |
| بهترین شرایط نگهداری | در دمای اتاق، دور از نور مستقیم و رطوبت نگهداری شود. |
| نحوه مصرف | طبق دستور پزشک یا بروشور دارو مصرف شود. معمولاً به صورت خوراکی و همراه با آب مصرف می‌شود. |
| اشکال دارویی | قرص، شربت |
| داروهای هم گروه | سایر داروهای ضد سرفه حاوی دکسترومتورفان، مانند برخی شربت‌های سرفه ترکیبی. |
طریقه مصرف قرص ژلوکاف
میزان و زمان مصرف کپسول ژلوکاف باید بر اساس نوع بیماری و شدت سرفه فرد تنظیم شود. پزشک با بررسی وضعیت بیمار و معاینه گلو می‌تواند دوز شربت را تا ۳۰ میلی‌گرم در هر بار افزایش دهد تا به بهبود گلودرد کمک کند. همچنین، در صورت لزوم، پزشک می‌تواند دوز قرص این دارو را تا شش بار در روز به مقدار ۵ تا ۱۵ میلی‌گرم افزایش دهد؛ با این حال، باید توجه داشت که مجموع مصرف روزانه نباید از ۱۲۰ میلی‌گرم فراتر برود. بزرگسالان باید هر ۴ ساعت یک بار یک عدد قرص ۵ تا ۱۵ میلی‌گرمی ژلوکاف مصرف کنند.
موارد مصرف ژلوکاف (قرص ژلوکاف برای چه بیماری است؟)
قرص ژلوکاف به‌عنوان داروی موثر برای تسکین گلودرد و سرفه‌های خشک ناشی از سرماخوردگی یا آنفولانزا استفاده می‌شود. این دارو به دسته سرکوب‌کننده‌های سرفه تعلق دارد و به‌طور خاص روی سیگنال‌های مغزی اثرمی‌گذارد و سرفه‌های مزاحم را کاهش می‌دهد. در بزرگسالان، دکسترومتورفان به‌خصوص برای کاهش سرفه‌های بدون خلط، کمک به بهبود گلودرد و کنترل علائم سرماخوردگی تجویز می‌شود. این دارو به کاهش احساس ناراحتی در گلو کمک کرده و می‌تواند خواب راحت‌تری را برای بیماران فراهم کند. با کاهش سرفه‌های خشک، فرد می‌تواند به‌راحتی فعالیت‌های روزمره خود را ادامه دهد.
در مورد کودکان، ژلوکاف برای کنترل سرفه‌های بدون خلط و کمک به کاهش علائم سرماخوردگی استفاده می‌شود. استفاده از این دارو در کودکان باید با احتیاط و تحت نظر پزشک انجام شود تا از ایمنی و مناسب بودن آن اطمینان حاصل گردد.
متن انگلیسی:
medlineplus
Dextromethorphan is used to temporarily relieve cough caused by the common cold, the flu, or other conditions. Dextromethorphan will relieve a cough but will not treat the cause of the cough or speed recovery
ترجمه متن:
دکسترومتورفان (ژلوکاف) برای تسکین موقتی سرفه ناشی از سرماخوردگی، آنفولانزا یا شرایط دیگر استفاده می‌شود. این دارو سرفه را تسکین می‌دهد، اما علت سرفه را درمان نکرده و بهبودی را تسریع نمی‌کند.
۱. ژلوکاف برای سردرد خوب است؟
کپسول ژلوکاف به‌طور خاص برای تسکین سرفه و گلودرد ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا طراحی شده است و تاثیر مستقیمی بر سردرد ندارد. هرچند برخی افراد ممکن است با تسکین سرفه و بهبود خواب، احساس راحتی بیشتری کنند و همین امر سردردهای ناشی از خستگی و ناراحتی را کاهش دهد، اما این دارو به‌عنوان درمانی برای سردرد محسوب نمی‌شود.
استامینوفن و دکسترومتورفان (acetaminophen; dextromethorphan) ترکیبی از مسکن و داروی ضدسرفه است که برای درمان دردها و ناراحتی‌های ناشی از سرماخوردگی، سرفه، تب و سردرد استفاده می‌شود. با این حال، این دارو نمی‌تواند عفونت را درمان کند.
۲. ژلوکاف برای کودکان
قرص ژلوکاف برای کنترل سرماخورگی و سرفه خشک کودکان تجویز می‌شود. البته خاطرنشان می‌کنیم که قرص ژلوکاف تنها برای کودکان بالای ۱۲ سال مجاز است و کودکان زیر ۱۲ سال باید از شکل ژل، شربت یا پاستیل ژلوکاف استفاده کنند.
نمی‌دونی از چه سنی می‌تونی ژلوکاف به فرزندت بدی؟
از متخصص کمک بگیر.
۳. قرص سرفه ژلوکاف
قرص سرفه ژلوکاف برای تسکین سرفه‌های خشک و به عنوان قرص گلو درد ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا تجویز می‌شود. این دارو حاوی دکسترومتورفان است که به‌عنوان سرکوب‌کننده سرفه عمل می‌کند و با تاثیر بر سیگنال‌های مغزی، رفلکس سرفه را کاهش می‌دهد. استفاده از این قرص می‌تواند به بیماران کمک کند تا از سرفه‌های مزاحم رهایی یابند و خواب راحت‌تری داشته باشند.
قرص سرفه ژلوکاف به‌ویژه برای افرادی مناسب است که سرفه‌های بدون خلط دارند و احساس ناراحتی در گلو را کاهش می‌دهد. دوز مناسب باید طبق دستور پزشک مشخص شود و از مقدار توصیه‌شده فراتر نرود. مصرف قرص سرفه ژلوکاف عوارض جانبی مانند خواب‌آلودگی یا سرگیجه ایجاد می‌کند، بنابراین مصرف آن باید با احتیاط باشد.
۴. قرص ژلوکاف برای کرونا
قرص ژلوکاف داروی اصلی برای درمان کرونا نبوده و لزوما برای موارد شدید ابتلا اثرگذار نیست. اگر سرفه‌ای با خلط زیاد دارید، بهتر است از داروی خلط‌آور استفاده کنید تا به خروج خلط کمک کند. اما اگر سرفه‌تان خشک است، باید از داروهای ضدسرفه کمک بگیرید. داروهای بدون نسخه، مانند گایافنزین (Mucinex)، سودافدری (Sudafed) و دکسترومتورفان (Robitussin و Delsym)، می‌توانند به کاهش علائم کووید-۱۹ کمک کنند. اما در صورت ابتلا به کرونا حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید و داروهای تجویزی پزشک را مصرف نمایید.
ژلوکاف برای دندان درد خوب است؟
ژلوکاف داروی ضد سرفه است که برای کنترل سرفه و خلط در افراد مبتلا به آنفولانزا یا سرماخوردگی تجویز می‌شود، بدون آنکه اثر مسکن داشته باشد. ماده مؤثر آن، دکسترومتورفان، با اثر بر روی مراکز عصبی سرفه در مغز، این عمل را مهار می‌کند. بنابراین، مصرف ژلوکاف چه قرص باشد یا شربت، هیچ تاثیری در بهبود درد دندان ندارد و توصیه نمی‌شود.
دوز مصرفی ژلوکاف
مقدار دقیق مصرف ژلوکاف باید حتما توسط پزشک متخصص مشخص شود. به‌طور کلی، برای درمان سرفه در بزرگسالان، دوز معمول ۱۵ میلی‌گرم هر دو تا چهار ساعت به‌صورت مورد نیاز یا ۳۰ میلی‌گرم هر شش تا هشت ساعت تجویز می‌گردد. برای کودکان بالای ۱۲ سال، حداکثر دوز مجاز این دارو ۶۰ میلی‌گرم در روز تعیین شده است.
قرص ژلوکاف ۱۵ میلی گرم برای چیست؟
ژلوکاف ۱۵ میلی‌گرم یک داروی ضد سرفه است. ماده مؤثر این دارو دکسترومتورفان نام دارد که با تأثیر مستقیم بر روی مرکز سرفه در مغز، رفلکس سرفه را مهار می‌کند و به تسکین سرفه‌های خشک و بدون خلط کمک می‌کند. قرص ژلوکاف ۱۵ میلی‌گرم برای موارد زیر مناسب است:
- تسکین سرفه‌های خشک و بدون خلط
- کاهش گلودرد با کاهش سرفه
- مدیریت علائم سرماخوردگی و آنفولانزا
عوارض جانبی مصرف ژلوکاف
مصرف ژلوکاف در بزرگسالان سالم معمولا عوارض جانبی جدی و خطرناکی ندارد، اما در برخی افراد ممکن است به‌خاطر واکنش‌های حساسیتی یا مصرف همزمان با سایر داروها باعث بروز عوارض جانبی شود. برخی عوارض شایع و نادر ژلوکاف عبارتند از:
- خواب‌آلودگی
- احساس سرگیجه یا عدم تعادل
- حالت تهوع و استفراغ
- احساس خشکی در دهان یا گلو
- افزایش فشار خون
متن انگلیسی:
ncbi.nlm.nih
Depending on the dose and coingestants, dextromethorphan can cause a broad spectrum of clinical effects ranging from mild agitation to psychosis to seizures and coma. Many times, patients are unable to give a clear history due to altered mental status
ترجمه متن:
بسته به دوز و مصرف همزمان سایر داروها، دکسترومتورفان (ژلوکاف) می‌تواند طیف وسیعی از اثرات بالینی را ایجاد کند که از بی‌قراری خفیف تا روان‌پریشی، تشنج و کما متغیر است. گاهی بیماران به دلیل تغییر در وضعیت روانی خود قادر به دادن شرح حال واضح نیستند.
برای سرفه مزمن ژلوکاف مصرف می‌کنی و نگران عوارضشی؟ از متخصص سوال کن.
موارد احتیاط و منع مصرف ژلوکاف
این دارو برای کودکان زیر ۴ تا ۶ سال ممنوع است و تنها با تجویز پزشک باید مصرف شود. همچنین، برای کودکان زیر ۶ سال، داروهای مشابهی وجود دارد که عوارض جانبی کمتری دارند و می‌توانید با مشورت پزشک از آنها استفاده کنید. از مصرف الکل یا هرگونه مواد روان‌گردان در زمان استفاده از ژلوکاف خودداری کنید. اگر برنامه‌ای برای عمل جراحی دارید، حتما به پزشک اطلاع دهید. این دارو ممکن است موجب خواب‌آلودگی و گیجی شود، بنابراین بهتر است برنامه‌ریزی‌های خود را با توجه به این عوارض تنظیم کرده و از رانندگی در این شرایط پرهیز کنید.
افرادی که سابقه حساسیت به دکسترومتورفان، آسم یا سرفه‌های خلط دار، بیماری‌های کبدی یا برونشیت مزمن دارند، بهتر است از مصرف ژلوکاف خودداری کنید.
قرص ژلوکاف برای سرفه‌های مزمن یا مداوم ناشی از سیگار کشیدن، آسم یا آمفیزم، و سرفه‌های همراه خلط زیاد، نباید مصرف شود مگر اینکه پزشک آن را تجویز کرده باشد. چرا که تنفس را کاهش داده و عوارض و خطرات جدی برای بیمار ایجاد می‌کند. همچنین، مصرف دکسترومتورفان در کنار مهارکننده‌های غیرانتخابی MAO می‌تواند منجر به بروز سندرم سروتونین شود. پس از مصرف این دارو، برخی افراد ممکن است علائمی مانند توهم، گیجی، بی‌قراری، هایپررفلکسی، لرزش، میوکلونوس و تپش قلب (تاکی‌کاردی) را تجربه کنند.
مصرف ژلوکاف در بارداری
هرچند برخی از داروهای سرماخوردگی مانند دکسترومتورفان برای سرفه و آنتی هیستامین‌هایی مانند کلرفنیرامین برای آبریزش بینی در دوران بارداری ایمن محسوب می‌شوند، با این حال بهتر است از مصرف خودسرانه این دارو در بارداری خودداری کنید. اگر قصد مصرف ژلوکاف در بارداری دارید، بهتر است حتما با مشورت پزشک متخصص باشد.
مصرف ژلوکاف در شیردهی
در حالی که هنوز شواهد علمی کافی درباره تاثیر منفی ژلوکاف روی شیر مادر در شیردهی وجود ندارد، اما بهتر است در شیردهی با مشورت و تجویز پزشک مصرف شود.
اختلالات دارویی ژلوکاف
افراد مبتلا به آسم، اختلالات کبدی یا سرفه‌های خلط‌آور باید با احتیاط از این دارو استفاده کنند. همچنین، در شرایطی مانند پرکاری تیروئید، دیابت، بیماری‌های قلبی، فشار خون بالا، مشکلات کلیوی و بزرگی پروستات، تجویز ژلوکاف باید با احتیاط باشد. تداخلات دارویی ژلوکاف (دکسترومتورفان) می‌تواند به عوارض جدی منجر شود. برخی از مهم‌ترین تداخلات دارویی ژلوکاف عبارتند از:
- مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAO): ترکیباتی مانند فورازولیدون و پروکاربازین خطر ابتلا به سندرم سروتونین را افزایش می‌دهند.
- کینیدین: دارو تاثیرات دکسترومتورفان را تغییر داده و باعث بروز عوارض جانبی می‌شود.
- داروهای کاهنده فشار خون
- نیترات‌ها
- داروهای مقلد سمپاتیک
- ضدافسردگی‌های سه‌حلقه‌ای
اطلاعات دارویی ژلوکاف
اطلاعات دارویی ژلوکاف شامل اسامی رایج، عوارض جانبی و تداخلات دارویی آن را در جدول زیر مشاهده می‌کنید:
| اسامی رایج | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
|---|---|---|
| قرص دکسترومتورفان (Dextromethorphan) | یبوست، درد معده | مهارکننده‌های مونوآمین اکسیداز (MAOI) |
| کپسول ژلوکاف ۱۵ میلی گرم | خواب‌آلودگی و سرگیجه | داروهای ضد افسردگی سه حلقه‌ای |
| – | خشکی دهان | داروهای ضد آریتمی |
| – | تهوع و استفراغ | – |
| – | واکنش‌های آلرژیک | – |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
ژلوکاف یا دکسترومتورفان داروی تسکین سرفه‌های خشک و گلودرد ناشی از سرماخوردگی و آنفولانزا است که بیمار را از شر سرفه‌های مزاحم نجات می‌دهد. با این حال، مصرف این دارو باید با احتیاط انجام شود و به‌ویژه در افرادی با شرایط پزشکی خاص نظیر آسم، بیماری‌های کبدی یا مشکلات قلبی باشند. خواب‌آلودگی، سرگیجه، تهوع و خشکی دهان از عوارض جانبی ژلوکاف هستند. مصرف آن در کودکان زیر ۱۲ سال، زنان باردار و شیرده باید با تشخیص و تجویز پزشک باشد. جهت اجتناب از عوارض احتمالی بهتر است دارو را با مشورت پزشک عمومی مصرف نمایید. اگر دسترسی به پزشک ندارید نگران نباشید چرا که می‌توانید با پزشک عمومی آنلاین دکترتو در این باره مشورت کرده و یا سوالات خود را از مشاوره دارویی بپرسید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!