فهرست مطالب
آزمایش کراتین خون و آزمایش کراتینین خون دو تست رایج آزمایشگاهی هستند که هرچند نامشان شبیه به هم است اما هدف و اهمیت متفاوتی دارند. کراتین ماده‌ای است که بیشتر در عضلات وجود دارد و در زمینه‌های ورزشی یا بررسی انرژی عضلانی مطرح میشود. در مقابل، کراتینین محصول نهایی متابولیسم کراتین است که از طریق کلیه‌ها دفع میشود و شاخص مهمی برای ارزیابی سلامت کلیه‌ها به حساب می‌آید. بررسی سطح کراتین و کراتینین در آزمایش خون به پزشکان کمک می‌کند تا هم وضعیت عملکرد کلیه‌ها و هم شرایط متابولیسم عضلات را بسنجند. تفسیر درست نتایج این آزمایش‌ها برای پیشگیری، تشخیص و مدیریت بیماری‌های کلیوی و عضلانی اهمیت زیادی دارد.
آزمایش کراتین خون چیست؟
آزمایش کراتین خون تستی است که میزان کراتین موجود در خون را اندازه‌گیری می‌کند. کراتین یک ترکیب طبیعی در بدن است که بیشتر در بافت‌های عضلانی وجود دارد و نقش مهمی در ذخیره و آزادسازی انرژی ایفا می‌کند. بررسی سطح کراتین خون معمولا در شرایط خاصی مانند بررسی اختلالات متابولیسم کراتین در کودکان درخواست میشود. این تست مستقیما بیانگر وضعیت کلیوی نیست، بلکه مکمل سایر آزمایش‌ها به حساب می‌آید.
آزمایش کراتینین خون چیست؟
کراتینین (Creatinine) فرآورده جانبی ترکیب شیمیایی به نام کراتین (creatine) است که به عضلات در جذب انرژی مورد نیاز کمک می‌کند. کراتینین به‌عنوان فرآورده زائد توسط کلیه‌ها از جریان خون فیلتر شده و از طریق ادرار از بدن دفع میشود.
آزمایش کراتینین خون، میزان این ماده شیمیایی در خون یا ادرار را اندازه‌گیری می‌کند و سطح آن نشان‌دهنده کارکرد کلیه‌ها در بدن است. کراتینین را می‌توان به تنهایی یا در مجموعه‌ای از آزمایش‌ها همراه با ترکیبات دیگری که در خون یا ادرار وجود دارند، اندازه گرفت. معمولا همراه با آزمایش کراتینین، تست‌های آزمایشگاهی دیگری مانند پنل متابولیک جامع (CMP)، تست نیتروژن اوره خون (BUN)، متابولیک پایه (BMP) هم تجویز می‌شوند تا مشکلات عملکرد کلیه‌های فرد بررسی شود.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت medicalnewstoday
High creatinine levels can indicate a range of underlying health conditions, including kidney infection and kidney failure.
ترجمه فارسی:
سطوح بالای کراتینین می‌تواند نشان‌دهنده طیف وسیعی از بیماری‌های زمینه‌ای، از جمله عفونت و نارسایی کلیه باشد.
آیا آزمایش کراتین خون همان آزمایش کراتینین خون است؟
آزمایش کراتین خون و آزمایش کراتینین خون یکسان نیستند، هرچند بسیاری افراد این دو را اشتباه می‌گیرند. کراتین ماده‌ای است که در عضله ذخیره میشود و بیشتر به بحث انرژی و فعالیت‌های عضلانی مربوط است. اما کراتینین حاصل تجزیه طبیعی کراتین بوده و در نهایت از طریق کلیه‌ها دفع میشود.
به همین دلیل، کراتینین در آزمایش خون شاخص مهم عملکرد کلیه‌ها محسوب میشود، در حالیکه کراتین به‌تنهایی چنین کاربردی ندارد. در واقع آزمایش کراتینین خون در پزشکی بالینی پرکاربردتر است و برای تشخیص بیماری‌های کلیوی به‌صورت روتین درخواست میشود، در حالی که تست کراتین خون معمولا در موقعیت‌های خاص مانند بررسی اختلالات متابولیسم کراتین در کودکان یا در مطالعات تغذیه و ورزش کاربرد دارد.
چرا باید میزان کراتین و کراتینین خون را بررسی کرد؟
بررسی سطح کراتین و کراتینین خون اهمیت بالینی و تشخیصی ویژه‌ای دارد. آزمایش creatinine در خون می‌تواند سلامت کلیه‌ها را نشان دهد و هرگونه اختلال در دفع مواد زائد را مشخص کند. آزمایش کراتین خون گاهی برای سنجش شرایط متابولیک درخواست میشود. دلایل اصلی بررسی این دو آزمایش شامل موارد زیر است:
- ارزیابی عملکرد کلیه‌ها و تشخیص زودهنگام بیماری‌های کلیوی
- بررسی اثر داروها یا بیماری‌های مزمن بر کلیه
- اطمینان از ایمنی قبل از سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی
- پایش بیماران با بیماری‌های عضلانی یا متابولیک
- کمک به تفسیر سایر آزمایش‌های خون و ادرار
آزمایش کراتینین برای سی تی اسکن
قبل از انجام سی‌تی‌اسکنِ کنتراست‌دار با مادهٔ حاجب یددار، ارزیابی عملکرد کلیه معمولا با اندازه‌گیری کراتینین سرم و محاسبهٔ eGFR به خصوص در بیمارانِ در معرض خطر (مانند مبتلایان به بیماری کلیوی، دیابت، سن بالا، دهیدراتاسیون یا مصرف داروهای نفروتوکسیک) توصیه میشود. مادهٔ حاجب یددار می‌تواند در افراد با اختلال عملکرد کلیوی خطر آسیب را افزایش دهد، پزشک بر اساس پروفایل خطر بیمار آزمایش کراتینین را درخواست می‌کند. تست کراتین در این تصمیم‌گیری نقشی ندارد.
آزمایش کراتینین خون قبل از ام آر آی برای چیست؟
آزمایش کراتینین خون قبل از ام‌آر‌آی با تزریق گادولینیوم اهمیت دارد. گادولینیوم در شرایطی که عملکرد کلیه‌ها ضعیف باشد، می‌تواند در بدن تجمع پیدا کرده و مشکلاتی مانند فیبروز سیستمیک نفروژنیک (NSF) ایجاد کند. به همین دلیل، قبل از انجام ام‌آر‌آی، پزشک معمولا میزان کراتینین در آزمایش خون را بررسی می‌کند تا از سلامت کلیه‌ها مطمئن شود.
اگر نتیجه آزمایش creatinine غیرطبیعی باشد، پزشک یا از تزریق ماده حاجب خودداری می‌کند یا دوز و نوع ماده را تغییر می‌دهد. این اقدام در بیماران مسن، افراد دیابتی، یا کسانی که سابقه بیماری کلیوی دارند بسیار مهم است.
ارزیابی عملکرد کلیه (معمولا با eGFR از روی کراتینین) مبنای تصمیم درباره گادولینیوم است. با عوامل گروه II ریسک NSF بسیار ناچیز است و پروتکل‌ها ممکن است بی‌نیاز از آزمایشِ روتین برای همه بیماران باشند.
نتیجه تست کراتین خون رو بررسی کردی اما مطمئن نیستی؟
از دکتر متخصص مشاوره بگیر.
نحوه خواندن جواب آزمایش creatinine و کراتین
در برگه آزمایش، سطح کراتینین معمولا با واحد mg/dL گزارش میشود و محدوده طبیعی آن برای مردان بزرگسال حدود ۰.۷ تا ۱.۳ و برای زنان ۰.۶ تا ۱.۱ است. مقادیر بالاتر می‌تواند نشان‌دهنده کاهش عملکرد کلیه یا کم‌آبی بدن باشد.
سطح کراتین معمولا در محدوده پایین‌تری گزارش میشود و بسته به آزمایشگاه متغیر است. برای بیماران و افراد عادی، درک ساده این است که اگر نتایج خارج از محدوده مرجع باشند، نیاز به بررسی تخصصی توسط پزشک وجود دارد. متخصصین معمولا علاوه بر مقدار عددی، به فاکتورهایی مانند سن، جنس و بیماری‌های زمینه‌ای هم توجه می‌کنند.
تفسیر آزمایش کراتین و کراتینین در آزمایش خون
تفسیر آزمایش کراتین خون و کراتینین خون نیاز به بررسی مقادیر عددی در کنار شرایط بالینی بیمار دارد. کراتینین در آزمایش خون اگر بالاتر از حد طبیعی باشد، نشانه‌ای از کاهش عملکرد کلیه یا انسداد مجاری ادراری است. پایین بودن کراتینین معمولا به کاهش توده عضلانی یا بیماری‌های کبدی اشاره دارد.
کراتین در آزمایش خون بیشتر در بررسی اختلالات متابولیسم کراتین در کودکان یا شرایط متابولیک اهمیت دارد و تغییرات آن به‌تنهایی برای تشخیص بیماری کلیوی کافی نیست.
| وضعیت | کراتینین در خون | کراتین در خون |
|---|---|---|
| نرمال | مردان: ۰.۷–۱.۳ mg/dL / زنان: ۰.۶–۱.۱ mg/dL | محدوده متغیر (بسته به آزمایشگاه) |
| بالا | بیماری کلیوی، کم‌آبی، انسداد ادراری، آسیب عضلانی | مصرف مکمل زیاد، شرایط متابولیک خاص |
| پایین | کاهش توده عضلانی، بیماری کبدی، بارداری | معمولا اهمیت بالینی کمتری دارد |
نارسایی کلیه از علائم تغییرات سطح کراتین خون است؟ برای درمان، با دکتر مشورت کن.
روش انجام تست کراتین خون و کراتینین خون چیست؟
روش انجام آزمایش کراتین خون و کراتینین خون مشابه یک آزمایش خون معمولی است. برای هر دو تست، نمونه خون از ورید بازو گرفته میشود و به آزمایشگاه ارسال میشود. در آزمایشگاه، میزان کراتینین در آزمایش خون با روش‌های بیوشیمیایی یا دستگاهی دقیق اندازه‌گیری میشود.
آزمایش کراتین خون نیز بر اساس کیت‌های اختصاصی آزمایشگاهی بررسی میشود. گاهی در کنار این تست‌ها، آزمایش ادرار ۲۴ ساعته برای سنجش دفع کراتینین درخواست میشود تا تصویر کامل‌تری از عملکرد کلیه‌ها به دست آید. به‌طور کلی، روش انجام این آزمایش‌ها غیرتهاجمی، سریع و ایمن است و تنها عارضه احتمالی، کبودی یا درد خفیف در محل خون‌گیری است.
آمادگی قبل از آزمایش کراتین خون
آمادگی قبل از آزمایش کراتین خون یا کراتینین خون به شرایط بیمار بستگی دارد. در بیشتر موارد، نیاز به اقدام خاصی نیست و فرد می‌تواند مانند همیشه غذا و مایعات مصرف کند. با این حال، برخی پزشکان توصیه می‌کنند که قبل از آزمایش creatinine، مصرف گوشت قرمز یا مکمل‌های کراتین به مدت ۲۴ ساعت محدود شود تا نتایج دقیق‌تر باشد.
همچنین بیمار باید پزشک را از داروهایی که مصرف می‌کند مطلع کند زیرا برخی داروها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها یا داروهای ضدالتهاب می‌توانند بر سطح کراتینین در آزمایش خون اثر بگذارند. نوشیدن آب کافی قبل از آزمایش نیز توصیه میشود زیرا کم‌آبی می‌تواند نتایج را به‌طور کاذب بالا نشان دهد.
جواب آزمایش کراتین چقدر طول میکشد؟
جواب آزمایش کراتین خون و کراتینین خون معمولا سریع آماده میشود. در بیشتر آزمایشگاه‌ها، نتایج در همان روز یا حداکثر ظرف ۲۴ ساعت در دسترس خواهد بود. در شرایط اورژانسی، مانند قبل از سی‌تی اسکن یا ام‌آر‌آی، آزمایشگاه می‌تواند جواب cr در آزمایش خون را در مدت زمان کوتاهی (کمتر از یک ساعت) گزارش دهد تا روند درمان یا تصویربرداری به تعویق نیفتد.
آزمایش کراتینین خون ناشتا انجام میشود؟
برای سنجش کراتینین معمولا نیازی به ناشتا بودن نیست؛ مگر اینکه پزشک دستور خاصی بدهد. ممکن است برخی افراد نیاز به ناشتا بودن داشته‌باشند که پزشک حتما خواهد گفت.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
آزمایش کراتین خون و آزمایش کراتینین خون هرچند نام مشابه دارند اما کاربردهای بالینی متفاوتی دارند. کراتین بیشتر به متابولیسم عضلانی و شرایط خاص بررسی اختلالات متابولیسم کراتین مرتبط است، در حالی که کراتینین شاخص اصلی سلامت کلیه‌ها محسوب میشود. تفسیر درست این نتایج برای پیشگیری، تشخیص و مدیریت بیماری‌های کلیوی یا متابولیک ضروری است.
اگر جواب آزمایش شما خارج از محدوده نرمال باشد، نباید خودسرانه نتیجه‌گیری کنید؛ مراجعه به پزشک عمومی یا متخصص داخلی می‌تواند مسیر درست درمان را مشخص کند. در مواردی که کراتینین بالا باشد، معمولا ارجاع به متخصص کلیه (نفرولوژیست) لازم است. بنابراین، بررسی تخصصی نتایج آزمایش بهترین راه برای تصمیم‌گیری درست است.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!
۶۳ سال دارم و کراتینین خون در آزمایش ۱/۴ میباشد ولی هیچگونه مشکلی ندارم
در فصل گرما بشدت تعریق دارم و آب هم خیلی کم میخورم ممنون میشم راهنمایی بفرمایید
سلام، کراتینین ۱.۴ در سن ۶۳ سال ممکن است کمی بالاتر از حد نرمال باشد ولی در صورت عدم وجود علائم کلیوی و بیماری زمینه‌ای نگرانی شدید نیست. با این حال، تعریق زیاد در فصل گرما و مصرف کم آب می‌تواند باعث افزایش غلظت کراتینین شود و به کلیه‌ها فشار وارد کند. توصیه میشود میزان مصرف مایعات را افزایش داده و از نوشیدن آب کافی در طول روز به ویژه در هوای گرم اطمینان حاصل کنید تا عملکرد کلیه‌ها حفظ شود و در صورت تداوم افزایش کراتینین یا بروز علائم جدید، حتماً به پزشک مراجعه کنید.
سلام و عرض خسته نباشید
کراتین خون بنده۱,۱۱ میباشد لطفاً بفرمایید چه وضعیتی دارد
سن ۴۸
جنسیت مرد
سلام، کراتینین ۱.۱۱ برای یک مرد ۴۸ ساله در محدوده نرمال قرار دارد، به‌ویژه اگر توده عضلانی مناسبی دارید، چون کراتینین به حجم عضلات هم بستگی دارد. با این حال، اگر سابقه بیماری کلیوی، فشار خون یا دیابت دارید، بهتر است روند کراتینین با آزمایش‌های دوره‌ای پیگیری شود و در صورت لزوم آزمایش‌هایی مثل GFR هم انجام شود تا عملکرد کلیه به طور دقیق‌تری ارزیابی شود.
متخصص نفرولوژی
سلام کراتین من رو نوشته ۰/۸۵ . آیا نرماله ؟
اوره هم ۳۲ هست.
سلام، مقدار کراتینین ۰.۸۵ در اکثر آزمایشگاه‌ها در محدوده نرمال برای بزرگسالان محسوب میشود، اما ممکن است بسته به جنسیت و وزن کمی متفاوت باشد. مقدار اوره ۳۲ هم معمولاً در حد طبیعی است، ولی باز هم بهتر است این نتایج را همراه با سایر پارامترهای آزمایش و علائم بالینی خود با پزشک‌تان بررسی کنید تا تفسیر دقیق‌تری داشته باشید.
سلام وقت بخیر
آزمایشی که دادم کراتینه خون من روی ۱.۲۹ مصرف مکمل کراتین رو قطع کردم ولی پروتئین وی مصرف میکنم میخواستم بدونم که مصرف وی مشکلی نداره ممنون میشم جواب بدید با تشکر
سلام وقت شما بخیر. سطح کراتینین خون شما به مقدار ۱.۲۹ کمی بالاتر از حد نرمال است، که ممکن است نشانه‌ای از فشار به کلیه‌ها باشد. در این شرایط، مصرف مکمل پروتئین وی به‌طور کلی برای افراد سالم مشکلی ندارد، اما برای شما که قبلاً کراتین مصرف می‌کردید و سطح کراتینین خون شما کمی بالا است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا اطمینان حاصل کنید که مصرف پروتئین وی برای شما مناسب است و بر سلامت کلیه‌هایتان تأثیر منفی نخواهد گذاشت.
سلام خسته نباشید بخاطر مطالب زیبا و تاثیر گذار سایتتون ممنونم
خسته نباشید دستتون هم درد نکنه
به سوال بنده هم اگه امکانش هست جواب بدید
متشکرم
من چندروز پیش ازمایش دادم بعد دکتر گفت عفونت و خون در ادار دیده میشه و کراتین هم ۱.۴۹هست که در برگه ازمایش کراتین نرمال ۰.۷_۱.۴ نوشته ایا خطر داره یا نه؟
میترسم برم دکتر
لطفا جواب بدید
متشکرم
سلام و وقت بخیر. افزایش کراتینین می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات کلیوی باشد، اما از آنجایی که مقدار کراتینین شما در محدوده نرمال گزارش شده، این تغییرات لزوماً به معنی خطرناک بودن نیست. وجود عفونت و خون در ادرار ممکن است نشان‌دهنده عفونت مجاری ادراری یا مشکلات دیگر باشد. بهتر است برای بررسی دقیق‌تر به پزشک مراجعه کنید تا علت دقیق مشکل شما مشخص شود و درمان مناسب آغاز گردد. نگران نباشید، اما توصیه میشود که پیگیری کنید تا از هر گونه مشکل جدی پیشگیری کنید.
متخصص نفرولوژی
سلام
۳۳سالمه وزن۸۵قد۱۷۶
کرانتینم۱.۴۳
آیا مشکل دارد
سلام، مقدار کرآتینین شما که ۱.۴۳ است، کمی بالاتر از حد نرمال است. معمولاً سطح کرآتینین برای افراد سالم در حدود ۰.۶ تا ۱.۲ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر قرار دارد. این افزایش ممکن است نشان‌دهنده فشار اضافی به کلیه‌ها یا مشکلات خفیف در عملکرد کلیه‌ها باشد، اما برای ارزیابی دقیق‌تر، نیاز به بررسی بیشتر و آزمایش‌های دیگر از جمله سطح گلوکوز و فشار خون دارید.
سلام وقت بخیر دیابت تایپ ۲ دارم در ازمایش اخیر و a1c = 6/4 است کراتینین خون ۰/۹۹ و عدد eGfr = 63 میباشد و در رنج نرمال آزمایشگاهه در حالیکه قبلا کراتینین پایینتر و کارکرد کلیه عددش بالاتر بوده ۶ ماه یکبار متخصص غدد ازمایشو برام تکرار میکنه از اینکه کراتینین نسبت به قبل بالا و کارکرد کلیه پایینتر اومده نگرانم با وجود اینکه میانگین قند سه ماهه هیچ تغییری نداشته البته شب قبل از ازمایش گوشت قرمز و حبوبات خورده بودم و استرس خیلی بدی هم بهم وارد شده بود آیا اینها میتونه دلیل تغییر این فاکتورها باشه یا عددها هنوز نرماله؟ ممنون میشم راهنمایی کنید خیلی نگرانم
سلام و وقت بخیر. تغییرات مختصر در مقادیر کراتینین و eGFR ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی مانند تغذیه، استرس و شرایط خاص در زمان آزمایش قرار گیرد. مصرف گوشت قرمز و حبوبات می‌تواند موقتا سطح کراتینین را افزایش دهد و استرس نیز می‌تواند تأثیراتی روی عملکرد کلیه‌ها داشته باشد. با این حال، اگر وضعیت شما تحت نظر پزشک متخصص غدد است و آزمایشات شما به طور مرتب پیگیری میشود، احتمالاً تغییرات فعلی نگران‌کننده نیستند. توصیه میکنم همچنان پیگیر آزمایشات دوره‌ای باشید و در صورت ادامه نگرانی‌ها با پزشک خود مشورت کنید.
متخصص غدد
سلام وقتتون بخیر
من مردم و ۲۲ سالمه
کراتینم روی ۱.۱۴
خیلی نگرانم
سلام، وقت شما هم بخیر. سطح کراتینین ۱.۱۴ میلی‌گرم در دسی‌لیتر در افراد جوان معمولاً نشان‌دهنده عملکرد طبیعی کلیه‌ها است، اما ممکن است بسته به شرایط فردی تغییر کند. اگر هیچ علائم دیگری از مشکلات کلیوی مانند تورم، درد در ناحیه کمر یا تغییر در میزان ادرار نداشته باشید، احتمالاً نگرانی کمتری وجود دارد. با این حال، بهتر است نتایج آزمایشات خود را با پزشک معالج در میان بگذارید تا از وضعیت کلیه‌هایتان اطمینان حاصل کنید.
سلام خداقوت کلیه کم کار دارم دارم دکترم میگه حبوبات کم بخور اما شما فرمودید حبوبات خوبه بخورید.حالا چکارکنم؟
سلام و وقت بخیر،
اگر کلیه کم‌کار دارید، میزان مصرف حبوبات بستگی به شرایط شما دارد.
✅ چرا پزشک توصیه کرده حبوبات کم مصرف کنید؟
حبوبات سرشار از پتاسیم و فسفر هستند که در بیماران کلیوی ممکن است باعث مشکلات الکترولیتی شوند.
پروتئین گیاهی در حبوبات می‌تواند بار اضافی روی کلیه‌های کم‌کار ایجاد کند.
✅ چگونه مصرف کنید؟
در مقادیر کم و متعادل، با مشورت پزشک.
حبوبات را چندین ساعت خیس کنید و آب آن را دور بریزید تا محتوای پتاسیم و فسفر کاهش یابد.
مصرف را به ۲-۳ بار در هفته محدود کنید.
📌 بهتر است بر اساس وضعیت کلیه، رژیم غذایی خود را با متخصص تغذیه یا نفرولوژیست هماهنگ کنید. از طریق دکترتو می‌توانید نوبت مشاوره بگیرید.
سلام خسته نباشید کراتین پدرم ۱.۴ آیا مشگلی به وجود می‌آید خطرناکه لطفا جواب بدین
سلام! سطح کراتینین ۱.۴ کمی بالاتر از حد طبیعی است (حد نرمال معمولاً بین ۰.۶ تا ۱.۲ میلی‌گرم در دسی‌لیتر برای بزرگسالان). این می‌تواند نشان‌دهنده مشکلاتی در عملکرد کلیه‌ها باشد، اما باید توسط پزشک ارزیابی شود تا علت دقیق آن مشخص شود. در صورتی که این مقدار ثابت بماند یا افزایش یابد، نیاز به پیگیری و آزمایش‌های بیشتر است. توصیه میکنم به پزشک مراجعه کنید تا علت را بررسی کرده و اقدامات لازم را انجام دهید.
متخصص نفرولوژی