فهرست مطالب
آزمایش ادرار شامل تست آنالیز ادراری و تست کشت ادرار می‌شود. در هر دوی این تست‌ها یکی از فاکتورهای مهمی که باید به دقت مورد بررسی قرار بگیرد، میزان باکتری‌هایی است که در نمونه ادرار هر فرد دیده می‌شود. در این مقاله از دکترتو به شما می‌گوییم که Bacteria در آزمایش ادرار چیست، چطور سنجیده می‌شود و نحوه تفسیر باکتری در آزمایش ادرار به چه صورت است. اگر نیاز به تفسیر دقیق‌تر دارید بهتر است با متخصص اورولوژی در این باره مشورت کنید. شما می‌توانید از سامانه دکترتو نسبت به دریافت نوبت حضوری یا مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان اقدام کنید.
Bacteria در آزمایش ادرار چیست؟
عفونت‌های دستگاه ادراری یکی از شایع‌ترین عفونت‌های تشخیص داده شده در جمعیت‌های سرپایی و بستری است. برای تشخیص دقیق عفونت‌های ادراری، چه عفونت‌های بدون علامت و چه عفونت‌های ادراری علامت‌دار، یکی از اصلی‌ترین ابزارهای تشخیصی، آزمایش ادرار و کشت ادرار است. پزشک می‌تواند با استفاده از این آزمایش و بررسی میزان و نوع باکتری‌هایی که در نمونه ادرار وجود دارد، وجود عفونت را تشخیص دهد.
با این حال وجود Bacteria در آزمایش ادرار الزاما مشخص کننده عفونت دستگاه ادراری نیست. حتی در صورتی که نمونه ادرار جمع آوری شده به صورت نادرست گرفته شود و نمونه آلوده باشد، احتمال مثبت شدن باکتری در تست ادرار وجود دارد. برای این که بتوان وجود باکتری در ادرار را نشانه عفونت در نظر گرفت، باید سایر فاکتورهای مرتبط با عفونت‌های دستگاه ادراری هم سنجیده شود؛ بنابراین برای آنالیز وجود باکتری در نمونه ادرار، مشاهده نوع و تعداد باکتری در زیر میکروسکوپ، تعداد لکوسیت‌های ادرار و تعداد سلول‌های اپیتلیال و گلبول‌های قرمز در ادرار هم اهمیت دارد.
متن انگلیسی:
tuasaude
Bacteria in the urine is identified through a urine R&M test, in which the lab looks at a urine specimen through a microscope. Through this examination, it is possible to observe whether bacteria are present in the urine or not.
ترجمه متن:
باکتری‌های موجود در ادرار از طریق آزمایش معمول ادرار و تست میکروسکوپی شناسایی می‌شوند که در آن نمونه ادرار از طریق میکروسکوپ بررسی می‌شود. از طریق این معاینه می‌توان مشاهده کرد که آیا باکتری در ادرار وجود دارد یا خیر.
میزان نرمال bacteria در آزمایش ادرار
ادرار به طور معمول استریل است و در نتیجه تعداد نرمال باکتری در نمونه ادراری باید صفر یا بسیار کم باشد. اما از آن جایی که احتمال آلودگی میکروبی در زمان جمع‌آوری نمونه وجود دارد، عمدتا تعداد کم باکتری در نمونه ادراری هم نرمال در نظر گرفته می‌شود. البته شرط آن این است که علائم عفونت ادراری وجود نداشته باشد یا سایر فاکتورهای مرتبط با عفونت مانند بالا بودن لکوسیت‌ها در نمونه ادرار، دیده نشود. به صورت یک دستورالعمل کلی، اگر تعداد باکتری‌های مشاهده شده در نمونه ادراری تا ۱۰۰۰۰ کلنی باکتری در میلی‌لیتر باشد، طبیعی است. اما زمانی که تعداد Bacteria در آزمایش ادرار از ۱۰۰ هزار کلنی باکتری در میلی‌لیتر بیشتر شد، معمولا نشانه عفونت دستگاه ادراری است.
متن انگلیسی:
glowm
Urine is normally sterile. However, in the process of collecting the urine, some contamination from skin bacteria is frequent. For that reason, up to 10,000 colonies of bacteria/ml are considered normal. Greater than 100,000 colonies/ml represents urinary tract infection.
ترجمه متن:
ادرار به طور معمول استریل است، اما احتمال آلودگی نمونه با باکتری‌های پوستی در زمان جمع‌آوری محتمل است. به همین دلیل، تا ۱۰۰۰۰ کلنی باکتری در میلی لیتر طبیعی در نظر گرفته می‌شود. بیش از ۱۰۰۰۰۰ کلنی در میلی لیتر نشان دهنده عفونت دستگاه ادراری است.
| نوع باکتری | تعداد باکتری‌ها | توضیحات |
|---|---|---|
| Escherichia coli (E. coli) | ۱۰^۵ CFU/mL | ممکن است نشان‌دهنده عفونت ادراری باشد. |
| Klebsiella pneumoniae | ۱۰^۴ CFU/mL | ممکن است در عفونت‌های دستگاه ادراری یا ریه دیده شود. |
| Enterococcus spp. | ۱۰^۳ CFU/mL | شایع در عفونت‌های دستگاه ادراری. |
| Proteus mirabilis | ۱۰^۴ CFU/mL | ممکن است در عفونت‌های ادراری و سنگ کلیه دیده شود. |
| Staphylococcus saprophyticus | ۱۰^۳ CFU/mL | ممکن است موجب عفونت‌های دستگاه ادراری شود. |
توضیحات:
- CFU/mL: شمارش واحدهای کلنی در میلی‌لیتر از نمونه.
- نتایج نرمال: در شرایط نرمال، آزمایش ادرار نباید حاوی باکتری‌ها باشد، اما تعداد کم برخی باکتری‌ها ممکن است در اثر آلوده شدن نمونه یا شرایط دیگر به وجود آید.
تفسیر Bacteria در آزمایش ادرار
به صورت کلی تفسیر Bacteria در آزمایش ادرار به عهده پزشک است. پزشک می‌تواند با توجه به نتیجه آزمایش ادرار، علائم بیمار، سایر فاکتورهای برگه آزمایش و از همه مهم‌تر نتیجه کشت ادرار، وجود باکتری در نمونه ادرار را تفسیر کند. نتایج وجود باکتری در نمونه ادرار به صورت زیر گزارش می‌شود:
- هنگامی که باکتری در ادرار مشاهده نمی‌شود، هیچ باکتری ذکر نشده است و به صورت منفی یا صفر تا یک گزارش می‌شود
- باکتری‌های بسیار کم یا rare
- باکتری کم یا few
- باکتری متوسط یا moderate
- باکتری many در نمونه ادرار
این گزارش به همراه سایر فاکتورها مانند تعداد گلبول‌های سفید در نمونه ادراری تعیین می‌کند که باکتری‌های گزارش شده در آزمایش ادرار چه مفهومی دارند و دلیل آنها چیست.
نیاز به تفسیر نتیجه آزمایش ادرار داری؟
برای ارزیابی مشاوره بگیر.
۱. Few در آزمایش ادرار
اگر در نمونه ادرار، تعداد باکتری‌های گزارش شده به صورت few باشد، معمولا میزان باکتری که در هر میدان میکروسکوپی مشاهده شده است بسیار کم و در حدود ۱۰ باکتری است. البته گاهی بر اساس معیارهای ارزیابی هر آزمایشگاه، تعداد few به تعداد ۴ تا ۵۰ باکتری در هر میدان دید هم اشاره دارد.
در بیشتر مواقع این تعداد نشان دهنده عفونت نیست و می‌توان آن را نتیجه آلوده‌شدن نمونه ادراری در نظر گرفت. با این حال، اگر تعداد گلبول‌های سفید یا گلبول‌های قرمز نمونه ادرار هم بالا باشد، همین تعداد کم باکتری هم ارزش گزارش دارد و باید در نظر گرفته شود. پزشک می‌تواند بر اساس ارزیابی جواب تست ادرار، تشخیص دهد که آیا به درمان آنتی‌بیوتیکی نیاز است یا خیر.
۲. Bacteria many در آزمایش ادرار
اگر تعداد باکتری‌های زیادی در هر میدان دید میکروسکوپی دیده شود، معمولا زمانی که بیش از ۱۰۰ باکتری در تمامی میدان‌های میکروسکوپی دیده شود، Bacteria در آزمایش ادرار به صورت many گزارش می‌شود. این شرایطی است که معمولا فرد دچار عفونت ادراری شده و به درمان آنتی‌بیوتیکی نیاز است.
۳. Rare Bacteria در آزمایش ادرار
یکی دیگر از حالت‌های گزارش Bacteria در آزمایش ادرار، به صورت Rare bacteria یا تعداد باکتری بسیار کم است. در این شرایط تعداد باکتری دیده شده در نمونه ادرار، یک تا ده باکتری در هر ده میدان بینایی است. تفسیر آزمایش ادرار در این شرایط معمولا به صورت عدم عفونت ادراری یا نتیجه منفی است. اما باز هم در صورتی که تعداد لکوسیت‌ها در نمونه ادرار بالا بود یا این که گلبول قرمز و سلول‌های اپیتلیالی هم در زیر میکروسکوپ دیده شد، همین تعداد بسیار کم باکتری هم ارزش گزارش دارد. پزشک ممکن است برای تایید یا رد عفونت، تست‌های تکمیلی را درخواست کند.
۴. Bacteria moderate در آزمایش ادرار
گاهی در جواب آزمایش ادرار، نتیجه به صورت Bacteria moderate گزارش می‌شود. در این شرایط تعداد باکتری‌هایی که در ۱۰ میدان دید میکروسکوپی دیده شده است، ۱۰۰ باکتری است. معمولا نتیجه گزارش Bacteria در آزمایش ادرار اگر به صورت moderate باشد، به این معنی است که احتمالا عفونت ادراری وجود دارد یا این که نمونه به درستی گرفته نشده و نیاز به تکرار دارد. باز هم پزشک باید سایر علائم و فاکتورهای آزمایش، خصوصا تعداد گلبول‌های سفید مشاهده شده در نمونه ادرار را در نظر بگیرد و نتیجه آزمایش را تفسیر کند.
Bacteria در آزمایش ادرار نشانه چیست؟
وجود باکتری در نمونه ادرار چند علت اصلی دارد. گاهی نمونه به درستی گرفته نشده و به دلیل آلوده بودن نمونه، جواب باکتری در آزمایش مثبت است. اما اگر نمونه به درستی گرفته شود، علت وجود Bacteria در آزمایش ادرار، عفونت دستگاه ادراری یا عفونت مثانه است. برخی مشکلات و بیماری‌های زمینه‌ای هم می‌توانند علت وجود باکتری در نمونه ادراری باشند.
۱. آلودگی نمونه ادرار
آلودگی نمونه یکی از شایع‌ترین علل وجود باکتری در ادرار است. به خصوص وقتی می‌توان به آلودگی مشکوک شد که سلول‌های اپیتلیال و مخاط زیادی در ادرار وجود داشته باشد، اما لکوسیت وجود نداشته باشد. آلودگی در زمان جمع‌آوری رخ می‌دهد، زمانی که ناحیه تناسلی قبل از گرفتن ادرار به درستی تمیز نمی‌شود، یا زمانی که بیمار ابتدا اولین جریان ادرار را دور نمی‌اندازد. در این موارد، باکتری موجود در ادرار، باکتری طبیعی است که در دستگاه ادراری یافت می‌شود و خطری برای سلامتی ندارد. در این شرایط اگر سایر ناهنجاری‌ها در آزمایش ادرار مشاهده نشود، وجود Bacteria در آزمایش ادرار از نظر بالینی نگران کننده نیست. با این حال، پزشک ممکن است تصمیم بگیرد که آزمایش ادرار مجددا تکرار شود.
۲. عفونت ادراری (UTI)
اگر نمونه آلوده نشده باشد و تعداد متوسط یا تعداد زیادی باکتری در ادرار مشاهده شود، این مشاهده می‌تواند نشانه عفونت ادراری باشد. علاوه بر باکتری‌ها، ممکن است سلول‌های اپیتلیال و لکوسیت‌های زیادی نیز در ادرار وجود داشته باشد که به میکروارگانیسم ایجادکننده عفونت و میزان موجود بستگی دارد. برای تایید عفونت ادراری، پزشک علائم ارائه شده را ارزیابی کرده و به علاوه دستور کشت ادرار را می‌دهد. این آزمایش نوع باکتری عامل عفونت و میزان وجود آن در ادرار را مشخص می‌کند.
عفونت ادراری داری که توی نتیجه آزمایش هم دیده شده؟ از متخصص سوال کن.
۳. بیماری زمینه ای
در موارد بسیار نادر، برخی از بیماری‌ها و مشکلات زمینه‌ای هم می‌توانند باعث مثبت شدن Bacteria در آزمایش ادرار شوند. یکی از این موارد، سل سیستماتیک است. در خصوص این بیماری گاهی پزشک اختصاصا درخواست آزمایش ادرار را می‌دهد تا از این طریق وجود باکتری مایکوباکتریوم توبرکلوزیس که عامل سل است را بررسی کند. همچنین وجود باکتری در نمونه ادرار افراد سالمند، بیماران دیابتی، زنان باردار، کسانی که آسیب‌های نخاعی دارند یا کسانی که مشکلات کلیه دارند هم امر رایجی است.
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
تست آنالیز ادرار یک تست بسیار کاربردی و ضروری برای افرادی است که نشانه‌های عفونت ادراری دارند. در این تست با بررسی Bacteria در آزمایش ادرار، به همراه سایر فاکتورها، پزشک اورولوژی تشخیص می‌دهد که چه رویکرد درمانی برای شما نیاز است. در بیشتر مواقع با تجویز یک دوره درمان آنتی‌بیوتیکی می‌توان عفونت باکتریایی را درمان کرد. اما اگر برای شما نیز این آزمایش تجویز شده و نیاز به مشاوره با یک پزشک در این باره دارید می‌توانید از سامانه غیرحضوری دکترتو بدین منظور کمک بگیرید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!