تشخیص کبد چرب در منزل معمولاً از طریق توجه به علائم ظاهری مانند خستگی، درد شکم، تغییرات پوستی و مشکلات گوارشی انجام میشود. هرچند این روشها قطعی نیستند، اما میتوانند زنگ خطری برای پیگیری و مراجعه به پزشک باشند.
علائم کبد چرب در مردان معمولاً در مراحل اولیه خفیف و غیرمشهود است، اما با پیشرفت بیماری، نشانههایی مثل خستگی، درد در ناحیه راست شکم و تورم ظاهر میشود. شناخت این علائم به تشخیص زودهنگام و پیشگیری از عوارض جدی کمک میکند.
فیبرو اسکن کبد، یک روش غیرتهاجمی و سریع برای اندازهگیری میزان سفتی بافت کبد است که به تشخیص و پایش فیبروز یا زخم کبد کمک میکند. این روش با استفاده از امواج لرزشی و اولتراسوند، شدت آسیب کبدی را بدون نیاز به بیوپسی مشخص میکند.
آزمایش کبد چرب مجموعهای از تستهای خون است که برای ارزیابی عملکرد کبد و شناسایی تجمع چربی در سلولهای کبدی انجام میشود. این آزمایش به تشخیص بهموقع بیماری کبد چرب و پیشگیری از پیشرفت آن به مراحل جدیتر مانند سیروز کمک میکند.
غذاهای مضر برای کبد چرب شامل خوراکیهای پرچرب، شیرین، فرآوریشده و سرخکردنی هستند که باعث تجمع چربی در کبد و تشدید التهاب میشوند. حذف یا کاهش این غذاها میتواند روند بهبود کبد چرب را تسریع کند و از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
آب زرشک به دلیل ترکیبات فعال مانند بربرین دارای اثرات کاهنده چربی و بهبوددهنده عملکرد کبد است. این نوشیدنی با خواص آنتیاکسیدانی خود میتواند التهاب کبد را کاهش داده و به پاکسازی آن کمک کند. مصرف منظم و متعادل آب زرشک، همراه با سبک زندگی سالم، در کاهش شدت کبد چرب مؤثر است.
عرق کاسنی و شاتره از پرکاربردترین ترکیبات گیاهی در طب سنتی ایران برای پاکسازی و حمایت از عملکرد کبد محسوب میشوند. این دو گیاه با داشتن ترکیبات تلخ، فلاونوئیدها و خواص آنتیاکسیدانی، به بهبود گردش خون کبدی، کاهش التهاب و دفع سموم کمک میکنند. مطالعات اولیه نشان دادهاند که مصرف منظم و متعادل عرق کاسنی و شاتره میتواند به کاهش آنزیمهای کبدی و بهبود عملکرد کبد در مبتلایان به کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) کمک کند.
سرکه سیب با خواص آنتیاکسیدانی و ضدالتهابیاش میتواند به بهبود عملکرد کبد و کاهش تجمع چربی در آن کمک کند. مصرف روزانه مقدار کمی سرکه سیب رقیقشده، در کنار رژیم غذایی سالم و فعالیت بدنی، ممکن است روند درمان کبد چرب را تسهیل کند. این ماده به بهبود حساسیت به انسولین و کنترل قند خون نیز کمک میکند که از عوامل زمینهساز کبد چرب هستند. با این حال، استفاده مداوم باید با احتیاط و ترجیحا تحت نظر پزشک انجام شود.
لیمو ترش با دارا بودن ویتامین C و آنتیاکسیدانهای قوی، به سمزدایی کبد و کاهش التهابات آن کمک میکند. مصرف آب لیمو تازه بهصورت ناشتا یا در طول روز میتواند فرآیند پاکسازی کبد و دفع چربیهای اضافی را تقویت کند. همچنین لیمو ترش به بهبود متابولیسم چربیها و افزایش ترشح صفرا کمک میکند که در درمان کبد چرب نقش مهمی دارد.
بهترین نان برای کبد چرب، نانهای سبوسدار و با شاخص گلایسمی پایین مانند نان سنگک، نان جو یا نان چاودار هستند. این نانها با داشتن فیبر بالا به کنترل قند خون و کاهش چربی کبد کمک میکنند. نانهای تهیهشده از آرد کامل و تخمیر طبیعی نیز گزینه مناسبیاند. باید از نانهای سفید و صنعتی که باعث افزایش قند و چربی خون میشوند، پرهیز کرد.
قهوه یکی از معدود نوشیدنیهای رایج است که شواهد علمی متعددی از تاثیر مثبت آن بر کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) حمایت میکنند. ترکیبات فعال موجود در قهوه مانند کافئین، پولیفنولها و دیترپنها میتوانند با کاهش التهاب، بهبود مقاومت به انسولین و کاهش استرس اکسیداتیو، در محافظت از سلولهای کبدی نقش داشته باشند. مطالعات نشان دادهاند که مصرف منظم و کنترلشده قهوه (حدود ۲ تا ۳ فنجان در روز) با کاهش تجمع چربی در کبد و کند شدن پیشرفت فیبروز کبدی همراه است.
انار، سرشار از آنتیاکسیدانهایی مانند پلیفنولها و ویتامین C است که به کاهش استرس اکسیداتیو در سلولهای کبدی کمک میکنند. مصرف منظم آب انار یا دانههای آن میتواند التهاب کبد را کاهش داده و از پیشرفت بیماری کبد چرب جلوگیری کند. همچنین انار با بهبود پروفایل چربی خون (کاهش LDL و تریگلیسیرید) به کاهش تجمع چربی در کبد کمک میکند.