فهرست مطالب
شستن دستها یکی از مهمترین اصول بهداشتی است. ما در طول روز چندین بار دستان خود را میشوییم و قبل از شستن دستها، غذا نمیخوریم و به صورت خود دست نمیزنیم. دستها با سطوح مختلفی برخورد دارند و آلوده میشوند. بنابراین حفظ پاکیزگی دستها در حفظ سلامت ما موثر است. اما با چه پاککنندهای دستان خود را بشوییم؟ آیا صابون مایع برای دستان ما بهتر است یا صابون جامد؟ هنگامی که دستان خود را با صابون جامد میشوییم، آلودگیها بر روی صابون جامد باقی میماند؟ اگر این سوالات ذهن شما را هم درگیر کردهاست، بهتر است که این مطلب را مطالعه کنید.
برای دریافت اطلاعات بیشتر درباره رعایت بهداشت فردی، میتوانید از دکتر عمومی کمک بگیرید. جهت دریافت نوبت از دکتر عمومی، از دکترتو استفاده کنید. دکترتو لیستی از بهترین پزشکان عمومی در شهر محل سکونت شما را در اختیار شما قرار میدهد. همچنین میتوانید از مشاوره تلفنی با دکتر عمومی کمک بگیرید.
آیا صابون جامد برای سلامتی خطرناک است؟
آیا استفاده عمومی از صابون جامد قالبی میتواند خطری برای سلامتی داشتهباشد و آیا استفاده از صابون مایع بهتر از صابون جامد است؟
جواب کوتاه این است: خیر، به نظر نمیرسد صابون جامد باعث انتقال بیماری شود. اما در ادامه درباره انتقال بیماری از طریق استفاده از صابون مشترک بیشتر بخوانید.
گستردهترین تحقیقی که تاکنون درباره این سوال انجامشده، در سال ۱۹۶۵ منتشر شد. دانشمندان در سری تجارب و آزمایشهایی، دستهای خود را به ۵ میلیارد باکتری بیماریزا آغشته کردند. سپس محققین دست خود را با یک قالب صابون جامد شستند و بعد از آن، یک فرد دیگر هم از همان صابون برای شستن دستش استفادهکرد. آنها دریافتند که باکتریها به فرد دوم منتقل نمیشود و نتیجه گرفتند که میزان باکتریهایی که ممکن است روی قالب صابون جامد باقیبماند حتی در شرایط استفادهی بسیار زیاد، سلامتی را به خطر نمیاندازد.
در سال ۱۹۸۸، محققینی که توسط یک کمپانی تولید صابون استخدام شدهبودند، این یافتهها را تایید کردند. آنها صابون جامد را با باکتریهای بیماریزا ترکیب کردند (باکتریهای E. coli و Pseudomonas) و از ۱۶ نفر خواستند که دستشان را با این صابون ترکیبشده با باکتری، بشویند. پس از شستشو، روی دست هیچیک از شرکتکنندگان میزان قابل تشخیصی از باکتری وجود نداشت. آنها نتیجه گرفتند که شستن دست با صابونی که قبلا استفادهشده، خطر کمی دارد.
صابون جامد حاوی میکروب است؟ (صابون جامد بهتر است یا صابون مایع)
از آن زمان تاکنون مطالعات مقطعی، حضور باکتریهای محیطی را روی صابون جامد تایید کردهاند، اما هیچیک نتیجه نگرفتهاند که صابون جامد منبع عفونت و بیماری است. در مقابل، تحقیقات اخیر نشانمیدهند که صابونهای جامد ساده حتی هنگام شیوع بیماریهای جدی مثل ویروس ایبولا، توان مقابله با عفونتها را دارند.
اما آیا صابون مایع بهتر است یا جامد؟ محققین با خواستگاههای متفاوت از دههی ۱۹۸۰ میلادی درباره مزیت استفاده از صابون مایع یا جامد با یکدیگر در جدل هستند. این مجادلهها بیشتر حول محور تعداد باکتریهایی است که ممکن است روی هر یک از این صابونها باقیبماند. اما سوال اصلی این نیست که آیا باکتریهای محیطی روی صابون باقیمیمانند یا نه. بلکه سوال این است که آیا این باکتریها ممکن است سلامتی را تهدید کنند؟
دستورعملی که برای مقابله با انتقال بیماری و عفونت پیشنهاد میشود، استفاده از صابون مایع و جامد را به یک اندازه مفید میداند. درنتیجه ترس بیاساس از آلودگی و پرهیز از شستن دست، اشتباه بزرگی است.
انواع صابون کدامند؟
همانطور که میدانید، صابونها به انواع مایع و جامد تقسیم میشوند. اما در ادامه نمیخواهیم این تقسیمبندی را توضیح دهیم، بلکه میخواهیم انواع صابونها از نظر جنس و مواد سازنده مورد بررسی قرار دهیم. در ادامه به معروفترین انواع صابونها که از محصولات بهداشتی بدن هستند، پرداختهایم.
۱. صابون تریاک
یکی از معروفترین صابونهایی که احتمالا نام آن به گوش شما رسیدهاست، صابون تهیه شده از مخدر تریاک است. صابون تریاک جامد است و از عصارهی گیاه خشخاش تهیهشدهاست. این صابون برای پوست خواص بینظیری دارد و معمولا برای شستشوی صورت کاربرد دارد. با استفاده از صابون تریاک میتوانید جوشهای سرسیاه صورت خود را رفع کنید. این صابون همچنین در از بین بردن جای جوش هم موثر است و خواص صابون تریاک متعدد است.
صابون تریاک یک روش موثر برای لایهبرداری پوست است و در کاهش اثر کک و مک و آفتابسوختگی موثر است.
۲. صابون زردچوبه
از دیگر صابونهای جامدی که این روزها بسیار محبوب شدهاست و برای پوست صورت و بدن مورد استفاده قرار میگیرد، صابون زردچوبه است. زردچوبه ادویهای است که خواص بسیاری دارد. برخی از خواص این ادویه برای پوست مفید هستند و اثرات معجزهآسایی دارند. زردچوبه ضدالتهاب است و خاصیت ضدباکتریایی و ضدعفونی کنندگی قوی دارد. بنابراین یک لایهبردار فوقالعاده برای پوست محسوب میشود. همچنین این صابون برای کسانی که اگزما و پسوریازیس دارند، مناسب است.
از خواص صابون زردچوبه این است که تیرگی زیر چشم را از بین میبرد و باعث درخشندگی و روشنی پوست میشود.
۳. صابون گوگرد
صابون گوگرد یکی از صابونهایی است که برای پوستهای چرب کاربرد دارد. میدانیم که صابون با حل شدن در چربیها، چربیهای پوست را از بین میبرد. میزان این پاککنندگی به موادی که در ساخت صابون به کاررفتهاند، بستگی دارد. مثلا در صابون گوگرد، این اتفاق باقدرت و زیاد میافتد. بنابراین با شستن صورت با صابون گوگرد، پوست خشکی خواهید داشت. البته که اگر پوست شما به علت چربی زیاد، جوش بزند و آکنه داشتهباشد، انتخاب مناسبی است. اما اگر پوست شما خشک است، نباید از صابون گوگرد استفاده کنید.
۴. صابون ابرو یا صابون لیفت ابرو
صابون ابرو یا صابون لیفت ابرو به طور کلی با صابونهای پاککننده فرق دارد. صابون ابرو خاصیت پاککنندگی ندارد و برای شستشو مورد استفاده قرار نمیگیرد. بنابراین نمیتوانید از این صابون برای شستن ابروها (!) استفاده کنید. این صابون یک محصول زیبایی است و برای حالت دادن به ابروها و لیفت آنها مورد استفاده قرار میگیرد.
۵. صابون مراغه
یکی از معروفترین انواع صابونها در ایران، صابون مراغه است. این صابون قدمت چند صد ساله دارد و به روش کاملا سنتی تهیهمیشود. این صابون شبیه به یک استخوان مکعب مستطیل است و بوی نسبتا تیزی دارد. میزان اسید در این صابون کنترلشده است و برای بسیاری از پوستهای حساس مناسب است. همچنین از این صابون برای شستشوی موها هم استفاده میشود. البته باید به خاطر داشتهباشید که این صابونها برای برخی از پوستها و موها مناسب هستند و میتوانند از حساسیت پوستی و ریزش مو جلوگیری کنند.
۶. صابون صندل
این صابون از چوب صندل تهیه میشود و برای جوشهای سرسیاه صورت کاربرد دارد. درختی که این صابون از آن تهیه میشود از چوبهای موجود در درختان اندونزی و هند تهیه میشود.
۷. صابون گلیسیرین
پوستهای خشک هم میتوانند برای شستشوی صورت خود از صابون استفاده کنند. یکی از صابونهای مناسب برای پوستهای خشک و حساس، صابون گلیسیرین است. این صابون رطوبت را در پوست نگه میدارد و همهی چربی پوست را از بین نمیبرد. بنابراین میتواند انتخاب خوبی برای کسانی که پوست خشک دارند، باشد.
۸. صابون شیر الاغ
شیر الاغ یکی از نزدیکترین شیرها به شیر انسان است و برای پوست و مو خواص بینظیری دارد. این شیر حاوی ویتامینها و مواد معدنی بسیار است و برای پوست انتخاب خوبی است. از این شیر صابونی تهیه شدهاست به نام صابون شیر الاغ. میتوانید از این صابون برای شستن پوست خود استفاده کنید و از انتخاب خود راضی باشید.
۹. صابون سفیداب
صابون سفیداب یکی از انواع صابون است که برای لایهبرداری پوست مورد استفاده قرار میگیرد. این صابون برای پوستهای خشک چندان مناسب نیست، زیرا میتواند باعث خشکی بیشتر پوست شود. اما برای کسانی که میخواهند برای لایهبرداری پوست از صابونهای روزانه یا هفتگی استفادهکنند، انتخاب مناسبی است.
انواع صابون | خواص صابون |
---|---|
صابون تریاک | از بین بردن جوشهای سرسیاه |
صابون زردچوبه | لایهبرداری پوست و روشن کردن آن |
صابون گوگرد | از بین بردن چربی پوست و آکنه |
صابون سفیداب | لایه برداری پوست |
صابون گلیسیرین | حفظ رطوبت پوست و مناسب پوستهای خشک |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
صابون جامد یا مایع، هر دو برای پاککنندگی پوست و از بین بردن میکروبها مناسب هستند. برخی از افراد فکر میکنند که استفاده از صابون جامد باعث انتقال میکروبها میشود. این مسئله درست نیست و پاککنندگی صابون مایع و جامد چندان تفاوتی با هم ندارند و انتقال میکروبها از این طریق انجام نمیشود.
از طرفی صابونها انواع مختلفی دارند که هر کدام برای برخی از افراد با انواع پوستهای متفاوت، مناسب است. اینکه کدامیک از صابونها برای شما مناسب است، نیازمند مشورت با دکتر است. دکتر عمومی میتواند به شما کمک کند که صابون مناسب پوست خود را پیدا کنید. همچنین در رابطه با نحوه شستن دستها و رعایت بهداشت فردی، به شما اطلاعات کافی را میدهد. مشاوره تلفنی با دکتر عمومی راه حل مناسبی است.
دکترتو مراقب سلامت شماست!