فهرست مطالب
در مصرف هر دارویی باید ابتدا با زمینههای استفاده آن، هشدار و ریسک عوارض جانبی احتمالی و نحوه صحیح استفاده از آن دارو، آشنایی داشت. خصوصا این که برخی از داروها را نباید به صورت خودسر و بدون نظر پزشک معالج مصرف کرد. یکی از داروهایی که مصرف بدون نسخه آن ممنوع است، دارویی با نام فبوکسوستات است. مصرف منظم فبوکسوستات میتواند از آسیب به مفاصل جلوگیری کند، حملات نقرس را متوقف کرده و اندازه تودههای نقرسی که روی پوست تاثیر میگذارد، کاهش دهد. در این مقاله بیشتر با نحوه استفاده از این دارو و موارد کاربرد آن آشنا میشویم. قبل از مصرف آن حتما با متخصص روماتولوژی مشورت کنید. شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین پزشکان در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره آنلاین و تلفنی با پزشکان و مشاوره دارویی وجود دارد.
قرص فبوکسوستات چیست؟
فبوکسوستات یک داروی تجویزی به نام مهارکننده گزانتین اکسیداز است که برای کاهش سطح اسیداوریک خون در بزرگسالان مبتلا به نقرس استفاده میشود. این قرص برای نقرس با نام تجاری Uloric در بازار به صورت یک قرص خوراکی در دسترس است.
اسیداوریک از موادی به نام پورین به دست میآید. منشا بیشتر پورینها از داخل بدن است، اما از غذا و نوشیدنی نیز میتوان آنها را جذب کرد. فبوکسوستات در بزرگسالان مبتلا به نقرس با متوقف کردن بدن از تبدیل پورینها به اسیداوریک عمل میکند. فبوکسوستات معمولا با نام اولوریکا شناخته میشود.
این دارو برای کاهش هیپراوریسمی (اسیداوریک بالا در خون) در بیماران مبتلا به نقرس که تحت درمان با آلوپورینول قرار گرفتهاند یا با آلوپورینول قابل درمان نیستند، استفاده میشود. مصرف این دارو تنها با نسخه پزشک مجاز است.
فبوکسوستات با مسدود کردن گزانتین اکسیداز سطح اسیداوریک را کاهش میدهد. گزانتین اکسیداز آنزیمی است که به بدن شما کمک میکند تا اسیداوریک را از ماده گزانتین بسازد. سطوح بالای اسیداوریک در خون میتواند باعث نقرس شود.
نحوه مصرف فبوکسوستات
فبوکسوستات به عنوان یک قرص برای مصرف خوراکی عرضه میشود. معمولا یک بار در روز با غذا یا بدون غذا میتوان آن را مصرف کرد. فبوکسوستات را هر روز تقریبا در یک زمان مشخص مصرف کنید. دستورالعملهای روی برچسب نسخه خود را به دقت دنبال کنید و از پزشک یا داروساز خود بخواهید هر قسمتی را که متوجه نمیشوید توضیح دهد. فبوکسوستات را دقیقا طبق دستور مصرف کنید. از مصرف آن بیشتر یا کمتر از آنچه پزشک تجویز کرده است، خودداری کنید.
معمولا بعد از دو هفته پزشک به شما میگوید که باید یک آزمایش خون انجام دهید و سطح اوریکاسید خون را بسنجید. در صورتی که هنوز مقدار زیادی اسیداوریک در خون شما باشد، پزشک ممکن است دوز دارو را بعد از دو هفته افزایش دهد. در برخی موارد ممکن است پزشک از سایر داروها مانند یک داروی ضدالتهابی غیراستروئیدی یا کلشی سین هم برای جلوگیری از حملات نقرس استفاده کند.
بهترین زمان مصرف فبوکسوستات
به صورت معمول برای هر فرد بهترین زمان مصرف داروها باید توسط پزشک تعیین شود. با این حال این دارو را میتوان هم به همراه غذا و هم قبل یا بعد از آن مصرف کرد و دستورالعمل مشخصی برای این مورد وجود ندارد. مهمترین موضوع در خصوص مصرف فبوکسوستات این است که باید آن را هر روز در یک تایم مشخص مصرف کرد تا بهترین نتایج از مصرف آن حاصل شود.
موارد مصرف داروی فبوکسوستات
قرص خوراکی فبوکسوستات برای درمان هیپراوریسمی (سطوح دائمی اسیداوریک) در بزرگسالان مبتلا به نقرس استفاده میشود. این دارو به کاهش علائم نقرس کمک میکند. علائم نقرس شامل درد، تورم، قرمزی، گرما، درد و سفتی در برخی مفاصل است. در بیشتر مواقع زمانی که سایر داروهای درمان نقرس مانند آلوپورینول نتیجهبخش نیست، از این دارو استفاده میشود.
گاهی نیز پزشک تشخیص میدهد که داروی آلوپورینول برای برخی از بیماران مناسب نیست و به همین دلیل از قرص فبوکسوستات استفاده کند. موضوع مهم این که این دارو قرار نیست نقرس را درمان کند، بلکه به عنوان یک داروی مکمل درمان و کنترلکننده حملات نقرسی در نظر گرفته میشود. این دارو ممکن است بر اساس تشخیص پزشک، در موارد دیگری هم کاربرد داشته باشد.
دوز مصرفی فبوکسوستات
دوز مصرفی برای هر فرد به چندین عامل مختلف بستگی دارد. در درجه اول پزشک برای تجویز دوز مناسب سن بیمار و شدت وضعیت پزشکی او را در نظر میگیرد. همچنین سایر شرایط پزشکی که فرد دارد، سابقه بیماریهای زمینهای مانند بیماری قلبی یا مشکلات کبد و کلیه را هم برای انتخاب دوز مناسب در نظر میگیرد. در نهایت نحوه واکنش بدن هر بیمار به دارو، موردی است که برای تجویز دوز مصرفی در نظر گرفته میشود. این دارو به صورت قرص خوراکی و در دو دوز ۴۰ و ۸۰ میلیگرمی موجود است. هشدار مهم در خصوص دوز تجویزی اینکه برای افراد مبتلا به بیماری شدید کلیوی، حداکثر دوز روزانه باید ۴۰ میلیگرم، یک بار در روز باشد.
فبوکسوستات ۴۰
معمولا در اکثر افراد بزرگسال، دوز اولیه برای شروع درمان، دوز ۴۰ میلیگرم است. هر فرد روزانه با ۴۰ میلیگرم در روز درمان با فبوکسوستات را شروع میکند و سپس به تدریج دوز مصرفی برای او افزایش مییابد.
قرص فبوکسوستات ۸۰
دوز بالاتر موجود از این دارو یا حداکثر دوز فبوکسوستات، قرص فبوکسوستات ۸۰ میلیگرم است که به صورت روزانه مصرف میشود. در مواردی که روند درمان با قرص ۴۰ میلیگرمی نتیجهبخش نیست و سطح اوریکاسید خون به کمتر از ۶ میلیگرم در دسیلیتر نمیرسد، پزشک ممکن است بعد از دو هفته دوز را از ۴۰ میلیگرم در روز به ۸۰ میلیگرم در روز افزایش دهد.
عوارض قرص فبوکسوستات
قرص خوراکی فبوکسوستات معمولاً باعث خوابآلودگی نمیشود. با این حال، میتواند عوارض جانبی دیگری ایجاد کند. عوارض جانبی رایجتر فبوکسوستات میتواند شامل موارد زیر باشد:
- حالت تهوع
- درد مفاصل
- کهیر
- نتایج نادرست تست عملکرد کبد
- تشدید شدن نقرس
مصرف فبوکسوستات ممکن است برای برخی از افراد یک سری عوارض جانبی جدیتر هم به همراه داشته باشد که در صورت بروز آنها باید سریعاً مصرف دارو را قطع کرد و به پزشک اطلاع داد. مهمترین آنها شامل موارد زیر میشود:
- آسیب کبدی. علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
- خستگی
- کمبود اشتها
- کاهش وزن غیر قابل توضیح
- احساس ناراحتی در سمت راست بالای شکم
- ادرار تیره
- زردی (زردی پوست یا سفیدی چشم)
- حمله قلبی. علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
- درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- ناراحتی در قسمت بالایی بدن
- عرق سرد
- حالت تهوع
- استفراغ
- سرگیجه ناگهانی و غیر قابل توضیح
- خستگی مفرط
- سکته. علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
- ضعف یا بی حسی در یک قسمت یا طرف بدن
- لکنتزبان
- سردرگمی ناگهانی
- مشکل در دیدن یک یا هر دو چشم
- مشکلات ناگهانی در راه رفتن، سرگیجه، یا از دست دادن تعادل یا هماهنگی
- سردرد شدید ناگهانی و غیر قابل توضیح
موارد احتیاط و منع مصرف فبوکسوستات
مصرف این دارو برای برخی از افراد ممنوع است و نباید بدون نظر پزشک آن را مصرف کنند. دسته اول بیمارانی با سابقه بیماری قلبی عروقی است. این افراد فقط در دو حالت میتوانند از این دارو برای درمان بیماری نقرس خود استفاده کنند. اولین مورد کسانی هستند که نمیتوانند داروی نقرس آوپورینول را مصرف کنند. دوم این که اگر آلوپورینول را مصرف کردهاند و به اندازه کافی موثر نبوده، ممکن است پزشک به ناچار از این دارو برای آنها استفاده کند. مصرف فبوکسوستات نسبت به مصرف آلوپورینول فرد را در معرض خطر مرگ قلبی عروقی بسیار بیشتری قرار میدهد.
برای افرادی که به دلایل دیگر اسیداوریک بالا دارند هم مصرف این دارو باید با احتیاط انجام شود. اگر سطح اسیداوریک بالا مرتبط با سرطان یا درمان سرطان یا سندرم لش نیهان است، این دارو ممکن است گزینه خوبی برای شما نباشد. سطح مادهای به نام گزانتین میتواند در ادرار جمع شده و باعث ایجاد سنگ در دستگاه ادراری شود.
برای افراد مبتلا به بیماری کبدی هم مصرف فبوکسوستات ممنوع است. این دارو در افراد مبتلا به بیماری شدید کبدی مورد مطالعه قرار نگرفته است. از طرفی در برخی از افراد مصرف این دارو میتواند عملکرد کبد را تحت تاثیر قرار دهد. در بیماران کلیوی هم این دارو میتواند مشکلساز شود و نباید از این دارو بدون نظر پزشک استفاده کنند.
افرادی که سابقه سکته مغزی یا قلبی دارند، افرادی که در حال حاضر با اختلالات تیروئیدی درگیرند، افرادی که سرطان بدخیم دارند و تحت درمان هستند و بیمارانی با سندرم لش نیهان از دیگر گروههایی هستند که مصرف این دارو در آنها باید با احتیاط و با نظر پزشک صورت بگیرد. در نهایت مصرف این دارو در کودکان زیر ۱۸ سال ممنوع است، چرا که هنوز مطالعات کافی در این زمینه انجام نشده است.
مصرف فبوکسوستات در بارداری
تحقیقات در مورد استفاده از این دارو در زنان باردار محدود است. اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک خود مشورت کنید و ببینید که آیا مجاز به مصرف این دارو هستید یا خیر. در مواردی ممکن است پزشک از سایر درمانها استفاده کند. اگر در حین مصرف این دارو فرد باردار شود، باید فوراً به پزشک خود اطلاع دهد.
مصرف فبوکسوستات در شیردهی
هنوز به اندازه کافی مطالعه در خصوص نحوه اثرگذاری این دارو در شیرخوارانی که از شیر مادر تغذیه میکنند انجام نشده است. به همین دلیل زنانی که در دوران شیردهی هستند، نباید بدون نظر پزشک خود از فبوکسوستات استفاده کنند.
اختلالات دارویی فبوکسوستات
هر دارویی ممکن است با برخی از داروهای دیگر تداخل داشته باشد و مصرف همزمان آنها با هم توصیه نشود. در خصوص فبوکسوستات، مصرف همزمان آن با داروهای زیر ممنوع است:
- آزاتیوپرین
- مرکاپتوپورین
استفاده از این دارو با هر یک از داروهای زیر معمولاً توصیه نمیشود، اما ممکن است در برخی موارد مورد نیاز باشد. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک ممکن است دوز یا تعداد دفعات مصرف یک یا هر دو دارو را تغییر دهد. این داروها شامل موارد زیر میشود:
- Alpelisib
- لووکتوکنازول
- متوترکسات
- اوزانیمود
- روزوواستاتین
- تالازوپاریب
- تئوفیلین
- توپوتکان
- Ubrogepant
اطلاعات دارویی فبوکسوستات
در جدول زیر میتوانید اطلاعات دارویی قرص فبوکسوستات را مشاهده کنید.
اسامی دارویی | عوارض جانبی | تداخلات دارویی |
---|---|---|
فبوکسوستات ۴۰ میلی گرمی | کمردرد یا درد گلو و بازوها | تالازوپاریب |
فبوکسوستات ۸۰ میلیگرمی | سردرد | لووکتوکنازول |
قرص آدنوریک ۱۲۰ میلی گرم | علائم سکته قلبی | آزاتیوپرین |
قرص یوریکوفل ۸۰ میلی گرم | آسیب کبدی | مرکاپتوپورین |
قرص آمیگوت ۴۰ میلی گرم | درد مفاصل | تئوفیلین |
قرص فبکسوریک ۸۰ میلی گرم | راشهای پوستی | توپوتکان |
قرص تیدوریک ۸۰ میلی گرم | حالت تهوع | متوترکسات |
قرص فبیکس ۴۰ میلی گرم | مشکل در بینایی یا گفتار | اوزانیمود |
قرص تیدوریک ۴۰ میلی گرم | درد و فشار در قفسه سینه | روزوواستاتین |
نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر
فبوکسوستات برای کاهش هیپراوریسمی (اسیداوریک بالا در خون) در بیماران مبتلا به نقرس که تحت درمان با آلوپورینول قرار گرفتهاند یا با آلوپورینول قابل درمان نیستند، استفاده میشود. این دارو یک مهارکننده گزانتین اکسیداز است. نحوه عملکرد این دارو به این صورت است که باعث کاهش میزان اسیداوریک تولید شده در بدن میشود و از این طریق میتواند به کنترل حملات نقرسی کمک کند.
با این حال فبوکسوستات در دسته داروهایی است که میتواند عوارض جانبی بسیار جدی را ایجاد کند و مصرف آن در برخی از گروهها ممنوع است. به همین دلیل به هیچ عنوان نباید بدون نظر پزشک و به صورت سرخود این دارو را مصرف کرد یا اینکه با بهبود علائم، مصرف آن را بدون نظر پزشک قطع کرد. با این حال باید با عوارض جانبی این دارو هم آشنا بود و در صورت بروز هر نوع عارضه جانبی با مصرف فبوکسوستات، سریعاً مصرف را قطع کرد و به پزشک اطلاع داد.
شما میتوانید از طریق سایت دکترتو با بهترین متخصص روماتولوژی در ارتباط باشید. در دکترتو علاوه بر سیستم تعیین وقت حضوری امکان مشاوره دارویی و همچنین مشاوره آنلاین متخصص روماتولوژی وجود دارد.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!