ویتامین e چیست؟ خواص و عوارض مصرف ویتامین ای

ویتامین E یا (ویتامین ای) یکی از ریزمغذی‌های مهم و محلول در چربی است که به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود شهرت دارد. این ویتامین با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد، به محافظت از سلول‌ها کمک می‌کند و نقشی حیاتی در سلامت عمومی بدن دارد. تحقیقات نشان داده‌اند که ویتامین E علاوه بر تقویت سیستم ایمنی، در حفظ شادابی پوست، سلامت چشم‌ها، بهبود باروری و حتی پشتیبانی از عملکرد طبیعی مغز مؤثر است. از آنجا که بدن قادر به تولید این ویتامین نیست، دریافت کافی آن از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها اهمیت ویژه‌ای دارد. آشنایی با منابع غذایی غنی از ویتامین E، میزان موردنیاز روزانه و اثرات احتمالی کمبود یا مصرف بیش از حد، می‌تواند به شما کمک کند تا بهتر از سلامت خود مراقبت کنید. در ادامه این مقاله با تمام آنچه باید درباره ویتامین E بدانید آشنا می‌شوید.

ویتامین e چیست؟

ویتامین E یک ویتامین محلول در چربی و یکی از ریزمغذی‌های ضروری بدن است که به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود شناخته می‌شود. این ویتامین با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد از سلول‌ها محافظت کرده و در نتیجه به سلامت عمومی و طول عمر سلول‌ها کمک می‌کند. ویتامین E تنها از طریق رژیم غذایی یا مکمل‌ها به دست می‌آید و بدن قادر به تولید آن نیست. اهمیت اصلی این ویتامین در نقش حفاظتی آن در برابر استرس اکسیداتیو و پشتیبانی از عملکرد طبیعی سیستم‌های مختلف بدن است. به همین دلیل، در مطالعات علمی به عنوان یک عنصر حیاتی برای پوست، سیستم ایمنی و عملکرد سلولی مطرح می‌شود.

شناسنامه دارویی	توضیحات
ویتامین ای چیست؟	ویتامین e یک ماده مغذی است که به بهبود عملکرد اعصاب و عضلات، لخته‌شدن خون و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند.
نام عمومی دارو	ویتامین e
نام تجاری	ای-زاویت، پروبن تیروکس بلیوم، ایویژل
نوع دارو	مکمل غذایی و ویتامین
دسته بندی بارداری	دسته C (هیچ مطالعه كافی و كنترل‌شده‌ای روی انسان وجود ندارد)
نیمه عمر	ویتامین‌ها منقضی نمی‌شوند اما قدرت آن‌ها با گذشت زمان کاهش می‌یابد.
مکانیسم اثر	وقتی سلول‌ها در معرض مولکول‌هایی به نام رادیکال‌های آزاد قرار می‌گیرند، روند اکسیداسیون و پیری در بدن اتفاق می‌افتد. رادیکال‌های آزاد سلول‌های سالم را ضعیف و تجزیه می‌کنند و ممکن است در بیماری‌های قلبی و سرطان نیز نقش داشته‌باشند. ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به کاهش آسیب رادیکال‌های آزاد کمک می‌کند و روند پیری سلول‌ها را کاهش می‌دهد.
بهترین شرایط نگهداری	در دمای اتاق‌، دور از رطوبت و گرما نگهداری شود.
نحوه مصرف	قرص‌ ویتامی ای به‌صورت خوراکی ترجیحا با غذا مصرف شود. شربت همراه با غذا یا بلافاصله بعد از غذا و آمپول ویتامین ای نیز معمولا عضلانی و در نواحی مانند باسن یا ران تزریق می‌شود.
اشکال دارویی	قرص ویتامین ای ۴۰۰، ویتامین ای ۱۰۰، ویتامین ای ۲۰۰، آمپول ویتامین e، روغن ویتامین e، کرم یا پماد ویتامین e، شربت خوراکی

ویتامین ای در چه غذاهایی است؟

ویتامین E در انواع غذاها به‌خصوص در روغن‌های گیاهی، آجیل، دانه‌ها و سبزیجات با برگ سبز یافت می‌شود. برخی از بهترین منابع غذایی حاوی ویتامین E عبارت‌اند از:

• دانه‌ آفتابگردان
• فندق
• بادام زمینی
• بادام درختی
• اسفناج 
• کلم بروکلی
• کیوی 
• انبه
• گوجه‌فرنگی
• روغن‌های گیاهی

نحوه مصرف ویتامین e و دوز مصرف ویتامین ای

ویتامین e با اشکال مختلفی از جمله قرص، آمپول و شربت خوراکی در دسترس است. قرص ویتامین ای به شکل خوراکی با غذا یا بلافاصله بعد از غذا مصرف می‌شود. معمولا این دارو در ۱ یا ۲ دوز روزانه (صبح و شب) استفاده دارد.

شربت خوراکی ویتامین ای بیشتر برای کودکان یا افرادی که در بلعیدن قرص ویتامین ای مشکل دارند، کاربرد دارد. شربت را می‌توان با غذا مخلوط کرد یا بعد از غذا میل کرد. آمپول ویتامین e نیز در افرادی که کمبود شدید ویتامین ای دارند تجویز می‌شود. این دارو معمولا به‌صورت عضلانی و به‌آرامی در باسن یا ران تزریق شده و جذب سریعی دارد.

مقدار مجاز توصیه شده ویتامین ای در بزرگسالان و کودکان عبارت است از:

• کودکان ۱ تا ۳ سال: ۶ میلی‌گرم در روز
• کودکان ۴ تا ۸ سال: ۷ میلی‌گرم در روز
• نوجوانان ۹ تا ۱۳ سال: ۱۱ میلی‌گرم در روز
• نوجوانان ۱۴ تا ۱۸ سال: ۱۵ میلی‌گرم در روز
• مردان و زنان بزرگسال: ۱۵ میلی‌گرم در روز
• زنان باردار: ۱۵ میلی‌گرم در روز
• زنان شیرده: ۱۹ میلی‌گرم در روز

متن انگلیسی:
Vitamin E is an antioxidant. Antioxidants might protect cells from the effects of free radicals, which are molecules made when the body breaks down food or is in contact with tobacco smoke or radiation. These molecules might lead to heart disease, cancer, and other diseases.
ترجمه فارسی:
ویتامین E یک آنتی‌اکسیدان است. آنتی‌اکسیدان‌ها می‌توانند از سلول‌ها در برابر اثرات رادیکال‌های آزاد محافظت کنند؛ مولکول‌هایی که هنگام تجزیه غذا در بدن یا در تماس با دود سیگار و پرتوهای مضر ایجاد می‌شوند. تجمع رادیکال‌های آزاد ممکن است در بروز بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی، سرطان و سایر اختلالات نقش داشته باشد.

به نقل از mayoclinic

طریقه مصرف ویتامین ای برای صورت

طریقه مصرف ویتامین E برای صورت معمولاً به دو شکل خوراکی و موضعی انجام می‌شود. در روش موضعی می‌توانید کپسول ویتامین E را باز کرده و روغن آن را شب‌ها روی پوست تمیز بمالید تا به کاهش چین‌وچروک، روشن شدن پوست، ترمیم جای جوش و رطوبت‌رسانی کمک کند. همچنین استفاده از کرم‌ها و سرم‌های حاوی ویتامین E یا ترکیب آن با روغن‌های طبیعی مثل نارگیل و زیتون، باعث افزایش اثرات ترمیمی می‌شود. مصرف خوراکی ویتامین E نیز زیر نظر پزشک می‌تواند به تقویت پوست از درون کمک کند، اما مهم است که از مصرف بیش‌ازحد خودداری شود تا عوارضی ایجاد نشود.

مقدار مصرف ویتامین ای ۴۰۰ در روز

مقدار مصرف ویتامین E با توجه به شرایط جسمی، سن و نیاز بدن تعیین می‌شود، اما به‌طور معمول دوز ۴۰۰ واحد بین‌المللی (IU) در روز برای بزرگسالان ایمن و رایج است. این میزان اغلب در مکمل‌های غذایی یا کپسول‌های ویتامین E وجود دارد و می‌تواند به سلامت پوست، تقویت سیستم ایمنی و محافظت از سلول‌ها در برابر رادیکال‌های آزاد کمک کند. با این حال، مصرف بیش از حد مجاز (معمولاً بالای ۱۰۰۰ واحد در روز) ممکن است خطر خونریزی و مشکلات قلبی-عروقی را افزایش دهد. بنابراین توصیه می‌شود ویتامین ای را زیر نظر پزشک یا متخصص تغذیه مصرف کنید تا متناسب با نیاز بدن تنظیم شود.

زمان مصرف ویتامین ای ۴۰۰

بهترین زمان مصرف ویتامین E 400 معمولاً همراه با وعده غذایی اصلی است، چون این ویتامین محلول در چربی است و در حضور غذاهای حاوی چربی سالم (مثل روغن زیتون، آووکادو یا مغزها) بهتر جذب می‌شود. بنابراین توصیه می‌شود آن را بعد از ناهار یا شام میل کنید تا بیشترین اثر را داشته باشد. مصرف ویتامین ای ۴۰۰ در ساعات شب یا صبح تفاوت چندانی ندارد، اما استمرار در یک زمان مشخص از روز می‌تواند جذب و اثرگذاری آن را پایدارتر کند. همچنین در صورت استفاده همزمان با سایر مکمل‌ها، بهتر است فاصله زمانی مناسب رعایت شود تا تداخل دارویی ایجاد نشود.

زمان مصرف قرص ویتامین ای برای چاقی

ویتامین E به‌طور مستقیم باعث چاقی یا افزایش وزن نمی‌شود، اما از آنجا که یک ویتامین محلول در چربی است، بهترین زمان مصرف آن همراه با وعده‌های غذایی اصلی (مثل ناهار یا شام) است تا جذب بهتری داشته باشد. برخی افراد برای اهداف مربوط به افزایش وزن یا زیبایی از این مکمل استفاده می‌کنند، ولی باید توجه داشت که تأثیر آن در چاقی علمی ثابت‌شده‌ای ندارد. در واقع مصرف درست ویتامین E بیشتر به سلامت پوست، بهبود گردش خون و تقویت سیستم ایمنی کمک می‌کند. اگر هدف شما چاقی اصولی است، لازم است این ویتامین در کنار یک رژیم پرکالری سالم و تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه مصرف شود.

موارد مصرف ویتامین ای: ویتامین ای برای چی خوبه؟

ویتامین E معمولا دلیل خواص آنتی‌اکسیدانی‌اش شناخته شده است. این ماده مغذی باعث جلوگیری از آسیب سلولی می‌شود و مانع از ابتلای فرد به بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های قلبی و سرطان می‌شود. به‌طور کلی، برخی از مهم‌ترین فواید ویتامین ای در زنان، مردان و کودکان عبارت است از:

• بهبود باروری در مردان
• جلوگیری از تورم (التهاب) و تجمع چربی در کبد
• خطر کمتر ابتلا به بیماری پارکینسون
• بهبود بینایی بعد از عمل لیزر چشم
• کاهش اضطراب، ولع مصرف و افسردگی در برخی از زنان
• بهبود عملکرد بدنی و قدرت عضلانی در افراد مسن
• بهبود فاویسم
• کمک به درمان کبد چرب
• کاهش علائم بیماری هانتینگتون
• بهبود اختلال حرکتی ژنتیکی آتاکسی (یک بیماری ارثی که باعث کمبود شدید ویتامین E می‌شود)
• جلوگیری از بیماری آلزایمر
• تاثیر روی تولید بیشتر گلبول قرمز
• بهبود بتا تالاسمی
• درمان خون‌ریزی جمجمه در نوزادان نارس

آیا شما هم نیاز به مصرف مکمل ویتامین E دارید؟

برای اطمینان از متخصص مشاوره بگیرید.

متخصص تغذیه

خواص ویتامین e برای زنان

ویتامین E در زنان باعث منظم‌ ماندن قاعدگی و کاهش علائم PMS یا سندروم پیش از قاعدگی می‌شود. علاوه‌بر این به دلیل اثرات آنتی‌اکسیدانی آن، نقش مهمی در پیشگیری از ابتلا به سرطان پستان دارد. ویتامین ای با حفظ تعادل هورمونی ممکن است علائم یائسگی را کاهش دهد، به سلامت باروری کمک کرده و از پیری زودرس جلوگیری کند. به نظر می‌رسد مصرف ویتامین ای به مدت ۲ روز قبل از خونریزی و ۳ روز پس از شروع خونریزی باعث کاهش درد و کاهش شدت خونریزی قاعدگی می‌شود.

قرص ویتامین e برای لکه بینی

ویتامین ای ممکن است در مدیریت لکه بینی یا چرخه قاعدگی نامنظم با کمک به ثابت ماندن چرخه هورمونی، موثر باشد. با توجه به خواص آنتی‌اکسیدانی آن ممکن است این کار را با کاهش تداخلات سلولی و بهم ریختگی هورمونی انجام دهد. البته هنوز تحقیقات بیشتری برای اثبات اثربخشی آن در بهبود لکه بینی لازم است.

ویتامین e برای واژن

بسیاری از زنان در دوران یائسگی دچار خشکی واژن می‌شوند. به همین دلیل ممکن است از انواع داروها به‌خصوص شیاف یا کرم حاوی ویتامین ای استفاده کنند. در بعضی افراد، استفاده از کرم یا شیاف ویتامین E در کاهش علائم مرتبط با آتروفی ولوواژینال (خشکی و التهاب دیواره واژن) مفید بوده و ممکن است به‌عنوان یک جایگزین غیرهورمونی برای درمان‌های استروژنی عمل کند.

فواید ویتامین e برای مردان

ویتامین E در مردان خواص زیادی از جمله بهبود سلامت قلب و عروق و حمایت از سلامت پروستات دارد. این ماده مغذی می‌تواند به بهبود کیفیت اسپرم و افزایش باروری هم کمک کند. برخی مطالعات نشان دادند مردانی که مکمل ویتامین ای مصرف کردند شاهد افزایش میل جنسی به دلیل افزایش تستوسترون بودند.

تاثیر ویتامین e بر نعوظ

مصرف ویتامین ای ممکن است با بهبود گردش خون روی عملکرد نعوظ تأثیر مثبت بگذارد. مطالعات نشان می‌دهند که مکمل ویتامین E می‌تواند تولید اکسید نیتریک (ماده گشادکننده عروق خونی) را افزایش دهد در نتیجه حجم بیشتری خون وارد آلت تناسلی شده و نعوظ بهتری انجام می‌شود.

خواص ویتامین E برای مو

ویتامین ای با بهبود گردش خون، خون‌رسانی به فولیکول‌های مو را افزایش داده و به سلامت مو کمک می‌کند. خواص آنتی‌اکسیدانی آن نیز با عواملی که باعث ریزش مو می‌شوند مبارزه می‌کند. همچنین استفاده موضعی از روغن ویتامین ای می‌تواند درخشش و رطوبت موها را افزایش دهد.

قرص ویتامین e سبز رنگ برای پوست

ویتامین e از آسیب پوستی در برابر رادیکال‌های آزاد، اشعه ماوراء بنفش و آلاینده‌های محیطی محافظت می‌کند. این ماده مغذی می‌تواند رطوبت پوست را افزایش دهد، علائم پیری را کم کرده و روند بهبود زخم‌ها و لکه‌های پوستی را سریع‌تر کند. ویتامین e برای منافذ باز پوست هم مفید است و با حفظ رطوبت پوست، میتواند به تمیز و مرطوب نگه‌داشتن منافذ و جلوگیری از انسداد آنها کمک کند.

قطره ویتامین ای برای نوزاد نارس

قطره ویتامین e در نوزادان نارس از آنمی همولیتیک و اختلالات ریوی جلوگیری می‌کند. این دارو نیاز به نظارت پزشک دارد و مصرف دوز مناسب از قطره ویتامین ای برای نوزاد نارس به سلامت نوزاد کمک زیادی خواهد کرد.

کپسول ویتامین e برای دور چشم

بسیاری از افراد از کپسول بازشده ویتامین e برای تیرگی و خشکی دور چشم استفاده می‌کنند. کپسول‌های ویتامین E اثرات مرطوب‌کنندگی و ضد پیری دارند. روغن ویتامین E نیز می‌تواند به کاهش حلقه‌های تیره و پف زیر چشم کمک کند. اگر پوست حساسی دارید، قبل از زدن روغن داخل کپسول ویتامین ای آن را روی نواحی دیگر پوستتان تست کند.

کمبود ویتامین ای و مشکلات پوستی داری؟ از بهترین دکتر نوبت بگیر.

دکتر بیماری های پوستی

عوارض ویتامین ای برای زنان و مردان

ویتامین E خوراکی برای بیشتر افراد سالم اگر در مقادیر کمتر از ۱۰۰۰ میلی‌گرم در روز مصرف می‌شود، بی‌خطر است. مصرف این دارو در دوزهای بالاتر خطر عوارض جانبی را افزایش می‌دهد. عوارض جانبی مصرف زیاد ویتامین ای می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• حالت تهوع
• اسهال
• گرفتگی معده 
• خستگی
• ضعف
• سردرد 
• تاری دید
• راش پوستی
• کبودی و خون‌ریزی

نکته مهم: مکمل ویتامین ای ممکن است خطر خون‌ریزی را افزایش دهد. اگر قصد جراحی دارید، از ۲ هفته قبل، مصرف ویتامین ای را متوقف کنید.

عوارض مالیدن کپسول ویتامین ای به صورت

عوارض مالیدن کپسول ویتامین E به صورت معمولا در افرادی دیده می‌شود که پوست حساس یا مستعد آکنه دارند. هرچند ویتامین E به دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی‌اش برای پوست مفید است، اما استفاده مستقیم از روغن داخل کپسول می‌تواند منافذ پوست را مسدود کرده و باعث جوش و آکنه شود. برخی افراد ممکن است دچار حساسیت پوستی مانند قرمزی، خارش یا التهاب شوند. همچنین در مصرف طولانی‌مدت احتمال سنگین شدن پوست و ایجاد چربی اضافه وجود دارد. به همین دلیل توصیه می‌شود قبل از استفاده، تست حساسیت روی بخش کوچکی از پوست انجام شود و از مصرف مداوم و بی‌رویه پرهیز گردد. عوارض احتمالی مالیدن کپسول ویتامین E روی پوست صورت:

• ایجاد جوش و آکنه به دلیل بستن منافذ
• قرمزی، خارش یا التهاب در پوست‌های حساس
• افزایش چربی و سنگین شدن پوست
• احتمال ایجاد لکه در برخی پوست‌ها در اثر استفاده طولانی‌مدت

نشانه های کمبود ویتامین e در بدن

معمولا کمبود ویتامین ها یا سطوح پایین ویتامین E در بدن شامل ضعف عضلانی، مشکلات هماهنگی بدن، بی‌حسی یا مشکلات بینایی است. برخی از نوزادان نارس نیز سطح پایینی از ویتامین ای دارند. یکی دیگر از نشانه‌های کمبود ویتامین ای، ضعف سیستم ایمنی بدن است و فرد به‌راحتی دچار بیماری ویروسی می‌شود. البته ممکن است این موارد فقط نشانه کمبود ویتامین e در بدن نباشند. برای تشخیص کمبود ویتامین حتما به متخصص تغذیه یا پزشک عمویم مراجعه کنید.

متن انگلیسی:
Vitamin E deficiency may cause impaired reflexes and coordination, difficulty walking, and weak muscles. Preterm infants with the deficiency may develop a serious form of anemia. The diagnosis is based on symptoms and results of a physical examination.
ترجمه فارسی:
کمبود ویتامین E می‌تواند باعث اختلال در واکنش‌ها و هماهنگی بدن، مشکل در راه رفتن و ضعف عضلات شود. نوزادان نارس مبتلا به این کمبود ممکن است دچار نوعی کم‌خونی شدید شوند. تشخیص این مشکل بر اساس علائم و نتایج معاینه فیزیکی انجام می‌شود.

به نقل از msdmanuals

موارد احتیاط و هشدار مصرف ویتامین E

بیشتر افراد ویتامین ای کافی را از یک رژیم غذایی متعادل دریافت می‌کنند. استفاده خوراکی از این ویتامین ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد. استفاده از مکمل ویتامین ای در دوزهای بالا و در افرادی که سابقه‌ی سکته قلبی یا بیماری‌های دیگر را دارند، می‌تواند خطرات جدی ایجاد کند.

پزشکان پیشنهادی

۴.۶ (۸۲۱ نظر)

دکتر سید محمد ناصر حسینی

تخصص پوست و مو

نوبت بگیرید

۴.۶ (۸۰۵ نظر)

دکتر عبدالرضا عرفانی

تخصص پوست و مو

نوبت بگیرید

۴.۴ (۸۳۴ نظر)

دکتر سعیده فرج زاده

تخصص پوست و مو

نوبت بگیرید

۳.۹ (۷۹۷ نظر)

دکتر محمدرضا شهسواری

تخصص پوست و مو

نوبت بگیرید

۴.۲ (۶۵۸ نظر)

دکتر پردیس ساسانی

تخصص پوست و مو

نوبت بگیرید

۴.۴ (۵۱۷ نظر)

دکتر امیر حیدریان

تخصص پوست و مو

نوبت بگیرید

تداخل دارویی ویتامین ای

استفاده از ویتامین ای با هر یک از داروهای زیر معمولا توصیه نمی‌شود. اگر هر دو دارو با هم تجویز شوند، پزشک ممکن است دوز دارو یا تعداد دفعات استفاده از یک یا هر دو دارو را تغییر دهد:

• آسپرین
• کلوپیدوگرل
• دیکلوفناک
• ایبوپروفن
• ناپروکسن
• دالتپارین
• انوکساپارین
• هپارین
• وارفارین
• لواستاتین
• کتوکونازول
• ایتراکونازول
• فکسوفنادین
• تریازولام

اشکال دارویی	تداخل دارویی	عوارض جانبی
سافت ژل ویتامین ای ۴۰۰ هلث اند مور	لواستاتین	حالت تهوع
آمپول اسوه-ویتامین ای ۱۰۰ واحد	کتوکونازول	گرفتگی معده
سافت ژل وانا ای گلد ۶۰۰ واحد نورم لایف	ایتراکونازول	خستگی
سافت ژل ای-زاویت ۲۰۰ واحد	فکسوفنادین	ضعف
قرص ویتامین ای شاری ۱۰۰ واحد	تریازولام	سردرد

نتیجه گیری و راهنمای مراجعه به دکتر

ویتامین E یکی از ریزمغذی‌های کلیدی برای حفظ سلامت عمومی بدن است که به‌ویژه به‌دلیل خاصیت آنتی‌اکسیدانی خود اهمیت زیادی دارد. این ویتامین با محافظت از سلول‌ها در برابر رادیکال‌های آزاد، نقش مهمی در سلامت پوست، مو، چشم، سیستم ایمنی و حتی باروری ایفا می‌کند. دریافت کافی ویتامین E از طریق رژیم غذایی متنوع یا در صورت نیاز با مصرف مکمل‌ها، می‌تواند به پیشگیری از بسیاری مشکلات کمک کند؛ با این حال، مصرف بیش از حد آن ممکن است عوارض جدی به همراه داشته باشد. بنابراین بهترین راهکار، استفاده متعادل و مشورت با پزشک یا متخصص تغذیه پیش از مصرف مکمل است تا ویتامین ای متناسب با شرایط بدنی فرد تنظیم شود.

 دکترتو مراقب سلامتی شماست!