فهرست مطالب
جراحی معمولا یکی از اصلیترین درمانهای سرطان سینه است. بعد از جراحی سرطان سینه، تقریبا تمام بیماران طیف وسیعی از عوارض و ناراحتیها را تجربه میکنند که یکی از آنها، دردهای شدید و مداوم است. درد بعد از عمل سرطان سینه در بیماران مختلف با شدتهای متفاوتی ایجاد میشود و دلایل مختلفی نیز دارد. گاهی این دردها ممکن است تا هفتهها تا ماهها بعد از عمل هم ادامه داشته باشند. در این مقاله از دکترتو با ما همراه باشید تا با بررسی تمام دلایل درد بعد از جراحی سرطان سینه، موثرترین راههای مدیریت این درد را توضیح دهیم.
درد بعد از عمل سرطان سینه چیست؟
شواهد معتبر علمی نشان میدهد که تقریبا نیمی از بیمارانی که تحت عمل سرطان سینه زنان قرار میگیرند، دچار یک درد مزمن و مداوم پس از جراحی میشوند و حدود یک نفر از هر چهار نفر، درد مداوم متوسط تا شدیدی را تا مدتها بعد از جراحی تجربه میکند. درد بعد از عمل سرطان سینه ممکن است به شکلهای مختلفی بروز کند. گاهی درد به صورت سوزش و درد شدید در دیواره قفسه سینه، زیر بغل یا بازوها بروز میکند و گاهی هم درد تنها به همان ناحیه جراحی محدود میشود. به صورت کلی اصلیترین علائم درد بعد از جراحی سرطان پستان شامل موارد زیر است:
- درد تیز، تیر کشنده یا سوزشی
- درد شدید در دست و بازو
- حساسیت به لمس یا سرما
- بی حسی یا سوزنسوزنشدن
گاهی اوقات علائم با گذشت زمان به تدریج بهبود مییابند و مصرف داروهای مسکن برای فروکشکردن درد موثر است، اما گاهی هم این دردها، مزمن و شدیدتر میشوند و ممکن است ماهها یا سالها طول بکشد تا به تدریج بهبود یابند.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت breastcancer
Pain can also be caused by breast cancer treatments. For example, after breast cancer surgery, you’re likely to have pain at and around the surgery site.
ترجمه فارسی:
درمانهای سرطان سینه میتوانند باعث درد شدید سینه شوند. بعد از جراحی سرطان سینه، اکثر افراد در ناحیه تحت درمان درد شدیدی را احساس میکنند.
علت درد بعد از عمل سرطان سینه
عوامل مختلفی میتواند باعث درد بعد از عمل سرطان سینه شود. محل بروز درد و شدت آن به این بستگی دارد که چه بخشهایی از سینه و بافتهای اطراف آن طی جراحی دستکاری شدهاند. معمولا زمانی که اعصاب ناحیه قفسه سینه یا زیر بغل در حین جراحی آسیب میبیند، دردهای شدیدی در ناحیه سینه و بافتهای اطراف آن ایجاد میشود. یکی دیگر از دلایل مهم درد شدید بعد از جراحی سرطان پستان، برداشتن غدد لنفاوی زیر بغل است، چرا که در برخی مواقع پزشک برای برداشتن کامل بافتهای سرطانی، باید غدد لنفاوی را نیز تخلیه کند.
آسیب به شانهها در اثر جراحی یا پرتودرمانی بعد از عمل، یا درد مربوط به محل برش، از دیگر دلایلی است که میتواند باعث درد شدید و مزمن بعد از جراحی سرطان سینه شود. در نهایت برخی از شواهد نشان میدهد، بیمارانی که قبل از جراحی سابقه ابتلا به سایر دردهای مزمن را داشتند، معمولا بعد از عمل سرطان سینه بیشتر در معرض خطر دردهای مزمن قرار دارند. منظور از این دردهای مزمن، سابقه کمردرد مزمن، سندروم روده تحریکپذیر، میگرن یا فیبرومیالژیا است.
متن انگلیسی:
به نقل از سایت painconcern
There is recent evidence to show that women with other chronic pains are at greater risk of having chronic pain after their breast cancer surgery.
ترجمه فارسی:
شواهد اخیر نشان میدهد که زنان مبتلا به سایر دردهای مزمن، پس از جراحی سرطان سینه، بیشتر در معرض خطر درد مزمن هستند.
۱. آسیب عصبی بعد از عمل سرطان سینه
در اکثر موارد، درد بعد از عمل سرطان سینه، دردهای عصبی یا نوروپاتیک هستند. این دردها به صورت دردهای تیر کشنده، سوزنسوزنشدن یا بی حسی احساس میشوند. معمولا جراحان هنگام برداشتن تومور و بافت اطراف آن، مجبور به تشریح شاخههای عصب اصلی که از زیر بغل عبور میکنند میشوند. با وجودی که چنین عارضهای اجتنابناپذیر است، اما احتمالا علت عمده دردهای مزمن بعد از جراحی، همین آسیب عصبی است.
۲. التهاب بعد از عمل سرطان سینه
یکی دیگر از دلایل اصلی درد بعد از عمل سرطان سینه، التهاب اعصاب یا بافتهای آسیب دیده است. التهاب بافت بعد از انجام جراحی طبیعی است و وجود این التهاب میتواند باعث درد در سینه و بخشهای اطراف آن شود. اسکار بافت هم یکی دیگر از دلایل اصلی دردهای شدید بعد از جراحی سرطان پستان است.
۳. برداشتن غدد لنفاوی
برای برخی از بیماران سرطان سینه در حدی گسترده شده که علاوه بر برداشتن توده داخل سینه، به برداشتن غدد لنفاوی هم نیاز است. در این شرایط یکی از عوارض رایجی که بسیاری از بیماران تجربه میکنند، تخلیه نشدن مایع لنفاوی یا ادم لنف است. ادم لنف میتواند باعث درد بعد از عمل سرطان سینه شود که معمولا با تورم زیادی همراه است. درد ناشی از ادم لنف ماهها بعد از جراحی هم ادامه دارد و میتواند به شدت ناراحتکننده شود. متاسفانه ادم لنف در بیشتر بیماران قابلپیشگیری نیست و تنها میتوان با درمان به موقع، درد و ناراحتی ناشی از ادم لنف را مدیریت کرد.
۴. درد فانتوم
یکی از حالتهای رایج درد بعد از عمل سرطان سینه، درد فانتوم نام دارد که نوعی درد خیالی است. این درد بیشتر در سینهای که برداشته شده احساس میشود و در نتیجه میتوان آن را یکی از عوارض ماسکتومی در نظر گرفت. با وجودی که دقیقا مشخص نیست دلیل درد فانتوم چیست، اما برخی از پزشکان معتقدند شاید آسیب دیدن شبکههای عصبی به دلیل برداشتن کامل سینه و تخلیه بافت آن، علت بروز این دردها باشد.
انواع درد بعد از عمل سرطان سینه
درد بعد از عمل سرطان سینه میتواند تیز، مبهم، ضرباندار یا به شدت دردناک باشد. در واقع بیماران مختلف ممکن است این درد را به روشهای مختلفی توصیف کنند، چرا که هر یک از آن تجربه متفاوتی دارند. از آن جایی که شرایط مختلفی میتواند باعث ایجاد دردهای بعد از عمل سرطان سینه شود، نوع درد و تجربه هر بیمار از این دردها نیز متفاوت است.
۱. درد موضعی بعد از عمل سرطان سینه
گاهی اوقات درد بعد از عمل سرطان سینه تنها به یک ناحیه مشخص، محدود میشود و علت آن هم معمولا التهاب و آسیب بافتی یا التهاب اعصاب همان ناحیه است. اصلیترین ناحیهای که معمولا دردهای موضعی در آنجا احساس میشود، محل برش یا ناحیه زخم روی سینه است. علاوه بر این، بسیاری از بیماران درد موضعی شدیدی را در ناحیه زیر بغلشان احساس میکنند.
نوع درد | ویژگیها |
---|---|
درد موضعی | محدود به محل برش یا زیر بغل |
درد دست | درد مزمن و شدید در دست و شانه؛ ورم و آسیب عصبی |
گزگز و سوزنسوزن شدن | احساس سوزش، بیحسی و حساسیت به لمس |
سفتی و محدودیت حرکتی | سفتی شانه و کاهش دامنه حرکتی؛ درد با حرکت افزایش مییابد. |
۲. درد دست بعد از عمل سرطان سینه
برخی از دردهای مزمن بعد از عمل سرطان سینه، در دست، بازو یا شانه احساس میشود. ورم دست یکی از شایعترین عوارض بعد از جراحی سرطان پستان است و میتواند باعث درد مزمن و شدید در دست شود، بهنحویکه حتی تکان دادن دست یا کشیدن آن هم بسیار دردناک و ناراحتکننده است. آسیب عصبی یا سفتی شانه از دیگر دلایل بروز این نوع درد در دست بیمارانی است که عمل سرطان سینه را پشت سر گذاشتهاند.
۳. گزگز و سوزن سوزن شدن بعد از عمل سرطان سینه
برخی از بیماران درد بعد از عمل سرطان سینه را به صورت احساس گزگز در دست و سینه یا سوزنسوزنشدن بافت دست و سینه احساس میکنند. حالت دیگر درد هم حساس شدن به لمس است. در این حالت، محرکهای ملایم، مانند تماس لباس با ناحیه جراحی شده، ممکن است دردناک باشد. سوزنسوزنشدن یا بی حسی در ناحیه جراحی و احساس سوزش در ناحیه برش جراحی، حالتهای رایج درد بعد از عمل سرطان سینه هستند.
۴. سفتی و محدودیت حرکتی بعد از عمل سرطان سینه
نوع دیگر درد بعد از جراحی سرطان پستان، سفتی در شانه و محدودیت دامنه حرکتی در شانه و بازو است. در برخی از بیماران، جراحی باعث سفتی شانه میشود و دامنه حرکتی شانه را بعد از جراحی محدود میکند. در این شرایط هر نوع حرکت، فشار یا کششی ممکن است درد را بدتر کند.
راه های کنترل و تسکین درد بعد از عمل سرطان سینه
درد بعد از عمل سرطان سینه جزو عوارض رایج این روش درمانی است و بسیاری از بیماران به نوعی این درد را تجربه میکنند. با وجودی که در اکثر موارد درد به تدریج با طیشدن روند بهبودی فروکش میکند، اما میتوان از یکسری راهکارها برای کنترل و تسکین این دردها کمک گرفت. بهترین راهحلها برای کاهش درد بعد از جراحی سرطان پستان شامل موارد زیر است:
- دارو درمانی، مصرف داروهای مسکن چه مسکنهای خوراکی و چه شیاف و داروهای ضدالتهابی، میتواند به کاهش درد بعد از جراحی کمک کند. برای برخی از بیماران به دلیل شدت بالای درد، به تزریق مسکن نیاز است.
- فیزیوتراپی و ورزش؛ برای اکثر دردهای شدید و مزمن بعد از عمل سرطان سینه، فیزیوتراپی و انجام تمرینات توصیه شده توسط یک فیزیوتراپیست بسیار موثر است و به تسکین درد کمک زیادی میکند. فیزیوتراپی خصوصا برای دردهای ناشی از گرفتگی و سفتی شانه بسیار موثر است.
- بالا نگه داشتن بازو؛ برای کاهش از درد شدید بازو و بازیابی دامنه حرکتی آن، بازو را بالاتر نگه دارید تا به این ترتیب کبودی و تورم آن کاهش یابد.
- ماساژ ملایم؛ میتوان با ماساژ دادن خیلی آرام نواحی دردناک بعد از عمل سرطان سینه، میزان درد را کاهش داد. ماساژ ملایم حرکت مایع لنفاوی را بهبود میدهد و همین امر میتواند باعث کمترشدن درد دست و زیر بغل بیمار شود.
نتیجه گیری
برای اکثر بیماران مبتلا به سرطان سینه، جراحی بهترین و تنها گزینه درمان است. با این حال، جراحی سرطان سینه یک سری عوارض جانبی دارد که بیشتر آنها اجتنابناپذیرند. درد بعد از عمل سرطان سینه یکی از شایعترین عوارض این جراحی است و اکثر بیماران با آن درگیر میشوند. در اکثر مواقع، درد بعد از مدتی به تدریج فروکش میکند و به راحتی میتوان با مصرف مسکن، آن را مدیریت کرد. اما زمانی که درد بعد از چندین هفته شدیدتر میشود و علائم دیگری هم با آن همراه است، باید حتما برای ارزیابیهای بیشتر این موضوع را با پزشکتان در میان بگذارید.
دکترتو مراقب سلامتی شماست!