فهرست مطالب
- تب و تشنج در کودکان چگونه است؟
- علائم تشنج در کودکان بر اثر تب چیست؟
- علت تب در کودکان چیست؟
- تشخیص علت تب و تشنج در کودکان چگونه انجام می شود؟
- درمان تب کودکان چگونه است؟
- تب بر قوی برای کودکان
- جلوگیری از تب و تشنج در کودکان چگونه انجام می شود؟
- عوارض تب و تشنج در کودکان چیست؟
- سخن پایانی دکترتو درباره تب و تشنج در کودکان
تب و تشنج در کودکان یکی از شایع‌ترین مشکلات دوران کودکی است که معمولاً بین سنین ۶ ماهگی تا ۵ سالگی رخ می‌دهد. این وضعیت زمانی ایجاد میشود که افزایش ناگهانی دمای بدن، باعث بروز حرکات غیرارادی و کوتاه‌مدت در اندام‌ها شود. هرچند این حالت برای والدین بسیار ترسناک است، اما در بیشتر موارد بی‌خطر و گذراست. شناخت علل تب، علائم تشنج و روش‌های پیشگیری و درمان آن اهمیت زیادی دارد تا هم از بروز عوارض جدی جلوگیری شود و هم آرامش خاطر والدین حفظ گردد.
تب و تشنج در کودکان چگونه است؟
تب و تشنج در کودکان حالتی است که در آن افزایش ناگهانی دمای بدن (معمولاً بالای ۳۸ درجه سانتی‌گراد) باعث بروز حرکات غیرارادی و کوتاه‌مدت در اندام‌ها میشود. این وضعیت بیشتر در کودکان بین ۶ ماه تا ۵ سال دیده میشود و اغلب ناشی از واکنش سیستم عصبی به تب بالا است. تب و تشنج معمولاً بی‌خطر و گذرا است، اما مشاهده آن برای والدین بسیار نگران‌کننده به نظر می‌رسد و نیاز به بررسی علت تب توسط پزشک دارد.
علائم تشنج در کودکان بر اثر تب چیست؟
تشنج ناشی از تب در کودکان معمولاً هنگام بالا رفتن ناگهانی دمای بدن رخ می‌دهد و می‌تواند برای والدین بسیار ترسناک باشد. این وضعیت اغلب کوتاه‌مدت است اما علائم مشخصی دارد که شناخت آن‌ها به تشخیص سریع و اقدام به‌موقع کمک می‌کند. علائم تشنج بر اثر تب در کودکان را در ادامه بررسی میکنیم:
- سفت شدن عضلات بدن
- لرزش یا تکان‌های شدید دست و پا
- چرخش غیرطبیعی یا ثابت ماندن چشم‌ها
- از دست دادن هوشیاری برای چند ثانیه تا چند دقیقه
- کف کردن دهان یا تغییر رنگ صورت به آبی و رنگ‌پریدگی
- خواب‌آلودگی یا گیجی موقت پس از پایان تشنج
فرزندت مدام دچار تشنج میشه؟
همین حالا با متخصص مغز و اعصاب مشورت کن.
علت تب در کودکان چیست؟
تب در کودکان یک علامت شایع است که معمولاً به‌عنوان پاسخ طبیعی بدن به عوامل محرک ایجاد میشود. وقتی سیستم ایمنی بدن با ویروس‌ها، باکتری‌ها یا شرایط التهابی روبه‌رو میشود، دمای بدن افزایش پیدا می‌کند تا جلوی رشد و تکثیر عوامل بیماری‌زا گرفته شود. با این حال، تب همیشه ناشی از سرماخوردگی نیست و می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد که توجه به آن‌ها برای تشخیص و درمان درست اهمیت زیادی دارد. علت‌های تب در کودکان را در ادامه برررسی میکنیم:
- عفونت‌های ویروسی مانند سرماخوردگی و آنفولانزا
- عفونت‌های باکتریایی مانند گلودرد چرکی یا ذات‌الریه
- عفونت گوش میانی
- عفونت ادراری
- واکنش به واکسن‌ها
- بیماری‌های التهابی یا خودایمنی
- دندان درآوردن در نوزادان (تب خفیف)
- گرمازدگی یا کم‌آبی بدن
متن انگلیسی:
به نقل از connecticutchildrens
While fever is caused by an infection, sometimes your child may have a fever with no other symptoms at all. Please don’t panic—this is common—especially after vaccinations or certain procedures that involve anesthesia. Always ask your pediatrician if you’re unsure.
ترجمه فارسی:
اگرچه تب معمولاً به دلیل عفونت ایجاد میشود، اما گاهی ممکن است کودک شما بدون هیچ علامت دیگری تب داشته باشد. لطفاً نگران نشوید—این موضوع رایج است—به‌ویژه بعد از واکسیناسیون یا برخی اقدامات پزشکی که با بیهوشی همراه هستند. اگر مطمئن نیستید، همیشه با پزشک کودکتان مشورت کنید.
علت قطع نشدن تب در کودکان
علت قطع نشدن تب در کودکان می‌تواند به عوامل مختلفی مانند عفونت‌های ویروسی یا باکتریایی مقاوم، عفونت ادراری، ذات‌الریه، التهاب گوش میانی، مشکلات ایمنی بدن یا مصرف نادرست داروهای تب‌بر مربوط باشد. گاهی هم پوشاندن بیش از حد لباس یا کمبود مایعات باعث تداوم تب میشود. اگر تب کودک بیش از ۳ روز ادامه داشت یا با علائم جدی مانند بی‌حالی، تشنج، تنفس سخت یا کاهش سطح هوشیاری همراه بود، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
علت تب در کودکان بدون علائم سرماخوردگی
تب در کودکان همیشه به معنی سرماخوردگی نیست و گاهی بدون نشانه‌هایی مثل سرفه یا آبریزش بینی هم دیده میشود. در چنین شرایطی، تب می‌تواند نشانه بیماری‌های دیگری باشد که نیاز به بررسی دقیق‌تری دارند. برخی از مهم‌ترین علل تب بدون علائم سرماخوردگی در کودکان عبارت‌اند از:
- عفونت ادراری (UTI): یکی از شایع‌ترین دلایل تب پایدار در کودکان، به‌ویژه در نوزادان و دختران خردسال
- عفونت‌های ویروسی پنهان: مانند ویروس‌های گوارشی یا ویروس‌هایی که تنها با تب بروز می‌کنند
- التهاب گوش میانی: ممکن است بدون علائم واضح سرماخوردگی باعث تب و بی‌قراری شود
- واکنش به واکسن‌ها: بعد از برخی واکسیناسیون‌ها، تب خفیف تا متوسط طبیعی است
- بیماری‌های التهابی یا خودایمنی: مانند آرتریت جوانان یا تب‌های دوره‌ای
- بیماری‌های باکتریایی پنهان: مثل عفونت خون (سپسیس) یا ذات‌الریه در مراحل ابتدایی
- کم‌آبی بدن یا گرمازدگی: در هوای گرم یا مصرف ناکافی مایعات می‌تواند باعث افزایش دمای بدن شود
در بیشتر موارد، تب بدون سرماخوردگی در کودکان خفیف و گذراست؛ اما اگر تب بیش از ۴۸ تا ۷۲ ساعت طول کشید یا همراه با علائمی مثل بی‌حالی، بی‌اشتهایی، استفراغ، بثورات پوستی یا تشنج بود، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
| دسته علت | توضیحات | نمونه‌ها |
|---|---|---|
| عفونت‌های ویروسی | شایع‌ترین علت تب در کودکان | سرماخوردگی، آنفولانزا، ویروس‌های گوارشی |
| عفونت‌های باکتریایی | معمولاً تب شدیدتر و طولانی‌تر ایجاد می‌کنند | گلودرد چرکی (استرپتوکوکی)، ذات‌الریه، عفونت گوش، عفونت ادراری |
| واکنش به واکسن | پاسخ طبیعی سیستم ایمنی به واکسیناسیون | تب خفیف تا متوسط بعد از برخی واکسن‌ها |
| بیماری‌های التهابی یا خودایمنی | ناشی از اختلال سیستم ایمنی یا التهاب داخلی بدن | آرتریت جوانان، تب‌های دوره‌ای |
| مشکلات غیربیماری‌زا | عواملی که بیماری عفونی نیستند اما دمای بدن را بالا می‌برند | گرمازدگی، کم‌آبی بدن، دندان درآوردن (تب خفیف در نوزادان) |
تشخیص علت تب و تشنج در کودکان چگونه انجام می شود؟
به روش‌های مختلفی انجام میشود. در واقع تشخیص علت این بیماری بستگی به نوع تشنج دارد. اگر تشنج ساده باشد، برای تشخیص علت آن از روش‌های ساده‌تری استفاده میشود. اما برای تشخیص علت تشنج‌های پیچیده (که در ادامه به معرفی هر دو نوع پرداخته‌ایم) از روش‌های پیچیده‌تری استفاده میشود.
اگر فرزند شما بعد از واکسیناسیون به تشنج دچار شده‌است، نیازی به بررسی تشخیصی نیست. در این موارد تشخیص علت تشنج با کمک شرح حال انجام میشود. در موارد دیگر، ممکن است که دکتر درخواست آزمایش‌های زیر را بدهد:
- آزمایش خون
- آزمایش ادرار
- آنالیز مایع نخاعی (مخصوصا در مواردی که کودک شما به بیماری‌های عفونی مکرر مبتلا میشود. در این موارد برای تشخیص مننژیت این آزمایش انجام می‌گیرد.
از آنجایی که عفونت‌های مغزی از جمله مننژیت، می‌توانند در تشخیص افتراقی بیماری تب و تشنج باشند، بلافاصله کودک باید در بیمارستان بستری شود. همچنین باید تشنج کنترل شود و علت تب، درصورت شک به عفونت مغزی بررسی گردد.
درمان تب کودکان چگونه است؟
درمان تب کودکان به سن، شدت تب و علت آن بستگی دارد. اولین اقدام، خنک نگه‌داشتن کودک، پوشاندن لباس سبک، نوشاندن مایعات کافی و قرار دادن او در محیطی با دمای معتدل است. برای پایین آوردن تب، داروهای تب‌بر مانند استامینوفن (قطره، شربت یا شیاف) و ایبوپروفن (شربت یا شیاف) رایج‌ترین و ایمن‌ترین گزینه‌ها هستند. این داروها باید دقیقاً بر اساس وزن و سن کودک و طبق دستور پزشک یا بروشور دارو مصرف شوند. استفاده خودسرانه از تب‌برهای قوی یا دوز بزرگسالان مانند شیاف دیکلوفناک ۵۰ برای کودکان خطرناک است و می‌تواند عوارض جدی ایجاد کند. در صورتی که تب کودک بیش از ۳۸.۵ درجه به مدت طولانی ادامه داشت یا با علائمی مثل بی‌حالی شدید، تشنج، استفراغ یا کاهش سطح هوشیاری همراه بود، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
شیاف دیکلوفناک ۵۰ برای تب کودکان
شیاف دیکلوفناک ۵۰ برای تب کودکان معمولاً توصیه نمی‌شود، زیرا دوز آن مخصوص بزرگسالان است و می‌تواند برای کودک عوارض جدی ایجاد کند. این دارو بیشتر برای کاهش درد و التهاب در بزرگسالان کاربرد دارد. در کودکان برای پایین آوردن تب معمولاً از شیاف یا شربت استامینوفن و ایبوپروفن با دوز مناسب وزن و سن استفاده میشود. در صورت نیاز به مصرف داروهای قوی‌تر یا در شرایط خاص، حتماً باید زیر نظر پزشک تجویز شود.
درمان تب و لرز کودکان در خانه
برای درمان تب و لرز کودکان در خانه می‌توان از روش‌های ساده و ایمن کمک گرفت تا دمای بدن کنترل شود و کودک احساس بهتری داشته باشد. پوشاندن لباس سبک و خنک، قرار دادن کودک در محیطی با دمای معتدل و استفاده از کمپرس آب ولرم روی پیشانی یا بدن می‌تواند به کاهش تب کمک کند. نوشاندن مایعات کافی مانند آب و سوپ رقیق از کم‌آبی جلوگیری می‌کند و به تنظیم دمای بدن کمک می‌نماید. در صورت نیاز و طبق دستور پزشک، می‌توان از داروهای تب‌بر مثل استامینوفن مخصوص کودکان استفاده کرد. در عین حال، اگر تب بالاتر از ۳۹ درجه بود، کودک دچار بی‌حالی شدید یا علائم خطر مانند تشنج شد، مراجعه فوری به پزشک ضروری است.
تب بر قوی برای کودکان
وقتی کودک دچار تب میشود، انتخاب تب‌بر مناسب اهمیت زیادی دارد؛ زیرا مصرف نادرست دارو می‌تواند عوارض جدی به دنبال داشته باشد. بهترین تب‌بر برای کودکان معمولا داروهایی است که هم ایمن باشند و هم بر اساس وزن و سن کودک قابل تنظیم باشند.
- استامینوفن (پاراستامول): ایمن‌ترین تب‌بر برای نوزادان و کودکان، قابل استفاده از بدو تولد طبق دوز وزنی
- ایبوپروفن: مناسب برای کودکان بالای ۶ ماه، با اثر ضدتب و ضدالتهاب
- پرهیز از آسپرین: به هیچ عنوان برای کودکان توصیه نمی‌شود، چون خطر بروز سندروم ری دارد
- مصرف طبق دوز وزنی: مقدار دارو باید بر اساس وزن کودک و دستور پزشک یا بروشور دارو تنظیم شود
شربت تب بر کودکان
شربت تب‌بر کودکان یکی از رایج‌ترین و ایمن‌ترین روش‌ها برای کاهش تب و تسکین درد در کودکان است. این داروها معمولاً بر پایه استامینوفن یا ایبوپروفن تولید می‌شوند و با دوز مشخص متناسب با سن و وزن کودک تجویز می‌گردند. شربت استامینوفن بیشتر برای نوزادان و کودکان خردسال استفاده میشود و در کنترل تب و دردهای خفیف تا متوسط مؤثر است. شربت ایبوپروفن علاوه بر کاهش تب، خاصیت ضدالتهابی دارد و معمولاً برای کودکان بالای ۶ ماه توصیه میشود. مصرف این داروها باید طبق دستور پزشک یا بروشور دارو انجام شود و استفاده خودسرانه یا بیش‌ازحد می‌تواند عوارض ایجاد کند.
قرص استامینوفن ۳۲۵ برای تب کودکان
قرص استامینوفن ۳۲۵ برای تب کودکان معمولاً مناسب نیست، چون بلعیدن قرص برای کودکان سخت است و احتمال خطای دوز وجود دارد. در کودکان، استامینوفن بیشتر به صورت قطره، شربت یا شیاف تجویز میشود تا مصرف آن ایمن‌تر باشد. دوز استامینوفن در کودکان بر اساس وزن بدن (۱۰ تا ۱۵ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم در هر نوبت، هر ۴ تا ۶ ساعت) محاسبه میشود و مصرف خودسرانه قرص می‌تواند خطر مسمومیت کبدی ایجاد کند. بنابراین، استفاده از قرص ۳۲۵ میلی‌گرمی فقط باید در سنین بالاتر و با تجویز پزشک انجام شود.
میوه های تب بر قوی برای کودکان
میوه‌ها می‌توانند در کاهش تب کودکان نقش کمکی داشته باشند، چون هم بدن را خنک می‌کنند و هم آب و ویتامین‌های لازم را تأمین می‌نمایند. برخی از بهترین میوه‌های تب‌بر برای کودکان عبارت‌اند از:
- پرتقال و نارنگی (سرشار از ویتامین C برای تقویت ایمنی)
- هندوانه (آبرسان و خنک‌کننده بدن)
- سیب (ملایم، هیدراته‌کننده و آرام‌بخش)
- انگور (کاهش‌دهنده حرارت بدن و تأمین انرژی)
- آناناس (ضدالتهاب و کمک به کاهش تب)
- توت‌فرنگی (منبع آنتی‌اکسیدان و ویتامین‌ها)
البته این میوه‌ها جایگزین دارو و مراقبت پزشکی نیستند و فقط می‌توانند در کنار درمان اصلی به بهبود حال کودک کمک کنند.
همین حالا برای درمان تب و تشنج کودکت با دکتر مشورت کن.
جلوگیری از تب و تشنج در کودکان چگونه انجام می شود؟
جلوگیری از تب و تشنج در کودکان با کنترل به‌موقع تب امکان‌پذیر است. والدین باید در صورت تب‌دار شدن کودک، دمای بدن او را مرتب اندازه‌گیری کرده و با روش‌هایی مثل پوشاندن لباس سبک، مصرف مایعات کافی، استفاده از کمپرس آب ولرم و داروهای تب‌بر مناسب مانند استامینوفن یا ایبوپروفن (طبق سن و وزن کودک) تب را کاهش دهند. همچنین در کودکانی که سابقه تب و تشنج دارند، مراجعه سریع به پزشک هنگام بروز تب اهمیت ویژه‌ای دارد.
عوارض تب و تشنج در کودکان چیست؟
تب و تشنج در کودکان اگرچه اغلب موقتی و بی‌خطر است، اما می‌تواند عوارضی را به‌دنبال داشته باشد که در برخی موارد نیازمند توجه پزشکی است. این عوارض ممکن است کوتاه‌مدت باشند یا در شرایط خاص اثرات جدی‌تری ایجاد کنند، بنابراین شناخت آن‌ها اهمیت زیادی دارد. عوارض تب و تشنج در کودکان عبارتند از:
- در موارد نادر: احتمال بروز بیماری صرع یا مشکلات عصبی در آینده
- خواب‌آلودگی یا گیجی موقت پس از تشنج
- آسیب ناشی از افتادن یا ضربه هنگام تشنج
- تکرار تشنج در تب‌های بعدی
- افزایش اضطراب و نگرانی در کودک و والدین
۴.۹ (۸۷۳ نظر)۴.۶ (۷۲۰ نظر)۴.۹ (۴۹۶ نظر)۴.۹ (۵۰۱ نظر)۵ (۴۵۷ نظر)۴.۷ (۴۸۳ نظر)سخن پایانی دکترتو درباره تب و تشنج در کودکان
تب و تشنج در کودکان هرچند یکی از شایع‌ترین مشکلات دوران کودکی است، اما در بیشتر موارد بی‌خطر و موقتی محسوب میشود. با این حال، شناخت علت تب، توجه به علائم هشداردهنده و اقدام سریع برای کنترل آن اهمیت زیادی دارد. والدین باید بدانند که درمان به‌موقع تب می‌تواند از بروز تشنج‌های پیچیده جلوگیری کند و آرامش بیشتری برای خانواده به همراه داشته باشد. در صورت ادامه تب یا بروز تشنج‌های شدید، مراجعه فوری به پزشک بهترین راه برای حفظ سلامت کودک است.
دکترتو مراقب سلامت شماست!
سلام من دخترم سه ماه از فروردین سرفه داره و شبا ک می‌خوابه هرزگاهی سینش خس خس می‌کنه خیلی نگرانم اولش سرما خورد بردم دکتر ولی خوب نشده سرفه و خس خس هرزگاهی ادامه داره و در معرض دود قلیون و سیگار بوده
سلام
با این علایم
احتمال برونشیت و هم چنین آسم و آلرژی باید بررسی شود
تا حد امکان از معرض دود و مواد حساسیت ا باید دور باشند
در صورت ادامه علایم زیر نظر پزشک باشید
متخصص داخلی
سلام .خسته نباشین .من یه خواهر زاده دارم الان ۹ ماهشه بعد یه دو سه باری تشنج کرد که همراه با تب بود این دفعه اخری علائم تشنجش ،دستاشو مشت میکرد گردنش و شل مینداخت و چشماش میرفت بعد پیش دکتر بردنش یه دو سه روزی هم بستری شد بعد یه قرص به اسم توپیرامات ۲۵ که هر ۱۲ ساعت نصف قرص بود به قرص قبلیش بعد این تشنج اخری اضافه کرد قرص قبلیش هم فنوباربیتال ۱۵ که یکی و نصفی صبح و ۲ تا شب بوداز وقتی که این قرص جدیده توپیرامات ۲۵ رو واسش میده اسهال داره .وزن کم کرده .و غذا نمیخوره چیکار باید بکنیم .ممنون ?